Яңа гасыр тавышы / Голос нового века (на татарском языке)

Оглавление

Антология. Яңа гасыр тавышы / Голос нового века (на татарском языке)

Язмышлар китабы

Шигъри Әсәрләр

Ленар Шәех

«Сине күргән саен, җанда…»

Имәнкискә кызына Такталачык егетеннән ачык хат

«Зәңгәр күкнең упкын-дулкынында…»

Су ташый кыз…

Сагыну җыры

Тупыл мамыгы

Җылытасы килә дөньяны! (Триптих)

Постмодерн

Ярый әле, туган авыллар бар

Тәгәрмәч…

«Исәнме, кояшым, исәнме!..»

«Күңелемнең тулган чагы, ташкан чагы…»

«Еллар оча, еллар оча…»

Германиядә… («Алман дәфтәре» ннән)

Имәннәр… Имәннәре… («Алман дәфтәре» ннән)

Сала теле

Мин дә

Ага базар

Мин Сәйдәшне тыңлыйм

Әй Кырым!

Моабит

Мәскәү йөзе

«Кышның юлын кемнәр кискән иде…»

Самолётта (10100 метр биеклектә 900 км/сәг белән очканда язылган шигырь)

Халкым киләчәген уйлаганда…

Әйләнә дә кайта…

Ни диярбез?

Төрки мотивлар

Рүзәл Мөхәммәтшин

Мин кем әле?

Шагыйрь һади Такташ монологы

1945 елның 6 августында Хиросима шәһәренә ташланган «Сабый» бомбасының 45 секунд эчендә кичергән уйлары

Рәшә

Татар кызы

Шул ук

«Авырый балам…»

Исән-сау

Сәвилә җыры («Cихерче» дән)

«Күп ертылды йөрәк…»

Бүрелек[5] (Мәҗүси җыр)

Вакыт җәнаплары

Кыш алды

Бер генә

«Мин кояшсыз да яшәргә әзер…»

«Җыенуым…»

Әлли-бәлли-бәү

Луиза Янсуар

Шәм

«Кабыза алсак ул сүзләрдән…»

Фәрештә

Ишек

Кешеләр

Боҗра

Юл

Күзләреңдәй – зәңгәр…

Яланаяк

Mahа-manvantara

Яшел күзле

Гап-гади

Җилфер…

Аптырама!

Сөембикә

О-ныт-мас-ка!

Узган гасырдан калган фотосурәтләр белән берьяклы диалог

Шагыйрь

Кичке пастрол

Болан күзләре

Сөт юлы

Бәхетле бул!

Күрешү турында баллада

Туфрак

Лилия Гыйбадуллина (Гыйбаш)

«Минем канда…»

«Каралган сайгаклар сызлана…»

«Мин җавапсыз калмам. Шау имәннәр…»

Фәрман

«Салкын сулы вакыт чишмәсендә…»

Кайту

«Кайсы ыру тирмәләрен…»

«Карурманда ап-ак җилләр исә…»

«Тәрәзәңне ачтың…»

«Ә яшәү дигәнең – җир һәм күк арасын…»

Газап

Иртән

Көй

«Оча. Зынҗырларын өзәр булып оча дөнья…»

«Син! Күкләргә кайтыр көннәремдә…»

«Бер карышка – бер җан…»

Рифат Сәлах

Өр-яңадан

Разинны уйлап

Җомгадан соң

Мин ак болыт булып йөзәрмен дә…

Әкиятне кире укысаң…

Туган тел

Тетрәнү

СПА

Әллә шуңа

Китап

Мин язларны сөймим

Үзем дә…

Шәфәкъ сүнә

Алма ява

Мин – хыялың синең

Татар мин!

Өн

Ак фәрештә

Мин туганда

Әй аллаһым!

Җилләр сыман очып киләсең

Йолдыз Миңнуллина

«Казан әле, Казан уянмаган…»

«Бу күңелсез, төксез, шәрә илнең…»

«Каты басма карга, эзең калыр…»

«Кылыч үлән ялгап…»

«Син миңа чит түгел, түгел ич…»

«Син инде бу шәһәр ырымын…»

«Ә хәтерлисеңме…»

«Быелгы көз мине якын итә…»

«Күлмәкнең изүен ерткалап, умырып…»

«Такташ яза: ул яшь һәм самими…»

«Без бергә яшәргә килешкән шәһәрнең…»

«Икебез дә шундый эреләр без…»

Быелгы көз

Булат Ибраһим

Балык теле

Татар булып

Кыш бабайга дигән хат кайтты

«Тулай торак…»

Иртә әле атылырга

Ике телсез

Сугыш бара

Татар рухы һәм каләм

Рокси, рокси…

Казанда кыш

Утырып сөйләшик…

Шагыйрь

Солдат бәете

Яңа заман

Ходайга хат

Яшәү рәхәт

Нинди төшләр күрәсең син, бабай?

Апрель ае

Фәнил Гыйләҗев

Азатлыкка атлый татар улы

Казансуның суы кимегән

Бибимәмдүдә абыстайга

Авылыма кайтам

Гөнаһ илә тәүбә

Җеназа

Йомшак куллар

Тукай китабы

Тукай ятимнәре

Тарих өземтәсе

«Безнең курку белмәс җайдак кавем…»

Ризасызлык

Рәхмәт, Мәскәү! (Ироник шигырь)

Иске Казан – кирмән нигезе (Лирик поэма)

Җәмәгать урыннарында эшләүчеләр

Гөлүсә Батталова

Ватаныма («Сөялмәскә» – Казан метросы)

Исәнме?!

Исәрме мин?

Август шәүләсе

Себер яна

Ярлыкагыл!

«Мин сиңа сөйләрмен бәхетле көнемне…»

Сораулар күп

Мин бары тик яшим

Кабат буран…

Тапкырлау җәдвәле

Көтмә син!

Кояш исе

Барыбер

Хыянәт

Мин бары тик бәхет теләдем!

Соңлаганнар сонатасы

Гөлнур Корбанова

«Ява карлар, куна карлар…»

«Офыкларга кадәр ерак әле…»

«Хыялдагы бер хатирә булып…»

«Чит, диләр, чит илне, чит, диләр…»

«Сагынып каршылыйм язларны…»

«Мин беләм: кайларга китсәм дә…»

«Очасың, уйныйсың, күбәләк…»

«Без танышкан җәйге бакчаларны…»

«Бу якта…»

«Дөньяларым көязләнә…»

«Шулкадәр тын ага елгалар…»

Бүре баласы

Гөлназ Вәлиева

Аккош күле урманы

«Язгы яңгыр…»

Илһам

Җәйге триптих

«Сынган кылыч, суынган көл…»

Аккош күлендә яңгыр

Балаларым исеменнән…

Фидаил

«И милләтем, син йокыда тагын…»

Тарих ялгышы

«Бөек державалар таркалсалар…»

Яңа Россиягә яңа мәдхия[7]

«Бөек державалар таркалсалар…»

Теләк

«Бишегеңнән ләхеткәчә гыйлем өйрән…»

«Сөйләшер шул күңел Ленин белән…»

Бахчасарайда күрешү. 2013 ел

«Туктап калдым үтеп барышлый…»

«Күңелләрдә бушлык…»

Сувинер дәүләт бәете

«Газизләрдән газиз Чулман буйлары…»

Ак шигырь

«Тәрәзләрне буран сарыдымы…»

Горур милләт

Якты өмет

Каурый каләм

«Чәчәкләргә манып кылкаләмен…»

«Сирәк кенә җемелдәгән утлар…»

«Август төне – иң матур чак…»

Резеда Гобәева

Төн

Моң

Балам

Серле казан

Сагынам…

Көтәм сине…

«Җир шарын икегә ярам да…»

«Син хыял дип йөргән киңлекләр…»

«Рәхмәт сиңа, тормыш! Яңа көнең…»

Егетләр!

«Ә бу язда күңел ярларыма…»

Игенче

Мин «Юк!» диям сугышка!

«Мин риза…»

Елмай, әнкәй!

«Таш дөньядан бер кайтаваз…»

Авылыма

Алсу Сәлахова

«Сәер сүзләр сөйли миңа диңгез…»

«Тылсымга ышансаң, мине коч…»

«Хуш дидең дә, ишеп карлар яуды…»

«Океан» тукталышы

«Көзләремнең сөземтәсе булып…»

«мин төнгә уралам, ахры…»

«үбешүләр калсын учымда…»

«чәчләреңне, әйдә, үзем үрим…»

«һава – май, үпкәгә ягыла…»

«Яктылык аша сөйләшәбез…»

«һәр сүзеңне кочам…»

«мин имәнеп киттем…»

«Без, бәлки, башка гасырдандыр…»

«ак кышларың мин булмамын, ахры…»

«бар да юкка чыга…»

«балкашыклап кимим карашыңнан…»

Алмаз Мансуров

Язны эзләмә

Нәкъ вакыты…

Мин – киләчәк!

Соң минутта

Җылылык

Якынаю

Шәһәр кочагында югалдым…

Минеке – чынбарлык

Соңгы тапкыр яшәгәндәй

Шигырь туа…

Гап-гади карандаш

Йөрәгемне куйдым таплап

Китеп барам…

Син әйт кенә…

Мин каһвәгә гашыйк идем…

Күлләвекләр буйлап

Унсигез яшем түгел

Кино тәмам!

Үтәли җил

Людмила Аланлы

Күңелемә кояш элдем…

Көтәр кешең барда

Без – төрки халыклар

Без эзләгән бәхет

Бәхет күлләре

Яңа елда

Карлар ява

Яңа көнем, сиңа сәламнәрем!

Бала чагым

Гомеремнең көзе ерак әле

«Алтын йозакларга…»

Туган өем

«Бу дөньяда бар нәрсә дә…»

Җылы сүзләр көтәм

«…Ничәмә ел узган…»

Язлар…[12]

Баллы сөю[13]

Моңнар ява[14]

Чәчәкле капка

Ләйлә Хәбибуллина

«Мин сине күрмәдем, сизмәдем карашың…»

«Төннәреңдә…»

«Туктап калдым…»

«Агылалар…»

«Хуш, калам!..»

«чәчләрем…»

«тын беткәнче…»

«үз-үзеңне аямыйча…»

Хушлашабыз

«Адашасы килә!..»

«Кер әле төшемә!..»

«нигәдер…»

«бернәрсә дә хәзер мөһим түгел…»

«бүлмәмдәге вакыт агышларын…»

«кинәт кенә…»

«…кылычыңда…»

Гөлназ Газизова

«Җир сулышын тыңлау рәхәт, диләр…»

«Канатымны синең тәрәзәңдә…»

«Ә без үстек… Үткәннәрдә калды…»

Беренче адым

«Бер язмыш. Бер җиһан. Бер тормыш…»

«Тын…»

«Шаһзадәне көтәм, шаһзадәне…»

«Төн булыр…»

«Мин, тома болытка уралып…»

«Син озата чыктың…»

«Таң җебе сузылган офыклар чигенә…»

«Әке-бәке…»

«Кичер, дисең, әгәр бер көн кабат…»

«Мин бу кышка ялгыз кермәм төсле…»

«Ә кешегә… кеше кирәк икән…»

Зөләйха Камалова

Синең күкрәк турысында

Кояш исе

Кай якларга юл тотасың?

Син

Таң кызына мәдхия

Бу төшме соң йә ялгышлык?

Әҗәл

Сандали кырды аякны

Ялгызлык

Галактикада югалып

Бер уч

Хәйямгә ияреп…

Чиксезлекнең чиге бармы?

Ай әфәнде

Йөрәк белән курку сугышты

Оятсыз шигырьләр

Гөлүсә Шиһапова

«Ишек төбендә кара чылбырны…»

«Тәрәзәгә чиртә яңгыр тырнагы…»

«Көз күкрәккә кереп утырды…»

«Күлмәккә ак сәйлән тезелгән…»

Сессия алдыннан

17 декабрь

Атлар

«Мең күз арасында ялгыз йөрәк…»

«Бер, ике, өч…»

«Куркак тынлык йөрәкне япкан…»

«Сандыкка әүвәлге хисләрем…»

«Мин батам. Коткарыгыз мине…»

«Озаттым кояшны…»

«Чәчәк киеп килгән таң кызының…»

«Синең шәһәрдә күбәләкләр очмый…»

«Ярсулы, тавышлы дөньяда…»

«Куеныңа сыйган мең язларның…»

Суык сурәте

Оксана Ильюп

«Ә бу язның холкы икенче…»

«Кышлардан аерылып (ниһаять!)…»

«Күкләр генә аңлый халәтемне…»

«Миңа сине көтәргәме?..»

«Төнге хатның төнгелеген белмәссең дә…»

«Янымда йокыга күмелә…»

Хисләр ташкан бер чак иде…

«Озын юлга чыксаң, саубуллашып…»

«Тагылыплар алсу язын җил сыртына…»

«Кояшның калдыгы пыскылдый…»

Югалтканлык

Югалган хыял

«Сула!..»

«Син миннән бер адым читтәрәк…»

«Мин бәхетнең ни икәнен беләм, дидең…»

Алисә Зарипова

«Төнге җиләс һава, күктә энҗе яна…»

Синле кыш

«Сигезенче төне иде бу атнаның…»

«Күбәләктәй бөтерелеп…»

«Яшисе килә!..»

«Көннәр арты көннәр…»

Түгел!

«Сөюдән исереп, җилләрне тиң итеп…»

«Елаган кызларны яратмыйм…»

«Күзләреңә күз тидердем, ахры…»

Мин синнән киткәндә…

Йокысыз төн

«Ел саен күңелгә берничә яз килә…»

«Челтер-челтер чишмә суы ага…»

«Без инде үткәндә…»

Сөйгән ярга

Миләүшә Гафурова

Казан

«Әле кайчан гына мине йөрткән дөнья, зекер әйткән кебек…»

Алдама

«Мин – Аллаһның колы…»

Ташу

Гафу

«Күлләвекләргә су тулды…»

«Эчтә нидер чәлпәрәмә ватылды да…»

Җырга салынган Раштуа прозасы

М

«Син мине төшеңдә күрерсең…»

Томанда

Каспий

«Һәм Көньяктан җилләр исте…»

Дивар

«Без – Җиргә багышлы…»

Чәчмә әсәрләр

Рөстәм Галиуллин

Боссоойко

Җиһан

Ландыш Әбүдәрова

Йола

Пимадур

Айсылу Имамиева

Төпчек бала

Хәбиб бабай хатирәсе

Айзирәк Гәрәева-Акчура

Ni һao! Яки ни хәл?!

Сынау

Айдар Зәкиев

Европа-плюс

Күбәләк канатлы бал корты

Айгөл Габдрахманова

Син – каһвә

Җир белән күк арасында

Зәңгәр читек

Драма әсәрләре

Илгиз Зәйниев

Борһан йорты. Драма, пролог һәм дүрт пәрдәдә

Пролог. Борһанның җеназасын куйган көн

Беренче пәрдә. Борһанның өчесеннән соң

Икенче пәрдә. Борһанның җидесеннән соң

Өченче пәрдә. Борһанның кырыгыннан соң

Дүртенче пәрдә. Борһанның елыннан соң

Сөмбел Гаффарова

Тын-балык

Беренче күренеш

Икенче күренеш

Өченче күренеш

Дүртенче күренеш

Бишенче күренеш

Алтынчы күренеш

Җиденче күренеш

Раилә Мөхсинова

«Кичер безне, камил…» (Драма)

Беренче бүлек

Икенче бүлек

Отрывок из книги

Бүген генә уйлап табылган фикер түгел, һәр тарихи чор үзенең яңа буын әдәбиятчыларын барлап торырга тиеш. Бигрәк тә дәверләр, гасырлар алышынган мәлләрдә бу шулай була. Нәкъ менә шушы чорларда әдәбиятта активлык күзәтелә, мөһим үзгәрешләр барлыкка килә. XXI гасыр башында татар әдәбиятына шаулап килеп кергән «яңа дулкын» шуның тагын бер дәлиле булды. Бу яңа буын, нигездә, ике тамырдан ризыкланып үсте: беренчесе аның Казан дәүләт университеты каршында 2000–2010 елларда гаять активлашып киткән «Әллүки» әдәби берләшмәсе һәм татар студентларының «Тәрәзә» газетасы булса (оештыручысы – Ленар Шәех, әдәби кураторы – Галимҗан Гыйльманов), икенчесе 2010 елларда талантлы һәм яшь әдәбият-сәнгать әһелләрен үз тирәсенә туплаган «Калеб» клубы иде (җитәкчесе – Гүзәл Сәгыйтова). Шулай ук «Иделем акчарлагы», «Шигъри Сабантуй», «Илһам», «Глаголица» әдәби бәйгеләре «ачкан» талантлар да, үз сукмакларын табып, олы әдәбиятка килеп керделәр.

Моңа кадәр дә яшь иҗатчыларны барлау омтылышлары булды. Бигрәк тә «Әллүки» (2007, 2014) һәм «Ак юл» (2012) җыентыклары игътибарга лаек. Укучыга тәкъдим ителә торган җыентык та – шундый омтылышларның берсе. Аның да төп максаты – бүгенге көндә әдәби процесста актив катнашкан, татар әдәбиятында үз исемен, стилен, язмышын булдырырга омтылган яңа буын иҗатчыларны барлау, туплау һәм аларның иҗатын авторлар үзләре тәкъдим иткән кимәлдә, стильдә, фикерләү рәвешендә, ягъни ничек бар шулай укучыга тәкъдим итү.

.....

2015 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы.

Казан – Арча тимер юлының Камай тукталышыннан ерак түгел «Иске Казан» музей тыюлыгы урнашкан. Тарихи елъязмалар һәм борынгы риваятьләр буенча биредәге шәһәрлектә – хәрби корылмада – кайчандыр тулы канлы тормыш кайнаган.

.....