Wojny markomańskie 162-185 n.e.

Отрывок из книги

Moim córkom Ani i Mai

Pomimo niewątpliwego znaczenia omawianych wojen nie doczekały się one, o dziwo, żadnej osobnej monografii, zarówno w językach obcych, jak i w naszym. Poświęcono im natomiast kilka konferencji naukowych, z których co najmniej dwie należy tu wymienić. Pierwsza odbyła się w Warszawie w 1980 r. i zaowocowała pracą zbiorową pt. Znaczenie wojen markomańskich dla państwa rzymskiego i północnego barbaricum (red. Jerzy Wielowiejski), druga zaś miała miejsce w czeskim Brnie, w 1993 r., a jej pokłosie stanowiła publikacja – w postaci zbioru kilkudziesięciu artykułów – pod ogólnym tytułem Markomannenkriege – Ursachen und Wirkungen (red. Herwig Friesinger et alii). Obie wniosły cenny wkład w badania nad poruszaną problematyką i są przeze mnie wielokrotnie cytowane. Z tematyką wojen markomańskich związana jest także publikacja piszącego te słowa pt. Czas przemian. Barbaricum między Bałtykiem a środkowym Dunajem w dobie wojen markomańskich (Łódź 2008). Starałem się w niej zaprezentować sytuację kulturową, populacyjną, ekonomiczną itp., która w czasie wymienionych wojen charakteryzowała tereny środkowoeuropejskiego barbaricum, o samych zaś wojnach, a tym bardziej o problematyce wojskowości rzymskiej, wspominam tam niewiele.

.....

[15] Tak np. uważa A. Ziółkowski, op.cit., s. 477–478.

[16] H. Grünert, Die wirtschaftiche Entwicklung im 1. und 2. Jahrhundert, [w:] Die Germanen, t. 1, red. B. Krüger, Berlin 1978, s. 436–449; J. Peters, Die Haustierhaltung, [w:] Die Römer zwischen Alpen und Nordmeer, red. L. Wamser, München 2000, s. 186–187.

.....