Niebieskie Ptaki Warszawy

Отрывок из книги

Ludwik Marian Kurnatowski

Przysłowie powiada, że nałóg jest drugą naturą ludzką. Tak głosi fama publiczna, tak twierdzą zresztą uczeni i filozofowie. W życiu codziennym na każdym kroku spotykamy nałogowców. Nie mam tu na myśli bynajmniej alkoholików, narkomanów, kleptomanów i tym podobnych ofiar zgubnego nałogu. Ale czyż złodziej, kradnący dla faktu kradzieży, chociaż ma inne, stokroć pewniejsze sposoby zarobkowania, czyż pewne przedstawicielki płci pięknej, dniami całymi zajęte wraz z przyjaciółkami obmawianiem swoich bliźnich, czyż wreszcie włóczęga notoryczny, uprawiający włóczęgę mimo kar, jakie go za nią czekają – czyż nie są to, pytam istoty w których nałóg stał się drugą naturą? Czyż dawniejsi aktorzy sceniczni, włóczący się z miasta do miasta, i „komedianctwem”, zarabiający na życie, ci cyganie bez jutra nie byli przykładami patologicznymi, u których zamiłowanie do włóczęgostwa dominowało nad wszystkim. Wprawdzie spośród aktorów takich wyrastali niejednokrotnie prawdziwi artyści, kapłani czystej sztuki, którzy grą swą pociągali tłumy, wzbudzali śmiech, wyciskali łzy i… kształcili społeczeństwo. Umieli zdobyć się na objaw największego samozaparcia, wszystko poświęcali scenie, żyjąc li tylko dla niej, a nie dla siebie. Toteż mieliśmy luminarzy sztuki teatralnej, o których dziś się jeszcze mówi z uwielbieniem, nawet pozostali dotychczas ostatni Mohikanie talentów scenicznych, po których ustąpieniu ze sceny czy też opuszczeniu tego padołu łez pozostanie w kadrach artystów polskich luka nie do zastąpienia – nie znajdą godnych siebie następców. Nawet co dziwniejsze, dzieci utalentowanych rodziców nie dziedziczą rodzicielskiego talentu. Wprawdzie przysłowie powiada, że „nie urodzi sokoła wrona, ale taką, jak i ona”, jednak przysłowie tu nie sprawdza się przy zetknięciu się z deskami scenicznymi. Mamy obecnie przykłady, gdzie ojciec stary artysta, wzbudza swym pojawieniem się na scenie entuzjazm, podczas gdy grający razem z nim syn budzi swą grą niesmak i pobożne życzenie, aby jak najprędzej znikł za kulisami. Czy się kiedy wyrobi – Bóg jeden raczy wiedzieć. Bodaj, że nigdy.

.....

– Jak to? A czy baron wie, kim jest Sztajnman? – zawołałem zdumiony.

– Pewnie, że wie – przecież to jest tajemnica publiczna – uśmiechnął się mój interlokutor.

.....