Sekretne życie zwierząt

Отрывок из книги

Kiedy przed ponad ćwierć­wie­czem, zaraz po stu­diach, zaczy­na­łem pracę jako nauko­wiec bada­jący cho­roby dzi­kich pta­ków, w ciągu roku prze­czy­ta­łem wszyst­kie publi­ka­cje o wró­blach i ich cho­ro­bach oraz paso­ży­tach. Tego doty­czyła moja praca dok­tor­ska. Wszyst­kie publi­ka­cje mia­łem ska­ta­lo­go­wane i zna­łem ich treść. Inter­netu jesz­cze w zasa­dzie nie było, a wła­ści­wie – był, dostęp do niego umoż­li­wiał jeden jedyny kom­pu­ter w cen­tral­nej biblio­tece i obsłu­gi­wała go jedna z pra­cow­nic. Nikt inny. Poszu­ki­wa­nie publi­ka­cji było więc żmudną pracą pro­wa­dzoną w zaci­szu biblio­tek i wią­zało się z wysy­ła­niem listów do auto­rów i koniecz­no­ścią spo­rzą­dza­nia nota­tek, gdyż kse­ro­ko­piarki też nie były ogól­nie dostępne. Szybko, bo w ciągu nie­spełna trzech lat, upo­ra­łem się z dok­to­ra­tem, a potem wyje­cha­łem na sty­pen­dia do Holan­dii i Nor­we­gii. Tam były dostępne kom­pu­tery i kse­ro­ko­piarki, mimo to ksią­żek i arty­ku­łów na­dal szu­kało się w biblio­tekach. Po kilku latach poświę­co­nych mucho­łów­kom i siko­rom posta­no­wi­łem napi­sać pracę habi­li­ta­cyjną i znów skie­ro­wa­łem się do biblio­teki, by spraw­dzić, co nowego napi­sano o wró­blach i ich paso­ży­tach. Zna­łem setki publi­ka­cji na ten temat, ale w ciągu bez mała dzie­się­ciu lat przy­było setki nowych, o któ­rych ist­nie­niu nie mia­łem poję­cia.

Insty­tut Eko­lo­gii PAN, w któ­rym wów­czas pra­co­wa­łem, prze­ży­wał kolejny kry­zys. Po moral­nym i inte­lek­tu­al­nym nastą­pił kry­zys eko­no­miczny. Kto mógł, ucie­kał stam­tąd. Ucie­kłem i ja. Prze­nio­słem się do war­szaw­skiego ogrodu zoo­lo­gicz­nego, by speł­nić swoje marze­nie i zro­bić coś poży­tecz­nego dla ochrony uko­cha­nych przeze mnie od dzie­ciń­stwa pta­ków.

.....

Jest nato­miast jeden wyjąt­kowy gatu­nek zebry – zebra gór­ska, którą mamy w ogro­dzie zoo­lo­gicz­nym w War­sza­wie. U tego gatunku haremy są nie­wiel­kie, grupy małe, żyjące w izo­la­cji w trudno dostęp­nym tere­nie, a ogiery to istne dia­bły – praw­dziwi macho. Ogier sto­jący na czele stada broni innym sam­com dostępu do swo­ich kla­czy. W gru­pie panuje ści­sła hie­rar­chia samic. Klacz o naj­wyż­szej pozy­cji w gru­pie prze­wo­dzi, pod­czas gdy samiec zabez­pie­cza tyły lub boki stada. Obszary życiowe poszcze­gól­nych grup sąsia­du­ją­cych ze sobą czę­sto nakła­dają się na sie­bie, ale obec­ność ogiera w gru­pie zwy­kle powo­duje, że inne samce trzy­mają się z daleka. A ogier pil­nuje porządku!

Żyjąca w sta­dzie klaczka nie może się od niego odda­lić. Pil­nu­jąc swo­jej samicy, macho prze­śla­duje inne ogiery, także te żyjące w bez­po­śred­nim sąsiedz­twie. Przy­znać trzeba, że, mówiąc kolo­kwial­nie, jest ostro! Bójki bywają bar­dzo zażarte, bar­dzo bru­talne, toczone z praw­dziwą furią i nie­czy­stymi zagra­niami. Mało tego, ogiery są też bar­dzo bru­talne w sto­sunku do kla­czy w swoim sta­dzie. Samice zebry gór­skiej muszą uni­kać domi­nu­ją­cego ogiera, mogą mu pozwo­lić jedy­nie na krót­kie zbli­że­nia. To utrud­nia hodowlę tego gatunku w ogro­dzie zoo­lo­gicz­nym, a w natu­rze ma on małe szanse na prze­trwa­nie.

.....