Het glazen penthouse

Оглавление

Lies van Dalen. Het glazen penthouse

INHOUD

Colofon

INLEIDING

Dit was een van de mooiste dagen/nachten uit Caroline’ s leven. Ze dacht eindelijk in haar virtuele sprookjeswereld beland te zijn. Het liep anders… In het glazen penthouse dat uitkijkt op de Kuip in Rotterdam is het leven altijd spannend. Caroline heeft hier een van haar praktijken relatie- en psychotherapie en seksuologie. Ze verblijft hier regelmatig. Het leven van Caroline is net een soap, en soms een thriller. Het is in ieder geval nooit saai. Een leven zonder spannende gebeurtenissen is aan haar niet besteed. Soms geven die gebeurtenissen haar inspiratie en inzicht, maar regelmatig drijven zij haar ook tot wanhoop. De wanhoop is een duister gevoel, dat moeilijk verklaard kan worden. Caroline kan niet zonder spanning; als het er niet is, creëert zij het zelf. Thor, haar goede vriend en collega (psychotherapeut), vertelt haar: als je geen spanning ervaart, creëer je het zelf wel, omdat je blijkbaar er niet meer zonder kunt en het je iets positiefs oplevert. Zo wen je eraan en op den duur gaat het automatisch. Het levert je iets positiefs op wat je wilt behouden. Ja, zo werkt het in het brein. Je hoeft er niet eens veel voor te doen. Ze herkent dit patroon ook bij haar cliënten en vertelt hen dat, met het gelijktijdige besef hoe moeilijk het is een patroon te doorbreken dat door de jaren heen is aangeleerd. Nieuw gedrag aanleren vergt inzicht, vastberadenheid en veel oefening. Voor menigeen is het moeilijk die inspanning te leveren. Een mens wordt gevormd door wat men heeft meegemaakt en hoe men daarmee is omgegaan. Het lijkt of bepaalde gebeurtenissen steeds weer terugkeren in haar leven. Caroline trekt het blijkbaar zelf aan, vormt haar eigen levenservaringen. Innerlijke strijd is vergelijkbaar met sumoworstelen. Je dreigt buiten de ring geduwd te worden en je duwt terug om weer in de ring te komen. Gevolg is dat je wéér in dezelfde situatie belandt, die je al eerder hebt meegemaakt. Het patroon begin je te herkennen keer op keer. Het is de reden waarom zo veel mensen uiteindelijk bij Caroline op de (sofa) belanden. Hoe kan men dit gevecht winnen? Hoe kan het patroon in relatie tot de partner doorbroken worden zodat ‘wij’ verder kunnen met elkaar. En zij daardoor verder met zichzelf? Dat is een van de cruciale vragen. Caroline voelt zich thuis in haar penthouse én heeft geleerd zich ook in haar lichaam thuis te voelen. Ze heeft veel meegemaakt en dit heeft haar gelukkig minder onzeker gemaakt. In de avond, als de schemering valt, gaat Caroline regelmatig voor de open haard zitten. Ze zet dan wat operamuziek op – ze houdt van drama – en schenkt een blond biertje in, droomt dan met een boek in haar hand even weg van de dagelijkse sleur. Af en toe gooit ze een nieuw blok hout op het vuur en staart ze een tijd in het vuur terwijl ze met de pook het vuur beheert. Ze komt dan tot rust; even geen spanning. Dat kan ook weleens fijn zijn. Ze heeft in de loop der jaren geleerd op gezette momenten te ontspannen en te genieten. Anders houdt ze dit leven niet vol. Ze geniet van goede gesprekken met vrienden, maar kan ook goed alleen zijn zonder daarbij het gevoel te hebben dat ze iets moet doen. Ze houdt van bier en champagne. Als het maar bubbels heeft. Dat laatste heeft ze het liefst ook in haar eigen leven. Ze leeft graag een sprankelend, inspirerend en warm leven. Het bier moet bubbelen, de verhalen moeten van de tong rollen en de open haard op gezette tijden aan. In die wereld is alles mogelijk. Echt alles, en ze schuwt weinig. Grenzen kan ze makkelijk verleggen. En er zelfs af en toe overheen gaan. Tot bepaalde hoogte, want ze kan niemand schaden, soms alleen zichzelf. Toch is het leven van Caroline niet gelopen zoals zij graag had gezien. Als jonge meid had ze dromen. In die dromen speelden haar man, kind, haar ouders, haar vrienden, acteren en een eigen praktijk voor relatietherapie een belangrijke rol. Waar ze toen geen rekening mee had gehouden, zijn de tegenslagen die ertoe dwingen die dromen opzij te zetten en de harde realiteit te accepteren. Als je jong bent, houd je er geen rekening mee dat het gezinsleven niet over rozen gaat, dat je enige kind voor een leven in het buitenland kiest met haar liefde. En dat je ineens in je kern van je zijn geraakt kunt worden door een ziekte. Caroline heeft een aantal bittere pillen moeten slikken. Alice in Wonderland verwerd tot Caroline in verwonderingsland. De roze droom was geen roze droom meer maar een tijdlang een angstige nachtmerrie waarin je maar één ding denkt: Raak ik nu alles kwijt? Ontglipt de droom mijn vingers? Haar droomwereld is nog steeds een wonderland, maar het is een wonderland waarin een donkere mist is verschenen met af en toe dreigende donderwolken. Ze ziet toe dat een heldere horizon aan het verdwijnen is en dat de wolken die de zon en de sterren aan haar sprankelende ogen openbaren soms in een mist veranderen. Maar dan ineens is er die donkere mist. Is dit haar lot? Heeft ze dit verdiend? Heeft ze dit over zichzelf afgeroepen of is het haar overkomen? Wat gebeurd is, is gebeurd. Het enige dat telt is het nu. Een tijdmachine is nog niet uitgevonden en het verleden kan in de toekomst niet meer veranderd worden. Het kan hooguit geheeld worden. De scherven kunnen weer aan elkaar gelijmd worden, maar de uitkomst zal nooit meer zijn zoals gedroomd. Een nieuw pad zal worden ingeslagen, een nieuw inzicht zal verworven moeten worden waarin de scheuren van het verleden weliswaar nog zichtbaar zijn, maar niet meer zo veel pijn doen. En ondanks alles probeert ze toch de toekomst positief te zien. Dit boek is voornamelijk gebaseerd op non fictie verhalen, over een relatietherapeut van Rotterdam (Caroline) voor en na een herseninfarct, wat met allerlei gevolgen gepaard gaat: soms fijn en soms desastreus. Als het haar tegenzit, is er alleen nog een weg naar boven. Dit probeert ze zich constant voor te houden. Dus ook haar cliënten geeft ze deze inspiratie. Het zijn er veel. Zij hebben iemand verloren of verkeren in disbalans tussen blijven of scheiden. Ze helpt hen met hart en ziel.. Het boek gaat over haar nieuwe liefde, rouwen, ziekten, cliënten, vrienden, dochter, kleinkinderen, familie, ex-man et cetera

Ze is succesvol en heeft verschillende praktijken. Aan de andere kant worstelt ze zelf met allerlei dillema’s zoals de keuze tussen liefde en loslaten, tussen blijven of vluchten, tussen hoop en vrees. Dilemma’s waarmee haar cliënten ook worstelen en die ze daarom zo goed kan herkennen en begrijpen. Een meelevende vrouw die tegelijk op medeleven hoopt. Zoals ieder mens het geen wil geven wat hij of zij ook graag wil ontvangen. En dat is uiteindelijk het geen wat in relatietherapie ook van belang is. Het is een zoektocht naar balans en evenwicht die ons allen verbindt en waar we ons leven lang mee bezig zijn. Ze vraagt zich regelmatig af of de man nog op haar pad zal komen naar wie ze zo verlangt nog op haar pad zal komen. Ze is een van de beste relatietherapeuten, maar bakt er privé zelf niet zo heel veel meer van. Hoewel een relatie van praktisch twintig jaar gehad hebbende is ook niet slecht. En ze heeft een zeer goede band met haar ex-man die tegelijkertijd ook haar maatje is. Het heeft haar veel energie gekost om bij Thomas te blijven en nog meer om bij hem weg te gaan. Ze hield zielsveel van hem; daarom heeft ze het zolang volgehouden. Na die twintig jaar heeft ze het nooit langer dan twee jaar meer volgehouden in een relatie, in de inmiddels ruim tien jaar dat ze al alleen is. Ze hoopt nog steeds de man van haar dromen tegen te komen. Zou het ooit nog lukken? Denkt ze dan. Zou ik ooit weer zo gelukkig worden met weer een sprankelend leven? Maar nu is ze half vijftig; toch al een respectabele leeftijd. De angst bekruipt haar om alleen verder te moeten. Ze moet er niet aan denken als een eenzame oude vrijster te sterven. Hier had ze tien jaar geleden geen last van, ze vond haar vrijheid best lekker en kon goed alleen zijn. Maar het gaat nu te lang duren. Wat zal de toekomst voor haar brengen? Vraagt ze zich steeds af. In haar glazen penthouse naast het Feyenoordstadion komen allerlei cliënten: licht /donker/jong en oud. Samen met Thor reist ze door heel Zuid-Holland om mensen te helpen. En daar genieten ze van, mensen helpen is hun hobby. Caroline heeft zelf veel relaties gehad, waaronder behoorlijk moeilijke mannen met gedragsstoornissen et cetera. En daar valt ze niet voor niets op, waarschijnlijk omdat ze zelf ook nog wat onzeker was in de liefde. Eigenlijk kan ze iedereen helpen behalve zichzelf. Dit valt haar moeilijk. Tegenwoordig gaat het een stuk beter. Toch voelt zich soms net de psychiater die zelf in de knoop zit en van een goed glas bier of wijn houdt. Ze is een chaoot en dat maakt haar tegelijkertijd grappig. De meeste mensen kunnen het van haar hebben; er zit in ieder geval geen kwaad bij. Soms plant ze dubbele afspraken en toch weigert ze een secretaresse te nemen, ze wil alles zelf in de hand houden. Controle? Thor is hieraan gewend en zegt relgelmatig: Met jou blijft het spannend; voordat wij ons ooit kunnen gaan vervelen, duikt er wel weer een verrassing op. Gelukkig werkt ze samen met fijne collega’s, die met haar capriolen weten om te gaan. Inmiddels ontleent ze haar identiteit niet meer aan een man zoals zoveel vrouwen. De lange tijd dat ze bij haar ex-man, een gerenommeerd architect, was, ging ze mee naar allerlei bijeenkomsten. Thomas heeft meegewerkt aan bijzondere gebouwen, onder andere hotels, waar ze beiden uit dankbaarheid een nacht in de bruidssuite mochten slapen. Het waren mooie en turbulente tijden. Ze draagt hem een warm hart toe

Ze houdt nog steeds van hem, op een bijzondere manier. Zo werkt dat bij vrouwen: zij kunnen ook zonder seks van een man houden. Niet elke vrouw, maar velen wel. Thomas valt niet te beschrijven, hij lijkt op Ramses Shaffy: een enorme persoonlijkheid waar je niet omheen kunt, dus in de relatie kon ze er ook niet omheen en dat maakt een relatie verdomde lastig. Ze moest alle zeilen bijzetten en toch heeft ze het haast twintig jaar volgehouden. Ze heeft er veel van geleerd. Er is de laatste tien jaar sinds ze single is erg veel gebeurd

HAAR VADER

Hij verzon er van alles bij. Haar vader was een filosoof, een bijzondere man met zoveel gedachten en fantasie. Hij vertelde prachtige sprookjes uit zijn knappe kop. Nu ziet ze nog steeds de beelden en vormen in het onweer waar ze intens van geniet en zich weer samen met haar vader voor het raam waant. Ze houdt ervan alleen te zijn, maar sommige gevoelens wil je graag met iemand delen. Maar Evert is net weg… Ze zou het gevoel van het onweer graag met haar vriend Evert, die ze nu haast een jaar kent, willen delen. Hij heeft net het penthouse verlaten; hij is weer terug naar Antwerpen. Ze mist hem nu al en ziet hem weer over een paar dagen. Het is redelijk structureel dat ze hem drie á vier dagen in de week ziet en dat vindt ze precies goed. De paar heel goede vrienden en vriendinnen in Rotterdam en ook door Nederland – en sommigen in het buitenland – waar ze veel mee heeft meegemaakt, zijn heel belangrijk voor haar. Zij ziet ze regelmatig, soms wekelijks/maandelijks sommigen zelfs jaarlijks, maar dat doet niets af aan het gevoel van liefde wat ze voor hen koestert. Zo werkt het toch? En dan nog is het alsof je elkaar gisteren gezien of gesproken hebt. In haar praktijk maakt ze het dagelijks mee: spijt, angst, onbegrip, disrespect. Niet kunnen kiezen, drukte, stress. Ga zo maar door, het is er allemaal. En elke dag hoort zij het weer. Ze wil hier zelf voor waken, maar nu merkt ze dat het vaak onbegonnen werk is. Je kunt er jezelf alleen voor behoeden, door er zelf wat makkelijker mee om te gaan. Maar de realiteit kun je jammer genoeg niet veranderen. Wel ik je brein, je hebt de regie en over je eigen geest en lijf, zegt ze vaak tegen zichzelf. Zoals ze ook aan haar cliënten uitlegt. Half Rotterdam komt hier in het penthouse op de dertiende verdieping. Dynasty op de dertiende in Rotterdam-Zuid voor alle soorten therapie. Van rechters en burgermeesters tot de slager vol met tattoo’s. Ook de leuke meneer waar ze een zwak voor heeft van de drogist, waar ze vitamine van krijgt. Er is therapie voor iedereen. En zo hoort het ook. Ze geniet ervan en Thor ook. Ze heeft er hard voor gewerkt en heeft het nu voor elkaar een grote praktijk te runnen. Samen met heerlijke vrienden/collega’s. Haar vrienden zijn ook haar collega’s, daar kiest ze zelf voor. Niet de makkelijkste weg misschien, maar gelukkig gaat het goed. Veel mensen vinden zakelijk en privé niet te scheiden, haar lukt het aardig. Materieel gezien heeft Caroline het goed, ze hoeft niet op een paar euro’s te kijken. En dat is weleens anders geweest. Toen ze studeerde en in een huisje woonde wat nog kleiner was dan nu haar woonkamer, was het wel eens lastig. Ze is er erg dankbaar voor dat het nu zo goed loopt, hoewel ze veel aan zichzelf te danken heeft, maar zeker ook aan Thor. Mensen voelen zich veilig bij hen, als ze samen therapie geven. In de gezellige huiskamer/werkkamer waar soms ook de katten lopen: Gerretje en Karel. Alleen als Thor er is gaan ze even naar de andere kamer ,hij is allergisch, jammer genoeg. De twee heerlijkste katten, die ze sinds tijden gehad heeft. Ze heeft haar werk blijkbaar nodig om zich goed te voelen. Ergens een pre, maar toch ook jammer tegelijk. Maar ach, hoeveel mensen hebben hun werk niet nodig om zichzelf een goed gevoel te geven? Ontleent ze nu haar identiteit aan haar werk? Ze wil nu een eigen identiteit hebben. Niet haar man en niet haar werk, maar zelf. Naarmate ze ouder wordt, leert ze zichzelf steeds beter kennen. En kan ze goed alleen zijn

Jee, ze was de tijd vergeten en had haar oude broek nog aan. Nog geen horloge om; niets. Dan maar niet, dacht ze. En voordat haar cliënten boven zijn, heeft ze nog net de tijd even een andere broek aan te trekken. Het is op de dertiende verdieping. Het duurt altijd even voor de lift komt, gelukkig in dit geval. Ze haast zich naar haar kleedkamer en struikelt onderweg over Dali, de schildpad. O jee, hij loopt nog los, maar ze heeft geen tijd hem nog in zijn glazen bak te zetten. Dali de schildpad die zij al meer dan twintig jaar heeft: ze was hem in haar haast helemaal vergeten. En zo klein is hij niet, maar hij heeft dezelfde kleur als het parket. Ze moet dus erg op letten als hij losloopt dat ze niet op hem stapt. Hij was een baby-schildpadje toen ze hem kreeg

EVERT

Ze was, voor ze hem leerde kennen, al jaren alleen en had niet durven dromen de man van haar leven nog een keer tegen te komen. En zeker niet zo’n man die helemaal in haar straatje past. Alles klopte. Alles wat ze in een man zocht had hij, dacht ze. Ze had in de loop der jaren dat ze alleen was vele goede vrienden leren kennen waar ze regelmatig mee uitging. Ze kon voor eigenlijk elke gelegenheid wel iemand bellen. Dat was haar zeer dierbaar en ze droeg haar vrienden dan ook op handen. En als ze ziek was kwam Roos van het penthouse aan de overkant en bracht haar vers sinaasappelsap. Gisla deed boodschappen voor haar; kijk, daar doe je het toch voor. Heerlijk zulke vriendinnen. Vriendschap is voor haar een van de belangrijkste zaken in het leven. Ze was niet meer gewend om drie of vier dagen in de week samen te zijn. Maar het viel haar niet zwaar met Evert, integendeel. Ze moest alleen enorm wennen weer samen te slapen er gingen in het begin nachten voorbij dat ze nauwelijks een oog dicht deed. Dat brak haar wel op, ze deed erg haar best weer te wennen aan een man in bed. Maar slaaptabletten waren vaak het alternatief. Ze zag het als een wonder dat het zo goed ging met Evert. Ze hadden het zo heerlijk samen, konden enorm genieten. Hij was weliswaar zeven jaar jonger, maar daar hadden ze geen van beiden een probleem mee. Hij zei, ik prijs mij gelukkig met een vrouw die zoveel ervaring heeft en er nog zo goed uitziet. Ze had al zoveel relaties gehad, maar dit was echt het einde. Jammer dat er nu al zo snel weer een cliënt was. Ze wilde eigenlijk nog even na dromen en genieten van het weekend. Wat zo fijn was met hem. Eigenlijk hebben ze voornamelijk in bed gelegen en in huis geklust. Hoewel Evert twee linkerhanden heeft, wilde hij haar toch helpen met een gordijnrail. Ze is nu nog steeds bang, dat als ze de gordijnen wat hard dicht trekt de rail op de grond ligt. Dus dat was geen succes. Daar is het dan ook bij gebleven. Ze heeft verder maar niets meer gevraagd; kan ze beter aan Thor overlaten. Evert, een lange, vriendelijk man, is stapelverliefd op haar en zij op hem. Zo mooi dat het van beide zijden is. Ze leerden elkaar anderhalf jaar geleden in een hotel kennen, een hotel in Brussel. Ze zaten daar opgesloten omdat de eigenaar de deur van het hotel niet meer open kreeg. Caroline had zoiets nog nooit meegemaakt, het was zo bizar. Mensen die echt bang waren; sommigen dachten dat het een gijzeling was. Caroline is niet snel bang en is een borrel aan de bar gaan drinken terwijl de eigenaar alles in het werk stelde het slot weer open te maken. Het was een klein hotelletje en Evert was daar ook op zakenreis. Caroline zat aan een tafeltje met een biertje en een boek. Ze zag Evert aan komen lopen. Wow dacht ze, dat is mijn type. Hij keek haar aan en er was gelijk een click. Hij vroeg heel beleefd of ze daar alleen zat en of ze nog wat te drinken wilde. Ze bleven elkaar aanstaren en daarna kon hij eigenlijk niet meer om haar heen. Daar hoefde ze niet over na te denken. Ze raakten aan de praat, inmiddels was na haast twee uur het slot opengebroken, maar zij hadden geen behoefte meer om weg te gaan. Het was toen 20.00 uur. De tijd vloog en voor ze het wisten was het een paar uur later. Ze boekten beiden nog een nacht bij en hebben uren met elkaar gesprekken. Over de kleine meer ook bijzondere aspecten van het leven en ze bleken op dezelfde golflente te zitten. Dat was snel duidelijk. Rond middernacht ging Caroline naar haar kamer. Ze nam Evert niet mee, dacht aan het boek De ideale vrouw is een bitch: ga nooit gelijk met een man naar bed, hij moet je veroveren en moeite voor je doen. Anders wordt het hem voorgeschoteld en verliest hij de aandacht. Hoewel ze dat ook wel zonder dat boek wist. Er vloeide de nodige alcohol. Maar ze bleef op haar hoede. Evert kon er wat van, maar hij bleef ook redelijk beleefd op zijn manier. En Caroline houdt van mannen met manieren. Ze zouden de volgende morgen samen ontbijten. En gingen met een nette kus allebei naar hun eigen hotelkamer. Wat zich daar in haar hoofd heeft afgespeeld, valt nauwelijks te beschrijven, euforisch was ze. De meest wilde fantasieën, het koste haar zelfs moeite niet naar zijn kamer te stappen. De topamine en oxytocine vloeiden door haar heen. Achteraf hoorde ze dat hij er zeker net zo’n moeite mee had. Wat ze al dacht. Zo gezegd zo gedaan, en daar zaten ze de volgende morgen allebei met een behoorlijke kater aan het ontbijt. Ze moesten er samen om lachen. Vind je mij in de ochtend ook een beetje leuk? vroeg Evert. Zie geen verandering, behalve dan dat je wat bleker bent, zei Caroline. Komt waarschijnlijk door het daglicht of door te veel drank. Ze maakten gelijk een afspraak voor het volgende weekend en daarna hebben ze elkaar niet meer uit het oog verloren. Hij kwam al snel met allerlei voorstellen, waar Caroline eigenlijk nog geen zin in had. Alles ging toch wel erg snel, Caroline was bang; ze vond het te veel in een keer. Verliefd zijn is het meest kwetsbare wat er is: je zal je weer helemaal open moeten stellen, dat had ze al lang niet gedaan na Thomas. Ze wist dat hij haar man zou worden en ze wilde hem, maar tegelijkertijd vond ze het doodeng. Jezelf weer helemaal geven, letterlijk en figuurlijk. En toch liet ze zich door de al de emoties meeslepen. Ze kon haast niet anders. Ze was echt zo verliefd, ongelooflijk

Ze had hem pas twee keer gezien en hij ging al met haar mee naar huis. Maar was ze zo verliefd dat het haar niet mee kon schelen. Normaal gesproken heeft ze allerlei bedenkingen, maar dit keer kon ze niet helder meer denken. En liet zich er maar in meeslepen. Jee wat was ze verliefd, helemaal de weg kwijt en dat terwijl ze alles altijd redelijk goed onder controle heeft. De eerste nacht dat hij bij haar sliep zakten ze door het bed. De onderkant was niet meer bestand tegen een beetje gerommel daarboven blijkbaar. Dus hebben ze samen een nieuw bed gekocht. Zo begon de relatie. Gelijk een wat breder bed, dat kwam goed uit en hij betaalde nog wat mee ook. Omdat ze elke nacht haast bovenop elkaar lagen, werd het bed niet in zijn volle breedte gebruikt. Het was meer het gevoel dat er genoeg ruimte was om elkaar te ontwijken. Vreemd dat het zo werkt mentaal. Het zit allemaal in je hoofd. En dat is met therapie ook zo, legt ze vaak uit, de waarheid maak je zelf. De waarheid is vaak je eigen waarheid. Ook al is het de waarheid niet. Ze maakten samen veel mee, Reisden regelmatig naar het buitenland voor zijn werk, waar hij voor allerlei sjieke diners was uitgenodigd. Zij liet er speciaal avondkleding voor maken. Ze kocht prachtige stof op de markt en had een goede kennis, een coupeuse, die de mooiste jurken voor haar maakte. Ze had weinig geld en Caroline hielp haar op die manier ook. Caroline voelde zich als een prinses. Ja, zo’n relatie had ze nog nooit gehad. Hij was echt haar prins en zag er nog leuk uit ook. Ze zijn nu anderhalf jaar bij elkaar en het lijkt zo nieuw. Ze voelt zich zo gelukkig met hem. Hij is er een paar avonden in de week; ze wacht hem op met kaarslicht en prosecco. Elke avond is weer anders en toch altijd weer spannend. Maar daar is niet zoveel voor nodig met Caroline. Normen en waarden zijn voor Caroline belangrijk. Hij voldoet daaraan. Voor zover ze hem denkt te kennen. Ze weet inmiddels wel: met mannen moet je altijd op je hoede blijven. Als zij aan het werk is, komt hij zachtjes met de sleutel binnen. Zo was hij wel, hield veel rekening met haar. Hij begeeft zich vaak naar de slaapkamer, ook omdat hij nergens anders heen kan en het penthouse wat dat betreft niet ideaal in elkaar steekt. Maar ze hebben nu het heerlijke bed, dat komt goed van pas. Hij gaat dan heerlijk in bed een boek lezen. Zodra Caroline klaar is met de cliënten snelt ze naar de slaapkamer en ploft naast of op hem. Heerlijke zwoele en ook goede gesprekken zijn hen niet vreemd. Ze genieten van elkaar en de passie spat eraf op allerlei manieren. Soms gebeurt er ook niets tussen de lakens en dat vinden ze allebei heerlijk de rust. Als het maar overeenkomt, dan is het goed. Soms drie keer per dag en soms één keer per twee weken. Evert kletst ook alles aan elkaar en wat hij zegt is geen onzin, ze leert veel van hem. Alles lijkt perfect en klopt. Dat dit nog bestaat, denkt ze vaak. Precies wat zij zocht, hoe is het mogelijk. Vorige week zijn ze naar Rome geweest voor een bespreking die hij daar had. Zij gaat meestal met hem mee, zeker als het voor twee of drie dagen was. Langer dan een paar dagen, daar heeft ze moeite mee, dat doe ze alleen naar haar dochter in Australië. Bizar eigenlijk, maar daar ga je dan ook niet voor drie dagen heen, dus moet ze wel. Het was een prachtige reis met het vliegtuig. Er was twee uur vertraging, waardoor alles weer anders liep. Ze weten dit altijd wel op te lossen met een goed boek of blad en een lekker drankje. Evert past zich makkelijk aan gelukkig. En drinkt dan een glas goede whisky. We zuipen ons er wel doorheen, zei hij. En daar had Caroline niets op tegen. Hij had een pasje waarmee je alles voor niets kreeg. Hij had nog een zakje nootjes in z’n zak gestopt en een biertje voor Caroline in z’n tas. Waarop Caroline natuurlijk zei, had je de fles whisky ook niet in ergens in kunnen stoppen? Dat ging blijkbaar toch net iets te ver voor hem. Caroline was verbijsterd, dat hij dat durfde, ze vond het allemaal heel enerverend en spannend. Hij spreekt met iedereen, zelfs in zes talen, Caroline is wat gereserveerder. Eigenlijk heeft Caroline genoeg aan hem, maar Evert is heel sociaal en netwerkt graag. Caroline vond dat in het begin wat glad, maar nu is ze er inmiddels aan gewend. Het prachtige hotel met zes piccolo’s voor de deur leek een waar sprookje. Gelukkig hoefde ze dit natuurlijk niet zelf te betalen. Alles liep via Evert z’n werk. Prachtig was het hotel: een en al marmer en schitterend donker hout. Ze keek haar ogen uit. Het diner begon om 20.00 uur zodat Caroline eerst nog even op bed kon luieren en Evert al naar de genodigden moest. Het was in een prachtig paleis. Praktisch iedereen was in avondkleding en Evert zei heel vleiend: Ik vind jouw jurk het mooist. Haar jurk was van lichtbruin kant, zelf ontworpen, zeer simpel zonder mouwen en tot op de grond, dat kan iedereen. En toch was ze er trots op. Met enorme knalhakken eronder, waar ze nauwelijks op kon lopen. Haar lange goudblonde haar opgestoken. De hakken was Evert gewend dus hij hield haar goed vast zoals gewoonlijk. Er was koninklijk bezoek en ze had eigenlijk geen zin daarnaast te zitten, voor Evert was dit redelijk normaal. Dus ze deed haar uiterste best net te doen alsof het voor haar ook normaal was. De champagne vloeide rijkelijk en na 3 glazen en nog weinig gegeten voelde ze het aardig. Het bleek gelukkig een wandelend diner, ze kwamen met allerlei hapjes rond. Al de sociale contacten van Evert, en de hoge pieten: eigenlijk zat ze daar niet gelijk op te wachten, ze is slecht in talen, namen en gezichten. Dit merkt ze in de therapie ook, maar ze onthoudt wel de inhoud en daar gaat het om. En ze had het gevoel dat daar weinig inhoud was, maar veel uiterlijk vertoon. Als ze er maar niet te vaak aan mee hoeft te doen vindt ze het niet erg. Maar meestal was dit twee of drie keer jaar, dus dat is wel te doen. Het was dus een wandelend diner, en ze gingen niet meer aan tafel. Het was jammer dat ze er pas achter kwamen toen de meeste hapjes al op waren. Na afloop hebben ze in het hotel nog een zak chips en noten opengetrokken. Ze sloeg de ene flater na de andere, na drie glazen champagne, was er niet meer helemaal bij. Evert zei, ik denk dat het tijd wordt naar het hotel te gaan. Ze begon het net naar haar zin te krijgen met al die pracht en praal. Ze kon niet lopen op die palen, en wist niet meer om te gaan met al die mensen. Daarom wilde hij natuurlijk weg, hoewel hij ook moe was, zei hij. Was dat wel waar? Of had hij geen zin in die toestanden met haar. Toen ze eenmaal ik het hotel aankwamen, waren ze allebei zo moe dat ze het bed in ploften, met de zak nootjes en chips. Caroline ging naar de wc en zag al het prachtige marmer in de badkamer en zei tegen Evert: Zo’n mooie wastafel heb ik nog nooit gezien, kom even kijken? Waarop Evert zei: App me maar een foto, ben te moe om uit bed te komen. En dat deed ze. Hij lag in bed rondom in de chips met een biertje in zijn hand en Caroline haar hoed op verder niets aan. Caroline moest enorm lachen. Het was een komisch gezicht. Als ze nu de foto bekijkt die nog steeds op haar telefoon staat, voelt ze de weemoed weer. Wat was het mooi. Wat zou ze graag weer teruggaan in de tijd. Denkt ze nu. Sinds ze Evert kent is er een andere wereld voor haar opengegaan

Zo leerde ze zichzelf ook van een andere kant kennen in positieve zin. Ze wist niet dat ze dit nog in zich had en vond dit enorm positief van zichzelf. Met Thomas was dat wat kunstzinniger en wat minder sjiek, ook heel leuk maar op een totaal andere manier. Dat was ze gewend met architecten onder elkaar. Hoewel dat ook arrogante kwasten konden zijn. Bij haar en Thomas kwamen er voornamelijk architecten over de vloer, ook bekende mensen en daar genoot ze ook van. Voetbal met bitterballen of mosselen, zo ging dat. Het punt in haar leven waar ze nog vreselijk mee zat – hoewel dat niets met Evert te maken had – was haar dochter

HILLEGERSBERG

Een huis in en aan het water op palen, sprookjesachtig, het leek op een houten vakantiewoning, waar ze elke dag de eenden eten gaf. Met haar voeten in het water zat ze vaak op het terras. Dieren zijn erg belangrijk voor haar. Zowel binnen als buiten had ze een halve dierentuin waar ze enorm genoot van tortelduifjes, konijnen, ratjes, poezen en schildpadden. Nu ze in het penthouse woont, mist ze de eenden en het terras aan het water. Ze had er een dagtaak aan naast haar werk. Het huis was ook veel werk. Het werd haar wat te veel. Er waren ook dieren binnen, zoals de ratjes, die nog van haar dochter waren toen ze weer naar Australië vertrok. Op een gegeven moment gingen de kinderen de deur uit. Ze voelde zich wat alleen en kwam nog boven in het huis om de was op te hangen. Verder vermijdde zij het omdat het boven zo leeg voelde. Ze moest om het jaar het huis laten verven en de bomen kappen. Ze had het gevoel dat het een blok aan haar been werd. Dus heeft ze de knoop doorgehakt en is iets anders gaan zoeken. Dat had veel voeten in aarde. Ze wilde alleen op een bovenste verdieping, zodat ze niemand boven haar had waar ze zich aan kon storen, omdat zij allergisch is voor herrie. Dus dat maakte het zoeken niet makkelijker. De enige optie was een penthouse. Wat een wensenlijst… maar dat mag toch op deze leeftijd

Toen ze met Thomas in een oud herenhuis aan de singel in Rotterdam woonde, was ze het vele werk aan het huis na haast twintig jaar behoorlijk zat; er was altijd wat. Op een gegeven moment wilde ze het verkopen omdat ze uit elkaar gingen. Dat was een van de moeilijkste tijden in haar leven, want ze hield veel van hem. Heel veel, maar er waren steeds meer nare dingen die er gebeurden en zijn moeder had ook een slechte invloed op hun relatie. Ze kon het allemaal niet meer aan. Dus koos ze voor zichzelf na lang getwijfeld te hebben. Slapelozen nachten, drank en slaaptabletten hebben haar er een beetje doorheen gesleept. Ze herkent het nu van therapie: zoveel mensen die geen keuze kunnen maken, dit is vaak nog moeilijker dan beslissen. Twijfels zijn slopend, vaak slopender dan een beslissing nemen. De disbalans en twijfel breken je. In therapie komt dit vaak voor: mensen die haar om raad vragen, maar voor haar is het lastig, ze voelt vaak wat zij voelen, en kan alleen advies geven. Ze probeert goed te voelen wat de cliënten voelen en luistert intens naar wat ze te vertellen hebben. Meestal lukt het haar. Dit doet ze vaak, vandaar dat ze het ook zo druk heeft. Vorige week had ze een man van 55 jaar, 25 jaar getrouwd, hij had een dame van 15 jaar jonger leren kennen, zijn echtgenote was ook bij haar in therapie. Ze vertelden vaak dezelfde gebeurtenissen en zij hoopte dat hij alsnog voor haar zou kiezen. Dat heeft hij uiteindelijk na een paar sessies toch gedaan. Caroline was blij, ook voor zijn vrouw die haar carrière had opgegeven voor hem. Hij had een enorm goede baan in het buitenland. Nu waren net de kinderen de deur uit en werd hij verliefd op een ander. Z’n vrouw was ontzettend boos. Tegelijkertijd ook heel verdrietig. Ze vroeg: Kun jij erachter komen of hij terug wil en anders zeggen dat ik niet meer op hem wacht? Caroline begreep dat best. Ze heeft het niet gedaan, maar hij kwam zelf al snel tot de conclusie verkeerd bezig te zijn, gelukkig. Na een paar sessies heeft ze nog een app gekregen hoe dankbaar ze voor de hulp waren. Dat doet een mens goed en daar doet zij het voor

Zo was er altijd wat. En er kwam steeds meer bij. In de winter durfde ze haast niet meer naar binnen omdat ze bang was er een laag water aan te treffen in de gang en kelder. En de hele dag weer in de weer was met emmers en slangen. Het deed haar op een gegeven moment denken aan oude pand van haar oma: als het regende moest je met de paraplu op naar de wc. Dat vond ze toch wat ver gaan. Het ontneemt het woonplezier. Ze moest de stukken ornament in het plafond lijmen als er weer een zware vrachtwagen voorbijreed. Het lukte haar keer op keer, maar het vrat energie.En ze werd er angstig van. Ze hield bij alles in huis haar hart vast als er weer een vrachtwagen voorbijreed en als het huis weer stond te schudden dat de stukken uit het plafond vlogen. Als het hard regende etc. Hoe kan ik het zo nu verkopen?, dacht ze.’ Het heeft een goed jaar geduurd. Ze kreeg niet de prijs die zij voor ogen had. Maar ze deed het. Ze was ook blij toen het verkocht werd. Hoewel ze er erg veel herinneringen had. Beetje ambivalent gevoel had ze; ze kon het moeilijk plaatsen. Het ging haar ergens toch aan het hart. En ze droomt er soms nog over. Maar ze werd wel erg blij van haar nieuwe huis in Hillegersberg. Dat was haar graadmeter. Het oude huis was van haar opa geweest en ze had het voor de helft geërfd. Ze vond het daarom erg moeilijk om te verkopen. Maar er zat weinig anders op, de buurt ging ook erg achteruit. En ze wilde naar een andere buurt. Als ze er tegenwoordig langs rijdt, is ze blij dat ze er weg is. Er woont nog een moeder van Fay haar vriendin aan de overkant, waar ze sporadisch contact mee heeft. De junkies zaten op een gegeven moment bij haar op de stoep te spuiten. Dat wil je toch niet! Zeker niet voor je kinderen. Zelf zat ze er niet echt mee – mensen zijn mensen, en ze veroordeelt niemand – maar haar dochter werd bang. En Thomas noemde het vaak haar hoerenkast. Zijn humor. Met een kern van waarheid, want ze hield van donkerrode hoerenmeubels, jaren ‘30 en een wat louche sfeer. Toen ze uit elkaar waren, is ze naar het huis in Hillegersberg gegaan waar ze ook jaren met veel plezier gewoond heeft. Haar praktijk was de aangebouwde garage, maar die werd op een gegeven moment te klein. Ze wilde haar praktijk uitbreiden. En nu, dit keer, jaren later, had ze een prachtig penthouse gezien bij de Erasmusbrug op Zuid. Heel groot: 210 vierkante meter. Ze wilde graag op Zuid wonen omdat haar vader en haar oma daar vandaan kwamen en ze er mooie herinneringen aan had. Het was precies het tegenover gestelde van Hillegersberg. Van een elitewijk naar een achterstandswijk met veel allochtonen. Maar het trok haar juist om de uitdaging aan te gaan. Caroline had een mondelinge afspraak met de makelaar gemaakt en dacht dat zoiets geldig was. Niets bleek minder waar, maar zij had er ook geen kaas van gegeten met haar naïviteit. Ze had met de makelaar afgesproken, dat zodra ze terug was uit Australië ze gelijk de koopovereenkomst zou tekenen voor het penthouse. Achteraf enorm dom, ze had het beter gelijk kunnen doen. En zo ging haar droompenthouse aan haar neus voorbij. Toen zij in Australië was, ontving zij een sms dat de makelaar een bod van 30.000 euro meer had gekregen, en dat dus gedaan. Wat een enorme eikel. In Australië kreeg zij een sms-je dat het verkocht was. Ze was heel boos en verdrietig. Ze wist even niet hoe het nu verder moest. Het was in haar gedachten haar droomhuis. Ze had het al helemaal ingericht; in de nacht lag ze er wakker van welke gordijnen ze zou nemen en welke kleuren ze de muren zou geven et cetera. Ze was er drie keer wezen kijken en was er helemaal weg van. Zelfs nu nog dezer dagen als ze er langsrijdt, kijkt ze altijd even met weemoed naar boven. Het blijft een soort droomhuis voor haar, hoewel ze nu ook erg mooi woont, maar iets kleiner. Toen ze weer terug in Nederland was, had ze haar huis inmiddels verkocht, voor iets minder dan ze gehoopt had. Maar had nu geen nieuw huis, ze zag het allemaal wat somber in. Ze is naar die makelaar gegaan en heeft hem goed de waarheid verteld. Ze zei dat het daar niet bij zou blijven. Dit echt niet kon. Hij schrok en deed van alles om haar toch te helpen. Ze heeft haar kopers (enorme aardige mensen) drie maanden uitstel gevraagd zodat zij iets anders kon zoeken. Gelukkig vonden ze dat prima. Het waren hele aardige mensen die totaal niet moeilijk deden, gelukkig. Het heeft haar slapeloze nachten opgeleverd. Zo droomde dat ze een zwerfster werd en met haar dieren in een opvangcentrum moest. Later dacht ze, wat kan zoiets je van je stuk brengen. Of wat heeft ze zich van haar stuk laten brengen. Maar wonen is toch het fundament van je levensvoorziening. Wat voor haar belangrijk is, zeker als je alleen bent en je werk er ook op is gebaseerd. Ze huilde uit bij haar vader die toen nog leefde. Hij zei: Maak je niet zo druk, dan huur je toch een tijdje wat! Maar daar moest ze ook niet aan denken met haar praktijk et cetera. De desbetreffende makelaar belde haar dat er op de veiling een mooi groot penthouse te koop kwam. Ze dacht: Ik kan het toch eens proberen om naar zo n veiling te gaan, waarom niet? En ja hoor, daar stond het penthouse naast het Feyenoordstadion te koop. Het stond voor een ton minder te koop dan ze twee maanden geleden op Funda.nl had gezien. Ze hield de huizenmarkt elke dag bij. En ze had dit penthouse al een paar keer aangeklikt. Maar het was boven haar budget. Op de veiling bood er net iemand voor haar, het was weg. Niet te geloven. Wat had ze weer een pech. Ze kon zich wel voor haar kop slaan. De koper was een aardige Turkse man, hij had het gekocht om door te verkopen. Ze bood hem 10.000 euro meer. Hij zei: Nee ik wil het verkopen voor 20.000 euro meer, niet minder. Ze vertelde het hele verhaal aan Thomas. Wat heb je nu weer allemaal aan je fietsbel hangen , zei Thomas. Bij jou kan nooit iets normaal gaan. Ze ging met Thomas, haar ex, naar het penthouse kijken. Hij heeft er verstand van. Er zat een maar aan: ze mochten maar heel even binnen kijken. Er deed een klein Hindoestaans mannetje open. Niet erg vriendelijk, ze moesten gelijk hun schoenen uittrekken om naar binnen te mogen en hij had erge haast. Hij schrok een beetje van Thomas: twee meter lang en zag eruit alsof hij net in de tuin had gewerkt. Twee uitersten: het mannetje in een net pak. Hij keek hen heel raar aan. Heel even, zei hij, ik wil dat jullie in vijf minuten weer buiten staan. Heb nauwelijks tijd. Misschien moest hij naar zijn werk of wilde ons niet in zijn huis hebben. Het was allemaal wat vreemd. Het was er binnen heel groot en licht, je kon net niet in het Feyenoordstadion kijken maar dat scheelde weinig. Ze maakten er grappen over. Ze snelde er als een speer doorheen. Het ging allemaal zo snel dat ze het moeilijk in haar op kon nemen; het was ook zo groot en ze sjeesde er met een rotgang doorheen. Eigenlijk wilde ze het rustig op zich in laten werken, maar dat kon niet. Ze kwamen verbijsterd beneden, en gingen eerst koffie drinken om het even te laten bezinken. Tentjes genoeg beneden, best een gezellige buurt. Cafés, patattenten, ijskraam gezellig beetje ouderwets. Pathé filmhuis, genoeg te doen. Je hoeft je daar nooit te vervelen. Thomas zei: Het ziet er goed uit, zou het gewoon doen. Caroline kon weinig uitbrengen. Het was zo veel in haar hoofd, het ging allemaal zo snel. Caroline ging niet over één nacht ijs, maar ze moest wel snel beslissen, ze had maar twee dagen de tijd. Ze merkte wel dat ze het huis moeilijk uit haar hoofd kon zetten en wilde de volgende dag beslissen. Ook omdat ze nu eindelijk iets wilde hebben en dan niet meer in onzekerheid zat. Ze was al zo’n tijd bezig. En de Turkse meneer zette er druk achter. Ze belde nog dezelfde dag de Turkse meneer en bood 20.000 euro bovenop het bedrag. Ze tekende een paar dagen later en alles was geregeld. De kogel was door de kerk

Ze heeft er geen spijt meer van gehad. Nou, heel af en toe door enorm lastige buren, en een bloedhete zomer, waarin ze het binnen haast niet uithield van de hitte. Maar toen ze de sleutel kreeg en er voor de eerste keer in kwam, kon ze haar ogen niet geloven, het was praktisch leeg, groot en met een prachtig mooi uitzicht. Schitterende parketvloer, twee badkamers, echt heel mooi. Het viel haar honderd procent mee. Ze ging naar huis twee stoelen halen en een kunstblok en nodigde Rowan uit. Haar goede vriend die daar vlak in de buurt woonde. En ze staken de open haard aan om het te vieren. Het was koud in februari, hij keek ook zijn ogen uit. Daar zaten ze met zijn tweeën bij de open haard, alleen twee stoelen stonden er. De volgende dag deed ze hetzelfde en nodigde ze Thomas uit.En zo ding ze haar rij vrienden af, die het allemaal even mooi vonden. ze was heel blij en maakte een paar mooie foto s voor haar vader die de deur niet meer uit kon. Ze is blij dat hij het nog gezien heeft achteraf

Jammer genoeg heeft ze heel vervelende toestanden met de buren gehad. Dat is echt Rotterdam Zuid, zei haar moeder die het onder haar niveau vindt. Haar moeder houdt niet van Rotterdam Zuid. Maar het was ook lullig, daar had ze gelijk in. Van haar planten die ze in de container zag liggen tot een bordje dat het privéterrein was en er geen cliënten konden komen. Tot en met de lift die zij vast hielden, zodat Caroline niet naar beneden kon. Soms was het te bizar voor woorden. Ze delen samen een gang boven. De buren vonden waarschijnlijk haar planten niet mooi. Hoewel deze op haar stuk van de gang stonden en het is er best groot. Maar zij willen de gang alleen voor zichzelf hebben. Haar cliënten die over de gang liepen. Ze klaagden overal over. Thor maakte er grappen over het was ook allemaal zo kinderachtig. Het ging jammer genoeg te ver allemaal. Ze uiten bedreigingen naar Caroline. Dus heeft ze zelfs de politie ingeschakeld waar ze niet van houdt, maar het kon niet anders. Ze voelde zich niet veilig meer. Terwijl ze niet bang is uitgevallen. Communicatie is blijkbaar niet het sterkste punt van de buren, ze had haar best gedaan. Maar na verschillende pogingen, is ze er maar mee opgehouden

OMA

Schitterend! Het was altijd zo spannend daar. Ze denkt er vaak aan terug. Een hele warme sfeer met veel pluche, kitsch, gezelligheid en bessenjenever. Caroline nam weleens een slokje, maar vond het niet lekker; de advocaat wel

AUSTRALIE

Dit keer vloog zij naar Sidney via Shanghai

Na het hele vliegveld afgelopen te hebben, waar alle hotels vol zaten, zat er niets ander op dan een taxi te nemen en de stad in te gaan: beter gezegd de rimboe in te gaan. Wat een armoe, ze schrok er enorm van. Met de taxi ging ze de binnenlanden van Shanghai in. Ze vond het helemaal niets; ze was te moe om de positieve spanning ervan in te zien, na dertien uur vliegen. De taxichauffeur sprak ook Chinees Engels. Ze probeerde met handen en voeten hem alles duidelijk te maken. Het lukte haar. Ze kwam in een miezerig steegje terecht, waar een klein hotelletje was met nog een paar kamers over, goddank. Ze zag de honden uit vuilnisbakken eten: het was er verschrikkelijk Ze stierf zelf ook van de honger. Ze was ervan uitgegaan in het vliegtuig eten te krijgen. Toen ze eenmaal in een behoorlijk gore hotelkamer kwam, waar grote kakkerlakken liepen en een keiharde matras op een nog harder ledikant lag, snelde ze eerst naar buiten om wat te eten en drinken te halen. Eigenlijk wilde ze het liefst weer weg maar goed, ze moest toch ergens slapen. Ze dacht: Als ik aardig wat bier of wijn op heb en een slaaptablet zie ik de kakkerlakken misschien minder. Ze kon niet met haar creditkaart betalen in de winkels en had geen Chinees geld. Ze kwam een aardige Engelsman tegen en ze vroeg of hij dollars wilde wisselen. Gelukkig wilde hij dat. Ze kon een hotdog en een biertje kopen, onderweg gaf ze nog een paar stukjes brood aan de honden; ze kon het niet aanzien hoe zij uit de vuilnisbakken aten. Wat een rot land, dacht ze. Wat vreselijk: hoe kunnen mensen zoiets laten gebeuren. Daar zouden ze voor gestraft moet worden. Misschien heeft ze het daarom wat minder op Chinezen omdat ze slecht met dieren omgaan, hoewel ze weet dat ze niet mag generaliseren. Toch is ze niet kapot van hen. Terug in het hotel heeft ze het biertje met een slaaptablet achterovergeslagen, de twee matrassen met allemaal handdoeken over elkaar bedekt en ze is zowaar in slaap gevallen, waar ze later zelf versteld van stond. Ze was door en door moe. Zes of zeven uur later werd ze redelijk uitgerust wakker. Snel douchen en weer met een taxi naar het vliegveld in de stromende regen. Nog dertien uur, dan ben ik bij m’n kinderen dacht ze. Je moet er wat voor over hebben. De tweede reis ging wat sneller dan de eerste en was haast twee uur korter. Daar stonden ze haar op te wachten: een schattig meisje met een kop vol prachtig Afro haar en een schitterend gezichtje. Echt een plaatje, met haar schoonzoon, die elf jaar jonger dan zij is en donker. Caroline vindt het prachtig een koffie verkeerd-kleinkind te hebben. Haar dochter zag ze in geen velden en wegen, ze was natuurlijk ergens chocola halen. Ze is zo’n snoeperd. Jee, wat was ze blij, ze kon haar ogen niet van haar prachtige kleinkind afhouden. Als ze met haar schoonzoon wat gaat drinken zegt hij: This is my mother in law. Iedereen denkt dat hij dan een grapje maakt. Caroline ziet er een stuk jonger uit. Dus het leeftijdsverschil valt niet op. Ze heeft in de vakantie genoten van haar kleindochter. Later kwam Thomas nog en zijn ze samen uit geweest dat was het mooist van de vakantie: allemaal bij elkaar. Thomas en zij zijn gelukkig gescheiden en ondanks alles zijn ze er samen goed uitgekomen. De kleinkinderen zijn nu stapelgek op hun oma en opa. En ze hebben het leuk samen. Ze is erg blij dat ze een goede band hebben en nog veel samen ondernemen. Maar nu zijn ze al jaren uit elkaar. Met veel ups en downs apart van elkaar. En nog steeds goede maatjes. Ze kennen elkaar natuurlijk door en door. Ze hebben heerlijk gelachen samen in Australië en dat kunnen ze nog steeds goed. Ze zaten naast elkaar in een hotel en gingen ‘s morgens samen koffie drinken en dan naar hun dochter en kleindochter, die eigenlijk alleen oog had voor haar opa… Caroline genoot ervan dat die twee zo’n mooie band hebben. Ze gingen veel uit eten en naar de speeltuin, en in de avond samen nog even de kroeg in. Caroline is altijd haar sleutels kwijt en ja hoor, Thomas zei: Kom je toch lekker bij mij slapen. Hij zag dat wel zitten blijkbaar. Maar ze wilde naar haar eigen hotel

Wat ben je toch een chaoot, zei Thomas. Ze was blij dat ze in bed lag en toch voelde het ook een beetje eenzaam: zo’n ambivalent gevoel

Ze vond het altijd vreselijk om haar kind, kleinkind en schoonzoon gedag te zeggen, wetende dat je ze weer misschien een jaar of soms wat langer niet zag, alleen op Skype. Het voelde weer alsof ze door een hel ging, het zwaaien en afscheid nemen van haar kleindochter is zo pijnlijk: het snijdt dwars door je ziel, omdat ze niet weet hoeveel jaar of maanden het nu weer gaat duren voor ze haar ziet. Als ze daar teveel bij stilstond, had ze nauwelijks meer zin in het leven. Dus probeerde ze flink te zijn, zoals haar moeder altijd zegt: Wees toch eens flink. Caroline ziet dat meer als, met een boog om je gevoelens heen en het vermijden, zo is ze opgevoed door haar moeder. Daar heeft ze dus een bloedhekel aan: ze wil door de ellende heen. Het nadeel is alleen dat ze erin blijft hangen omdat er nu geen oplossing is

Er zat een stel achter haar met een baby die veel huilde. Ze had spijt dat ze geen eersteklasvlucht had genomen. Ze kwam doodziek op Schiphol aan. Evert stond haar op te wachten met een prachtige bos rode rozen. Caroline was dolblij Evert te zien en weer naar huis te gaan en gelijk haar bed in te kunnen schieten. Dat was het enige waar ze zin in had. Onderweg werd Evert aangehouden voor een alcoholcontrole: bleek ook nog eens dat hij al een halve fles rode wijn op. Hij moest blazen en mee naar het politiebureau, Caroline kon wel janken. Ze trok het haast niet meer; was duizelig en misselijk van vermoeidheid. Zo ziek en dan ook nog naar het politiebureau. De agenten hadden daar totaal geen begrip voor. Wat een vreselijke eikels zijn dat. Oké, Evert had niet zoveel moet drinken, dat stond als een paal boven water. Maar dan nog hoef je niet zo onbeschoft te zijn als agent zijnde. Caroline heeft het al niet zo op politie. Over het algemeen zijn het mensen met een enorme tunnelvisie. Er zijn natuurlijk wel uitzonderingen, maar die komt ze weinig tegen

Ze mochten er niet eens iemand bellen, ongelooflijk, het was verschrikkelijk. Hoe kunnen mensen zo diep zinken. Caroline begrijpt dit niet, haar negatieve beeld over de politie werd weer bevestigd. Het doet mij denken aan een gevangenis. Je wordt beoordeeld alsof je een crimineel bent. Of je nu psycholoog bent of diplomaat, dat hoeft niet uit te maken. Maar ze zijn ronduit onbeschoft en dan hebben het ook nog over gewone burgers. Zij voelen zich blijkbaar hoogverheven boven iedereen. Wat een walgelijke mensen, dacht ze. Loslaten, zei ze tegen zichzelf. Maar ze was zo moe en ergerde zich op dat moment overal aan. Ze voelde zich heel klein, wat ze niet zo vaak heeft. Maar ze kon gewoon niet meer, en was zo boos over de situatie

Eindelijk kwam er een Uber. Evert had een manier gevonden om er een te bestellen. Hij krijgt ook alles voor elkaar, dacht Caroline. Hij had haar goed vast en zijn colbertjas nog extra om haar heengeslagen. Hij liet haar niet meer los, zelfs niet in de taxi. Dat deed hij vaker als ze in een Uber zaten en dat was zeer regelmatig omdat ze allebei nogal van een borrel houden. En dan normaal gesproken niet in de auto stapten. Had Evert er dit keer ook een genomen naar Schiphol. Dan was deze ellende hen bespaard gebleven. Nu ging het dus mis. Het was gelukkig wel de eerste keer sinds ze Evert kent. Maar het alcoholpercentage was niet erg veel te hoog goddank. Dus kwestie van een fikse boete en gelukkig maar een paar dagen zijn rijbewijs kwijt. Dus het viel al met al nogal mee. Nu nam hij toch vaak de trein dus zo’n ramp was het nu ook weer niet. Hij is natuurlijk erg lang, dus dan valt de drank beter. Toen ze thuis gearriveerd waren, zag het huis er goed uit gelukkig. De katten hadden zich redelijk gedragen en de schoonmaakster was een paar dagen geleden geweest om te zorgen dat alles een beetje aan kant was. Haar vriendin Roos van het penthouse aan de overkant – ze kunnen zelfs naar elkaar zwaaien en maken soms grappen over een lijntje spannen in de lucht – had voor haar katten gezorgd. Roos was een lieve meid en een goede zakenvrouw met een paar bedrijven. Ze is er vaak voor Caroline en zij voor haar. Dat is een fijn idee. Caroline had een handtas vol cadeaus, waaronder een prachtige ketting voor Roos en mooie kattenbekers. In een bijzondere boetiek in Australië gekocht. Roos heeft zelf drie katten. Ze is enorm sociaal, alles kan daar. Ze kookt voor de hele flat voor vijf euro per portie, heel groot portie. Dat doet ze nog in haar vrije tijd en het is heerlijk. Caroline bestelt regelmatig bij haar, want zij is geen keukenprinses. Gerard de bovenbuurman komt haar helpen met de kip plukken voor de kippensoep. Bij Roos is alles groot en veel. Caroline geniet daarvan. Inmiddels lag Caroline op bed, ze had de boel de boel gelaten is gelijk haar bed ingeschoten. Ze kon niet meer en Evert had haar dochter al geappt dat ze goed thuisgekomen waren, natuurlijk niet verteld over de escapade bij het politbureau. Hoeft niemand te weten, blijft tussen hen. Evert zat er wel erg over in, maar ging thuis weer verder met drinken, hij had nog geen slaap. Hij zat natuurlijk nog vol met adrenaline. Caroline had een halve slaaptablet genomen omdat haar hoofd ook vol zat van deze turbulente autorit. De reis was haar eigenlijk te veel geweest. Ze voelde zich totaal uitgeput. Alsof alle energie uit haar was getrokken, en er niets leuk meer was. Daardoor had ze ook koorts gekregen van vermoeidheid. Evert kwam pas om 4 uur naar bed, ze voelde een been, maar is gelijk weer doorgeslapen. Ze had haar slaap hard nodig, want de volgende dag dienden de cliënten zich weer aan. Ze had zo’n spijt dat ze niet nog een dag vrij genomen had. Slecht gepland, maar goed, ze wist van tevoren niet dat Evert wat wijn achterover zou slaan voordat hij haar kwam halen en dan nog als overmaat van ramp aangehouden werd.Wie had dat nu durven dromen? Aangezien bij Caroline zelden iets normaal gaat, is dit niet zo bijzonder. Om 10.50 uur stond ze vreselijk brak op, voelde zich echt geradbraakt. Evert lag nog in diepe slaap verzonken. Haar koorts was goddank een eind omlaag. Maar ze ging ondanks haar slechte fysieke gesteldheid, hoofdpijn en dodelijke moeheid vol moed naar Den Haag, waar ze die dag werkte. Ze stapte in haar nieuwe, hybride auto die reed als een trein, waar alweer een klein deukje inzat omdat ze regelmatig net de paaltjes raakt. Maar daar zat ze niet mee. Ze heeft nu eenmaal een sportieve rijstijl zoals ze het zelf noemt, om de druk er wat af te halen

Caroline kon het totaal niet vinden, zelfs niet met haar oude TomTom. Het was donker en op een gegeven moment zag ze het bordje vakantiepark. Ze heeft haar auto geparkeerd vlak voor de slagboom. En is gaan lopen, ze vond het niet prettig het was een wat lugubere sfeer. Het nummer waar hij woonde kon ze ook niet vinden en besloot na een of twee km gelopen te hebben terug te gaan. Ze was bang dat ze anders de weg kwijt zou raken, en daar is ze goed in. Ze had de man van de honden al verschillende keren gebeld maar er werd niet opgenomen. Ze zag toen ze terug liep in een zijweggetje een café en dacht, ik ga het daar eens vragen. Er zaten drie aardige mensen, ze kenden hem en meenden hem vanmorgen nog met een aantal honden gezien te hebben. Ze vroeg of zij aan hem door wilde geven haar te bellen. Dat zouden ze doen…

THOR

De cliënte was al twee keer vreemdgegaan. Hij twijfelde of hij wel met haar verder wilde. Gesneden koek voor Caroline. Ze had dit zelf privé gelukkig nog nooit meegemaakt. Thomas was ook niet altijd de leukste, maar ging gelukkig niet vreemd. Het meeste had ze wel meegemaakt wel, maar dit toevallig niet. Voor een man is het vreemdgaan van de vrouw vaak nog erger dan voor een vrouw. Een vrouw gaat niet alleen vreemd om de seks. Over het algemeen is er dan meestal meer aan de hand. Of de vrouw is verliefd geworden, of ze heeft geen gevoel meer voor haar eigen man. In deze kwestie zei ze dat zij het wel alleen om de seks had gedaan, oké, er zijn uitzonderingen dus Caroline gaf haar het voordeel van de twijfel. Maar nu haar man nog. Hij nam het gelukkig wel van Caroline aan, dat was al heel wat. Dus toen ze de deur uit liepen, was hij er beter aan toe. Het heeft meer dan een half jaar geduurd, week in week uit in therapie. Zelfs na tien maanden kwam hij terug om er nog eens over te praten, maar hij was al ver in het werkingsproces. Uiteindelijk heeft hij het haar vergeven en zijn ze nog bij elkaar. Caroline ontving met kerst een kaart van hen, dat ze het zonder haar hulp waarschijnlijk niet gered hadden. Kijk, daar doe je het voor, dacht ze. Thor, de seksuoloog en psychotherapeut, haar goede vriend en ook collega, met wie ze alweer jaren samenwerkte op allerlei fronten. Hij is vaak haar steun en toeverlaat: een zeer goede vriend, waar ze altijd bij terecht kan en met wie ze lol heeft. Hij is wat ouder en weet enorm veel. Zij zegt altijd: De beste psychotherapeut van Nederland. Thor kent ze inmiddels al meer dan vijftien jaar. Ze hebben al heel veel meegemaakt, privé en in hun werk. Het is een bijzondere man, een einzelgänger, ze kent eigenlijk niemand die zo goed alleen kan zijn als hij. Ja, haar oma van het café, kon dat ook. Ze heeft veel bewondering voor hen. Goed alleen kunnen zijn en je in balans voelen ook als je alleen bent, is de basis. Dan heb je een stevig fundament en dat is nodig om het leven aan te kunnen. Mensen die slecht alleen kunnen zijn en zich daarom snel in een relatie storten of er juist geen punt achter durven te zetten zijn vaak een stuk instabieler. En hebben een wankel fundament. Nu werken ze als collega’s in Caroline’s praktijk. Ze hebben echt al allerlei klussen samen volbracht. Acht jaar geleden hebben ze zelfs samen in een bar gewerkt bij een toenmalige vriendin van Caroline. Jee, wat hebben ze daar gelachen. Het was een catering bedrijf en de vriendin was er een cafetaria bij begonnen. Ze had aan Caroline gevraagd of ze het leuk vond daar een of twee avonden in de week een paar uurtjes te staan. Caroline dacht gelijk aan haar oma en dacht Waarom ook niet? Ik kan best achter een bar staan, maar dat viel toch wat tegen. Het was best wel veel en Isa haar vriendin had meer mensen nodig, dus vroeg ze Thor die net met pensioen was. Het leek hem een erg leuk idee. Kon hij wat bijverdienen en hij schuwt niets. Ze stonden daar op een gegeven moment samen achter de bar. Totaal geen ervaring maar zo doende leert men. De bitterballen vlogen door de keuken. En een lol dat ze hadden. Het was er erg Rooms-Katholiek waar ze beiden weinig mee hebben. Thor is gereformeerd opgevoed en wil daar nu niets meer van weten. Caroline heeft er geen ervaring mee, haar vader was een atheïst. Maar ze vonden beiden de situatie daar erg grappig. Ze denkt er vaak aan terug als ze samen serieus met Thor therapie geeft

Ze hebben zelfs nog een keer voor Sinterklaas en zwarte Piet gespeeld, Caroline was haast niet zwart te schminken met haar enorme blanke huid. En bij Thor plakte zijn kunstbaard niet. Ze vond het zo leuk; wat een tijd. Het was zwartekousenkerk mentaliteit. Daar heeft ze ook weer wat mensenkennis op gedaan in een andere vorm. Thor had wat antipathie tegen deze mensen ontwikkeld, door zijn opvoeding. Caroline keek haar ogen uit, mensen die zo stijf waren. Thor viel af en toe uit. Dan kon hij z’n mond weer niet houden. En moest Caroline het weer sussen. En ze enlag constant in een deuk. Ze heeft er toch weer wat geleerd. Ze wist nauwelijks dat dit soort mensen ook bestaan Dit is wel iets anders dan psychotherapie, hoewel er ook raakvlakken bij zijn. Ze heeft er erg mooie en spannende herinneringen aan. Nou ja, Thor is er overmorgen weer, Caroline hoopt dan weer een beetje opgeknapt te zijn. Even geen alcohol drinken en goed slapen; veel anders zit er niet op. Evert twee dagen naar Antwerpen, heeft ze het bed voor zich alleen. Dat helpt, dus moet het toch lukken, hoopt ze. Thor en Caroline hadden zeven cliënten staan. Best veel in de andere praktijk in Den Haag. Ze doen dat samen, samen weten ze meer en kunnen ze gecombineerde therapie geven. Mensen vinden dat prettig. Ze voelen zich vaak enorm thuis. Thor heeft heel veel kennis en Caroline heeft een bijzonder warme, persoonlijke aanpak. Die combinatie maakt het zo goed. Thor kan uit z’n dak gaan en Caroline tempert het weer zoals gewoonlijk. Veel erectieproblematiek komt aan bod, en veel overspel, pornoverslaving en gokverslaving. Depressies aan de lopende band. Veel onder jonge mensen. Zo vreselijk. Als ze klaar zijn met de sessie drinken ze samen nog een wijntje en spreken alles door. Caroline leert nog steeds van Thor; haar werk is haar hobby. En Thor ziet het ook als een hobby. Dat maakt het zo fijn. Dat zou iedereen toch eigenlijk moeten hebben: dat je zoveel plezier en energie uit je werkt haalt. Een paar jaar geleden toen Caroline nog in Hillegersberg woonde, wilde ze een open haard in haar woning laten bouwen. Het was een woning die vroeg om een open haard. Het paste daar perfect. Ze vroeg aan Thor om met haar mee te gaan om alles uit te zoeken En natuurlijk ging hij met haar mee. Ze zijn door heel Nederland gereden om iets moois uit zoeken. Veel open haarden gezien en overal gratis cappuccino gedronken. Vijf winkels en heel veel koffie verder koos Caroline eindelijk de tegels uit. De open haard is prachtig geworden. Een groot kunstwerk, schitterend en zelf ontworpen. Ze was één ding vergeten, namelijk dat ze toestemming aan de Vereniging voor Eigenaren moest vragen. Ze had een enorme pijp die door het dak stak laten maken. Deze pijp zag je al op een kilometer afstand. Ze kreeg daar veel kritiek op.Ze had daar zelf totaal geen moeite mee.Ze vond het wel wat hebben. Ze heeft later zelfs haar huis verkocht ook dankzij de open haard. Caroline haar ex-man, Thomas de architect, zei gekscherend: Ga je nou met een seksuoloog een open haard uitzoeken terwijl ik er verstand van heb? Beetje jaloezie lijkt wel. Hij heeft gewoon goede droge humor en een beetje jaloezie. En ergens had hij gelijk. Maar hij is nogal ongeduldig en Thor heeft meer tijd en geduld; eigenlijk vooral meer tijd. Het geduld laat ook weleens te wensen over. Maar wel meer dan Thomas. Met Thomas gaat ze regelmatig uit: de kroeg in, dat zijn ze nooit verleerd. Op een enorm koude winterdag zat ze in de kroeg met Thomas nog even wat te eten en drinken toen iemand aan Caroline vroeg of ze kunstenares was? Nee, zei ze, ik ben therapeut, waarop thomas gelijk zei: Ja, en ik haar cliënt. De mensen geloofden het, hij ziet er soms ook niet uit. Lang grijs haar, maar wel een prachtige kop; doorleefd en charismatisch, daarom is ze ook ooit op hem gevallen. Hij zuipt en rookt zware shag, maar heeft karakter en is een goed mens. Er valt alleen lastig mee te leven, jammer genoeg. En daar is ze nu inmiddels wel achter gekomen. Maar houdt daardoor niet minder van hem. Nu als vrienden, hoe mooi kan het zijn? Toen ze eenmaal onderweg naar huis waren, kwam Thomas erachter dat hij z’n muts was vergeten in de kroeg. Caroline reed weer terug en wachtte buiten. Thomas kwam naar buiten met een geplette muts. Zat er toch een muts met haar muts op m’n muts, zei hij lachend. Blijkbaar een dikke dame met een redelijk grote kont. Ze hebben nog steeds hetzelfde gevoel voor humor. Er zaten allemaal gaten in z’n muts die Caroline mocht maken. Maar dat komt vast niet van die muts. Nee, zei Thomas, Katrientje (de hond) heeft hem in haar bek gehad. Van dat soort gebeurtenissen klaart Caroline op. Het zijn kleine dingen, maar het doet veel met haar. Wat is humor toch belangrijk

BOEKENBAL

SPANJE

Toen ze in het centrum van Rotterdam woonde aan een singel was het haar goede vriendin Cora. Ze kende haar al vanaf haar studententijd. Cora woonde in het huis waar zij eerst samen gewoond hadden. Tegenover haar latere woning aan de singel. Met Cora, die zij nu al meer dan dertig jaar kent, heeft zij veel meegemaakt. Ze heeft Cora nog gered toen ze dronken van de trap viel en op haar hoofd terechtkwam. Ambulance gebeld. Het was een drama. Dat is al lang gelden en ze hebben altijd fijn contact gehouden. Caroline verhuisde na haar studententijd naar de overkant naar een groot huis waar zij met Thomas ging wonen. Cora bleef er wonen hoewel het huis gerenoveerd werd. Ze is toen even weg geweest, maar na anderhalf jaar kwam ze er weer terug. Zij is de peetmoeder van Fay. Ze hebben nog steeds een goede vriendschap en inmiddels woont Cora in een mooi groot appartement nog steeds in het centrum. Maar ze heeft kanker en Caroline is altijd bang dat het misgaat met haar. In Hillegersberg waar ze tien jaar woonde, had ze haar vriendin Fleur, zij woonde tegenover haar aan de Rotte. Als de bomen kaal waren, zwaaiden ze naar elkaar, maar toen Fleur ging scheiden is ze verhuisd naar Spanje waar haar dochter woont. Ze had een relatie met een psychopaat. Fleur kwam met haar verhalen bij Caroline. Het was vreselijk, ze werd soms ook geslagen. Op een gegeven moment hield ze het niet meer uit maar ze vond het vreselijk om haar huis uit te moeten, ze kon het alleen niet betalen. Dus na de scheiding moest ze iets kleiner kopen. Ze kocht eerst nog even een prachtige loft aan een dure laan in Hillegersberg. Met een gigantisch uitzicht. Elk weekend spraken ze af en gingen ze een biertje of wijntje drinken of daar in de buurt of bij Fleur thuis. Ze hebben ook samen veel meegemaakt. Fleur woont nu alweer zeven jaar in Spanje en Caroline gaar er meestal één keer per jaar of per anderhalf jaar een weekje naartoe

Fleur komt haar altijd van vliegveld Malaga halen. Dan staat ze daar in haar kunstbontjas en lange zwarte jurk met parelketting en cowboylaarzen. Ze heeft iets bijzonders. Ze is erg geliefd bij mannen ondanks haar gevorderde leeftijd. Ze heeft nu een relatie met een plastisch chirurg, twaalf jaar jonger. Caroline was heel benieuwd hem te ontmoeten. Hij scheelde minder met Caroline dan met Fleur. Fleur is zeventien jaar ouder dan Caroline, maar daar hebben ze nooit zoveel van gemerkt. Op een avond in Mijas (Zuid-Spanje) hadden ze afgesproken met Clay, de chirurg. In een gezellig kroegje, echt heel Spaans ingericht zelfs met een houten open haard en van die authentieke stoelen met houten spijlen en kussentjes. Daar zaten ze samen aan een tafeltje, hun blikken spraken boekdelen. Fleur met haar diep uitgesneden decolleté en hij met prachtig donkerbruin haar met grijze lokken ertussen. Jee, wat een stuk. Caroline valt op donkere mannen, met mooie bruine ogen. Hoe komt ze hier nu weer aan, dacht Caroline. Ze heeft ook aan elke vinger een vent; lijkt Luci wel. Fleur had ook nog een halve latrelatie. Met John, maar daar is weinig spannends meer aan, vond ze. John wist dit natuurlijk niet, vandaar dat we ook maar even konden blijven; ze was bang dat hij ook langs zou komen. Dus gingen ze met z’n alleen naar Fuengirola, een wat grotere plaats vlakbij. Het werd een enorm gezellige avond, Caroline had daar haar hotel, dus kon ze na vijf minuten lopen gelijk haar bed inrollen. Het klikte erg goed tussen hen. Het gesprek ging in het Engels en half Spaans. De volgende morgen belde Fleur hoe ze hem vond? Super, zei Caroline, wat een leuke vent, die moet je houden. Maar er zaten best veel haken en ogen aan. Bleek dat hij behoorlijk van gokken hield en in de schulden zat. Van mij krijgt hij geen cent, zei Fleur. Ze is erg op haar geld. Maar dat is toch ook zijn probleem, zei Carolien, daar hoef jij niet mee te zitten zolang hij jou daar niet in betrekt. Maar dat deed hij dus wel. Fleur kwam steeds achter meer dingen die niet helemaal in de haak waren. Drankprobleem. Hij bleek ook nog problemen met de overheid te hebben en een jaar in de gevangenis gezeten te hebben. Fleur kwam er maar niet achter waarom precies. Ze begon behoorlijk argwanend te worden. Maar ze was zo verliefd, dat ze er geen punt achter kon zetten. Caroline ging na vier dagen weer naar huis. Ze adviseerde Fleur wel een beetje op te passen met deze man. Hoe leuk hij ook overkwam; er was iets niet in de haak. Dat wist ze zelf natuurlijk ook. Maar haar gevoel kon ze niet uitzetten. Rowan, een andere goede vriend van Caroline, vijftien jaar jonger, woont vijf kilometer verderop. Hij had haar auto geleend omdat hij zelf zonder zat. Hij kwam haar ophalen van het vliegveld. Dat was gezellig, ze gingen nog ergens een biertje drinken en Caroline vertelde over Spanje en de chirurg. Rowan maakt altijd grappen; een enorm spontane lieverd. Die hard op zoek is naar een vrouw. Hij wil eventueel nog kinderen. Maar zijn zoektocht werpt geen vruchten af, steeds de verkeerde dames voor hem. Ze gaan ook regelmatig met z’n vieren uit: Rowan, Joris, Brenda en zijzelf. Dat wordt vaak nachtwerk. Als Evert erbij is gaan ze vaak dansen. Caroline en Evert dansen de sterren van de hemel. Ze zijn allemaal goede vrienden van elkaar en dat voelt zo vertrouwd en heerlijk. Alleen hebben Joris en Brenda heel vaak ruzie, dan kijken Rowan en Caroline elkaar aan en weten genoeg. Altijd in de kroeg. Evert begint er nu ook al aan te wennen. Het gaat meestal over geld. Brenda vindt Joris gierig terwijl ze zelf erg vrijgevig is. Het kan er zo hard aan toe gaan, dat Caroline Brenda af en toe op haar vingers tikt, omdat ze het frustrerend vindt. Deze relatie gaat het niet worden, verwachten Rowan en Caroline. Rowan ging zijn huis te koop zetten en wilde naar Den Haag verhuizen, wat Caroline best jammer vond. Hij woonde nu haast om de hoek

Fleur voelde zich enorm aan de kant gezet, het was even leuk voor een paar maanden. Waarschijnlijk was het een halve crimineel, dat kunnen chirurgen blijkbaar ook zijn. Ze ging weer verder met John, een heel betrouwbare man, erg aardig, maar van een ander level. Maar ze was er in het begin wel verliefd op. Ze kennen elkaar al nu acht jaar. En wordt het steeds saaier. Toen ze allebei nog in Hillegersberg woonden, zagen ze elkaar regelmatig. Het was altijd gezellig; ze was een vriendin en een halve moeder voor Caroline. Toen ze wegging uit Nederland was dat een bittere pil voor Caroline. Ze heeft er nu andere vriendinnen voor in de plaats gekregen.Maar ze denkt natuurlijk vaak aan Fleur. Al Caroline’s vriendinnen iets bijzonders hebben. Het zijn geen geen 12 in een dozijn type. Maar momenteel voelt zich beter dan ooit, zo met Evert en haar vrienden. Op het feit na dat haar kinderen in Australië wonen. En natuurlijk op haar hoofdpijn na, maar dat heeft ze haar hele leven al. Hoewel zoiets nooit went. Zou het ooit nog goed komen, vraagt ze zich praktisch elke dag af. Zouden ze ooit weer naar Europa komen? En zou mijn migraine ooit nog overgaan? Misschien na de overgang want het heeft me de hormonen te makenl. Dat duurt gelukkig niet zo lang meer. En het is zo vreselijk de kinderen aan de andere kant van de wereld. Ze probeert het soms op internationale, positieve manier te zien. Zo van: ik heb een goed bedrijf, kan als ik wil naar Australië, heb ik er gelijk een vakantie… Wat is er mis mee? Als ze het zo aan zichzelf verkoopt, lijkt het nog heel wat, maar het werkt maar even. Ze heeft het er regelmatig met haar moeder over. Voor haar is het ook erg. Hoewel zij het idee heeft dat ze dan nog een adres heeft waar ze op vakantie kan. Daar zit Caroline heel anders in. Maar die twee zijn ook heel verschillend. Caroline lijkt veel meer op haar vader

THERAPIE

Ze drinken even koffie, nemen de zeven cliënten door en dan op naar de andere praktijk. Ze rijden in Thor zijn gloednieuwe Honda waar hij enorm zuinig op is en altijd drie keer omheen loopt voor hij instapt om te kijken hoe mooi hij eruit ziet en of er geen krasje op zit. Caroline neemt het maar met een korreltje zout: haar kan het weinig schelen, een klein krasje of deukje het hoort er nou eenmaal bij, vindt zij. Eenmaal aangekomen dient het eerste stel zich aan: deze zijn er zeker al voor de tiende keer. Het houdt niet op, op een gegeven moment zou er toch wat moeten gaan dagen. Of ze vinden het fijn om te komen. Hij, een grote, forse, blonde man met een goede baan, wilde elke morgen seks. Zij, een forse, krachtige dame, had daar absoluut geen zin in en probeerde van alles om het te voorkomen, ze ging zelfs in een andere kamer slapen. Hij probeerde echt alles om z’n zin te krijgen, en zij trok het niet meer. Zij was de hele dag moe als ze ‘s morgens om half zes seks met hem moest hebben. Ze klaagde steen en been. Ze hebben samen een baby die zij vaak meenamen naar therapie omdat ze geen oppas hadden – of het kindje niet bij een oppas wilden brengen, daar leek het meer op. Thor vond dat niet zo prettig en Caroline probeerde van alles met knuffeldieren van haar kleinkind om de baby een beetje stil te houden. De cliënt is de regressie ingegaan; in de vorige sessies kwam al duidelijk naar voren dat hij zich nog als een klein kind gedroeg en daardoor steeds meer afstand schepte tussen hen beiden. Wat bleek: hij lag ‘s avonds met zijn duim en een doekje in zijn mond. En probeerde haar ook nog aan te raken en aan haar borsten te zuigen. Dat vond zij te ver gaan en besloot samen met haar man dus in therapie te komen. Ze had hier zo’n afkeer van gekregen en door zijn kinderlijke gedrag werd dit natuurlijk steeds sterker. Zo zaten zij al maanden in een vicieuze cirkel waar ze niet uitkwamen. Thor deed z’n uiterste best hem tot de orde te roepen en hem te confronteren met z’n eigen kinderlijke gedrag. Dit ging natuurlijk niet zo makkelijk, hij schaamde zich erg maar was er min of meer aan verslaafd geraakt. En zonder zelfreflectie wordt dit lastig. Door zijn drukke, verantwoordelijk baan ging hij thuis de kinderrol in om zich te kunnen ontspannen, alleen de manier waarop was nu niet echt de meest aantrekkelijke voor zijn partner. Zij wist zich er geen raad meer mee. Nee, welke vrouw wel, zou je je toch afvragen. Na maanden zijn zij eruit gekomen, het heeft wel wat gekost, letterlijk en figuurlijk. Goed, ze vertrokken weer met de kinderwagen en no. 2 was aan de beurt. Een man die verslaafd was aan porno kijken en hij moest er van zijn vrouw over gaan praten, want zij voelde zich belazerd. Deze man is begin 40 jaar. Niet de meest slimme. Hij wist niet hoe hij eraf moest komen; het gaf hem energie. Verslaving is lastig, het zijn vaak labiele persoonlijkheden die verslaafd raken. Die vaak ook moeilijk alleen kunnen zijn. Als mensen niet alleen kunnen zijn of er een hekel aan hebben, is er vaak iets met het fundament mis. Als je stevig in je schoenen staat, heb je daar over het algemeen geen last van. Maar hoe kom je van een verslaving af? Daar gaat het nu om. Caroline begon met een lijstje te maken wat je er allemaal voor in de plaats kunt doen. Sowieso sporten. Geeft ook energie en valt hij gelijk wat af. Zo maakten ze samen hele dag- en avondinvullingen zodat er geen tijd meer over bleef om porno te kijken. Hij ging blij en voldaan weg. Nou, ben benieuwd, zei Thor toen hij de deur uit was: hoop dat het hem lukt, we gaan het over twee weken zien. No. 3 kwam binnen. Een nieuwe cliënt. man, hij kon geen erectie krijgen, zoals meer mannen van boven de 55 jaar. Hij dacht een uitzondering te zijn. Thor heeft hem uitgelegd dat zeker niet te zijn, dat hij dat ook uit z’n hoofd moet zetten, en dat hij als hij met een vrouw naar bed gaat zich alleen op haar moet concentreren en nergens anders op. Denken en seks zijn incompatibel aan elkaar. Geen afleiding tijdens de seks, alleen zij of hij! Afleiding is incompatibel aan seks. Fysiek bleek hij in orde, hij was al bij een uroloog geweest. Dan wisten ze zo goed als zeker dat het daar niet aan kon liggen. Het zat in zijn hoofd of in de relatie die niet goed meer was, dus de volgende keer moest hij zijn vrouw meenemen. Dat ging vrij vlot. Nu even een kop cup-a-soup en dan weer verder. No. 4. Jee, wat kunnen mensen zich het zelf moeilijk maken, dachten zij. Man die verslaafd is aan z‘n vrouw en seks met haar, en zijn vrouw heeft het benauwd. Weet niet of ze met hem verder wil omdat hij zo veranderd is. Dit wordt een langere klus dachten ze allebei. Daarnaast keek hij regelmatig porno. Z’n vrouw stond erop dat hij er wat aan ging doen; zelf zag hij het nut er niet van in, en wat is er mis met porno kijken? Tja, op zich niet zo heel veel, als het heel af en toe is en je doet er niet geheimzinnig over. Zodra zijn vrouw binnenkwam, ging de computer uit. Ze zag hem een keer zichzelf bevredigen voor de computer en toen was ze het zat. Ben ik niet goed genoeg, is dan meestal de reactie, hoewel het daar weinig mee te maken had. Het was een mooie vrouw, maar ze kreeg door dit gedoe een negatief en laag zelfbeeld. Vrouwen zijn daar heel gevoelig voor. Zodoende stond ze erop dat hij aan zichzelf ging werken, anders zette zij een punt achter de relatie. Hij wilde haar niet kwijt dus besloot hij in therapie te gaan. Maar goed, als iemand zelf het nut er niet van inziet wordt het niet makkelijker om hem te helpen. Deze man heeft vier sessies gehad. Toen hield hij het voor gezien en zei tegen zijn vrouw dat hij het niet meer zou doen. Hoe het verder gegaan is, is niet bekend. Ze hebben daarna niets meer laten horen. No 5. Een vrouw, zware borderline problematiek, haar kinderen wilden haar niet meer zien. Was een ramp, zoals ze zich gedroeg. Ze had ook suïcidale neigingen en het niet helemaal op een rij. Ze kwam verward en vreemd over. Thor zei later: zij valt eigenlijk niet te helpen, zij heeft interactieve, individuele psychotherapie nodig. We kunnen weinig met haar: te zwaar geval. Caroline en Thor kregen haar na een uur de deur niet meer uit, ze bleef zitten totdat Caroline naar haar toeging en voor de tweede keer zei: De tijd is om. Ik verzoek u nu om te gaan. Ze gaf haar een arm, trok haar uit de stoel en zei: Kom op, we gaan de volgende keer verder. Eindelijk ging ze naar de gang. Hoop dat we haar niet meer terug zien, zei Thor. Dat was ook het geval gelukkig. Hopelijk heeft ze iemand in de buurt gevonden die haar adviseert zich te laten opnemen. No. 6 was aan de beurt. Dit stel kwam voor de tweede keer: zij wilde geen seks met hem omdat hij agressief was. Althans het moest zoals hij het wilde en zij voelde zich gebruikt. Ze zei: Ik doe alles thuis en werk ook nog en dan moet ik ook nog met hem naar bed als ik geen zin heb. Ik trek dit niet meer. Hij zat er lachend naast en wuifde – leek het – alles weg; totaal geen inzicht in wat er zich afspeelde. Zij dacht er zelfs aan een punt achter de relatie te zetten als er binnenkort geen verbetering optrad. Thor legde uit dat je een vrouw elke dag een beetje opnieuw moet versieren en dat begint het al bij het ontbijt en de vuilniszakken wegzetten. En als je eenmaal de schroeven voor haar in de muur hebt geslagen, en de klusjes in huis hebt geklaard, begint ze tevreden te worden. Dan kun je eventueel iets terugverwachten. Doe je dat niet, dan ben je eigenlijk een hork die niet weet hoe vrouwen in elkaar steken, althans daar kwam het in lichte mate wel op neer. Een directe benadering, maar dus heel duidelijk. Hij schrok ervan en heeft er zeker naar geluisterd. Zij was opgelucht dat eindelijk iemand hem de waarheid zei. No. 7. Dit was een stel, 28 jaar bij elkaar; het gevoel was er niet meer zo en ze wisten er niet mee om te gaan. Hadden al drie jaar geen seks gehad. Zij was er depressief van geworden en hij gefrustreerd. Hij wilde met haar naar bed en zij moest er niet aan denken, omdat het bij hem alleen maar om de seks ging, volgens haar. Zo zag zij het. Ze konden niet met en niet zonder elkaar. Caroline vertelt: Het is heel naar als twee partners op elkaar uitgekeken zijn en toch bij elkaar willen blijven. Veel mensen blijven bij elkaar omdat ze bang zijn alleen te komen staan. Maar goed, nu zijn ze ook niet gelukkig. En als men bij elkaar blijft, zul je je blijven afvragen hoe het is om alleen te zijn. Of men dan toch niet alleen gelukkiger is dan op deze manier? Ze vond dat er iets moest gebeuren, dit is zo naar. Dit doet Caroline niet vaak, maar bij hen had ze het idee dat het niet meer goed zou komen. Als je zo doorgaat kun je ook nog ontvankelijk worden voor een ander, dat was bij haar eigenlijk al gebeurd. Je wordt dan buitenshuis wél gewaardeerd en leuk gevonden, dat maakt het nog moeilijker. Kun je dan nog op een goede manier uit elkaar, als er een van de twee al meerdere malen vreemdgegaan is? De relatie is eigenlijk ten einde, maar je durft hem niet te verbreken. En daar kunnen ook praktische redenen voor zijn. Financieel bijvoorbeeld, of de kinderen. Maar twee mensen die alleen bij elkaar blijven en elkaar ongelukkig maken, schiet ook niet op. Je seksleven staat stil, er is geen intimiteit meer. De angst dat je hem of haar zult missen is zo groot dat je de moed blijkbaar niet opbrengt om weg te gaan. Ja, dit is het eindstation en dat moet je toch een keer onder ogen zien. Het werd vreselijk stil. Ja, wat moeten we nu? Caroline stelde voor dat ze naar huis zouden gaan, het laten bezinken en volgende week weer een afspraak zouden maken en dan echt een beslissing te nemen: stoppen of doorgaan. Want ze waren nu al jaren op deze manier bezig. En ze durfden geen van beiden een stap te nemen, zo kun je nog jaren ongelukkig blijven. En niet verder gaan met je leven, zoiets kost te veel energie. De dag zat erop en Caroline en Thor verheugden zich op een hapje en een glas wijn. Ze begonnen de case te beschrijven van een cliënte. Thor zei gelijk distantie want dat zorgt voor spanning. Deze cliënte heeft distantie nodig. Als je te veel op elkaars lip zit, zorgt het ervoor dat de spanning verhoogd wordt. Dus distantie zorgt ervoor dat je weer blij bent elkaar te zien. Maar ook weer niet te veel, toch? Dan groei je weer uit elkaar. Het is juist de kunst om daar een balans in te vinden. Thor moest eigenlijk naar huis nog anderhalf uur rijden, daar baalt hij altijd van, maar hij wil zo nodig in het oosten van het land wonen, in de rust. Maar het was zo gezellig. Hij woonde eerst in Amersfoort – dat was een stuk dichterbij – in een prachtig chalet. Er kwam daar een zigeunerkamp en toen is hij gaan verhuizen omdat hij bang werd voor inbraak, en hij wilde dichter bij zijn dochter en kleinkinderen wonen. Caroline vond het heel jammer, want dan ga je niet even meer bij elkaar op bezoek, wat ze regelmatig deden afgezien van het werk. Nu heeft ze het de laatste jaren erg druk met Evert. Caroline heeft bij Evert het gevoel dat hij haar ideale partner is en dat hun relatie heel goed is. Zij evalueren nog elke paar maanden of ze het naar hun zin hebben. En tot dusver komen ze tot de conclusie dat het heel goed gaat. Caroline had op deze leeftijd – midden vijftig – niet verwacht het nog zo fijn te krijgen. Ze hoopte er wel op, als het niet zo was had ze het erg jammer gevonden. Nu gaat alles vanzelf lijkt het wel. Nu plukt ze de vruchten van alles waar ze hard voor gewerkt heeft, en alles wat erbij komt, is mooi meegenomen. Eigenlijk heerlijk wat ouder te zijn. Ze heeft dan al zoveel meegemaakt zodat ze kan nu gaan genieten. Onderwijl zitten ze nog steeds aan de wijn en in zichzelf te filosoferen over de ideale relatie. Samen oud worden, dezelfde normen en waarden hebben. Een combinatie van vriendschap en hartstocht en vooral humor, veel van elkaar kunnen hebben, maar elkaar ook vrij kunnen laten. Er samen in geloven en daar vertrouwen in hebben. Van elkaar op aan kunnen en veel van elkaar kunnen hebben. Dit zijn belangrijke ingrediënten. Aantrekkingskracht is voor Caroline heel belangrijk, anders wordt het niets. Ervaringen uit het verleden bepalen ook vaak hoe je in een relatie staat. Dit zie je steeds weer terug in therapie, hoe belangrijk ouders kunnen zijn, opvoeding, zienswijze et cetera. En hoe kijk je tegen een relatie aan? Ben je er makkelijk in gerold? Of heb je naar iemand gezocht die echt bij je past? Dat speelt een rol als je wat ouder wordt en je moet er dus ook wat meer moeite voor doen. Misschien waardeer je het dan ook meer. Genegenheid, respect, waardering, een beetje op een lijn zitten en precies weten wat de ander fijn vindt, zijn van essentieel belang. Thor en Caroline zitten aardig op een lijn in de gesprekken en daarom gaat de therapie ook zo goed. En werken ze zo goed samen. Thor lacht Caroline weleens uit omdat ze altijd zo zit te draaien op haar stoel. Na de therapie zegt hij dan: Ik weet niet wat er allemaal op de stoel naast mij gebeurde, maar ik vind het allemaal prima hoor. Fysiek contact is belangrijk; het is zo fijn als je de ander aantrekkelijk vindt en zin hebt om samen naar bed te gaan. Seks en intimiteit is het cement van de relatie. Caroline geniet van Evert zijn lichaam de passie, maar ook de dromen die zij samen hebben spreken boekdelen. Het gevoel van verliefdheid geeft een enorme boost. Daar doe je het toch ook voor. Je zou dat je hele leven moeten ervaren. En het is niet voor niets als je een goede relatie hebt, leef je. Haar vriendin Brenda waar ze regelmatig mee omgaat heeft vele relaties gehad. Bij haar gaat het makkelijk: Ze wordt heel wat sneller verliefd dan Caroline. Vaak denkt Caroline, kon ik dat ook maar. Ze gunt het Brenda van harte. Maar als Caroline verliefd is, wat niet zo vaak gebeurt, wil ze er ook helemaal voor gaan, niet half, met dan alles erop en eraan. Wat ook niet altijd werkt blijkbaar

HERSENINFARCT

Caroline voelde zich de laatste dagen niet lekker, haar hand was wat slap en ze had enorme hoofdpijn en steeds het gevoel dat er iets ergs ging gebeuren. Ze had erg veel aan haar hoofd, en miste haar dochter en kleindochter. Werkte hard, reed erg veel naar Antwerpen en probeerde haar nieuwe relatie met Evert optimaal te houden. Maar ook haar twee praktijken. Het was best veel, maar het lukte allemaal. Haar hoofd knalde regelmatig uit elkaar. Dit is niet normaal, dacht ze de laatste paar dagen. Een zeer extreme migraine, dat je alleen nog maar heel stil kunt zitten en bij alles wat je doet ben je bang, de pijn is niet te verdragen. Ze ging naar een oude vriend die ook homeopathisch arts is en deed een iriscopie. Hij zei: Het ziet er goed uit. Maar neem voor de zekerheid elke dag wat aspirine en paracetamol misschien helpt dat. Dat hielp voor geen meter, het enige wat hielp, waren spuiten met antiserotonine die zij van de neuroloog kreeg speciaal voor migraine, wat ze al dertig jaar had. De laatste tijd was het veel erger en ze dacht dat het aan haar drukke leven te wijten was. Toen ze zwanger was, had ze geen of nauwelijks migraine, dus wist ze ook dat het hormonaal was. Na de overgang zou het dan ook overgaan, en ze was al in de overgang, dus wachtte ze met smart op betere tijden voor haar hoofd. Ze nam nog maar een spuit van de antiserotonine voor haar migraine; dat was het gene wat even verlichting gaf. Dat nam ze regelmatig als ze hoofdpijn had, soms wel drie spuiten op een dag. Maar nu nam ze er veel te veel. Ze wist zelf dat het niet goed was, maar kon anders niet meer van de pijn. Het was ondraaglijk. Maar dit keer werd het niet minder. Haar moeder zou ‘s middags langskomen. Ze trok het nauwelijks om iemand te zien, belde cliënten af, maar moest van zichzelf flink zijn en probeerde koffie te zetten. Ze was zo slap in haar hand dat ze alles liet vallen. Nog maar een spuit, want die verschrikkelijke hoofdpijn, daar valt niet meer mee te leven. Dit is echt niet te doen, dacht ze. Ik val straks flauw. Ze wist zich geen raad meer. Ze vertelde tegen haar moeder dat dit niet normaal voelde en anders dan anders. Haar moeder zei: Joh, je hebt gewoon migraine net als anders. Wat moest ze nu? Ze voelde dat er meer aan de hand was. Ze wilde naar de dokter, haar moeder reed. Zelf trok ze het niet. De dokter zei: Je hebt meer buitenlucht nodig. Ze was te moe om ertegenin te gaan. Dit was klinkklare onzin. Hoe durfde hij? Haar geloof in artsen zakte tot het nulpunt ‘Wat heb je nu in godsnaam aan zo’n arts?’ dacht Caroline. Ze nam een halve slaaptablet en ging naar bed. Ze hoopte dat ze dan op zou knappen. Het werd alleen maar erger en ze wist niet meer waar ze het zoeken moest van de pijn; ze dacht dat ze doodging. Ze zat recht op in haar bed in haar handen te knijpen omdat ze niet meer kon. Ze stond op en viel met haar hoofd tegen de muur. Ze viel daarna op de grond en lag daar bewusteloos. Haar moeder hoorde een bonk en rende naar haar toe. Haar moeder die enorm schrok , zag dat haar mond er vreemd uitzag en ze verder niet meer reageerde. Zij belde gelukkig gelijk 112. De ambulance was er binnen enkele minuten. Het enige wat ze zich nog herinnert is een man met een rode broek, heel vaag.Alles was een waas, maar ze was wel een beetje bij. Heel vreemd alsof alles in de verte was. Ze werd op de brancard naar buiten gebracht. Ze snakte naar adem, maar alles was zo vaag. In de ambulance kreeg ze een zuurstofmasker op. Vaag herinnert ze zich nog een grote man die naast haar zat. Het leek net een droom. In het ziekenhuis aangekomen moest ze gelijk door de scan en ja: er was sprake van een hereninfarct aan de rechterzijde. Ze voelde dat ze door een buis ging, maar alles bleef vaag tot de volgende dag. Caroline was nog niet helemaal bij, dus besefte ze gelukkig niet wat er precies gebeurde. Haar lichaam beschermde haar geest. Een soort shocktoestand. Niet echt bij bewustzijn. Haar moeder belde iedereen om het te vertellen. Ze moest voorlopig een tijd in het ziekenhuis blijven op intensive care. Haar zus Luci kwam gelijk, haar twee beste vriendinnen en Evert waren onderweg vanuit Antwerpen. Fay zou ook komen uit Australië. Iedereen schrok zich kapot. Het zou kunnen dat ze het niet ging redden. Ze was doodziek, kon niets meer, haar linker arm en been waren licht verlamd, maar dat duurde gelukkig maar een paar dagen. Caroline werd op een rijdend bed naar een kamer op intensive care gebracht Ze kon nauwelijks meer praten, was moe en in de war. Haar moeder en Luci gingen naast haar bed zitten en hielden haar hand vast. Caroline was nog niet helemaal bij, maar zag hen wel en mompelde: Ben zo blij dat je er bent. Ze hadden een enorme hechte band; konden elkaar lezen. Luci woonde in een prachtig huis in Leiden en was een paar jaar ouder. Zij had ook regelmatig migraineaanvallen. Maar wel een stuk minder dan Caroline. Luci was een bijzondere vrouw met een goede baan als advocate. Zij was ook gescheiden en had momenteel twee mannen. Hoe ze dat allemaal fikste, begreep Caroline nooit. Zij was nooit moe; een ijzeren gestel. Alles kon bij haar, daarin was ze makkelijker dan Caroline, De mannen wisten het natuurlijk niet van elkaar. Ze kenden elkaar wel, maar dachten van elkaar dat de ander een goede vriend van Luci was. Het leek allemaal zo ingewikkeld. En Luci wist altijd alles weer in goede banen te leiden. Voor Caroline zag het er niet rooskleurig uit. Voorlopig moest ze blijven: de scan had uitgewezen dat het een herseninfarct was, maar ze moesten nog uitzoeken waar het door kwam. Caroline besefte eigenlijk nog niet wat er nu precies aan de hand was. Ze voelde zich hondsberoerd. Ze moest alleen maar overgeven en was zo enorm moe… Ze kon gelukkig nog wel redelijk praten, wel heel langzaam, maar gelukkig wel goed. Als ze een paar zinnen had uitgebracht, moest ze overgeven van vermoeidheid. Ze kon haar hand moeilijk meer bewegen. En ze was haar evenwicht kwijt; bij het lopen moest ze zich steeds vasthouden. Ze besefte alleen dat ze ziek was en dacht gevallen te zijn. Soort heftige herenschudding. Dat heeft iedereen zo gelaten om haar niet nog meer angstig te maken. De volgende dag kwam ze erachter dat het een herseninfarct was toen de neuroloog aan haar bed kwam. Ze schrok zich dood en besefte, dat ze een hele lange weg te gaan had. Hij vertelde dat ze voorlopig nog in het ziekenhuis moest blijven. Ze had een behoorlijk infarct gehad. Ze kreeg allerlei onderzoeken en was enorm bang. Ze was al een beetje hypochondrisch, maar nu werd het veel erger. Toch besefte ze niet dat ze het niet zou kunnen redden. Ze was zo ziek en kon ook niet slapen in het ziekenhuis vanwege de angst om dood te gaan. Ze was te moe om een stukje te lopen: en dat lukte niet met haar linkerbeen. Wat gedeeltelijk verlamd maar een heel raar gevoel. Evert en Thomas zaten veel aan haar bed, maar ze wilde alleen maar dat ze er waren en niets zeiden, want ze kon niets terugzeggen. Daar was ze te moe en te misselijk voor. Thor kwam de volgende dag. Hij had haar hand vast en ze moest alleen maar huilen. Ze vroeg of ze ooit weer samen zouden kunnen werken. Ze was bang voor haar leven en werk Hoe bijzonder kan het gaan in je hoofd. Dat je gelijk aan je werk denkt. Thor wist haar een heel klein beetje op te monteren en zei: Daar is geen twijfel over mogelijk, ik sleur je de werkkamer in. Jij moet gewoon weer werken van mij. Zonder jou wordt het niets. Luci was er ook elke dag maar had nog een halve baan als advocate en was net haar eigen bureau begonnen. Ze had er zoveel schik in en twee prachtige werkkamers in haar huis gemaakt. Caroline had haar geholpen met de inrichting. Ze waren samen naar meubelzaken geweest, dan maakten ze er een gezellige dag van en kochten mooie spullen waar ze allebei van genoten. Omdat Caroline zelf ook een paar kamers voor haar praktijk had ingericht, had ze er ervaring in gekregen. Ze maakten vaak grappen over de twee mannen van Luci; konden samen echt in een deuk liggen. Caroline vond het wel spannen. Ze zou het zelf nooit kunnen, maar al die verhalen vond ze heerlijk om naar te luisteren. Je moet goed kunnen plannen, anders loopt alles mis. Kost wel balen energie, dacht ze. Caroline zou gelijk door de mand vallen, zo chaotisch als ze is. In het ziekenhuis zat iedereen stil aan haar bed om haar te ontlasten. Ze spraken weinig want alles was haar te veel. Ze knipperde steeds met haar ogen en dan wist Luci genoeg; ze voelden elkaar heel goed aan. En ja, na een kwartiertje kwam Peter, haar zwager waar ze ook gek op was, al binnen, natuurlijk ook erg geschrokken. Een beer van een vent van 1.99 meter met een bos grijs haar. Leuke man. Jammer dat dat mis is gegaan tien jaar geleden. Ze gingen vroeger vaak uit met z’n vieren. Dat was meestal erg gezellig en er werd veel gedronken, daar konden de exen allebei goed mee overweg. Thomas en Peter kenden elkaar goed, en lagen elkaar wel. Allebei haast twee meter. Twee beren van kerels. Lang en stevig. Mooi stel. Toen Fay nog een baby was, namen ze haar zelfs in de reiswieg mee en zetten ze haar onder de bar. Thomas, Caroline‘s ex, studeerde toen nog. Hun dochter was nog heel klein, maar vijf pond bij de geboorte, en had zo’n mooi rond koppie en grote ogen. Als ze ermee buiten liepen, kwamen mensen kijken omdat ze mooi en klein was. Een heel rond koppie met enorme grote blauwe ogen en bruin haar, prachtig kindje. Ze is dan ook een bloedmooie meid geworden met een enorm eigen wil. Een baby in de bar: in die tijd kon dat gewoon nog, was eigenlijk niet bijzonder, er kon toen veel. Heerlijk. Nou ja, ze heeft er niets aan overhouden en sliep juist overal doorheen. En dan met drank op nog rijden: eigenlijk levensgevaarlijk denk je nu achteraf. Dat was eind jaren 80, begin jaren 90. Prachtige tijd. Dat kun je toch zomaar weer in je broekzak stoppen. Het leven is nu heel anders. Veel gedisciplineerder, soms wel jammer. Caroline mist het makkelijke van toen regelmatig. Hoewel Caroline gelukkig nog steeds met veel plezier met haar vrienden naar de kroeg gaat en het er lekker van neemt met haar vrienden. Peter, haar zwager, hield ook Caroline haar hand vast en vroeg hoe ze zich voelde. Ze zei: Moe, zo enorm moe, ik kan niet gewoon meer. Ik weet gewoon niet of ik het ga redden, ben zo ziek. Ze moest steeds overgeven. Er stond een bak naast haar, het was een naar gezicht. Niemand wist hoe ze haar konden helpen. Daar kwam haar moeder binnen met tranen in haar ogen. En toen bleek dat Caroline, als ze de andere kant op keek, geluid hoorde, maar niet wist waar het vandaan kwam. Dit was heel vreemd, ze schrok er zelf van. Ze zag op een gegeven moment haar moeder, maar haar voetstappen kwamen van de andere kant. Ze was er totaal van in de war. Ze werd helemaal rood van schrik en zei tegen Thomas: Hoe kan dit nu? Ze komt toch van de andere kant binnen? Haar gehoor was ook aangetast, merkte ze ineens. Ze had de dag ervoor ook al iets gemerkt, maar dacht dat het aan wat anders lag. Haar moeder, nog een frisse vrouw eind 70, kwam er geschrokken bij zitten. Moeder vroeg of ze al iets van de artsen hadden gehoord. Nee, dus voorlopig zal ze hier nog wel een tijd liggen. Ze begon weer een beetje te denken en vroeg zich af hoe het nu met haar cliënten moest. Ze vroeg Luci of ze hen kon afbellen en haar agenda kon halen. Luci reed naar haar huis en kwam terug met wat spullen van Caroline, ze gaf haar haar agenda. Een vel papier en een pen. Caroline probeerde te schrijven, maar dat lukte niet; ze bleef maar rondjes draaien. Haar hand deed het niet meer, het ontbrak aan motoriek. Alles was weg. Caroline begon enorm te zweten te huilen, ze kon niet meer schrijven. Ze wist zich geen raad. De neuroloog kwam naar haar toe en zei dat dit waarschijnlijk tijdelijk was en ze wel moest blijven oefenen. En ze hoorde geen geluiden van een heel andere kant. Ze was zo bang. Ze had het gevoel dat ze half invalide was. Ze hoorde niet meer waar iets vandaan kwam, ze kon niet meer schrijven, slecht lopen. Ook geen concentratie meer en dood en doodmoe. Ze wist niet hoe ze verder moest. Ze was enorm bang en kwam constant achter meer dingen die ze niet meer kon. Het was verschrikkelijk, het enige wat ze wilde was naar huis, maar dat mocht voorlopig niet. Ze kreeg nog allerlei onderzoeken om uit te vinden hoe dit kwam. Het waren hele nare onderzoeken, met een slang in je maag, en er werden regelmatig twintig buisjes bloed geprikt en allerlei scans en foto’s genomen. Ze lag in een kamer met mannen, daar had ze wel wat steun aan. Ze hadden humor onder elkaar en probeerden haar erbij te betrekken. Soms lukte het, maar ze was zo uit haar doen dat ze nergens om kon lachen. Luci kwam elke dag langs met hun moeder en vertelde over haar twee mannen. Daar had Caroline wat afleiding aan. Want ze zag het soms niet meer zitten hoe ze nu verder moest. En dit vond ze altijd een interessant onderwerp vol spanning. Hoewel haast niets meer leuk leek. Het enige wat haar blij maakte was dat de mensen van wie ze hield er wel waren. Ze besefte wel dat ze lieve vrienden had en een dochter/kleindochter en schoonzoon. Dat was toch al de moeite waard om voor te blijven leven en Evert en Thomas en Thor. Alles drong langzaam tot haar door. Ze moest door, hoe dan ook. Ze was zo bang om nu al dood te gaan. Ze had nooit de illusie gehad 90 jaar te worden maar wel 80 jaar als ze nog redelijk gezond is. En nu was ze bang volgend jaar niet te halen. Luci zei tegen haar: Ben je gek, wij worden 90jr. De mannen van Luci – de een was dertien jaar jonger en de ander twee jaar ouder – ze kenden elkaar, maar ze dachten van elkaar dat de ander een gewone vriend was. Twee totaal verschillende mannen: de eerste was nog een oude buurman van haar en de tweede was ze een jaar geleden tegengekomen toen ze samen met Caroline in de kroeg zat. Ze komen zelfs samen op een verjaardag. En Luci zit nergens mee. Zo frappant, dacht Caroline. Eigenlijk geniet ze van alle aandacht. Maar Caroline weet, dit gaat een keer verkeerd. Ze zei: Ik kom morgen weer en dan neem ik prachtige bloemen voor je mee. Ze was altijd zo spontaan en lief. Het voelde als een warm bad. Ze ging nog naar het penthouse om wat spullen voor Caroline te halen en daar trof ze Evert aan. Hij was er net, Evert was ook ten einde raad

NIETS MEER WAARD

Je kunt je eigen leven niet meer leven. Alle controle overboord gooien, is de enige oplossing en toch is dat op zich ook een goede les voor een therapeut/psycholoog. Ze heeft er ook enorm veel van geleerd. Maar het lijkt of het hele leven een les is voor haar. Ze had soms het idee dat het nooit goed zou komen en soms het idee dat alles weer goed kwam, ze wist het zelf niet meer. Maar er was een ding wat ze wel wist: ze wilde niet dood. Luci kwam dit keer met haar andere vriend Gerard. Gerard, een strafadvocaat, had een boeiende zaak, waar hij heel spannend over kon vertellen. Een cliënt, een bekend persoon, had iemand afgeperst. Maar goed, het was al tijd, anders waren ze te laat. Hij zei: Ik vertel in de auto wel verder. Hij had een enorme bos bloemen voor Caroline gekocht. Mooie lelies. De bloemen van Arthur stonden er ook nog. Dat waren gladiolen. Toen hij zei, dat zijn ook mooie bloemen, vertelde Caroline maar dat ze die van moeder had gekregen. Caroline tikte Luci op haar knie, ze moesten allebei een beetje lachen. Binnenpretje, zei Luci. Ze was blij dat er steeds maar een paar mensen waren. Ze hield het niet langer vol dan een kwartier om mensen om zich heen te hebben, dan duizelde haar hoofd en was ze doodmoe; ging ook enorm zweten, pure zwakte. En als ze duizelig was, werd ze bang bewusteloos te raken. Ze had wel een enorme angst in haar lichaam gekregen door wat er gebeurd was. Ze vertrouwde haar eigen lijf niet en dat is een vreselijk gevoel. De controle was ver te zoeken. Deze ervaring had ze nooit eerder op deze manier gevoeld. Totaal overgeleverd te moeten zijn. Ze vroeg naar pen en papier omdat ze wat wilde opschrijven. Luci ging het weer halen. Ze probeerde te schrijven en dit keer kon ze de L van Luci schrijven. Nog niet heel duidelijk, maar het leek er wel op. Dat was al heel wat, ze had veel geoefend. Toch barstte ze weer in snikken uit. Word er gek van, riep ze overstuur: Gaat dit ooit nog over? Kan helemaal niets meer! Kom niet verder dan een L, die er niet eens uitziet! Ze moest opnieuw leren schrijven, dat kon wel eens maanden of jaren gaan duren. Rowan kwam binnen, samen met Brenda, zij waren ook erg geschrokken. Ze hadden een prachtige duster voor haar gekocht van mosgroen kant. Caroline was er erg blij mee. Toen Rowan haar een kus gaf, raakte ze in paniek. De laatste keer dat ze hen zag waren ze gezellig met z’n vijven uit in de Witte de Withstraat in Rotterdam, ze gingen dansen bij het NRC-café. Brenda, Joris, Rowan, Evert en Caroline. Het was zo gezellig ondanks dat Brenda en Joris weer woorden hadden. Zou ze dit ooit weer kunnen? Alles kwam eruit. Ze bleef huilen. Het was allemaal te veel voor haar. Ik wil verdomme naar huis, schreeuwde ze. Ik ga hier morgen weg en jullie moeten me helpen, word hier echt gek. Wil nu echt weg, verdomme, zei ze. Luci bleef positief en zei: Ik ga met de arts praten en van de week ben je hier weg! Na een half uur gingen ze weer. Ze waren toch allemaal wel erg geschrokken dit keer. Nu besefte zij ineens waarschijnlijk zelf hoe ze er aan toe was of het kwam harder binnen na die letters die ze niet kon schrijven. En nadat ze Brenda en Rowan zag. Het kwam er ineens allemaal uit. Ze had zich daarvoor te flink gehouden. Maar nu waren al haar goede vrienden er en ze kon gewoon niet meer. Ze wilde daar weg

‘s Avonds toen de cliënten weg waren nam Luci ze een glas wijn en stak een kaarsje aan voor Caroline. Morgen ga ik maar weer langs, dacht ze, en dan haal ik eerst moeder op. Want ze ligt echt op me te wachten. De volgende morgen in het ziekenhuis, was Caroline niet in haar mum, ze had erg slecht geslapen en zag steeds de man voor haar die voor haar neus lag te bloeden. Ze was heel negatief gestemd. Het gevoel dat het nooit meer normaal werd. Daar kwam Roos ook binnen. Roos van de overkant met een enorme bos prachtige rozen. Ze was zelf ook niet op haar best want haar mongoloïde poes (een persje) liep op een gegeven moment achteruit en liet alles lopen. Ze wist dat ze niet oud zou worden. Maar ze had wel gehoopt, dat ze ouder dan twee jaar zou worden. Ze was gisteren overleden en Fleur had het er moeilijk mee, het zusje van de overleden poes was gelukkig nog wel goed en niet mongoloïde. Een schattige pers. Caroline had nog nooit een mongoloïde poes gezien, maar ze was er helemaal weg van. Caroline vond het ook vreselijk dat ze overleden was. Het was zo’n schatje. En daarnaast had ze nog een kater van vier jaar. Maar op Sulletje, de overleden poes, was Roos helemaal gek, het was haar lievelingetje. Dat kon er ook nog wel bij vandaag. Wat een klotendag, zei ze. Roos beaamde dit. Caroline kreeg een tijdje geleden twee mooie kattenmanden van haar. Waar Sulletje en Bulletje met een boog omheen liepen. Ze is altijd zo gul, die lieverd. Caroline heeft bewondering voor haar omdat met weinig begonnen en zover gekomen, altijd bezig ook voor anderen. Caroline heeft bewondering voor Roos

VRIENDINNEN

De een is nog niet weg of de ander komt eraan. Zo fijn, dat is het enige voordeel van in het ziekenhuis liggen en mooie bloemen krijgen. Sommige vrienden van haar wonen verder weg, in het buitenland of aan de andere kant van Nederland, maar de meesten gelukkig in Rotterdam of omgeving. Ze heeft twee goede vrienden (mannen) in Rotterdam, waar ze regelmatig diepe gesprekken mee heeft en gezellig mee uit gaat. Maar het gevoelsleven van een man en vrouw is totaal verschillend; van een vrouw gaat het over veel meer schijven. Vaak heb je toch het gevoel dat een vriendin je beter begrijpt. Zeker als het over vrouwenkwaaltjes gaat. Met mannen kun je weer over andere dingen praten; een goede balans. Mannen houden zich toch met wat andere onderwerpen bezig. En zijn meer oplossingsgericht. Maar als je een hele goede vriendschap hebt, maakt het allemaal niet meer zo uit en zeker niet als je boven de 50 jaar bent. Ze is blij zulke goed vrienden te hebben waar je altijd van op aan kunt. Hoewel Roos een stuk jonger is, voelt het niet zo. Maar zij heeft ook al zoveel meegemaakt, net als Caroline en Luci. Het zijn vrouwen die door de wol geverfd zijn. Dat moet wel want ze wil met haar vriendinnen wel een beetje op een lijn zitten. Iemand die weinig in het leven heeft meegemaakt, is best lastig om mee op een lijn te komen. Caroline krijgt goed bericht van de neuroloog: ze mag overmorgen, als zich er niets bijzonders meer voordoet, naar huis. Dit had ze nu helemaal niet verwacht, toch nog iets fijns, dacht ze. Ze gelooft het haast niet meer omdat het al meerdere malen is gezegd, maar nu probeert ze zich eraan vast te houden. En zo niet, dan gaat ze moeilijk doen, heeft ze zich voorgenomen. Haar dochter is overgekomen uit Australië. Ze blijft een paar weken bij haar om haar te helpen, waar ze enorm blij mee is. Want ze ziet er wel erg tegenop om alleen thuis te zijn, op Evert na natuurlijk, maar die moet ook naar zijn werk, hij kan niet alles thuis doen. Hoewel hij veel kan regelen en wie weet lukt het wel vaak bij haar te zijn. Ze heeft nog wel erge last van haar achterhoofd, en is ongelooflijk moe. Haar kortetermijngeheugen is zo goed als weg. En er scheelt veel aan; er zijn tal van fysieke klachten die waarschijnlijk minder worden. En als het mee zit, kan het voor het grootste deel zelfs over gaan. Daar gaat ze maar vanuit, positief blijven, zegt ze steeds tegen zichzelf. Eindelijk is het zover: ze wordt opgehaald en gaat in de rolstoel naar beneden. Ze is zo blij dat ze weg kan, maar nog steeds dood- en doodmoe. Trekt het maar nauwelijks van de uitgang van het ziekenhuis naar de auto te lopen. Thuisgekomen staan er bloemen. Haar moeder en dochter hebben bloemen neergezet. Ze is heel blij dat ze haar poezen weer ziet. Maar ze wil eigenlijk gelijk naar bed want de reis naar huis, maar een paar kilometers, was haar eigenlijk al te veel. Daar zat Amy in de kinderstoel toen ze aankwam. Caroline haar hele dag was goed toen ze in de grote bruine kijkers van haar keek en zag hoe blij ze was haar oma te zien. Ze moet de lange gang nog door naar haar slaapkamer, kapot kwam ze in haar slaapkamer aan en schoot gelijk haar bed in. Dat stuk lopen was enorm vermoeiend. Gelukkig heeft ze geen trappen, dat zou haar echt opbreken. De koffer die ze bij zich had, heeft ze weken laten staan tot ze er een beetje aan toe was. Stukje voor stukje, ze was na een klein dingetje opruimen al moe. Ze schrok enorm dat ze niets kon behalve wat hangen, liggen en slapen, waar ze ook moeite mee heeft. Ze is totaal uit balans. Ze laat de kranen achter zich lopen. En vergeet deuren dicht te doen. Vergeet ook kaarsen uit te blazen als ze naar bed gaat, ze hoort niet meer waar geluid vandaan komt en raakt daardoor steeds weer in de war. En zo moe van alles wat er gebeurd is. Ze probeert positief te blijven, maar is desondanks wel erg bang. Ze oefent met schrijven en loop elke dag een of meer rondjes in het huis. En heel soms gaat ze even naar buiten, als ze het trekt, het terras op. Ze heeft volgende week gelukkig een afspraak bij de neuroloog; ze heeft zoveel vragen. Haar dochter Fay schrijft ze voor haar op. Ze is zo blij dat Fay er nog even is. En zo blij met haar kleindochter; Fay nam haar niet mee naar het ziekenhuis. Haar vingers wilden niet, ze kon haar niet eens vasthouden. Het lopen gaat beter, hoewel ze steeds tegen iets aan loopt; geen richtinggevoel meer heeft. Haar benen zijn weer redelijk in orde, maar haar oriëntatiegevoel is totaal weg. Autorijden mag ze al helemaal niet voorlopig, terwijl ze daar zo gek op is. Boodschappen doet ze samen met haar moeder, dochter, Evert of anderen, want een karretje rijden lukt ook niet; ze botst overal tegen aan. Ze maken er grapjes over als Caroline met een winkelwagentje loopt. Thomas zei: Dit is mij niet vreemd. Het is net alsof je auto rijdt, dan raak je ook de paaltjes. Thomas komt vaak langs en heeft laatst zelfs voor haar gestofzuigd, ze wist niet wat haar overkwam. Het vreemde, maar tegelijkertijd het mooie van de geest, is dat ze het toch niet echt helemaal beseft, of wat bagatelliseert. Het dringt soms niet tot haar door, alsof het een boze droom is die weer voorbijgaat. Zou iedereen dat hebben die een beroerte heeft gehad? Of is dit iets persoonlijks. Waarschijnlijk wel en het is maar goed ook. Zou dementie ook zo werken? Je weet het zelf niet helemaal of het dringt niet helemaal tot je door. Gelukkig maar, anders wil je niet meer. Ze krijgt om de dag fysiotherapie van een heel aardige jongeman die bij haar aan huis komt. Zo’n lieverd, ze geeft hem steeds iets mee: een kaart of iets anders leuks voor zijn huis; hij doet zo z’n best voor haar. Ze wilde niet graag naar een opvangcentrum om te revalideren. Dus als het zo kan, is het prima. Ze verheugt zich erop, als hij komt; hij is zo aardig en ze kan bij hem heel goed haar verhaal kwijt. Hij is zo geduldig. Ze mist haar vader enorm, vooral nu, hij steunde haar altijd zo. Ze hoopte in haar spirituele buien dat hij aan haar zou verschijnen, maar ze heeft nog niets gezien. Ze wil eigenlijk weer het liefst gaan werken, maar ze weet dat ze het nog niet kan. Ze mist het. Ze bespreekt het met Evert, een rasoptimist. Terwijl ze van binnen weet dat ze het nog niet trekt. En hij zei: Probeer het gewoon, het zit in je bloed, moet toch lukken. Ze dacht, als ik nu weer met één stel per dag begin, dan kijk ik of het lukt. Ik wil het zo graag. Dat is een van de weinige dingen waar ik weer zin in heb. En in Evert zijn armen liggen en mijn kleindochter zien en vrienden natuurlijk. In ieder geval genoeg om voor te leven! Ze merkte wel als ze twintig minuten met iemand sprak ze helemaal kapot was. Hoe moet dat dan als je een uur je hoofd er heel goed bij moet houden. Na een maand ging het ietsje beter gelukkig. Ze kon al een paar letters schrijven en wat dingetjes in huis doen. Ze vroeg aan Thor of hij erbij wilde zijn, zodat ze een paar afspraken kon maken. Als het niet ging hij het kon overnemen. Natuurlijk deed hij dat. Zo gezegd, zo gedaan. Dat was eigenlijk veel te vroeg. Besefte ze later. Ze had drie stellen gepland, samen met Thor. Ze zag er zo tegenop: wat anders een peulenschil voor haar is, is nu een enorm dilemma

Ook nog een lastig geval, of was het lastig omdat ze het niet aankon op dat moment? Dat maakte ze toch vaker mee, ze draaide haar hand er niet voor om en nu lijkt het onoverkomelijk. Hij heeft voor de tweede keer een ander en zij is erachter gekomen. Geef je iemand nog een derde kans? Dit is waar het nu omgaat. Zij is onderwijzeres en dat zijn meestal dames met een groot verantwoordelijkheidsgevoel en dan ook nog tussen de 30 en 40 jaar. Veel dames van deze leeftijd hebben het gevoel dat het allemaal te veel is. Ze moeten overal aan voldoen, goede moeder, goede echtgenoot, er goed uitzien, lief zijn en intelligent, leuke baan et cetera. Dat is echt te veel van het goede tegenwoordig. Het heeft ook met de media te maken. De een is nog mooier en kan nog meer dan de ander. Waar is de realiteit? Caroline ziet dat ook aan Fay. Er wordt veel verwacht van deze leeftijdsgroep en het is ook nog het drukste moment van je leven. En onderwijzeressen, daar heeft ze zoveel ervaring mee door haar moeder en haast de hele familie. Daarom is Caroline totaal iets anders begonnen. De vrouw voelde zich behoorlijk belazerd. Ze is erachter gekomen door in zijn telefoon te kijken omdat ze al een onderbuikgevoel had. Ze heeft hem één keer vergeven maar een tweede keer trekt ze haast niet. Ze houdt veel van hem. Caroline probeert haar inzicht te geven in de situatie. De vrouw zit er zo in dat ze niets meer helder ziet. Ze is enorm boos en verdrietig , en toch gaat ze niet bij hem weg. Ze is waarschijnlijk bang om alleen te zijn. Ze blijft maar huilen en zeggen dat het niet eerlijk is wat er gebeurd is, en dat ze altijd zo goed voor hem was. Misschien wel te goed, dacht Caroline. Maar ondertussen kon Caroline niet meer verder. Ze was zelf zo moe, dat ze er tussenuit moest. Thor ging gewoon verder alsof er niets aan de hand was. Ze liep huilend door de lange gang van het penthouse naar de slaapkamer en ging gelijk op bed liggen. Ze zag allemaal sterretjes, ik kan niet meer werken, dacht ze. Mijn hoofd knalt uit elkaar van vermoeidheid. Wat nu? Hoe moet dit allemaal? Ze had zich zo op de cliënten verheugd. Nog nooit had ze zich zo hulpeloos gevoeld. En hoe moet het nu financieel? Stel dat ik nooit meer kan werken? Er ging van alles door haar hoofd heen. Ze kon niet meer positief denken. Haar werk is zo belangrijk voor haar en dat ging nu niet meer. Ze wilde het liefst weer teruggaan, maar ze kon niet meer. Ze was zo moe in haar hoofd en er was zoveel chaos. Ze ging op bed liggen en probeerde te denken: over tien minuten voel ik mij vast beter en ga ik weer verder met Thor. Nergens aan denken, alleen rusten nu. Rusten… Maar na een half uur lag ze nog te duizelen van vermoeidheid. Het was vreselijk, haar hoofd kon het allemaal niet aan. Ze ging nadenken over de vrouw en de cliënten die ze net had gezien, en die in haar gevoel niet door hadden dat ze zo ziek was, maar wel merkten dat er iets niet klopte. Hopelijk geeft Thor en een goede draai aan, dacht ze.Ja natuurlijk ,weet hij wat hij moet doen. Ze dacht: Soms heeft een man even een harde hand nodig, zij is daar het type niet voor. Wel een enorme lieverd, maar ook wel een beetje saai. Dat ziet Thor natuurlijk ook. Zit weinig spannends aan, maar dat mag Caroline niet laten blijken natuurlijk. Caroline weet donders goed wat mannen opwindt en sensueel vinden. Ze denkt dat de vrouw daar een gebrek aan heeft en dat hij daarom naar een ander is gegaan, dat ziet Thor natuurlijk ook Maar zoiets valt natuurlijk moeilijk te bespreken. Onderwijzeressen komen soms wat preuts over. Natuurlijk mag ik niet generaliseren, dacht ze, maar het is wel zoals ik het zie. Dacht ze. En het klopt vaak. Vaak als mannen al lang bij een vrouw zijn, verlaten zij hun vrouw niet snel voor een ander. Bij vrouwen ligt dat iets anders. Als zij klaar zijn, na twintig jaar of langer, zijn ze ook goed klaar. En stappen ze regelmatig op. Maar deze vrouw dus niet. Ze zijn uiteindelijk ook bij elkaar gebleven en zij heeft hem vergeven. Thor heeft ze vast wat spannende adviezen mee gegeven. Massageolie kopen en masseren et cetera. Caroline haar hoofd stond niet stil terwijl ze op bed lag. Ze weet niet hoe ze haar hoofd til moet zetten, dat moet ik met Thor bespreken. Dat ging ze vanavond als ze klaar waren doen

Thor was doorgegaan want er zat geen pauze tussen en hij begreep dat ze op bed lag, was wel snel even wezen kijken. Maar ze heeft niets gehoord, en hij dacht dat ze sliep. Haar gehoor was ook achteruitgegaan, merkte ze. Ze had niets gehoord. Ze ging er weer bij zitten. De stellen hadden niets door, ze had ook niet verteld wat ze mankeerde. Was bang dat het haar werk kostte. Het ging iets beter en ze probeerde de sessie vol te houden. Het was immers nog maar vijfentwintig minuten. Thor liet haar zo min mogelijk praten, dan hield ze het langer vol. Maar zelfs van niets zeggen en de woorden van anderen werd ze al moe in haar hoofd. De cliënten vroegen wel of alles goed met haar was, omdat ze zo wit zag. Ze zei: Ja hoor, ik heb behoorlijke griep gehad, maar het gaat nu wel weer. Volgens haar gevoel zagen ze het aan haar dat ze vier kilo was afgevallen. En zag er dodelijk vermoeid en dun uit. Maar misschien voelde zij het zelf meer dan dat iemand het echt zag

Thor ging vrij snel naar huis, hij wilde Caroline niet belasten. Hij adviseerde haar te gaan mediteren, ze ging het proberen. Ze mocht haar cliënten graag. En wilde ze niet teleurstellen, maar dit was overmacht. De volgende dag ging het iets beter. Ze was die dag veel alleen thuis en in de avond ook. Ze was wel bang, ze was al zolang niet alleen geweest. Haar dochter was uit en zou pas laat thuis zijn. Evert moest werken, dus het was rustig alleen thuis. De telefoon ging: een nieuw stel voor aanmelding. Ze kon het niet laten en zei dat er vanavond nog een plekje was. Ze dacht, ik probeer het gewoon. Heb toch niets te doen en dan ben ik ook niet alleen. Ze vond het zo fijn als er mensen om haar heen waren, maar de discrepantie was dat ze het niet trok om veel te praten en luisteren. Zo had ze nooit gedacht, en nu wilde ze niet alleen zijn uit angst. De cliënten kwamen voor een intake, normaal gesproken niet zo zwaar. Ze was zo enorm blij dat ze dat nog net kon. Ze was wel helemaal kapot toen ze de deur uitgingen, maar het lukte haar. Wat een overwinning, het gaf haar weer wat zelfvertrouwen. Ze nam een glas wit bier, voor het eerst na haar ziekenhuisopname. Daar had ze nu zo’n trek ik, toch een teken dat het een stuk beter gaat. Ze was na een paar slokken al aangeschoten, haar lichaam kon er niet meer tegen. Wat een rare smaak, dacht ze. Ze had weken niet gedronken. Ze wilde De rest van het bier gooide ze maar weg. Maar ze ging er alles voor doen om te zorgen dat ze weer de oude werd. Het was haast onmogelijk na wat er allemaal gebeurd was. Maar ze had zich voorgenomen zo snel mogelijk weer haar leventje op te pakken. Dat bleek makkelijker gezegd dan gedaan. Haar hoofd werkte anders, haar handen konden weinig meer. Ze voelde zich alleen met een lijf en hoofd dat niet werkte zoals ze wilde. Ze vergat van alles. Liet steeds de kraan achter zich open staan, kaarsen branden, alles uit haar handen vallen. En ga zo maar door. Half invalide en zo leeg. Zou Evert haar nog wel willen als ze nog zo weinig kan? Er gingen allerlei rare gedachten door haar hoofd en het allerergste was dat ze niet meer in oplossingen kon denken. Maar was dit wel zo raar? Wat moet zo’n leuke man met een vrouw die weinig meer kan? Ze wist het gewoon niet meer. Nou ja, tijd heelt alle wonden hield ze zich steeds voor. Ze wilde zo graag positief denken, maar vaak lukte het niet. Ze ging vroeg naar bed met haar telefoon op haar antieke nachtkastje en viel in slaap. Fay heeft ze niet thuis horen komen, maar die doet altijd zachtjes als ze weet dat haar moeder slaapt. Zo lief. Na drie of vier maanden ging het wat beter. Ze wilde weer autorijden, maar dat mocht nog niet; pas na een half jaar. Ze kon alweer twee cliënten achter elkaar aan. En het vreemde was, ze had geen migraine meer gehad, de neuroloog was zeer tevreden, ze hoefde niets meer te slikken wezen de onderzoeken uit. En de kans om dit weer te krijgen was niet groter dan bij iemand anders. Het was een externe oorzaak, waarschijnlijk te veel medicijnen gebruikt tegen de migraine, dacht ze en ging zich weer een heel klein beetje de oude voelen. Het ging heel langzaam, maar iedereen was tevreden. Fay was weer terug naar Australië. Ze miste haar enorm. Ze voelde zich vaak alleen. Evert was regelmatig bij haar en steunde haar goed. Hij vond het fijn voor haar te kunnen zorgen. Hoewel ze zelf dacht dat het te veel voor hem was. Maar hij klaagde nooit. Het speelde constant door haar hoofd dat ze Fay en Amy miste en niet wist of ze nog zou kunnen vliegen. Een vreselijk onopgelost debacle waar ze enorm mee zat. Ze was bang dat ze niet meer mocht vliegen na het infarct. En hoe kon ze dan haar dochter en kleindochter nog zien. Ze kwamen maar zelden naar Nederland. Daar moest ze maar niet aan denken, anders werd ze nog zieker. Misschien moest ze haar kop in het zand steken, zoals haar moeder vaak doet. Met een grote boog over emoties en problemen heen. Caroline gaat vaak op haar doel af en schuwt weinig. Haar moeder ging er binnenkort naartoe. Dat moest ze natuurlijk zelf weten. Ze is wat slecht ter been, maar alles wat Caroline er over zei, viel toch verkeerd. Dus hield ze haar mond maar. En hoopte dat haar moeder het ging redden. Waarom is het leven vaak zo moeilijk met familie, vraagt ze zich af. Vaak allemaal lullige problemen die enorm pijn doen omdat het zo dichtbij is en dat maakt je zo kwetsbaar. Problemen met haar moeder en Fay breken haar op. Met vrienden gaat het vaak makkelijk; dat is eigenlijk gewoon leuk, normaal gesproken, maar die kies je zelf uit. Er is wel eens een hiaat, meestal maar even en wordt het uitgesproken als je elkaar vertrouwd. Bij Caroline is dat een keer misgegaan en die dame ziet ze niet meer, blijkbaar zaten ze op een andere golflengte. Thor kende haar ook en zei over haar: Ik heb nog nooit zoiets , dit bedoelde hij op een uiterst negatieve wijze. Nu moeten ze er nog wel eens om lachen, als ze het over haar hebben. Maar toen heeft het haar wel even pijn gedaan. Wat mist ze haar vader en oma toch, daar kon ze ook mee lezen en schrijven. De twee engelen zijn nu in de hemel, waar ik ook ooit kom, probeert ze zich voor te houden. Ze weet zelf niet of ze er wel in moet geloven, maar het voelt fijn. En daar gaat het om. Hun zachte karakter en stem: ze hoort ze in gedachten. Caroline’s vader vond het vroeger vreselijk dat z’n vrouw naar Australië ging. En als ze weg was, zorgde Caroline voor haar vader, dat zou ze nu niet eens meer kunnen, bedacht ze. Wat een uitersten zijn die twee. Ze snapt nog steeds niet hoe zij het meer dan vijftig jaar volgehouden hebben. Die kom je wel vaker tegen. Maar wel steeds minder. Over dertig jaar is er misschien nog nauwelijks iemand die de vijftig jaar getrouwd haalt. Maar ze waren prachtige en lieve ouders, een lieve oma en opa. En dat was belangrijk. Fay was er vaak als Caroline werkte en heeft het daar altijd enorm naar haar zin gehad. Achteraf was ze er misschien iets te veel. Dat beseft Caroline de laatste tijd nu ze terug kijkt. Maar Caroline werkte hard en had het financieel ook nodig. Thomas studeerde nog. Het was een turbulente tijd die jaren 90

Brenda was op dat moment bij haar op bezoek en na haar derde glas witte wijn besloot ze naar huis te gaan. Caroline was blij dat ze even alleen was voordat Evert kwam. Een half uur later belde Brenda dat haar hele huis onder de wol lag. De poes had haar breiwerk uitgehaald. Ze baalde als een stekker; ze was zo blij al op de helft te zijn met de trui. Want ze kon helemaal niet breien. Caroline had haar best gedaan haar dat een beetje te leren. Dus zei Caroline: Ik kom van de week wel even om de steken op te rapen. Blijf er verder maar af anders wordt het nog erger. Maar dan moest ze met de tram. Dat had ze er voor over. Dat was ze echter niet gewend en wist niet eens welke ze moest nemen. Dat ging ze dan eerst nog uitzoeken, wat haar veel moeite kostte, dat soort dingen. Inmiddels lag Caroline al op bed en toen Evert thuis kwam, liep hij gelijk door naar de slaapkamer. Als ik maar niets hoef te doen, dacht ze, ik zeg dat ik versleten ben, maar dat ben ik de laatste tijd vaak. Ze dacht aan haar vrouwelijke cliënten; ze hoort zo vaak dat vrouwen geen zin hebben en dan maar een smoes verzinnen. Daar begin ik dus niet aan: ik zeg gewoon de waarheid, dat is het beste

Het was ook al 23.30 uur. Hij was gelukkig ook moe. Ze kon nauwelijks meer een woord uitbrengen. Hij moest erg om haar lachen. Ze lag heerlijk in zijn armen. Toch maar goed dat hij gekomen is, dacht ze en viel vrij snel in slaap

Ze had geen zin om op te staan en Evert moest pas om 14.00 uur in Antwerpen zijn dus zijn ze blijven liggen en heeft ze was aspirine genomen. Ze hebben film op bed gekeken en Evert maakte ontbijt op bed, wat hij vaker deed als ze het rustig hadden. Wat een verwennerij, dacht ze. Luci belde of het al wat beter ging. Maar er was weinig verandering. De hoofdpijn was in ieder geval geen migraine, dat had ze niet meer gehad na het herseninfarct. Eigenlijk kon ze dat nog steeds niet geloven. Na haast dertig jaar ellende. Hoofdpijn zit in de familie; veel mensen in de familie hebben last van migraine en veel hoofdpijn. Als Caroline en Luci iets hebben, is het altijd aan hun hoofd. Wat is dat toch erg. Luci werd ook bang voor een herseninfarct of –bloeding. Zeker nadat Caroline dit overkomen was. Ze had het van zo dichtbij meegemaakt. Maar had nooit zoveel hoofdpijn als Caroline. Daarom slikt ze ook af en toe aspirine om haar bloed wat te verdunnen, maar goed, met elke dag een glas wijn werd het bloed ook al verdund. En dat is lekkerder. Zo had Luci een goede smoes. Hun vader en hun oma en opa dronken ook behoorlijk, dus Luci en Caroline weten dat ze erop moeten letten: alcoholisme zit in de familie. Luci kon er beter tegen en was ook wat voller dan Caroline. De volgende dag ging Evert pas om 13.30 uur naar Antwerpen terug, vanuit bed. Ze deden alles in bed: koffie drinken ontbijten en film en politiek kijken, heerlijk. Douchen, aankleden en op pad. Onderweg belde hij Caroline nog vanuit de auto, deed hij soms. Eigenlijk gewoon voor de gezelligheid. Caroline bleef liggen, ze had die dag weinig, één cliënt, en kon het lekker rustig aan doen. Ze was iets minder bang inmiddels om alleen thuis te zijn. De cliënt kwam pas om vijf uur, dus ze had nog even de tijd, ging wat kleding uitzoeken, omdat het erg warm weer ging worden. Evert zei dat ze iets kunstzinnigs in haar kledingstijl heeft. Zijn ex-vrouw was advocate en wat netjes. Caroline is wat kunstzinniger. Ze heeft haar eigen stijl. En Evert houdt daarvan. Ze vroeg vaak zijn mening of hij het mooi vond, maar dan zei hij altijd hetzelfde. Bij jou staat alles mooi. Dus hield ze maar op met vragen. En deed ze gewoon aan wat ze zelf leuk vond. Ze vond het ook prima zo. Ze houdt niet van kritische mannen op haar kleding, dus dat kwam goed uit. Om 17.00 uur kwam Nora, een aardige dame van 52 jaar. Ze waren een aantal keren samen in therapie geweest bij Caroline. Inmiddels zijn ze uit elkaar wat Caroline hen adviseerde toen het niet meer werkte. Zij komt nog een keer per maand bij Caroline langs om wat bevestiging te krijgen dat ze het goed doet. Dit gebeurt vaak bij Caroline, dat mensen na een jaar of paar maanden weer terugkomen en haar mening vragen. Van vrouwen hoort ze regelmatig dat ze door haar gesterkt zijn. Ze moesten eens weten, dacht Caroline, wat voor een wrak ik ben. Nora is zo aardig en sterk. Ze is nu voor zichzelf een huis aan het zoeken en liet Caroline zien wat ze uitgekozen had op internet. Een leuk, klein beneden huisje vlak in de buurt. Caroline was blij voor haar. Ze had er zin in, maar zat af en toe nog met een ambivalent gevoel en ook een schuldgevoel omdat hij haar niet begreep. Caroline legde uit dat het moeilijk voor hem te begrijpen was en dat hij het waarschijnlijk ook nooit gaat begrijpen en dat ze daar niet te zwaar aan moet tillen. Ze had haar best gedaan om op een zeer goede manier uit elkaar te gaan. En had zelfs even bij haar zus gewoond. Ze zag hem nog regelmatig en ze waren redelijk aardig tegen elkaar. Dat was al heel wat. Na de laatste sessie samen was Caroline ook een beetje bezorgd dat ze ruzie zouden krijgen. Maar ze belde de volgende dag om gelijk een nieuwe afspraak voor haar alleen te maken, omdat ze handvaten wilde om alles verder goed te regelen. Ze bleef langer dan verwacht die dag; wel anderhalf uur. Ze had veel te vertellen. Caroline was weer moe; het was net iets te lang. Hoewel ze niet eens zoveel hoefde te zeggen. Ze besloot weer lekker op bed film te gaan kijken en het niet laat te maken. Ze wilde zo graag morgen naar Antwerpen. Naar Evert z’n heerlijke huis, een groot en oud appartement van 200 vierkante meter met schitterende plafonds. Maar ze durfde nu nog niet zo’n eind te rijden, dus besloot met de trein te gaan. Ze vroeg zich af of ze het allemaal wel zou trekken, maar in de trein kan ze rustig zitten en Evert kwam haar ophalen van het station met de auto. Dat was een tijdje geleden, dat ze in de trein had gezeten. Ze kon nog niet lezen, al de letters duizelden voor haar ogen en kon zich ook nog niet concentreren. Dus besloot ze alleen lekker naar buiten te kijken. Dat was best ook ontspannend. Het was mooi weer: Wie weet kunnen we misschien we nog even op zijn terras zitten. Ze was er pas om 19.30 uur want Evert was laat thuis. Evert kwam haar van het station halen. Onderweg naar huis in de auto werd ze een beetje misselijk. Het was toch wat veel voor haar geweest. En ze had honger en voelde zich een beetje duizelig. Evert had witbier voor haar gehaald waar ze zo van houdt. Zij had de kaarsen op het terras aangestoken en Evert maakte zalm met broccoli en patat. Hij kon beter koken dan zij. Het was heerlijk, met de kaarsen aan, lekker eten en drinken. Ze zaten er echt heerlijk bij, zo idyllisch. Ze genoot met volle teugen. Evert zei dat hij zo blij met haar was en zich niet kon voorstellen dat het ooit over zou gaan. Caroline was in de zevende hemel. Dat had ze hard nodig na haar moeilijke maanden het afgelopen half jaar. En ineens zag ze dat ze het zo slecht nog niet had. Zelfs niet na wat er gebeurd was. Dit had ze al een tijd niet meer zo gezien. Ze was zo enorm met haar gebreken bezig, dat ze vergat de mooie dingen te zien. Ineens voelde ze zich zo intens gelukkig. Ze miste Fay en Amy heel erg, maar ze dacht: Ik heb verder toch alles wat ik me kan wensen en ik word wel weer de oude. Wat een prachtige avond en wat was dit heerlijk. Genieten van het moment, want je weet nooit hoe het leven loopt. Ze gaf zich totaal over en ze hadden een heerlijke nacht in bed

EINDE RELATIE

Caroline zei: Ja natuurlijk, dat is prima, ben zondag de hele dag thuis, dus zie je wel verschijnen. Kijk maar hoe laat je komt. App me even al je daar weggaat? Die middag kwam Thomas nog even langs. Hij was in de buurt bij zijn broer en belde of ze thuis was. Ja, ik ben thuis, kom maar gezellig even langs, zei Caroline. Ze hoorde maar niets van Evert. Toen Thomas haar zag, zag ze er niet op haar best uit, had de halve dag op bed gelegen en weinig zin iets aan zichzelf te doen. Wat zitten je wenkbrauwen hoog, zei jij. Ze tekent ze normaal een beetje bij, maar was waarschijnlijk wat uitgeschoten met haar potlood, haar hand deed het ook niet zo best meer. Leuk weer, dit soort opmerkingen, zei ze tegen Thomas: Je lijkt Thor wel, hij zei van de week, wat heb je een witte neus vergeleken bij de rest. Ze was al lang blij dat de rest meeviel. Zeker vergeten te poederen. Het is dat ik het van jullie kan hebben. Weet je nog dat je vroeger vaak tegen mij zei als we wakker werden met een kater: Heb je vannacht onder de tram gelegen? Ze kreeg er een laag zelfbeeld van

Ze had met Thomas op het terras gezeten, dat vol stond met prachtige planten in de boei. Roze, rood, wit, allerlei hortensia’s en rododendrons en een palm. Maar na een goed uur ging hij weg, want hij had het druk. Ze was een beetje moe en dacht, ik ga lekker op bed liggen en wacht hier wel op Evert. Maar moet nog wel even wat aandacht aan mijn hoge wenkbrauwen besteden. Toen ze om 19.00 uur nog niets had gehoord, en het allemaal heel vreemd vond, omdat hij meestal wel een paar keer per dag appte, ook als hij het druk had, appte ze hem en vroeg waar hij was en hoe laat hij kwam. Hij was onderweg en was er over anderhalf uur. Ze had een onbestendig gevoel, maar kon het slecht plaatsen. Ze ging voor het raam zitten en zette mooie muziek op. Ze stak een kaars aan en nam een witbiertje met veel water. Ze nam aan dat hij al wat gegeten had, maar had nog vis in de koelkast liggen voor de zekerheid. Ze had zin in hem, werd een beetje emotioneel van het bier. Er gingen allerlei rare gedachten door haar hoofd. Waar kwam dit nu weer vandaan? Ze hoorde de sleutel en begon ineens een beetje te beven, ze was nerveus. Vreemd, dat heb ik zelden, dacht ze. Wat is er nu weer met mij aan de hand? Toen hij binnenkwam had hij een vreemde blik in zijn ogen. Caroline vroeg of er iets aan de hand was. Ze was wel een beetje teleurgesteld dat hij zo weinig liet horen en ze bracht het ter sprake. Hij pakte haar hand vast en ging tegenover haar zitten aan de hoge tafel en zei, Het ligt niet aan jou. Ik moet je iets ergs vertellen. Caroline voelde dat er iets aan de hand was, eigenlijk al onbewust een paar dagen. Zoals vrouwen alles haarfijn aanvoelen over het algemeen. Caroline heeft een hele sterke intuïtie. Ze dacht, misschien iets met zijn ex, waar hij een wat lastige verhouding mee heeft? Aan de andere kant zou hij dat haar wel vertellen want hij vertelde alles aan haar, dacht ze. Hij hield haar hand stevig vast en zei: Ik heb iemand leren kennen waar ik gevoelens voor heb. Het drong niet goed tot haar bewustzijn door. Waarop Caroline zei: Ja, dat kan je weleens overkomen, maar het gaat erom wat je ermee doet. Ze bleef nog vrij rustig. Had nog niet het gevoel dat hij al zover was dat hij er een punt achter wou zetten. Welke vrouw had dit wel verwacht na zijn woorden een paar dagen geleden? Hij zei: Ik moet het gaan onderzoeken voor mijzelf, want het is heel hevig, merk ik. Caroline kreeg een paniekaanval. Ze begon te zweten maar probeerde rustig te blijven, kreeg het heel benauwd. Het voelde alsof ze ging flauwvallen. Eerst sloeg ze dicht. Ze was mentaal bang; ook voor haar fysieke toestand. Daarna zei ze: Hoe kan dat nou? Je houdt toch van mij en we hebben het hartstikke fijn. Je zei zelfs van de week nog dat je me nooit meer kwijt wil. Hij zei: Ik had dit zelf ook nooit verwacht, maar het is me overkomen. Caroline was half verlamd in shock en ze kon weinig meer uitbrengen. En zat te trillen. Hij zei: Zal ik maar weggaan? Daar was ze logischerwijs nog helemaal niet aan toe. Nee, zei ze, ik wil niet dat je gaat, blijf alsjeblieft. Ze kon er nog steeds niet met haar hoofd bij. Ze kon niet huilen, maar beefde alleen maar. Achteraf had ze daar spijt van, dat ze hem liet blijven. Maar op zo’n moment doe je allerlei dingen waar je niet bij nadenkt. En als je erop terugkijkt, begrijp je niet hoe je dit in godsnaam hebt kunnen bewerkstelligen. Ze kon het allemaal niet bevatten, haar hele leven stortte in, althans zo voelde het. Hij was toch een groot deel haar leven geworden. Wat ze nooit wilde: emotioneel afhankelijk zijn van een man en toch was ze het een beetje. En dat benauwde hem waarschijnlijk achteraf. Ze is daar later over na gaan denken en heeft zich voorgenomen, iemand niet meer als een invulling te zien, maar als een aanvulling. Dat wilde ze ook toen ze Evert leerde kennen, maar het werd zo intens dat het meer een invulling bleek te zijn. Ja, als je zo verliefd bent, kun je ook haast niet anders. En na het infarct werd ze nog extra emotioneel, maar ook fysiek niet lekker. Ze heeft er veel van geleerd. Het was wel een hele harde les. Ze was tegelijkertijd bang of ze ooit nog zo verliefd kon worden. Gelukkig heeft het geen grote deuk in haar zelfbeeld veroorzaakt, daar staat ze toch wat te sterk voor in haar schoenen. Maar wel een klein deukje. Met haar drijfveren, zelfbeeld en haar identiteit – vooral de laatste jaren voor het infarct – was zij redelijk tevreden zonder arrogant te zijn. Ze heeft zoveel meegemaakt en leeft nog steeds. Ze had ook dood kunnen zijn, wat niet zo gek geweest was na een redelijk zwaar herseninfarct. Het infarct heeft ook wel voor een deuk gezorgd, dacht ze. Dus nu heeft ze er twee. Het wordt er allemaal niet beter op. Maar zodra ze er weer redelijk bovenop is. Wordt ze weer haar oude zelf en daar is niets mis mee hield ze zichzelf voor. Ik was loeisterk toch? Door dat regelmatig te denken en hardop tegen zichzelf te zeggen, sterkt ze zichzelf en weet dat ze over een paar jaar weer de oude is, ze gaat er gewoon zoor zorgen. Hoe dan ook, ze komt er doorheen. Ik blijf doorgaan tot ik erbij neerval. Met behulp van haar vrienden die ze wel heel hard nodig had. Zo vertelt ze vaak tegen haar cliënten: wees voorzichtig in de relatie om elkaar te gaan benauwen, maar nu heeft ze zelf waarschijnlijk die fout gemaakt. Ze houdt zich voor dat het allemaal te veel was door haar ziekte en het gemis van haar dochter. Maar ze wil niet de slachtofferrol in. Ze leunde op hem na alles wat ze had meegemaakt: mannen vinden dat over het algemeen moeilijk. Waarom heeft ze daar niet bij stil gestaan? Ze weet zoveel over relaties en dan gebeurd haar dit? Het kwam ook na het infarct, ze kon nog zo weinig en was zo blij dat er een paar mensen waren die voor haar konden zorgen. Het was net alsof er iets in haar hoofd zat wat er niet hoorde, en ze kan het moeilijk specificeren. Een enorme verwardheid, een chaos, ze heeft niet alles meer op een rijtje. Nu was ze daarvoor ook al wat chaotisch. Maar nu is het nog honderd keer zo erg geworden. Alles verergert: je goede, maar zeker je slechte eigenschappen. Ze ziet dingen niet goed meer in perspectief en dat is heel lastig ook voor degene die bij je zijn. Maar het wordt al minder en gaat voor een groot deel over. Wat een dilemma. Als je toch echt van iemand houdt, maakt het toch ook niet uit? Althans dat zou je denken, maar in de praktijk werkt het blijkbaar anders. Het hoort zo simpel te zijn en toch is het dat niet. Was het mijn lichaamstaal de laatste tijd? Ben ik erdoor veranderd? Ze vroeg zich af: Heb ik misschien non verbaal laten merken dat ik toch wel wat afhankelijk van hem was? Maar daarvoor mag hij mij toch niet in de steek laten als hij echt van mij houdt? Er ging van alles door haar heen, wat een ellende. Was ik maar op mijn eerst intuïtie afgegaan. Die zei: Pas op, hij is niet wat glad. Toch de verkeerde partnerkeuze achteraf? Nee dat is onzin, we pasten goed bij elkaar. Het was verdomme fantastisch! Hoe kan dit nu? Maar er waren blijkbaar scheurtjes, hoewel ik ze nauwelijks heb gemerkt. Evert blijkbaar wel. Ligt dit dan toch aan mij? Ben ik zo blind? Ik stel mij altijd kwetsbaar op in een relatie, anders geef ik alles wat ik in me heb. Dit is essentieel voor een langdurige relatie. Ik ben open en lief, sensueel. Hij wist wat hij aan mij had. Misschien was dat het en was ik te voorspelbaar. Ze bleef zichzelf allemaal vragen stellen. Met kwetsbaar opstellen is niet mis mee, maar het moet een keer ophouden. Kan me niet blijven afvragen of het aan mij lag. Nee, het lag niet geheel aan mij. Daar moet ik me nu aan vast houden.’’ Achteraf dacht ze ook aan de pilletjes die hij gebruikte: extasy ze vond een keer twee pilletjes in zijn toilettas. Waar ze iets uit moest halen

TOTAAL GESLOOPT

Iedereen hielp haar gelukkig. Ze ging regelmatig naar Luci, alleen had Luci het zo druk met haar eigen advocatenkantoor dat liep als een trein, wat heel fijn was voor Luci. Ze was nog niet zolang geleden voor zichzelf begonnen. Caroline wilde geen last zijn voor haar. Haar verjaardag waar ze zich zo op verheugd had, heeft ze gecanceld. Alleen trok ze dat niet, ze had er die mooie jurk voor gekocht. Maar die bewaarde ze wel voor een ander jaar of een andere gelegenheid, hoewel ze er nog even aan gedacht heeft hem in de bak van het Leger des Heils te gooien. Toch heeft ze dat niet gedaan. Daar vond ze hem toch te mooi voor. Ze wilde er met Evert een feest van maken. Er zouden dertig mensen komen en ze had al helemaal in gedachten hoe ze haar terras van 47 meter zou versieren met fakkels et cetera. En de volgende dag zou de schoonmaakster komen. En als het haar te veel werd zou ze even gaan liggen. Ze hadden alles al gepland, Evert zou alle wijn betalen, zij het bier en de hapjes. Een verjaardag om nooit te vergeten! Daarna zouden ze naar de Veluwe gaan voor een paar dagen in een mooi hotel om daar rustig te wandelen en van de dieren en de natuur te genieten. Dat had hij al gereserveerd. Toen ze in bed lagen zei hij tegen haar: Ik heb een leuk verjaardagscadeau voor je. Hij liet het haar zien, ze wilde alleen geen week. Hij veranderde dat in vier dagen en drukte op de knop gereserveerd. Hij was altijd zo snel. Nu zal hij het wel gecanceld hebben, dacht ze. Ze had er eigenlijk niet eens meer aan gedacht. Ze hoorde helemaal niets meer van Evert, maar haar halve huis stond nog vol met spullen en kleren van hem. Die zou hij toch een keer moeten komen halen. Ze zag er nu al tegenop hem weer te zien. Ga ik weer door een hel, dacht ze. Misschien moet ik ze op de gang zetten en hem niet zien. En haar spullen lagen ook nog in zijn huis. Slippers, wat kleren en crèmes. Nog een mooie tafel die hij zolang mocht lenen tot hij zelf een goede tafel had gevonden, want hij was pas een paar jaar gescheiden. Ze had ineens het gevoel dat ze een fase voor hem was en hem door de scheiding heen heeft geholpen. Hij lag in scheiding toen ze hem leerde kennen. Was een moeilijke tijd voor hem, en zij was zijn steun, misschien een soort privépsycholoog, maar er ging nu weer van alles door haar heen. Niet invullen, zei ze tegen zichzelf. Hardop zeggen, had Thor gezegd, dan komt het beter binnen. Ze hoorde van een cliënt dat er in Rotterdam een paragnost was, die ongelooflijk goed was: een naam die ze weleens eerder van iemand gehoord had. Is niet voor niets dat je het van twee verschillende mensen hoort, dacht Caroline. Ze maakte er een afspraak, want ze wist niet hoe ze verder moest, misschien kon zij helpen. Brenda ging met haar mee. Brenda wilde veel vragen stellen over Joris, en Caroline over Evert. Ze vonden het allebei superspannend. Caroline maakte een afspraak, maar ze had daarvoor het telefoonnummer nodig van een cliënt, dat vond ze wat lastig. Waarom zeg ik niet gewoon dat ik er zelf naartoe wil? Doet toch niets af aan mijn beroep. Nee, toch maar niet, ik zeg dat het voor een vriendin is. Goed, ze belde de dame op en zei tegen haar hoe bijzonder zij het verhaal vond. Dat een vriendin van haar (Brenda) er ook graag naartoe wilde. Ze belde Hela, de paragnost voor een afspraak. Hela vroeg of ze foto’s van de desbetreffende personen mee wilden nemen en iets wat je elke dag draagt. Dus ze had haar horloge om en Brenda haar ring. Zij had foto’s van Evert, haar vader, Fay, haar schoonzoon en kleindochter. Brenda van Joris en van haar moeder. Het was vrijdagmiddag. Bloedheet, misschien wel 35 graden. Caroline reed inmiddels weer kleine stukjes en ging met de auto. Het was vlakbij. Brenda kwam op de fiets en kon het totaal niet vinden. Ze bleef zolang weg dat Caroline zich zorgen maakte en ze nam ook haar telefoon niet op. Een half uur te laat kwam Brenda aankakken. Ze zei tegen Caroline: Jij hebt mij de weg helemaal verkeerd uitgelegd. Ze kon het totaal niet vinden. Dat kan kloppen want dat is niet Caroline haar sterkste kant. Maar niets meer is tegenwoordig haar sterke kant. Ze had blijkbaar een enorme omweg gemaakt. Caroline gaat meestal met de auto en de fietsroute is blijkbaar heel anders. En haar oriëntatie vermogen is totaal weg. Ach, die Brenda. Caroline voelde zich schuldig. Het werd een heel bijzondere middag, ze zijn er drie uur geweest. Hoe kon zij in godsnaam zoveel weten op basis van een foto, en een overledene die door kwam en alles klopte nog ook. Brenda en Caroline waren verbouwereerd. Ze vertelde dat Evert heel wispelturig is en van de ene vrouw naar de andere vlindert. En in zijn huwelijk ook al was vreemdgegaan. Dat klopte exact. En dat Joris nooit verder kwam omdat hij altijd in zijn eigen moeilijkheden bleef steken. Dat Caroline haar vader heel vaak bij haar was en zo voelde dat inderdaad. Caroline had vooral ‘s avonds als ze in bed lag een gevoel dat er iemand om haar heen zwermde; een heel speciaal gevoel, soort warmte en wat donker. Hela vertelde zelfs over Caroline haar oma van het café, dat ze er vaak was en dat ze vroeger samen voor het raam zaten in een oud huis en naar buiten keken naar een markt waar veel mensen liepen en oma altijd zei, kijk die nou weer. Dat hadden ze inderdaad met elkaar afgesproken, als ze iemand zagen lopen die er bijzonder en een beetje gek uitzag, dan zeiden ze tegen elkaar, kijk die nou weer. Caroline had daar eigenlijk nooit meer aan gedacht, maar nu ze dit hoorde: het klopte allemaal. Ze raadde Brenda aan voorlopig met de relatie met Joris te stoppen omdat ze hier niet gelukkig van werd, het alleen maar voor problemen zorgde. Aan Caroline om Evert zo snel mogelijk uit haar hoofd te zetten. En ze zei dat Caroline wat beter voor zichzelf moest zorgen, omdat ze zo wit zag. Dat klinkt makkelijk, maar ze kon hem niet zomaar vergeten. Het ging gewoonweg niet. En de laatste tijd deed ze al zo haar best gezond te eten, goed te slapen en weinig te drinken. Maar dat helpt natuurlijk niet voldoende als je zoveel stress hebt. Ze deed zo haar best. Er kwam nog veel meer aan bod, en de boodschappen waren zeer duidelijk. Erg bijzonder dat Caroline haar oma van het café er was, zoals Hela zei. Zij gaven dingen door. Zelfs haar vader kwam er nog even bij terwijl hij nog niet zolang over was. Oma had hem geroepen, omdat het nodig was, zei Hela. Caroline en Brenda moesten er allebei van huilen. Het was een behoorlijk emotioneel gebeuren. Ze vertelde ook dat haar dochter weer naar Nederland zou komen. En dat er waarschijnlijk binnenkort nog een kindje kwam. Maar dat ze beter niet meer naar Australië kan gaan omdat dat niet goed voor haar gezondheid is. Caroline was weer even blij met de boodschappen. Een tweede kleinkind zag ze helemaal zitten. Eindelijk een lichtpuntje. Toen ze buiten kwamen, spraken ze af de volgende avond samen gezellig wat te gaan drinken in de stad aan de Maas. Ze wilden daar samen lekker over kletsen, maar nu had Caroline een cliënt en moest snel terug. Later thuis raakte ze toch weer een beetje in een dip. Hoe moet ze Evert nu uit haar gedachten bannen. Hela had ook verteld, althans haar oma die doorkwam dat ze haar hand op haar hart moest leggen en elke keer tegen zichzelf moest zeggen: Het komt goed. Met haar hand op haar borst. Dat deed Caroline en het voelde goed. Ze doet dit nu elke dag en het helpt een beetje. Het was inmiddels een paar weken later. Ze had niets gehoord en vroeg zich af of ze bij hem zou inspreken op de app, wanneer hij zijn spullen kwam halen. Aan de andere kant was ze bang hem weer te zien; dat alle emoties weer opnieuw begonnen, hoewel ze nog nauwelijks weg waren. Ze had ook nog een beetje hoop dat hij terug zou komen en in de war was. Wil je hem dan nog terug? vroeg Brenda. Ik zou hem er gelijk uitzetten. Maar Brenda is veel harder dan Caroline in bepaalde opzichten. Hij heeft je te veel pijn gedaan. Maar Caroline is erg vergevingsgezind. Ja, ze had hem waarschijnlijk teruggenomen. Maar zover kwam het helemaal niet. Ze vond het ongelooflijk dat ze niets gehoord had terwijl hij had beloofd te appen. Hij voelde zich natuurlijk schuldig en wist hier niet mee om te gaan. Het was net of ze hem helemaal niet kende. Hoe kun je je nu zo in iemand vergissen? Terwijl ze dacht zoveel mensenkennis te hebben. Ze sprak die avond in, met veel twijfel, wanneer hij zijn spullen kwam halen. Een dag later kreeg ze een app terug dat hij in Spanje was en daar voorlopig bleef. Nog niet wist wanneer hij terug was. Ze liet het er maar bij. Wat een kilheid. Het deed haar enorm pijn, ze moest aan Hela denken en legde haar hand op haar hart. Het komt goed, zei ze tegen zichzelf. Het doet allemaal zo’n pijn en ik weet me er geen raad mee, dacht ze. Ze ging bij haar poezen zitten en dat bood soms wat troost, die zijn zo heerlijk zacht en geven zoveel affectie. Ze willen alleen maar knuffelen en lekker bij haar zitten. Het zijn van die heerlijk solitaire dieren. Misschien moet ik iemand anders leren kennen, dat verzacht vast de pijn. Het is wetenschappelijk onderbouwd, dat je sneller over iemand heen bent, als je opnieuw verliefd wordt. Maar goed, als het iemand is die heel kritisch is of van hele andere dingen houdt, gaat ze Evert nog meer missen, daar was ze ook bang voor. Maar Caroline wordt niet makkelijk verliefd, dus dat werd ook nog een probleem. En ik voel me nu half invalide, dat schiet ook niet op. Er ging weer van alles door haar hoofd. Ze wist het niet meer. Wat zou het heerlijk zijn als ik iemand tegenkom waarvan ik denk: Wow! Maar dat gebeurt zelden, een klik is dat voor mij, een soort herkenning. Alsof ik hem eerder gezien heb, echt een herkenning. Bijzonder is dat toch. Dat heb je maar een paar keer in je leven. Caroline moest de volgende morgen naar het ziekenhuis voor een scan van haar hoofd. Ze zag er tegenop omdat er dan vloeistof ingespoten moest worden, waar ze slecht tegen kon. Ze werd er opgeblazen en rood van, ze zag er dan een paar dagen niet uit. Dat kan er ook nog wel bij, dacht ze. Erg positief was ze niet. Ze kon nog steeds niet goed schrijven, een paar letters en de vermoeidheid was ook nog erg aanwezig. Daarna zou ze naar Luci gaan met de bus. Ze had nog nooit zoveel in het openbaar vervoer gezeten. En hield er helemaal niet van. Vrienden zeggen altijd: Jij bent met wielen onder je benen geboren. Omdat ze altijd alles met de auto doet. Maar als ze zich niet goed voelde, zou Luci naar haar toe komen. En dat gebeurde, want het was toch wel veel voor haar om daar heen te gaan. De scan viel redelijk mee. Ze maakte zich vaak meer zorgen, dan er in werkelijkheid gaande was. Ze zou over een week de uitslag al krijgen. Luci wist het natuurlijk al van Evert. Caroline had haar verschillende keren gebeld om bij te praten. Ze durfde niet over Hela te vertellen. Luci vindt dat misschien onzin. En dan wuift ze alles weg. Terwijl Caroline zo blij was. Luci vond het zo verschrikkelijk voor Caroline, maar vertelde wel dat ze hem behoorlijk ballerig vond en soms haar twijfels had. Waarom heb je dat nooit tegen me gezegd, zei Caroline: Je had eerlijk tegen mij moeten zijn. Maar Luci had Caroline niet willen kwetsen in haar enorme verliefdheid. Heb het weleens gezegd, maar niet met zoveel woorden, zei ze, maar jij luisterde er niet naar en ik wilde er ook de klemtoon niet opleggen. Caroline had het er nog moeilijk mee over Evert te praten. Soms ging ze het zelfs uit de weg. Maar Luci begreep haar als geen ander en wist haar weer een beetje op te monteren. De twee mannen van Luci, waar ze inmiddels al een jaar een relatie mee had zonder dat ze het van elkaar wisten, hadden het nog steeds niet in de gaten. En natuurlijk vroeg Caroline daar naar. Hoe krijg je het toch voor elkaar, vroeg ze zich weer af. Nou ja, je kunt er beter twee hebben, dan helemaal niets, zei Caroline. Althans zo voelde ze het op dat moment. Luci ging niet zo vaak meer met ze naar bed, daar had ze momenteel weinig behoefte aan. Dus het zal vanzelf wel een keer minder worden met één en dan blijft er nog een over, diegene die waarschijnlijk het meest om mij geeft, zei Luci. Da’s ook een oplossing, dacht Caroline. In de praktijk had ze ook wel dames in dezelfde situatie. Caroline begreep nooit hoe ze dat zo vol konden houden. Zij zou zichzelf zo verspreken, daar is Caroline veel te eerlijk voor. En het zou haar ook te veel energie kosten. Roos van de overkant appte dat ze met haar vriend een paar dagen naar Ghana ging. Zal ik voor je katten zorgen? vroeg Caroline, maar ze had een schoonmaakster die er haast elke dag was en die ook voor de katten zorgde ‘s Avonds kwamen er twee cliënten. Daar moest ze zich nog even op voorbereiden. Ze verheugde zich erop. Therapie geven is het mooiste beroep wat er is, dacht ze. Als ik nu actrice was geworden, had ik er waarschijnlijk niet van kunnen leven en hier leef ik normaal gesproken heel goed van. Alleen iets minder nu, maar hopelijk haal ik dat weer in de toekomst in. Haar hoofd stond de laatste tijd echt nergens naar, ze kon zich helemaal niet concentreren en bleef ook maar over Evert dromen. Het ging maar niet over. Therapie hielp zowel voor de cliënten als voor haarzelf. Als Roos een paar dagen weg was, zag het er zo stil uit aan de overkant, ongezellig. Zeker nu ze zich toch wat alleen voelt. Maar Luci kwam af en toe langs en als het nodig was bleef ze slapen en van Arja, Brenda en Rowan ze ook op aan. Als ze er even uit wilde, waren ze er altijd. Ze was blij dat ze weer wat kon werken, anders was er helemaal geen doorkomen aan. Ondanks alle ellende probeerde ze een beetje positief te denken. Alhoewel dat niet meeviel. Ze kreeg die avond weer een dame van ongeveer 50 jaar, haar eigen leeftijd, die haar een keer per maand op de hoogte kwam houden over haar relatie die voor geen meter liep. En ze was op een ander verliefd geworden inmiddels, prachtige verhalen. Goede afleiding voor Caroline. Kon ze nu wel gebruiken. Het was net een soap. Kon ze haar eigen leven ook maar zo zien. Waarom probeert ze dat niet? Zou heel wat beter zijn: het op een afstand kunnen zien als een film en er om lachen. Het zijn vaak bizarre verhalen. Hoewel, zo bizar van Evert en mij kan haast niet, dacht ze steeds. Maar dat is misschien zelfmedelijden. In mijn ogen is niets zo bizar als mijn eigen leven. Ze had het gevoel dat niemand zo abnormaal is als zij. En wie krijgt er nu ook nog een herseninfarct en wordt dan ook nog door haar man in de steek gelaten. En kan niet meer werken. En ziet haar kinderen niet. Zullen er meer zijn? Ze wist zelf dat dit niet opschoot zo te denken. Het was haast masochisme. Ze kreeg vanavond een ontzettend aardige Italiaanse dame een cliënte waar ze goed contact mee had. Dat gaf goede afleiding Zij had al drie mannen in vijf jaar versleten sinds ze bij Caroline kwam. Ze kwam steeds weer terug. Dit keer twijfelde ze zo aan haar vriend. Toen ze het verhaal vertelde, kreeg Caroline het gevoel dat hij Asperger had. Later kwam dat ook naar voren. Ze bleef altijd langer dan een uur, en ze kreeg nog een gereduceerd tarief ook, omdat ze al zolang kwam. Caroline was bij haar niet met het tarief omhooggegaan. Toen ze voor het eerst kwam, lag ze in scheiding met haar eerst man. Ze bleef maar huilen, inmiddels is ze een stuk sterker geworden. Maar nog wel heel gevoelig gelukkig. Je betaalt een prijs voor een relatie, maar geef je gevoeligheid nooit op. Je kunt het contact met jezelf verliezen. En dat was ze inderdaad een beetje. Een van Caroline haar eerste relaties was een narcistische man Ze was toen 17 jaar en had er nog niet zoveel verstand van. Eigenlijk nog een kind, achteraf gezien ziet ze wat er aan de hand was, hij was jaren ouder. Zij heeft het nog goed zes jaar met hem volgehouden omdat ze zo verliefd was. Wat ben ik toch eigenlijk geduldig, dacht ze, ik geef ze altijd het voordeel van de twijfel. Ten koste van haarzelf. Hij behandelde haar niet goed. Maar dat is verleden tijd gelukkig. Ze ziet hem nu niet meer. Heeft daar ook geen behoefte aan. Daarna is er een hele lange relatie geweest met haar ex, Thomas, waar ze gelukkig ook hele mooie herinneringen aan over heeft gehouden. Daarna nog een paar losse flodders en toen Evert. Hierdoor heeft ze veel levenservaring opgedaan, waar ze nu, naast de theorie, veel profijt van heeft in haar werk. Haar praktijk had ze de laatste tijd toch wat stil gelegd, omdat ze niet meer dan twee of drie cliënten aan kon op een dag. Maar ze mist haar werkdrive zo enorm. Ze kon altijd doorgaan en nu is ze na twee cliënten al doop op. Ze heeft haar werk zo nodig. Ze was het alleen zijn ook zo zat. Werd er een beetje depressief van. Ze had een nieuwe dokter; een ontzettend aardige vrouw van haar leeftijd, die haar goed begreep. Ze wilde voor een tijdje citalopram gebruiken. Ze heeft er zelf verstand van en dat leek haar het beste om iets positiever en minder angstig te zijn na alle gebeurtenissen. Ze begon met een halve, werd er een beetje duizelig van, maar zette door. Heel raar, ze raadde het soms cliënten aan en nu nam ze het zelf. Maar het hielp snel, al na twee weken ging ze zich beter voelen. Ze is nooit verder gegaan dan 5 mg. Heel weinig, maar ze had het gevoel dat ze zich een stuk positiever voelde. Misschien wel placebo, maar wat maakt het uit. Als ze zich maar wat beter voelde. Ze heeft het niet lang geslikt. Toen ze hoorde dat ze weer oma werd, was ze zo blij, en is ook weer iets meer gaan werken. Ze ging zich wat beter voelen. Ze heeft het langzaam afgebouwd hoewel dat haast niet kan met 5 mg. Dus van 2,5 naar niets. Maar ze had nog wel een doos liggen met in haar achterhoofd, wie weet als ik een terugval krijg. En gelukkig kwam het goede nieuws, dat haar dochter Fay zwanger was van een meisje. Caroline had een jongetje ook leuk gevonden, maar twee meisje is ook schattig. Fay was kotsmisselijk en kreeg binnenkort een echo. Caroline en Thomas waren superblij. Kan Thomas weer niet voetballen met, al die meiden, dacht Caroline. Hoewel hij ook wel een man is voor dochters. Zijn eerste kleindochter is stapelgek op hem. Mij maakt het niet uit, dacht Caroline, als het maar gezond is en lief. Het gaf haar weer een beetje moed. Ze besloot toch weer naar Australië te gaan. Ze wilde Fay zien. En haar helpen voor zo ver ze kon. Ze wist dat het heel lastig zou worden met haar hoofd. En sloeg de raad van Hela in de wind. VOLGENDE REIS. Dan was ze er ook even uit, hoewel haar neuroloog het geen goed idee vond. Ze deed haar eigen zin. Zal ik het toch maar voor de zekerheid aan Hela vragen? dacht ze. Hoewel ze bang was dat ze nee zou zeggen. Maar ze had nog meer vragen. Dus ze maakte een nieuwe afspraak bij haar en nu alleen, althans zonder Brenda. Hela zei: Ben je helemaal gek, dit is onverstandig, dat kun je nog helemaal niet aan. Jee, waarom ben ik nu gegaan, dacht ze achteraf, ik wil toch en nu word ik nog angstiger. Dat was niet handig. Hela vertelde dat het een bijzonder meisje zou worden met een enorm eigen willetje, het nieuwe kindje. Nou, dat is dus later ook gebleken, het is in haar gedragingen net een jongetje. Ze beeldt steeds een monster uit, trekt gekke bekken en klimt overal in en op, ook in Caroline. Het is zo’n bijzonder schatje. En zo mooi. Dus dacht ze, ik ga gewoon en dan neem ik een overnachting tussendoor ergens in Hongkong, dan kan ik wat uitrusten. Ze begon het ineens weer wat positiever te zien. Alsof dat de oplossing was. En dat ze het daardoor wel aankon in haar hoofd. Het ging haar voornamelijk om de vermoeidheid en de verwardheid die ze nog steeds had. Maar het leek ook wel een test, wel een hele heftige, zo van: ik moet dit toch weer kunnen. Of dat slim was? Nee, eigenlijk niet, maar niemand kreeg het uit haar hoofd. Iedereen raadde het haar af en achteraf was het ook wel erg vermoeiend. Toch boekte ze een reis over een maand, had ze nog even wat tijd om nog een beetje verder op te knappen. Maar ook om over de reis in te zitten. Soms werd ze ‘s nachts zwetend wakker en droomde ze dat ze het benauwd kreeg in het vliegtuig. Ze ging voor de zekerheid ook nog naar de neuroloog om het te vragen. Hij zei: Het is niet verstandig, maar ik verbied het je niet. Als je echt heel graag wilt, is het aan jou. Al met al had ze nog geen idee hoe ze het allemaal ging doen, en ze was nog behoorlijk zwak. Het gevoel was heel wisselend. Soms dacht ze dat ze best wel zou kunnen. Maar soms dacht ze, ik ga dit nooit trekken. Haar liefde voor haar kleindochter en dochter won het van haar angst. De weken vlogen voorbij. Ze was bloednerveus en had besloten een nacht van tevoren in het Van de Valk Hotel bij Schiphol te slapen, dan hoefde ze de volgende morgen niet zo vroeg op en werd ze met de speciale Schiphol bus naar het vliegveld gebracht. Zo gezegd, zo gedaan. Ze moest haar hoofd er heel erg bij houden omdat ze zo angstig was dat er iets verkeerd ging, omdat ze constant van alles kwijt was door de chaos in haar hoofd. Ze had haar leesbril al met een koordje om haar nek hangen zodat die niet zou verdwijnen. Ze liep naar de douane nadat ze haar koffer al ingeleverd had. Ze dacht, ben al heel ver, nu alleen nog het vliegtuig in. Ze had haar handtas bij zich en nog een trolley koffertje. Eenmaal in het vliegtuig zei ze tegen de stewardess dat ze erg moe was. Ze ging rustig zitten, terwijl ze haar handtas onder haar stoel zette, maar dacht toen ineens: Waar is m’n koffertje? Dat had ze dus bij de douane laten staan. Ze stond op, liep naar de stewardess en vroeg of ze het nog kon op halen. Nee, zei ze, dat gaat echt te lang duren, maar ik wil wel even bellen of ze iets gevonden hebben en het kunnen brengen. Dus ze belde, maar niemand had iets gevonden. Wat nu? Er zaten ook medicijnen in voor haar hoofd. De stewardess vroeg of er medicijnen in zaten, maar Caroline wist, als ze ja zou zeggen, dat ze niet mee mocht vliegen. Dus zei ze: Nee, die zitten in mn handtas. Ze liep teleurgesteld terug naar haar stoel, wilde op haar horloge kijken hoe laat het was en hoelang het duurde voor ze gingen vliegen. Haar horloge had ze niet om, dus ook bij de douane laten liggen. Wat een ellende! Als het nu zo al begint, wat gaat er nog meer gebeuren. Slaaptabletten en sieraden en spulletjes voor Fay zaten ook in het koffertje. Wat nu toch? Ze kon twee dingen doen; uitstappen of zonder het koffertje weggaan. Ze koos voor het laatste, het was een vreselijke reis met veel spanning en turbulentie. Ze was bloednerveus. Het zweet brak haar soms uit. Ze baalde ervan dat ze zo vergeetachtig en verward was, de realiteit kwam keihard binnen. Ze had naar haar vrienden moet luisteren, nu zit ze bloednerveus in een vliegtuig zonder haar spullen en van binnen bang dar er nog meer ellende gaat gebeuren, omdat ze zichzelf blijkbaar niet onder controle heeft. Ze vroeg twee paracetamol en dacht, ik ga proberen te slapen. Maar het lukte maar niet. Ze wilde zo graag alles loslaten, maar haar hoofd zat zo vol. Ze was misselijk en moe en moest nog negen uur. Dan kwam ze eindelijk in Hongkong aan waar Fay een goed hotel voor haar had geboekt. Ze vond goddank nog een slaaptabletje in haar handtas, dat er altijd voor de zekerheid in zat. Dat bewaar ik voor in Hongkong. Of zal ik nu een halve nemen? Als ik in Sydney ben, regel ik wel iets bij een arts of zo, en anders lukt mijn schoonzoon dat wel, die is zo slim. Het lukt hem wel om dat snel te krijgen. Het was een verschrikkelijke vlucht met veel turbulente en ze had constant een rotgevoel. Voelde zich doodongelukkig. Als het vliegtuig nu naar beneden stort, ben ik overal vanaf, dacht ze regelmatig. Nee, ik wil m’n nieuwe kleindochter zien natuurlijk. En zo hield ze zich goed, voor zover dat kon. Toen ze doodmoe in het prachtige hotel aankwam, was er live muziek en ook een prachtige zangeres. Eigenlijk was ze te moe, maar ze vond het zo mooi en was zo blij dat ze er was, dus ze nam een glas prosecco met haar halve slaaptablet en luisterde nog even naar de muziek voordat ze toen naar de hotelkamer ging

DERMATOLOOG

Dus dan maar op zoek naar een ziekenhuis. Op de politie heeft ze het niet zo. Liever artsen, daar kun je over het algemeen beter mee praten. Ze vroeg aan allerlei mensen of er ergens een ziekenhuis in de buurt was. Ze besloot een taxi te nemen en het aan de taxichauffeur te vragen. Ze werd er heengebracht. Ondertussen was ze weer doodmoe. Maar ze moest door van zichzelf. Heb ook altijd wat, dacht ze, waarom kan bij mij nu nooit eens iets normaal gaan? Ze voelde zich erg alleen in die enorme, grote stad. Waar niets het deed en ze niemand kon bereiken. Toen ze het ziekenhuis binnenliep, botste ze tegen een enorm leuke, aardige man op. Een lange donkere, charismatische man, integer en met een innemend gezicht. Ze knalde letterlijk tegen hem op bij binnenkomst en kreeg hem daarna figuurlijk niet meer uit haar hoofd. Het helpt wel Evert te vergeten, merkte ze. Het was pats boem pats, wow, wat een leuke vent. Ze bloeide helemaal op. Ze keken elkaar aan en er was gelijk een klik. Wat is dit, dacht ze, en waarom val ik weer op een man die een zeer integer gezicht heeft, alsof er helemaal niets verkeerd aan hem is. Met gelijk de gedachte erachteraan: hij zal ook wel iets gebruiken, wie niet waar ik verliefd op word. Maar het verandert wat als je ouder wordt. Het gaat niet meer om de genen of de voortplanting. Maar om de enorme herkenning en integriteit. Dat wil nog niet zeggen dat hij niet aan de drank is. Wat een nare gedachten, zover ben ik nog helemaal niet. Wie weet wat er gaat gebeuren… Er speelde van alles door haar hoofd, omdat ze voor de eerste keer na Evert echt even gevoelens had

Ze stond daar een beetje zenuwachtig te zijn, maar vertelde haar verhaal in het Engels tegen hem. Hij zei gelijk,: Ik ga je zo helpen. Ik heb over twintig minuten pauze. Wacht hier maar. Hij nam haar mee naar een beetje ranzig kamertje waar een goor koffieapparaat stond. Neem maar een kop koffie en ik ben zo terug. Ze was er heel nerveus van, als een klein meisje wat op haar minnaar wachtte, zo voelde het. Ze vroeg zich af wat hij nu van haar vond of hij hetzelfde voelde? Ze ging in die kleine ruimte die er wat luguber uitzag een kop koffie drinken. Ze kreeg nauwelijks een slok daar haar strot. Was ook vieze koffie, maar ze was zo in de war van hem dat het er even niet toe deed. Ze voelde zich lekker door de spanning. Het was lekkere spanning. Ze had eindelijk het idee dat ze nu geholpen werd. En door wat voor man, wow. Na twintig minuten kwam hij naar haar toe. Hij stelde zich voor; Jay was zijn naam. Caroline begon honderduit te vertellen, ze was zo opgelucht dat hij wilde helpen. Ze bleef praten, misschien ook van de zenuwen. Hij luisterde rustig. Het liefst was ze in zijn armen gaan liggen. En zeggen dat ze ineens hevig verliefd was, maar durfde dat niet. Ze vertelde op doorreis te zijn naar Sydney en dat ze vertraging had vanwege het weer. Eigenlijk wilde ze zich goed houden, maar op een gegeven moment brak ze wat. Hij sloeg zijn arm om haar heen en zei: We komen hier wel uit, hoor. Ik zal eerst je dochter berichten. Dan weet ze in ieder geval dat je vanavond niet komt. Hij heeft het meer op een rijtje dan ikzelf, dacht ze. Dat heeft hij gedaan, ging vrij snel. Hij had daar internet en hij was erg handig. Hij deed alles zo snel, net als Evert dat kon. Heel vriendelijk naar haar, maar ook zeer professioneel. Dus met een bepaalde mate van afstand. Ze was helemaal weg van hem, maar wat moest ze nu. Ze zou hem het liefst uitnodigen wat te gaan eten, dus vroeg ze. Hoe kan ik je bedanken? Hij zei: Dat zit wel goed hoor. Ben blij dat ik je heb kunnen helpen en hoop dat je snel in Sydney bij je kinderen bent. Ze bedankte hem door hem een flinke handdruk te geven en op zijn schouder te kloppen. Een kus vond ze te ver gaan. Maar wat had ze daar een zin in. Ik wou dat ik wat meer durf had, dacht ze later, ik weet nu niets van hem. Brenda had allang gevraagd of hij zin had om uit eten te gaan, dacht ze. En ik ben zo dat ik het er niet op waag. Ik had op zijn minst een kaartje moeten vragen. Stom zeg. Maar is nu te laat. Ze nam weer een taxi terug naar het hotel. Ze bleef maar aan Jay denken en wist verder niets van hem alleen, dat hij dermataloog was, Jay heette en in dat ziekenhuis werkte. Hoe oud zou hij zijn? Ze schatte hem rond de 52 jaar. Het vreemde was dat ze hem eigenlijk leuker vond dan Evert. Althans uiterlijk, dat had ze nog niet eerder zo gehad. Dat deed haar heel goed. Wat een integer en beschaafd gezicht prachtige groenbruine ogen en een aardige stem. Niet eens heel knap, maar zoiets liefs. Ze kon er maar niet over uit. Ze had zo’n behoefte om het aan Luci te vertellen, maar ze kon daar niemand bellen of appen. Toen ze terug was in het hotel ging ze nog wat drinken in de bar. Maar ze was zo moe dat ze het niet lang volhield en naar haar hotelkamer ging. Ze zat op het bed te lezen in een boek en merkte dat haar ogen steeds dicht vielen. Het was nog vroeg in de avond. Ze merkte nu voor het eerst hoe zwaar de afgelopen dagen eigenlijk waren geweest. Ze besloot, hoe spannend het boek dan ook was, voor een van de weinige keren in haar leven om toch maar vroeg naar bed te gaan. Wellicht zou ze zich de volgende dag beter voelen, dat wil zeggen, als het haar zou lukken zo vroeg in de avond echt in slaap te vallen en de nacht uit te slapen. Morgenvroeg stond mogelijk de vlucht gepland, als deze door zou gaan: een spannende vlucht naar haar kinderen in Australië. Ze besloot toch vroeg naar bed te gaan. Dan was de tijd snel voorbij – als ze tenminste kon slapen. In de hoop dat er de volgende morgen weer gevlogen kon worden en de vlucht doorging. Maar de prognose was goed, gezien het weer. Ze sliep die nacht goed, de volgende morgen was ze op het vliegveld en hoorde dat alles weer redelijk normaal was. Ze was zo blij, maar ze moest nog wel vijf uur wachten voor het vliegtuig vertrok. Vreselijk, de tijd kwam maar niet om. Ze had al drie koppen koffie op en begon hyper te worden. Maar het idee dat ze morgen in Sydney bij haar kinderen was, gaf haar moed. Internet deed het gebrekkig. Maar Fay houdt het vast wel bij. Ze moest wel afwachten of Fay er dan stond, maar anders nam ze wel een taxi naar hun huis. Dat is geen ramp, alleen zit ze met al haar bagage en ze is te moe om te sjouwen. Dat lukt nog niet. Maar daar komt ook wel een oplossing voor, dacht ze. Laat ik nu proberen al die ellende te vergeten! Behalve de heerlijk ervaring met Jay natuurlijk. De reis ging voorspoedig dit keer. Ze sliep zelfs nog een uurtje in het vliegtuig. Eenmaal aangekomen in Sydney was ze erg moe, maar ze vermande zich. Op naar de uitgang door die vreselijk douane en nu maar kijken of Fay er staat. Hoop het zo, dacht Caroline. Ben zo blij als ik hen zie. Haar koffer moest ook nog eens gecontroleerd worden. Dat kan er ook nog wel bij, dacht ze. Na die vreselijk reis bij de uitgang aangekomen, stonden haar schoonzoon en kleindochter haar op te wachten. Caroline barste in huilen uit; ze was zo blij. En tilde Amy gelijk op. Amy zei op zo’n leuke manier ‘oma’ en was ook heel blij. Dit was de moeite waard, daar doe je het toch voor, dacht ze. Ze had onderweg nog zo’n grote ballon op een stok voor haar gekocht, een zeepaardje, dat vond ze prachtig. Ze is zo lief en was blij oma weer te zien. Wat ben ik ontzettend blij dat jullie er zijn, zei ze. Ze omarmde haar schoonzoon. En gaf hem dikke kussen. Amy zei oma oma, dat was een van de weinig dingen die ze in het Nederlands kon zeggen. Ze spreekt Engels. Fay leert haar bepaalde woorden in het Nederlands. Ze ervaarde dit als intens geluk. Haar schoonzoon nam al haar bagage en ze liepen snel naar de garage. Fay was thuis, ze was misselijk en moe. Ze was zo naar van de zwangerschap, wat Caroline ook bij Fay had de eerste drie maanden. Caroline had een klein appartement in de stad gehuurd voor drie weken. Maar ze wilde eerst even langs bij Fay natuurlijk en had allemaal cadeautjes in haar tas, ook voor de komende baby. Toen ze Fay zag, schrok ze hoe dik ze al was. Wordt het een tweeling? vroeg ze. Fay vertelde dat ze deze week een echo heeft en dan weet ze meer. Zo spannend. Tweelingen zitten niet in de familie, meestal is zoiets genetisch. Dus de kans is niet zo groot, Caroline zou het prachtig vinden. Voor Fay wordt het wel erg veel, maar die zou zich er natuurlijk bij neerleggen. Dan moest Caroline wel gaan helpen anders moet ze een nanny nemen. Niet aan denken en niet invullen, het is nog niet zo ver. Haar schoonzoon bracht haar naar haar appartement nadat de cadeautjes waren uitgepakt. Ze was moe, wilde graag slapen en dan zou ze de volgende morgen lopend weer naar Fay gaan, het was één halte met de ferry en dan nog vijf minuten lopen dus goed te doen. Prachtig weer: 24 graden. Ze was blij dat ze op bed lag, het was een leuk appartementje: heel klein, maar zeker niet onaardig. Alles erop en eraan. Toen ze op bed lag moest ze aan de afgelopen dagen denken. Wat een vreemde reis en natuurlijk dacht ze aan Jay, die ze maar niet uit haar kop kreeg. Ze dacht er zelfs aan om hem een brief te schrijven. Maar is dat wel handig? Hij woont aan de andere kant van de wereld en misschien is hij wel gelukkig getrouwd. Moet hem uit m’n hoofd proberen te zetten, dacht ze. Het was een mooie ervaring en dat moet een fijn aandenken blijven zonder vervolg. Maar het is niet Caroline’s sterkste kant om ergens geen vervolg aan te geven als het door haar hoofd blijft spelen. Ze had zelfs al over hem gedroomd. De volgende dag voelde ze zich een stuk beter, ze had echt het idee op vakantie te zijn. Het was mooi weer. En ze wilde verder niets doen dan luieren en de kinderen zien. Op de Ferry werd ze misselijk. Ze had al lang niet gevaren. Maar het was na een uur weer over. Bij Fay ging ze lekker op het terras zitten met haar kleindochter en er zaten prachtige vogels, witte papagaaien met een kuif, op de rand van het terras met uitzicht op het Opera House. Caroline genoot en Ami wilde de vogel aaien. Maar de vogel begon te kraaien. Amy schrok zich dood en trok gelijk haar hand terug en zei: oma, why why? Ze deed die dag weinig, alleen een beetje bijkomen en ging om acht uur al naar bed door de jetlag. De week die volgde ging ze met Fay naar de echo, en ja hoor; het werd weer een meisje. Ze waren heel blij: alles was goed. En het was er dus één. Fay had gedacht dat het een jongetje zou worden. O, wat een prachtige foto, je kon haar neusje goed zien. Zo’n klein mopsneusje, net als Ami, mijmerde Caroline. In de avond zijn ze met z’n allen uit eten geweest op een eilandje bij Sydney, heel speciaal. Caroline kwam echt tot rust. Ze had het naar haar zin en de vermoeidheid werd minder

AFSCHEID

Ze bleef zwaaien naar Ami, en Ami naar haar. Toen ze haar niet meer zag en door de douane was, brak ze in tranen uit. Hoelang ga ik haar nu weer niet zien, dacht ze. Altijd die rot tunnel door naar de gate en dan breek ik weer in tranen uit. Deze overnachting in Hongkong ging ook goed. Het was in hetzelfde hotel, wat haar natuurlijk weer aan Jay deed denken. Maar ze had maar één stop over van vijftien uur. Dus ze kon het vliegveld niet af. Het kostte haar moeite niet naar het ziekenhuis te gaan. Maar ze wilde ook graag naar huis. Arja zou haar van Schiphol halen, dat vond ze wel heel fijn. Zij is altijd zo positief en belangstellend. En begrijpt haar zo goed. Nou, het uurtje rijden was niet genoeg om haar verhalen te vertellen, dacht ze. Maar ze moest eerst nog haar koffertje terug zien te krijgen. Misschien kan Arja haar helpen, ze hoopte het. Na een nacht goed slapen, ging ze de volgende morgen lekker een broodje eten met een grote bak koffie op het vliegveld. Ze moest nog een paar uur wachten voor het vliegtuig vertrok. Er kwam een Maleisische dame naar haar toe, terwijl ze zat te wachten. Zij vroeg aan haar of ze op haar koffer en tas wilde passen omdat ze moest bidden. Natuurlijk, zei Caroline en ze keek naar de vrouw die maar bleef bidden op haar knieën. Jee, wat duurt dat lang, dacht Caroline. Ze moest eigenlijk plassen, maar wilde de vrouw niet storen. Nou ja, het zal toch geen half uur meer duren? Ze was zeker al 25 minuten bezig. Ik houd het nog wel even op dan. Het was een aardige vrouw van ongeveer 40 jaar, mooi lang zwart haar, heel vriendelijk. Dat ze mij zomaar vertrouwt, best bijzonder, dacht Caroline. Opeens stond ze op, deed haar ogen open en bedankte. Caroline snelde naar het toilet, ze had nog een half uur voor ze het vliegtuig in moest. Over veertien uur is ze thuis bij haar poezen en in haar heerlijke penthouse. En ziet ze Arja. Nou, dat was me de vakantie wel, maar toch blij dat ik geweest ben en m’n kinderen weer gezien heb, dacht ze. Toen ze eenmaal op Schiphol aankwam, ging alles vrij snel. En daar stond Arja uitbundig te zwaaien toen ze eraan kwam. Ze vielen elkaar in de armen en Caroline begon te spuien, maar ze moest eerst haar koffertje gaan zoeken. Ze had de mail bij zich die ze in Sydney had gekregen. Fay had hem voor haar uitgeprint om mee te nemen. Er stond een nummer op en waar ze moest zijn.Fay had get haar precie uitgelegd wat ze moest doen. Want Caroline is nu zo’n cahaot. Toen ze daar kwam in een enorme, grote kamer met allemaal koffers ging ze samen met een medewerker zoeken en opeens zag ze het groene koffertje. Gelukkig! Nu nog kijken of alles er inzit. Ja hoor, helemaal compleet, niets eruit. Ze was zo blij. Het zat zelfs nog op slot. Wat een enorme opluchting voor Caroline. Ze liepen naar de auto van Arja, maar konden hem niet vinden. Hoe kan dit nu, zei Arja. Ik weet zeker dat hij hier ergens moet staan in die immense parkeergarage. Ineens schrok ze en zei: O, ik ben met de auto van Frans. Dat was haar vriend en ze zocht naar haar eigen auto; het was haar even ontschoten. Ze laadde alles in en Arja trapte behoorlijk op het gaspedaal. Ze waren al in een half uur thuis. Caroline moest denken aan de vorige keer met Evert en het politiebureau. Goddank, dit gaat sneller en Arja had niet gedronken. Het was ook nog vrij vroeg in de ochtend. Ze ging gelijk door naar haar werk toen ze Caroline thuis had afgezet. Ze zouden van de week samen borrelen en bijpraten. Eerst ging Caroline uitrusten en Thomas, Luci en haar moeder bellen dat ze veilig thuis was. Ze probeerde wel even te slapen, maar zette de wekker, zodat ze vanavond ook nog kon slapen. Ze wilde in haar ritme komen. Ze moest immers over twee dagen weer aan de slag met Thor. Ze verheugde zich erop Thor weer te zien en lekker te gaan werken samen. Maar ze miste ook een relatie; zou zo graag weer een man tegenkomen waar ze verliefd op werd. Waarschijnlijk heeft Jay de dermatoloog dat aangewakkerd, want ze bleef aan hem denken. Maar hoe kom je in godsnaam weer een man tegen waar je stapelgek op wordt? Moet weer in een ziekenhuis gaan werken, dacht ze. Ze valt vaker op artsen. Maar daar was ze nog niet genoeg de oude voor. Ze besloot een account aan te maken op een site. Ze kreeg tientallen mailtjes en wist zich er even geen raad mee. Wat bijzonder al die mannen. Maar er zat maar weinig bij waarvan ze dacht dit zou iets kunnen zijn. Ze nam zichzelf voor elke zaterdagavond een date te plannen. Spannend, dacht ze en wie weet. Ze kwam in de loop der tijd twee leuke mannen tegen waar ze een tijdje contact mee bleef houden. Ontzettend aardig, een arts en een filosoof: heel beschaafde mannen die ook nog eens een beetje verliefd op haar werden, maar zij niet op hen, jammer genoeg. Het was moeilijk Jay en Evert uit haar hoofd te zetten. Steeds moest ze weer aan hen denken. Ben ik er wel aan toe, vroeg ze zich af. Maar ze wist van zichzelf: als ze verliefd is, is ze ook echt verliefd dus dan is ze er altijd aan toe, tenzij ze op dat moment een goede relatie heeft, daar kende ze zichzelf goed genoeg voor. Dus verliefd worden is voor haar een graadmeter. Voor haar groeit zoiets niet. Daar kent ze zichzelf goed genoeg voor. Maar het lukte niet. Er was altijd wat in haar gedachten: of z’n stem beviel niet of ze vond hem te dun. Ze houdt niet van dunne mannen. Of hij had geen haar meer. Zo had ze steeds wat. Het viel allemaal niet mee. Ze had van cliënten al veel verhalen gehoord over datingsites en dacht altijd, dat is niets voor mij, en nu zit ze er zelf op. Ze vond het eigenlijk ook niet tegenvallen. En dan ben ik er toch even uit, dacht ze. Maar nu moet de goede er nog tussen zitten, een speld in een hooiberg. En dat valt niet mee die te vinden, dacht ze. Niemand merkte iets van haar infarct en dat sterkte haar. Ze kwam hele aardige mannen tegen. Meerdere! Wat fijn was, was dat ze vaak hetzelfde tegen Caroline vertelde: dat ze mooi is en iets teers over zich heeft wat bescherming oproept bij mannen. Dat sterkte haar. Daarentegen had ze ook iets onafhankelijks. Die combi lijkt mannen dus aan te trekken. Zo leer je nog wat door de dates. Ze had het wel eens eerder gehoord, maar dit was wel een bevestiging. Ze vond iemand met wie ze het erg goed kon vinden, maar fysiek had ze geen echte klik. In het begin twijfelde ze, maar het feit dat Caroline twijfelt, zegt genoeg voor haar. Ze wil het graag en daarom twijfelt ze. Dus dan maar niet. Liever alleen dan niet echt verliefd, dacht ze. Dat werkt niet voor mij. Maar misschien twijfelde ze op dat moment aan alles. Kan het groeien? vroeg ze zich toch voorzichtig af, terwijl ze dat nog nooit had meegemaakt. Nee, in mijn geval kan dat niet. Daar zal ik mij bij neer moeten leggen. Heb al vaker gedacht, wat een leuke man, ik zou het wel willen voelen, maar voel het gewoon niet helemaal. Stop dan, Caroline, zei ze tegen zichzelf. Ík ken mijzelf nu goed genoeg om te weten dat dat niet werkt, net zoals ze tegen cliënten vertelt. Maar ze wilde ze wel graag beter leren kennen. Gezelligheid met een man is ook heel belangrijk. En vrienden worden zonder relatie? Ach, dan kan het ook niet uitgaan, dacht ze. Daar heb ik het nu wel mee gehad. Ze verheugde zich erop weer wat met hen te gaan drinken of eten. Was altijd erg gezellig. Op deze leeftijd heb je elkaar best veel te vertellen omdat je al zoveel meegemaakt hebt. Caroline vindt het niet erg geen dertig jaar meer te zijn. Als ze zich maar goed voelt. Gelukkig gaat het de laatste maanden fysiek iets beter. Ze was ook zo verliefd op Evert. Natuurlijk kan het, want ik voelde het ook voor de dermatoloog, dacht ze. Maar goed, hoe kom ik nu weer zo’n man tegen? Lukt dat wel op zo’n site?

NIEUWE THERAPEUT

Thor wilde niet méér werken. Die is eigenlijk al met pensioen en doet dit er nog bij om haar te helpen, maar hoe krijg je iemand die minstens zo goed is? Dat zal niet meevallen, dacht Caroline. Het is niet zo makkelijk aan iemand te komen die goed is en die ze vertrouwt in haar praktijk. Ze ging op onderzoek uit, zette een advertentie en nodigde een paar mensen uit. Er zat weinig bij van wie ze dacht, die heeft het. Nog maar een advertentie en zo is ze even bezig geweest voordat een man voorbijkwam, met wie ze een klik had. Hij liep haar huis binnen en keek een beetje om zich heen en naar boven met een geamuseerde en tegelijk onverschillige blik. Hij keek haar aan met een glimlach en vroeg hoe het met haar ging. Een vreemde vraag, aangezien ze hem nog nooit eerder ontmoet had, maar het getuigde wel van interesse. Hij ging tegenover haar aan haar bureau zitten en ze begonnen een diepgaand gesprek. Over hoe hij in het leven stond, wat hij voor werk tot nu toe had gedaan. Het was een aardige jonge man (Floris) van 37 jaar. Hij had wel een vreemd trekje bij zijn oog. Caroline vond het nog te vroeg om te vragen wat dat precies was, dat werd erg persoonlijk. En ze wilde hem niet kwetsen. Na een gesprek van drie kwartier ging hij weer. Caroline had er een positief gevoel bij, maar moest het even laten bezinken. Ze belde Thor en vertelde het verhaal en vroeg of hij er de volgende keer bij kon zijn. Natuurlijk, zei Thor, nodig hem nog eens uit voor een gesprek bijvoorbeeld voordat we gaan werken. Zo gezegd, zo gedaan. Een week later kwam Floris weer en ze hadden een min of meer zelfde gesprek met Thor erbij. Toen hij weg was, zei Thor tegen Caroline: Dit klopt niet, kan mijn vinger er niet precies op leggen, maar er zit iets niet goed. Nu is Thor niet makkelijk, ziet altijd van alles aan mensen. Caroline luistert naar hem omdat hij vaak gelijk heeft. Dus moest ze opnieuw een advertentie plaatsen. Ze vond het helemaal niets, al die mensen over de vloer, en kreeg het gevoel dat ze het beter zelf kon doen. Ze werd van binnen wat boos. Waarom ga ik het gewoon niet proberen om weer vijf of zes cliënten op een dag te helpen? Een paar weken later belde Sanne, een oude vriendin van Fay, waar Caroline af en toe nog contact mee had. Een schatje, inmiddels begin 30 jaar en afgestudeerd criminoloog en therapeut. Vroeger logeerde ze vaak bij Caroline en Thomas omdat haar ouders, vrienden van Caroline, vaak weg waren. Zij werkten in het theater. Dus was Sanne een paar weekenden per maand bij hen. Ze had haar eigen kastje en barbies toen ze klein was en bij Caroline Thomas en Fay logeerde

Zal ik je helpen? vroeg Sanne. Dat is misschien een idee, zei Caroline: je bent alleen nog wat jong, maar we kunnen het proberen, dan werk ik je in. Het was een pak van haar hart en ze vond het ook fijn om Sanne weer regelmatig te zien. Inmiddels werkt Sanne regelmatig in de praktijk en zet Caroline vooral jonge mensen bij haar. Ze heeft weer haar kastje van vroeger; dat had Caroline bewaard en dit keer staan er documenten van cliënten in

TWEEDE KLEINDOCHTER

Ze wilde haar dolgraag zien. Ze boekte een reis naar Hongkong dit keer en vandaaruit zou ze een nieuwe vlucht naar Sydney boeken. Kon ze zelf kijken hoelang ze in Hongkong bleef, wat natuurlijk alles met Jay te maken had. Ze was nu meer zeker, omdat ze zich inmiddels wat beter voelde. Ze had er ook zin in en dacht: Sanne neemt het een en ander over en dan verdien ik toch nog wat. Thor wilde alleen werken als Caroline er ook was. Sanne had natuurlijk de sleutel van het huis. Kon ze ook gelijk voor de poezen en planten zorgen, dus dat maakte het allemaal compleet. En hoefde ze Roos niet lastig te vallen, die het toch al zo druk heeft. Ze vertrok en dit keer bracht Rowan haar naar Schiphol. Alles verliep zeer voorspoedig. Met Rowan kan ze erg lachen, hij is positief, ze vertellen elkaar veel, dus ze ging ook positief op stap. Dat had ze wel nodig. Ze was aan de late kant en moest zich haasten naar het vliegtuig. Ze lette extra goed op haar koffertje. Ze had toch maar een nieuwe gekocht waar iets meer in kon. Ze had zichzelf de opdracht gegeven in het vliegtuig een brief naar Jay te schrijven. Zodra het vliegtuig goed en wel in de lucht was zou ze beginnen. Maar eigenlijk heb ik geen idee wat ik erin moet zetten, dacht ze. Als ik mijn gevoelens uit, schrikt hij zich misschien dood. En als ik het niet doe, zal hij het nooit weten wat er allemaal binnen in mij speelt. Ze pakte pen en papier, lekker ouderwets, maar werd al misselijk toen ze de eerste regel op papier zette. Net als in de auto, blijkbaar moet ze haar hoofd recht op houden. Dat ligt natuurlijk aan mij, dacht ze. Hoewel Fay hier ook vaak last van heeft, herinnerde ze zich. Heeft niet met mijn infarct te maken, want daar schuif ik nu alles op. Er ligt wel veel aan, maar niet alles. Dan moet ze het maar in haar gedachten schrijven en proberen te onthouden. Ze kwam niet verder dan: Lieve Jay, ik schrijf je een brief omdat ik aan je ben blijven denken. Ondanks dat het al een jaar geleden is dat we elkaar op een bijzondere wijze ontmoet hebben. Ineens kwam het idee bij haar op om het niet veel langer te maken. Dit was duidelijk. Eigenlijk heeft hij daar genoeg aan. Het enige wat er nog bij moest, was dat ze niet voor niets aan hem bleef denken en dan begrijpt hij het vast. Wie weet is hij getrouwd, dan houdt ze het nog netjes ook. Ze zat zo in zichzelf te mijmeren dat de stewardess kwam vragen of het wel goed ging met haar. Je ziet zo wit, zei ze, dat kwam natuurlijk ook dat Caroline bij binnenkomst had aangegeven een herseninfarct gehad te hebben en soms last van haar hoofd kreeg bij het stijgen en zeker als de zuurstoftoevoer verminderd werd. Dat doen ze in het vliegtuig op gezette tijden als mensen (moeten) gaan slapen. Dat hoorde ze van een piloot die met pensioen was. Caroline werd er een beetje akelig van, niet echt ziek, maar wel wat licht in haar hoofd. Maar ze zat zo in gedachten en zag Jay helemaal voor zich staan, ze kreeg het er warm van. Ze wilde zo graag dat ze wist wat ze zou kunnen schrijven, maar er kwam niets naar boven. Misschien moest ze toch proberen te slapen en wie weet zou ze een mooie, voorspellende en inspirerende droom krijgen. Ze ging haar best doen, nam een halve slaaptablet met een biertje en probeerde in te dommelen. Dat was niet zo makkelijk met een volslanke man naast je die steeds ging verzitten. Wat is vliegen toch een ellende, althans zolang, dacht ze weer. Vierduizend euro uitgeven om je kinderen een paar weken te kunnen zien. Dit wens ik niemand toe. Positief blijven, dacht ze er gelijk achteraan, maar het is vaak zo moeilijk. Ze durfde de andere helft van het slaaptablet niet te nemen, was bang dat ze duizelig zou worden. Ze is heel voorzichtig met haar hoofd. Dan maar wachten tot ik in Hongkong ben, daar heb ik een goed hotel. Twee overnachtingen en ik kom wel weer bij, dacht ze. Nog acht uur en dan ben ik er, de tijd gaat ook zo langzaam. Het liefst zou ik nog een paar biertjes nemen, maar als het verkeerd valt, word ik ziek en dat kan ik nu niet hebben, zeker niet als ik naar Jay ga. Eindelijk kwam ze in Hongkong aan, het vliegruig landde met een behoorlijke bonk. Men schrok en daarna was het even doodstil. Ze wilde het liefst gelijk naar bed. Maar voordat je het vliegveld af bent, ben je wel weer twee uur verder. Daarbij duurde het haar een uur voordat ze het vliegtuig uit was. Ze dacht dat ze zich het hotel nog goed kon herinneren van de vorige keer. Maar veel lijkt er op elkaar en toen ze in het hotel aankwam, bleek het een ander hotel te zijn. Je hebt er daar meerdere, allemaal enorm groot en massaal. Ze schrok heel erg: hoe kom ik nu weer in het goede. Geen chinees geld voor een taxi en te moe om met de metro te gaan. Een aardige Chinees van het hotel liet iemand komen die haar kwam ophalen, het was maar 3 km naar het goede hotel. Ze was zo blij. De man die haar kwam halen, liep vrij snel. Ze kon hem nauwelijks bijhouden. Ze moesten het vliegveld door en een stukje met de metro, maar hij hielp haar goed. Eindelijk waren ze er

Ze ging snel naar het toilet. Een toilet met allemaal toeters en bellen. Stralen water kwamen eruit, ze was gelijk kletsnat. Wist niet hoe het allemaal werkte. Dus toch maar even douchen, ben nu toch al nat, dacht ze. Daarna is ze in het heerlijke bed in slaap gevallen. De volgende morgen zou ze naar het ziekenhuis gaan, nu was er gelukkig geen overstroming. Ze wilde er op haar best uitzien. Ze had in haar kleine koffertje als handbagage van alles meegenomen. Die ochtend stond ze moe op, eerst een paar koppen koffie en een broodje beneden, en dan rustig aanstalten gaan maken. Zo gezegd, zo gedaan. Ze had een mooie plissé broek aan met een wat creatieve blouse zonder mouwen en een kanten vestje, een hoed op en een mooie blauwe tas. Ze bestelde een taxi, was best nerveus. De brief met een paar regels en haar telefoonnummer en adres had ze in haar tas zitten. Ze zat voorin in een heerlijke auto, een luxe Honda, naast de taxichauffeur. Ze had alleen een creditcard en hoopte dat ze haar niet zouden belazeren. Ze reden op de grote weg en hij nam de afslag naar de zijstraat, nog 500 meter en dan waren ze bij het ziekenhuis. Ineens ziet ze in de verte Jay lopen. Stop, gilde ze abrupt. Daar heeft ze geen goed Engels voor nodig. Jee, daar loopt hij wat nu? Ze stapte de auto uit en vergat te betalen. De chauffeur riep haar terug. Dit kan niet, dacht ze, terwijl ze haar portemonnee pakte, straks is hij weg. Ze had hoge hakken aan en kon ook niet goed rennen. Toen ze betaald had en de straat inkeek zag ze hem nog net de hoek omlopen. Ze probeerde vaart te zetten, liep zo hard mogelijk die kant op. Toen ze ook de hoek om was, zag ze hem niet meer. Hij was in geen velden wegen meer te bekennen. Zou hij een huis binnengegaan zijn en hier wonen? Het waren statige oude herenhuizen. Zie hem nergens meer, wat nu? Ze voelde toch weer vlinders op een wat vreemde manier. Een ambivalent gevoel. Het heeft weinig zin nu naar het ziekenhuis te gaan. Morgen nog maar eens proberen, maar dat is de laatste dag. Ze zag al allerlei beren op de weg. Ze was bang dat het niet meer ging lukken in de tweeënhalve dag. Of ik ga nu naar het ziekenhuis en naar zijn rooster vragen, waarom niet? Wat heb ik te verliezen? Dat vond ze wel een goed idee van zichzelf. Zo gezegd, zo gedaan. Aan de balie bij dermatologie zat een Chinese dame. Zij sprak gebrekkig Engels. Dat wordt weer lastig, dacht ze gelijk. Ze moest erg haar best doen, haar te verstaan. Het kwam erop neer dat hij er morgen rond half 9 zou zijn. Ze wist genoeg en ging terug naar het hotel. Morgen weer een kans, dacht ze. Gelukkig werkt hij er nog en hij ziet er nog precies zo uit zoals ze in gedachten had. De volgende morgen stond ze bijtijds op, ze had een gevoel van onrust in haar maag. Voelde zich wat onzeker, niet echt lekker, maar ze verplichtte zichzelf erheen te gaan. Of zal ik het hierbij laten? Wat doe ik mijzelf allemaal aan? Het gaat misschien niets worden en al die moeite, dacht ze. Waarom kan ik niet gelukkig zijn met het leven dat ik heb? En wie weet kom ik in Nederland nog iemand tegen. Dit is toch veel te ver weg. Ze dacht weer aan Thor’s lijfspreuk. Als je geen spanningen hebt, zoek je ze zelf op. Ze had ook weinig zin te gaan en toch wilde ze hem nog één keer zien. Kijken wat er gebeurt. Maar ze stelde haar verwachtingen bij. Het gaat niet allemaal van mij komen, het moet van hem uitgaan. Ik durf hem niet zo goed uit te nodigen, tenzij ik voel dat hij blij is mij te zien.’’

Dit neemt de druk ook wat weg, merkte ze. Dat voelde een stuk prettiger. Ze zette haar grote hoed op, trok iets zwierigs aan en nam een taxi naar het ziekenhuis. De taxichauffeur maakte een opmerking, die ze niet verstond. Gelukkig maar, ze voelde dat het wat seksueel getint was. Daar zat ze nu niet op te wachten. Maar misschien ook heel aardig. Wat is dat toch een ramp, als je iemand niet verstaat, dacht ze. Ze stond daar voor een groot ziekenhuis een beetje nerveus te zijn, nadat ze de taxi uit was. Ze liep met een opgeheven hoofd naar binnen, zo van: het gaat mij lukken. Ze ging de wachtkamer in van de orthopedie, en vroeg aan de balie of hij er was. Ze wist zijn voornaam. Ja hoor, zei de Chinese dame. Hij heeft even een bespreking en kan zo terug zijn. Ze ging (geduldig) in de wachtruimte zitten en op hem wachten. Jay kwam gehaast binnen en liep haar glad voorbij. Hij zag haar niet eens. Het leek alsof hij wat gestrest was. Nou, hij was niet de enige. Caroline dacht: Wat nu? Ze was met zichzelf in tweestrijd. Zou ze naar hem toe gaan of weggaan? Ik kan mij toch niet verlagen en met hangende pootjes naar hem toe gaan? Dat past niet bij mij? Maar als ik wegga, is alles voor niets. Voordat ze haar gedachten op een rij kon zetten, kwam Jay de kamer alweer uit. Ze stond gelijk op, voordat hij haar weer voorbij liep. Hij keek heel verbaasd. Hij herkende haar nog en vroeg haar wat ze kwam doen. Ik kom voor jou, zei ze. Verder kon ze niets uitbrengen. Jee, dat is lang gelden, zei hij, is er weer iets gebeurd? Nee, zei ze, eigenlijk niet, maar ik moest steeds aan je denken en wil je nog bedanken na wat je toen voor mij hebt gedaan. Wat een eer, zei hij, kan ik je ergens mee helpen? Zijn ogen straalden, ze wist genoeg. Vind je het leuk vanavond wat met mij te gaan drinken? Ik vlieg morgen door naar Australië. Dat zou ik best willen, maar heb vanavond dienst en kan niet weg. Misschien op de terugweg? stelde ze voor. Over drie en een halve week? Dat is goed, zei hij, en gaf zijn kaartje met zijn nummer. Ze spraken nog even over Australië en zij vertelde hoe blij ze was, dat hij haar toen geholpen had. Hij gaf haar een schouderklopje en wenste haar een fijne vakantie. Ze liep met allemaal vlinders in haar buik en dolblij naar de uitgang. Wow, ik heb een afspraak met hem. Ze voelde zich net een verliefde tiener. Nu ga ik gerustgesteld op vakantie, dacht ze. De volgende ochtend vloog ze naar Australië. Voldaan zat ze in het vliegtuig met vlinders in haar buik. Wat zou Fay ervan vinden als ze haar bijzondere verhaal vertelt? Eigenlijk wist ze dat wel. Mam, waar ben je nu weer mee bezig, zou ze zeggen. Let maar op. Niet invullen, zou Thor zeggen, wacht maar af. Toen ze aankwam op het vliegveld was het stil en prachtig weer buiten: de zon stond in de aankomsthal. En ja hoor, ze hoorde ‘oma’ roepen. Daar kwam Amy op haar afrennen, haar kleindochter. Fay zag haar niet, maar Amy had haar been al vast. Caroline kreeg tanen in haar ogen, maar wilde niet huilen. Wat is dit weer heerlijk, dacht ze. Hier kan maar weinig tegen op, eerst Jay en nu Amy. Wat een zalig gevoel. Dit heb ik echt nodig na alle ellende van het laatste jaar. Daar kwam Fay eindelijk met een prachtig, heel klein baby’tje in haar armen en haar mond vol chocola. Ze ziet er goed uit gelukkig, dacht Caroline. Ze had een moeilijke bevalling gehad, nog geen twee weken geleden, maar dat was niet aan haar te zien. Ze was alleen wat voller, maar dat misstond haar niet. Kijk mam, dit is Luci. Ze was naar haar tante vernoemd. De tranen stroomden over Caroline’s wangen. Wat is ze prachtig, zei Caroline, nog mooier dan ik me ooit had kunnen voorstellen. Een getinte huid en grote, zeer donkerblauwe ogen. Amy stond ondertussen aan haar blouse te trekken, ze wilde natuurlijk aandacht. Nu heb ik twee kleindochters, niet te geloven! Wat schitterend zijn ze, zei Caroline half huilend. Daar kwam haar schoonzoon met een ijsje voor Amy. Ze was blij hem te zien. Ze moest natuurlijk eerst haar handen wassen voor ze Luci kon vasthouden. Ze woog maar goed zes pond, zo’n klein hoopje had Caroline al lang niet gezien. Haar eerste kleindochter was naar haar vernoemd, haar tweede naam, en Lucia, haar volgende kleindochter, naar haar zus. Wat lief van Fay dat ze dit gedaan heeft, dacht Caroline. Ze gingen naar Fay’s appartement en daar kon ze zich wassen en Lucia even vasthouden. Toen ze binnenkwam zag ze een prachtig volgeltje voor het raam zitten.Fay had een bakje met water voor hem in de raam opening gezet. Het was allemaal te mooi om waar te zijn

JAY

Ze had hetzelfde hotel als op de heenweg en sliep daar als een roos. Het was een heerlijk bed en een rustige kamer. Dit keer geen onweer en ellende. De volgende morgen ging ze rustig in het hotel een broodje eten en een paar koppen koffie drinken. Het was er erg druk. Er waren veel mensen, vooral toeristen die een paar nachten overbleven om vervolgens hun reis voort te zetten. Ze had om 18.30 uur met Jay afgesproken in een chique restaurant in het hartje van Hongkong. Ze was bloednerveus, het regende nu wel weer pijpenstelen. Ze had een lange, mouwloze jurk aan met een kanten vestje erover en een grote hoed op. Ze droeg zwarte hakschoenen en had haar haar opgestoken. Ze was redelijk tevreden met zichzelf. Als hij dat nu ook maar is, dacht ze. Ze stapte de taxi uit. Ze was tien minuten te vroeg. In het restaurant kwam er een man naar haar toe en vroeg of ze gereserveerd had. Ze noemde Jay’ s naam. Een prachtige tafel bij het raam, dacht ze. Die had hij gereserveerd voor twee personen. Ze had behoefte om Luci te bellen. Ze was zo nerveus, dit had ze al tijden niet gevoeld. Ze bestelde vast een biertje. Misschien een beetje gek, dacht ze, maar ze wilde niet vast een fles champagne bestellen, dat laat ik aan Jay over. En in wijn had ze geen trek. Daar kwam hij aan. Netjes aangekleed. Wow! Ze had hem alleen nog maar in een witte jas gezien. Goede smaak heeft hij, dacht ze. Het zweet brak haar uit. Hij kwam naar haar toe en gaf haar netjes twee kussen op de wang. Het voelde als een warme deken die over haar viel. Ze had de behoefte hem zoveel te vertellen. Jammer dat hij geen Nederlands praat, dacht ze. Hij begon te vragen hoe het in Australia was. Dat had ze al voorbereid in haar beste Engels. Het werd een geanimeerd gesprek en haar Engels ging goed. Hij bestelde een fles champagne. Heerlijk, dacht ze, nu moet ik niet te veel gaan drinken, want dan kom ik niet meer uit m’n woorden. Hij bestelde een biefstuk en zij forel. Het smaakte heerlijk, inmiddels had ze al een biertje op en drie glazen campagne. Ze voelde de champagne behoorlijk. Ze spraken voornamelijk over haar. Hij weet al veel van mij, dacht ze. Nu moest ze toch eens wat meer over hem gaan vragen. Ze trok de stoute schoenen aan en vroeg of hij gescheiden was. Nee, zei hij, ik ben officieel nog getrouwd. Ze schrok. Hoelang zijn jullie dan uit elkaar? vroeg ze. Het was even stil. Hij begon een beetje te stotteren, wat niets voor hem was. Dit voelde niet goed. Hij gaf er een draai aan, maar Caroline voelde dat hij nog getrouwd was en dat ze waarschijnlijk nog bij elkaar waren. Mijn vrouw woont in Londen, ging hij verder. We zien elkaar niet zo heel vaak, en de relatie is niet meer wat het geweest is. Caroline wist nu wel dat hij ook een huis in Londen had en dat hij 56 jaar was. Eigenlijk wist ze genoeg. Maar wat nu? ging er door haar hoofd heen. Ze nam nog maar een half glas champagne. Wat maakt het uit? Ik ben toch met de taxi en heb weinig meer te verliezen. Hij begon dat hij haar een bijzondere en een mooie vrouw vond. O jee, dacht ze, daar gaan we. Nog maar een glas en dan met hem mee? Of hij met mij? Ze ging eerst even naar het toilet, maar kon niet meer helemaal recht lopen. Onderweg viel ze tegen een tafel aan waar een keurige dame met een glas wijn in haar hand zat. Er vloog een klein scheutje over de rand van het glas. O, sorry, I am sorry, zei Caroline. Ze schaamde zich dood. Op het toilet wist ze het niet meer. Wat moet ik nu doen? Hij wil mij meenemen, dat voel ik. Ik moet het niet doen en zo weer terug gaan naar mijn hotel, was haar eerste ingeving. Laat ik nou niet nog meer verliefd worden op een man die een relatie heeft. Dat is niet goed voor me, dacht ze. Ze stond voor de spiegel en schaamde zich ook nog eens vreselijk. Natuurlijk heeft hij gezien dat ik omviel. Het was net op de hoek. Misschien ook net niet?’ Stel dat hij het gezien heeft, dan zal hij ook wel denken, wat is dit nu voor trien? Ze legde haar hand op haar borst en zei hardop: Het komt goed. Ze maakte haar hals wat nat met water en ging plassen, daarna stond ze weer voor de spiegel en stiftte haar lippen. Ze nam overal even de tijd voor en ging met frisse moed weer terug. Ze liep langs de dame en zei nogmaals met opgeheven hoofd: Sorry. De dame keek haar minachtend aan en knikte. Waar is Jay? Hij zat niet aan de tafel. Dan is hij waarschijnlijk ook naar het toilet, dacht ze. Ze ging aan de tafel zitten en daar lag een briefje voor haar. Er stond op geschreven: Dear Caroline, it was a pleasure to meet you, thanks for the lovely evening and I wish you a very good trip. Love, Jay. Ze schrok zich dood en was verbijsterd. Totaal overdonderd dronk ze haar laatste slok champagne maar op. Ze riep de ober, alles was betaald. En hij vroeg of ze nog wat te drinken wilde. Jay had zijn koffie met likeur netjes op. Zij had geen koffie genomen; dan kan ze niet slapen. Ze wilde naar het hotel. Ze vroeg de ober om een taxi te bellen. Aan de tafel zat ze nog even na te denken. Welke vent wil mij nou? Ik ben een zuipschuit die haar evenwicht vervolgens verliest. En maar wat zit te zwetsen. Natuurlijk heeft hij geen zin in zo’n vriendin. Na het herseninfarct kan ik er niet meer zo goed tegen die champagne.en klets ik maar wat raak en misschien nog fout Engels ook? Er ging van alles door haar hoofd. Nee Caroline, zei ze tegen zichzelf: Je moet geen excuus verzinnen. Maar ondertussen dacht ze wat anders. Hij vond mij helemaal niets. Ik viel hem vreselijk tegen, dacht ze. Ze stapte behoorlijk aangeschoten in de taxi en dacht aan Evert, met wie ze vaak in een Uber zat. Wat mis ik hem toch. Nu nog erger, nu het niets is geworden met Jay. Ik kan waarschijnlijk geen relatie meer aan, ben te nerveus en ga dan te veel drinken. Vroeger had ik veel meer zelfvertrouwen, voor het infarct. Eenmaal in haar hotelkamer ging ze gelijk naar bed. Ze kon niet slapen van de onrust in haar hoofd. Ze was zo onzeker geworden, merkte ze. Ze liep naar de badkamer en gleed uit op de tegels, het was een flinke val. Ze viel met haar hoofd tegen de rand van het toilet en met haar linkerarm keihard op de tegels van de vloer. Auwww, Jezus, Auwww… ik heb zo’n pijn. Ze was bang dat ze een herenschudding had en dat ze haar elleboog had gebroken. Gelukkig had ze paracetamol genoeg. Ze nam er een paar in en dacht, zodra ik in Nederland ben, ga ik naar de dokter. Hier schiet het toch niet op en morgen ben ik hopelijk thuis. Maar hoe moet ik nu in Nederland komen? Ze kon haar arm niet meer bewegen.En had enorme hoofdpijn. Er zat iets goed fout. Ze wist zich geen raad. Jay, dacht ze, hij is dermatoloog zou hij er verstand van hebben? Het is of ik het erom doe. Nee, ik ga naar huis. Er ging weer van alles door haar heen. Jee, dit doet wel wat met me allemaal, dacht ze. Als ik thuis eenmaal ben, dan kan ik wat. Ze is met heel veel paracetamol in slaap gevallen en werd de volgende morgen met een vreselijk dikke arm en enorme hoofdpijn wakker. Ik wil naar huis. O wat zal ik vreselijk blij zijn als ik thuis ben, dacht ze. Ze ging eerst naar de receptie van het hotel en vertelde dat ze gevallen was en niets kon tillen. Ze hadden daar een grote verbanddoos en ze kreeg een zwachtel om haar arm en een soort van mitella. U moet eigenlijk naar de dokter, zei de dame. Ja daar was ze zelf ook al opgekomen. Ze had nog een goede arm, haar rechter, terwijl ze links was. Daar kon ze de koffer mee trekken. Ze hoefde nog maar 12 uur te vliegen en dan is ze thuis, zo hield ze zich steeds voor. Ze legde haar hand weer op haar borst en zei tegen zichzelf: Het komt goed. Zoals Hela haar had aangeraden. Dan ga ik thuis naar de dokter en eerst een paar dagen bijkomen van alle toestanden. Ik moet mijzelf weer hervinden; degene die ik was voor het infarct. Ik ga met mijzelf in conclaaf; Thor kan mij ook helpen, maar ik zal het toch zelf moeten doen. De terugreis verliep redelijk, iedereen hielp haar onderweg en toen ze op Schiphol aankwam was er een aardige jongen die haar met de koffers hielp. Ze was nog nooit zo blij dat ze weer in Nederland was. Roos stond haar op te wachten. Ze keer heel verbaasd, toen Caroline daar half i nvalide aankwam. Wat heb jij nou weer? vroeg Roos. Caroline brak in tranen uit: Een gebroken arm of elleboog en een hersenschudding, volgens mij. Ik moet zo snel mogelijk naar de dokter. Ik breng je eerst naar huis en zullen we dan gelijk doorgaan naar de spoedeisende hulp, vroeg Roos. Ik ben kapot, zei Caroline, dat ga ik nu niet trekken, maar ik heb wel erg veel pijn. Ik ga eerst slapen en laten we dan morgenochtend gaan. Goed plan, zei Roos, dan ga ik morgenochtend zodra je wakker bent met je mee. Roos bracht Caroline naar boven, hielp haar nog even en ging naar de overkant

DE ORTHOPEED

Ze hoorde op de gang een warme, mooie stem. En daar stond hij ineens voor haar. Ze keek omhoog en er ging een enorme rilling door haar heen. Nee, dacht ze, dit is net Jay, alleen wat lichter haar. Wow, wat een leuke vent. Niet te geloven. Zijn alle orthopeden zo leuk? Dit is puur toeval, of krijg ik een tweede kans? Ze werd weer nerveus. Hij had geen trouwring om, viel haar op. En hij keek haar heel doordringend aan. Hij had iets bekends, maar ze wist niet wat? Volgens mij is hij van dezelfde leeftijd. Misschien ken ik hem van vroeger? Rotterdam is maar klein eigenlijk. Ze vertelde hem gelijk dat ze een praktijk had en baalde dat ze haar elle boog had gebroken en dat ze deze niet meer kon strekken. Ze wilde indruk op hem maken. Maar hoe doe je dat als hij tientallen patiënten heeft? Hij vertelde haar dat hij gespecialiseerd was in elle boog en knieën. Precies waar ze last van had. Da’s toevallig, dacht ze. We gaan met allebei aan de slag, zei hij. Het zijn gelukkig maar kleine operaties. Alsof hij er zin in had. We kunnen ook eerst een prik zetten in je knie? Caroline vond alles best, als hij haar maar behandelde. Ze waren inmiddels al een kwartier aan het kletsen over Australië. Hij luisterde aandachtig. En hij zei tegen haar: Zorg maar dat je snel opknapt, dan zie ik je binnenkort weer. Eerst je arm en dan je knie. Dan ben ik nog wel even met hem zoet, hoopte ze. Toen ze in de lift stond, had ze een duidelijk gevoel dat ze hem toch kende. Ze liep helemaal uitgelaten naar Arja, die nog rustig in haar bolide zat te wachten. Wat zie jij er blij uit, zei Arja. Caroline vertelde over de orthopeed. Lars is zijn naam, ze hoorde dat iemand dat tegen hem zei. Ik ga hem opzoeken, zei ze tegen Arja. Misschien kan ik iets over hem vinden. Ze had een foto op internet gevonden en liet hem aan Arja zien. Wat een stuk, zei Arja. Ja, maar hij heeft iets heel bekends. Ik zal het eens aan m’n moeder vragen, zij kent half Rotterdam ook van vroeger. Carolines ouders zaten allebei in het onderwijs, haar moeder was hoofd van een school en haar vader later rector. Zowel in Rotterdam als in Amsterdam hebben zij op scholen gewerkt en enorm veel (oud-) leerlingen voorbij zien komen. Met haar laatste cliënte van die avond had ze inmiddels een goede band opgebouwd. Een aardige dame van 58 jaar, zwaar depressief. Ze kwam al meer dan een jaar bij Caroline en was zelfs een keer bij Thor geweest. Ze kwam steeds weer terug; haar moeder overleed toen ze 4 jaar was en daarna kreeg ze een boze stiefmoeder, zoals ze haar zelf noemt. Haar vader keek weinig naar haar om, was altijd aan het werk. Ze had een erg laag zelfbeeld, en dat valt lastig te veranderen. Caroline merkt dat ze zich sinds haar infarct regelmatig met vrouwen van haar leeftijd identificeert. Dan vindt ze vaak dat ze het zelf nog niet zo gek doet, althans na wat ze allemaal heeft meegemaakt. Deze dame heeft een lieve man, een dochter en een zoon, waar ze het prima mee kan vinden. Wat wil je nog meer? Maar het gaat natuurlijk veel dieper bij haar. Caroline denkt dan regelmatig: Ik wou dat ik dat had in Nederland. Ik heb een dochter en kleinkinderen, die ik nauwelijks of niet zie. Maar ze wil niet in de slachtofferrol gaan. Ze is tenslotte een sterke vrouw die momenteel alleen even zichzelf kwijt is. Maar daar is ze nu druk mee bezig; zichzelf weer te hervinden. Toen de dame het penthouse had verlaten, belde Caroline haar moeder. Mam ken jij Lars, en ze vertelde over de orthopeed. Hij komt mij bekend voor, zei haar moeder, volgens mij heeft hij bij pappa in de klas gezeten. Aan haar vader kon ze het niet meer vragen. Hoe oud is hij? vroeg haar moeder. Ik denk mijn leeftijd, of net iets ouder zei Caroline. Ik ga wel eens spitten, zei haar moeder. De volgende dag belde ze en vertelde ze dat hij volgens haar eerst bij haar op school heeft gezeten en toen door ging naar het gymnasium. Hij zat een klas boven jou als ik het goed heb. Ik heb nog oude foto’s en volgens mij staat hij erop, zei haar moeder. Jee, wat spannend, dacht Caroline. Die moet ik snel zien. De volgende dag reed ze met haar pijnlijke arm naar haar moeder, die met een grote oude schoenendoos vol foto’ s van oud-leerlingen aan de tafel zat. Hoe kun jij nou weer rijden met zo’n arm zei haar moeder verbouwereerd. Mij lukt toch alles zei Caroline. Haar moeder vond het niet kunnen, maar zei maar niets meer. Ze liet hem zien: Volgens mij is hij dit. Er ging een lampje bij Caroline branden. Maar die was toch 25 jaar geleden op de reünie op de oude school, zei Caroline. Toen vond ik hem zo leuk. Hij maakte saté voor mij, met veel te veel pindasaus. En later heb ik hem nog een keer gebeld, maar toen was hij verloofd. Ze heette Loes. Hoorde ik van iemand. Jee, zie je wel, vandaar dat hij me bekend voorkwam. 25 jaar geleden is een lange tijd! Heb nog regelmatig aan hem gedacht, maar dacht die is al 25 jaar getrouwd of zo? Ik ga het hem de volgende keer vertellen. Spannend, dacht ze. Ze had een afspraak bij de dokter gemaakt, waar ze morgen heen ging. Een aardige vrouw, die haar goed begreep. Ze was een stuk jonger, maar had genoeg ervaring. Ze kwam zeer gedreven en kundig over. Ze schreef Caroline een antidepressivum voor. Caroline vond dat ze daarnaast nog iets met natuurlijke middelen moest proberen. Ze vroeg aan een Alec, een bevriend arts gespecialiseerd in bio-identieke hormonen, wat ze zou kunnen nemen om weer zichzelf te worden na het infarct. Alec kwam met een hele waslijst aan middelen. Caroline had inmiddels meer dan tien potjes. Ze vond het heerlijk. Ik ga alles uitproberen, en waar ik mij het best bij voel, houd ik, dacht ze. Ze begon met drie middelen. Daar kreeg ze hoofdpijn van, dus ze probeerde een andere combinatie. Zo was ze weken bezig. Soms voelde ze zich beter, maar soms ook minder goed. Dat het werkte, was duidelijk. Intussen had ze afspraken bij de fysiotherapeut lopen en over een paar dagen bij de orthopeed. Ze had er zin in, en begon wat positiever te worden. Toen ze bij Lars kwam, was ze de laatste patiënt en het liep een half uur uit. Ze was blij dat ze naar binnen kon. Na een paar minuten kwam hij de kamer in. De leukste patiënt bewaren we voor het laatst, zei hij. Dat was een mooie ingang om haar verhaal te doen. Je kwam mij al zo bekend voor, zei ze. We hebben op dezelfde school gezeten. Bijzonder he, bij mijn vader op school. Meneer van Dijk. Jee, zei hij, en jij bent z’n dochter. Er ging bij hem ook een lampje branden. Ja precies, Caroline, weet je het weer? Jee wat leuk, zei hij. Niet te geloven, zo’n tijd geleden. Ja, bijzonder he, jij hebt nog eens saté voor mij klaargemaakt op een reünie. Daar mogen we wel een keer een borrel op drinken, toch? Zei Caroline. Dat lijkt mij een prima plan, zei Lars. Zal ik nog even naar je arm kijken, of is het inmiddels over? Ja, eigenlijk gaat het wel heel goed, maar ik wilde toch langs komen. En met m’n knie gaat het ook wat beter, dus misschien ben ik wel klaar. Dan gaan we binnenkort een borrel drinken en misschien een hapje eten? Ja, leuk, zei Caroline. Ik weet genoeg leuke tenten in Rotterdam. Ik ook, zei Lars zal ik je van de week bellen om wat af te spreken? Helemaal prima, zei Caroline. Ze liep de deur uit en gaf hem een schouderklopje en hij haar. Ze liep op wolken naar de lift. Wow! Dit heb ik toch maar weer mooi voor elkaar gekregen, dacht ze. Ze reed naar huis in haar bolide met allemaal deukjes van de paaltjes. Thuis belde ze Luci om haar verhaal te doen. Wat leuk voor je, zei Luci, heeft hij ook bij pap op school gezeten? Ja, misschien herken je hem nog? Maar Luci zat 2 klassen boven hem. En is vaak nog erger dan Caroline met gezichten onthouden, dus dat wordt niets. Caroline had een bijzondere cocktail gemaakt van al haar middelen, waar ze zoveel energie van kreeg. Ze hoefde niet eens meer ‘s middags te gaan liggen en zag er gelijk vijf jaar jonger uit. Dit moet ik gaan promoten dacht ze bij zichzelf. Het nieuwe wondermiddel tegen ouderdom en depressie en geheugenverlies. Ze vertelde het tegen een paar mensen. Brenda en Arja gingen het ook gebruiken. Wat een waanzinnig spul, zei Brenda. Arja kon er niet zo goed tegen. Dus het is heel persoonsgebonden of je er baat bij hebt, dacht Caroline. Ze voelde zich met de week beter. Ze zag het zelfs in de spiegel. Of zit dat tussen mijn oren? dacht ze. Ze vroeg het aan Thor, en die zei gekscherend: Tja, je ziet wat minder wit’ Daar had ze ook niet veel aan. Mannen! Kan het beter aan een vriendin vragen, dacht ze. De dagen vlogen voorbij. Ze had weer vier cliënten op een dag en dat ging best aardig. Ze was minder moe en had weer een beetje zin om meerder clienten te behandelen. Ze keek naar de Maas en zag haarleven in een flits voorbij gaan. Ze dacht aan Thomas en Evert!

Het was laat in de avond. Ze zat op de bank voor het raam nog een biertje te drinken. Keek naar de Maas en zag haar leven in een flits voorbijgaan. Ze dacht aan Thomas en Evert

Отрывок из книги

Colofon 2 DEDICATION 3 INLEIDING 4 HAAR VADER 11 EVERT 18 HILLEGERSBERG 26 OMA 35 AUSTRALIE 37 THOR 45 BOEKENBAL 54 SPANJE 58 THERAPIE 66 HERSENINFARCT 75 NIETS MEER WAARD 86 VRIENDINNEN 90 EINDE RELATIE 109 TOTAAL GESLOOPT 119 DERMATOLOOG 134 AFSCHEID 141 NIEUWE THERAPEUT 148 TWEEDE KLEINDOCHTER 151 JAY 163 DE ORTHOPEED 171

Inmiddels heeft Caroline een kleindochter, waar ze gek op is. Ze reist elk jaar naar Australië waar haar dochter woont. Maar ze heeft een hekel aan reizen gekregen. Het is haar te veel geworden, elke jaar zo’n eind te reizen. En toch doet ze het omdat ze haar kinderen wil zien.

.....

Het stormt enorm en het begint te onweren. Ze staat voor het raam, het gaat zo enorm tekeer in het penthouse, dat ze twijfelt of ze er wel zal blijven staan. Maar iets trekt haar er naartoe, ze ziet allerlei beelden. Het doet haar aan iets onwerkelijks denken. Het lijkt wel een sciencefictionfilm.

Alles was eigenlijk leuk, op de buren na.

.....