Herfsttij der Middeleeuwen

Оглавление

Johan Huizinga. Herfsttij der Middeleeuwen

Herfsttij der Middeleeuwen

Inhoudsopgave

1919

VOORBERICHT

I

'S LEVENS FELHEID

II

DE ZUCHT NAAR SCHOONER LEVEN

III

DE HELDENDROOM

IV. DE VORMEN DER LIEFDE

V

HET BEELD VAN DEN DOOD

VI

DE TEUGELLOOZE VERBEELDING VAN HET HEILIGE

VII

DE GODSDIENSTIGE PERSOONLIJKHEID

VIII

AANDOENING EN VERBEELDING

IX

VERBEELDING EN GEDACHTE

X

HET FALEN DER VERBEELDING

XI

DE DENKVORMEN IN DE PRAKTIJK

XII

DE KUNST IN HET LEVEN

XIII

HET BEELD EN HET WOORD

XIV

HET KOMEN VAN DEN NIEUWEN VORM

Voetnoot

Отрывок из книги

Johan Huizinga

Gepubliceerd door Good Press, 2022

.....

In de middeleeuwen ontbreken al de gevoelens, die ons besef van justitie schuchter en weifelend hebben gemaakt: het inzicht in halve toerekenbaarheid, het besef van 's rechters feilbaarheid, het besef, dat de maatschappij mee schuld heeft aan het misdrijf van den enkele, de vraag, of men hem niet kan verbeteren in plaats van hem te doen lijden. Of misschien beter gezegd: die gevoelens ontbraken niet, maar waren onuitgedrukt vereenigd in een onmiddellijke aandoening van barmhartigheid en vergiffenis, die, onafhankelijk van de schuld, telkens weer de wreede voldoening over het gedane recht komt breken. Waar wij een aarzelend en half schuldbewust toemeten van verzachte straffen kennen, daar kent de middeleeuwsche justitie slechts de twee uitersten: de volle maat van wreede straf en de genade. Bij het schenken van genade wordt veel minder dan thans gevraagd, of de schuldige om bijzondere redenen de gratie verdient: voor elke schuld, ook de klaarblijkelijkste, is volle kwijtschelding te allen tijde gepast. In de praktijk gaf bij die kwijtscheldingen niet altijd de zuivere barmhartigheid den doorslag. Het is verbazend, met welk een gelijkmoedigheid de tijdgenooten vertellen, hoe de tusschenkomst van aanzienlijke verwanten een misdadiger "lettres de rémission" bezorgen. Niettemin gelden de meeste van die brieven geen aanzienlijken overtreders maar armen lieden uit het volk, die geen hooge voorspraak gehad hebben[45].

.....