Szkic o pochodzeniu jezyków

Отрывок из книги

Przekład Szkicu o pochodzeniu języków, w którym mowa jest o melodii i o naśladowaniu muzycznym dokonany został na podstawie krytycznego wydania pracy Jeana-Jacquesa Rousseau autorstwa Charlesa Porseta, Essai sur l`origine des langues, où il est parlé de la Mélodie et de l`Imitation musicale, édition critique, avertissement et notes par Ch. Porset, A. G. Nizet, Paris 1969 [Bordeaux 1968], i konsultowany był z wydaniem Szkicu pod redakcją Angeli Kremer-Marietti, Essai sur l`origine des langues, où il est parlé de la Mélodie et de l`Imitation musicale, introduction et notes par A. Kremer-Marietti, Aubier Montaigne, Paris 1974.

Układ Szkicu – akapity oraz znaki przestankowe – zasadniczo został oparty, przy uwzględnieniu nieznacznych zmian (przestankowanie), na wydaniu Porseta. Konsekwentnie natomiast pominięte została stosowana niekiedy przez Rousseau pisownia niektórych słów z dużej litery.

.....

Owo modelowe pojęcie wirtualności zapewnia łączność między dwoma nieciągłymi porządkami, między „nieuchwytnym postępem i kategoryczną zmianą”[66], wyznaczającym przejście od natury do społeczeństwa. Toteż choć Rousseau odwołuje się do boskiej Opatrzności, to jednak „na pewnej płaszczyźnie swojego dyskursu obywa się bez wszelkich wyjaśnień odwołujących się do porządku nadprzyrodzonego, by biorąc w nawias całą historię i chronologię faktów, zaproponować strukturalny porządek opisujący pochodzenie i funkcję języka. W ten sposób respektując pierwotny porządek języka i społeczeństwa, sytuuje go i systematycznie utrzymuje w korelacji z porządkiem natury, a przede wszystkim z jej porządkiem geologicznym czy geograficznym”[67]. Strukturalna modelowość podejścia Rousseau do „pochodzenia” języka pozwala mu ostatecznie abstrahować od dociekań prowadzących do odkrycia „początku” (tego, co pierwsze, źródłowej obecności) i wyjaśniać – ujęty jako naukowa hipoteza – system języka w jego złożonych relacjach oraz wzajemnych uwarunkowaniach z naturą i społeczeństwem.

Zaproponowana przez Rousseau w Szkicu typologia języków oparta zostaje na typologii ogólnej przy uwzględnieniu „lokalnej różnicy” w ich pochodzeniu.

.....