Оглавление
Роза Рыскалиева. Қолданбалы химия
КІРІСПЕ
ЭНЕРГЕТИКАНЫ ХИМИЯЛАНДЫРУ
ОТЫН ЭНЕРГЕТИКАСЫ
ЯДРОЛЫҚ ЭНЕРГЕТИКА
ЭНЕРГИЯНЫҢ АЛЬТЕРНАТИВТІ КӨЗДЕРІ
МАТЕРИАЛДАРДЫ ЖАСАУ МЕН ПАЙДАЛАНУДЫҢ ХИМИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
МЕТАЛДЫ МАТЕРИАЛДАР
ЖОҒАРЫ МОЛЕКУЛАЛЫҚ ҚОСЫЛЫСТАР НЕГІЗІНДЕГІ МАТЕРИАЛДАР
МЕТАЛДЫ ЕМЕС БЕЙОРГАНИКАЛЫҚ МАТЕРИАЛДАР
КЕРАМИКАЛЫҚ МАТЕРИАЛДАР
КОМПОЗИТТЕР
ТҮЛІК МӘСЕЛЕЛЕРІН ШЕШУДІҢ ХИМИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ
АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫН ХИМИЯЛАНДЫРУ
АҚУЫЗДЫ ТАҒАМДАР
Түрлі жылулық өңдеу барысындағы ақуыз өнімдерінің химизмі
КӨМІРСУЛАР
Тағамдық өңдеу кезіндегі көмірсудың өзгерістері
ЛИПИДТЕР (МАЙЛАР ЖӘНЕ МАЙ ТӘРІЗДІ ЗАТТАР)
Майларды қолдану барысында жүзеге асатын химиялық үдерістер
МИНЕРАЛДЫ ЗАТТАР
Минералды заттардың өзгерісі
ТАҒАМДЫҚ ӨНІМДЕРДІҢ ХИМИЯЛЫҚ ҚОСПАСЫ
ДӘРУМЕНДЕР
Тағамдық өңдеу барысында дәрумендердің өзгеруі
ӨНІМДЕРДІҢ ИІСІ МЕН ДӘМІН, СЫРТҚЫ КӨРІНІСІН ЖАҚСАРТАТЫН ЗАТТАР
ТИІМДІ ТАМАҚТАНУДЫҢ ХИМИЯЛЫҚ АСПЕКТІСІ
ТҰРМЫСТЫҚ СФЕРАНЫ ХИМИЯЛАНДЫРУ
ЖУҒЫШ ҚҰРАЛДАР
СИНТЕТИКАЛЫҚ ЖУҒЫШ ҚҰРАЛДАР
АҒАРТҚЫШТАР
ТАЗАЛАҒЫШ ЖӘНЕ ЗАЛАЛСЫЗДАНДЫРҒЫШ ҚҰРАЛДАР
КОСМЕТИКАЛЫҚ-ГИГИЕНАЛЫҚ ЖУҒЫШ ҚҰРАЛДАР
ТІСТІ КҮТУ ҚҰРАЛДАРЫ
ДЕЗОДОРАНТТАР
КОСМЕТИКАЛЫҚ ҚҰРАЛДАР
«Қолданбалы химия» пәні бойынша тест тапсырмалары
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Отрывок из книги
«Энергияның жетіспеушілігінен басқа оның ешқандай түрі қымбат болмайды» – бұл индиялық белгілі ғалымның пікірі бүгінгі күні өз маңызын жойған жоқ және дұрыс айтылған ой болып отыр. Қазіргі таңда адамзат қауымы қаржылық шығындарға қарамай бар күш жігерін энергия көздерін алудың жаңа жолдарын іздестіруге жұмылдыруда.
Әр түрлі энергия көздерін пайдалану жолдары, олардың тиімділігі, техникалық дамуына байланысты туындаған проблемалар біздің планета өмірінің ажырамас бөлігі болып табылады. Бұлармен Жер планетасының әрбір тұрғыны тікелей немесе жанама түрде кездеседі. Энергияны өндіру мен тұтыну принциптерін түсіну қазіргі таңда туындап отырған проблемаларды тиімді шешуге мүмкіндік туғызады.
.....
СУТЕКТІ ЭНЕРГЕТИКА. Қазбалық отындарды жағу нәтижесінде қоршаған ортаның ластануын төмендету мақсатында 70-ші жылдары алғаш рет оларды сутекпен ауыстыру тиімді екені туралы ой туындады. Сутекті «болашақтың отыны» деп жиі айта бастады. Бұл жеңіл тұтанатын газ, оны тұрмыста табиғи газдың орнына қолдануға болады. Ол автокөлік жанармайы ретінде қызмет атқарады. Сутектің жылу сыйымдылығы – 120000 кДж/кг болады. Экологиялық көзқарас бойынша сутекті қолдану таза деп есептелінеді, себебі оның жануының жалғыз өнімі су Н2О болып табылады. Осылайша атмосфераның ластануына жол берілмейді. Сутек Жерде ең көп тараған элемент, алайда ол бос күйінде кездеспейді, себебі суға дейін тотығып кетеді. Бұл оны жанармай отыны ретінде қолданудағы жалғыз кедергі болып табылады. Яғни Н2 синтездеудің жолдары көп болса да, оны алудың тиімді әдістері қажет болып табылады. Олардың ішіндегі ең қарапайымы – қышқылдар мен негіздердің сулы ерітінділерінің металдармен әрекеттесуі:
Органикалық шикізаттан Н2 алудың үш әдісіне назар аударуға болады:
.....
