Читать книгу Qırmızı kitab - Məhəmməd Qutlu - Страница 1
ОглавлениеMəhəmməd Qutlu
QIRMIZI KİTAB
r o m a n
“Türkün min illik dərin Ana Yasasının sirrinə hər kəs şahid olacaq”
Türk Xaqanı Qərbin üstünə qaranlıq kimi çökəcək…
İddia edirik ki, bu kitabı oxuyanlar, “Əgər Türkiyə hakimiyyətinin başına belə bir lider keçərsə?” düşüncəsinə qapılacaqlar.
Türkiyə və Asiyanın əvvəlki işıqlı günlərinə qayıt-masını hədəf seçən xarizmatik bir lider. qorxmaz, sui-istifa-dəyə, rüşvətə, Qərbli çıxar qruplarına bulaşmamış biri…
Əvvəlcə, neçə illərdir ki, kəşf edilməyi gözləyən nefti çıxarmağa başlayır. Türkiyə qısa müddətdə dünyanın ən bö-yük neft istehsalçısı olur. Bunun ardınca bölücülər tərəfin-dən Türkiyədən qopardılan Cənub-Şərqi yenidən qazanır.
İllərdir Türkiyənin iliyini soran mənafe qruplarının, oğruların və xainlərin bütün etdiklərinin hesabını tək-tək soruşur.
Amerika və İsrail tərəfindən parçalanmış ərəb ölkə-lərini öz arxasınca aparır. Sonrakı mərhələdə, Rusiya ilə bir masaya oturur. Çin və digər Asiya nəhənglərini yanına alır. Asiya Birliyinin təməllərini atır. Dünya qısa müddətdə öz oxunu dəyişdirir. Güc Qərbdən Şərqə, Asiyaya keçir. Qərb ölkələrində qarışıqlıq və xaos başlayır.
Bütün bunlar Türk dövlətinin başına milliyyətçi, azadlıq carçısı və yaxşı yetişmiş bir dövlət adamının keç-məsiylə başlayır...
Görünüşündən, ömrünün 80-cı ilinin ikinci yarısını keçirdiyi təsiri bağışlayan qoca Sapanca gölünün sahilində qarmağını taqətsiz əliylə suya uzatmış, qatlanan stulunda mürgüləyərkən, birdən, başının üstündə duran nəvəsinin səsiylə diksindi:
– Baba! Bəs mən də gələcəkdim?
– Sən haradan çıxdın, aslan nəvəm?
– Eybi yox, nə olar ki! Həmişə məni qoyub gedirsən, hər dəfə…
– Sən məktəbdəydin. Bu vaxta qədər səni gözləyəy-dim? Balıqlar qaçardı axı.
– Guya, çox balıq tutubsan?
– Əlbəttə, tuturam. Bir dənəsini tutmuşdum. Sən gəl-məzdən əvvəl, vedrədən tullanıb qaçdı.
– Yaxşı, elə olsun.
Nəvəsiylə söz güləşdirmək, o vaxtların qüdrətli döv-lət adamının kefini açırdı.
– Baba, siz Mehmet Demirlə ölkəmizi xilas edəndə “Qırmızı Kitab”ı tapdınız?
– Nə, “Qırmızı Kitab”ı?
– Deyirlər ki, siz Türk dövlətlərinin gizli şifrlərinin yazıldığı “Qırmızı Kitab”ı tapıb, ondan sonra Türkiyəni xi-las etmisiniz…
Nəvəsinin bu sözləri yaşlı adamı hədsiz güldürdü. Ara verməyən gülüşlər öskürəyə çevriləndə, yaxınlıqda gözləyən asayiş polislərindən biri qaçaraq gəldi. Dərhal ma-şından su gətirərək əski dövlət adamına təqdim etdi. Qoca, titrəyən əlləri ilə bir neçə qurtum su içdikdən sonra, dərin-dərin nəfəs alaraq özünə gəlməyə çalışdı.
– Yaxşı, gözəl nəvəm. Madam ki, Qırmızı Kitabdan bəhs edirsən, sənə Mehmet Demir və dostlarının bu ölkəni necə xilas etdiklərini danışacağam. Amma, əvvəlcə evə qaç, dəftərini və həmişə üzümüzə tutduğun o kameranı gətir.
Babasının danışmağa qərar verdiyini hiss edən uşaq, bir anda ox kimi həvəslə evə yollanmışdı.
“Ey fani günlər, ey!” – deyə köks ötürərək, gölün parlaq sularına dalıb gedən yaşlı adam:
– Eh Mehmet. Xaqanım, can yoldaşım. Ölkəni necə qurtardığını danışmaq artıq boynumuzun borcu oldu. Barı danışım ki, gələcək nəsillərə “Qırmızı Kitab” olsun, – deyə içindən səsləndi.
Ahmet Bedinin gözlərindən süzülən iki damla göz-yaşı, bir müddət əvvəl itirdiyi böyük dövlət adamına hiss etdiyi həsrəti, üzünə nəqş edirdi.
Artıq nəvəsi yenidən başının üstündə peyda olmuş, kameranı ayaqları üstündə quraraq, babasının yanında oturmuşdu.
Beləcə, bir millətin küllərindən necə təkrar doğaraq, dünya dövlətləri sırasına qoşulduğu müdhiş hekayəni da-nışmağa və böyük vasvasılıqla nəvəsinə qeydə aldırmağa başlamışdı.
***
– Alçaq adam, rəzil kələkbaz!..
Bir dəstə çap kağızını divanın üstünə ataraq, qeyri-ixtiyari belə qışqırmışdı. Əli arxasında otaqda sürətli ad-dımlarla oyana-buyana gedir, orada olan üzləri sərt, müm-kün olduqca ciddi görünməyə çalışan iki adamın önünə gəl-dikcə, kəskin baxışlarla onlara baxırdı.
– Budurmu Təşəbbüskar İnkişaf Partiyasının sədri? Yəni, gələn il keçiriləcək seçkilərdə iqtidara gəlməsi gözlə-nilən partiyanın başında, bu adam durur? Dostlar, bu nə qə-dər alçaq adamdır belə?
Elə soruşmuşdu ki, adamların ikisi də eyni anda ud-qundu. Az qaldı ki, sualın şiddətindən onlar özlərində gü-nahkarlıq hiss etsinlər.
– Çox heyf ki, elədir, əfəndim. Ölkə gerçəkləri… – adamlardan biri dedi.
Bu cavabı eşidəndə, hələ otağın o biri tərəfinə get-məkdə olan əsəbi adam birdən dayandı.
– Əşiii, bu şərəfsizin necə yüz milyonlarla dollar mal-dövləti ola bilər? Universitet oxumaq üçün ailəsinin bir-cə inəyini satmağa məcbur olan tələbə bu deyil? Oğurladıq-ları bir yana qalsın, əclaf, məclisdəki rus katibəsinə ayrı-ayrı yerlərdə ev tutub. Hələ bunlar azmış kimi, hamının tanıdığı bu Fikrinin də xətirli müştəriləri arasında yer alır. Hər həftə Antalyada poker oyununda bir yerdə olduğu adamlar, Ru-siyanın və Türkiyənin ən azğın mafiya başçılarıdır. Budur-mu İYH-nin yerinə, iqtidara gələcək partiyanın başındakı adam? İnanılası deyil. Zərrə qədər inanılası deyil.
Bunları deyərkən otaqda gəzişməkdən əl çəkib, hirsli və əldən düşmüş halda yumşaq divanın üstündə oturdu. Bir-iki saniyə başını aşağı salaraq gözlədikdən sonra, gül-məyə başladı. Onun bu halı qarşısında oturan iki adamın üzündəki qaşqabağı da bir anda dağıtmışdı.
Xarizmasının şiddəti, ətrafındakı insanları bir anda gərgin bir atmosferə salırdı. Ciddi olduğu zaman, qaşqa-baqlı görünürdü. Ancaq güləndə, ətrafına müsbət ab-hava yayırdı.
Mehmet Demir 49 yaşında ölkədə tanınmış qəzet ya-zarı idi. Fərqli üslubu ilə, hələ 30 yaşlarından etibarən diq-qəti özünə çəkmiş, çox sayda jurnal və qəzetdə yazarlıq və idarəçilik etmişdi. Digər həmkarlarından fərqli olduğunu hər yazısında hiss etdirirdi.
Həmkarları arasında “Dərin Dövlətin mətbuat spi-keri” olaraq xatırlanırdı. Hər kitabında, hər yazısında Tür-kiyənin yenidən lider bir dövlət olacağını vurğulayır, bunun üçün görüləcək işləri, sanki partiya proqramı təqdim edir-miş kimi sıralayırdı.
Hər kəs neçə ildir ki, onun siyasətə addım atmasını gözləyirdi. O isə tələsmir, partiyalardan gələn təklifləri, "hə-lə vaxtı deyil" – deyərək, nəzakətlə istəmədiyini bildirərdi. Ancaq neçə illərdir ki, ölkənin ağzına düşdüyü məngənədən necə qurtulacağı haqqında dayanmadan düşünür, araşdırır, proyektlər hazırlayırdı. Bir yandan da, strateji mövqelərdə olan bir neçə adamla “özək bir heyət” yaratmışdı. Onlar il-mək kimi, ölkənin yenidən şahə qalxması üçün tətbiq olu-nacaq planları hörürdülər.
Üzündə yaranan təbəssümlə:
– Adam damazlıq öküz kimidir. Zarafat bir yana, o rus xatun inanılmaz dərəcədə gözəl deyilmi? Adam belə bir xatuna nələr verməz ki? – dedi.
Ahmet Zahit otağa yayılan müsbət ab-havanı güc-ləndirmək üçün, "iki ev və bol sıfırlı bank hesabları əfən-dim", – deyə güldü. Bu sözdən sonra, birdən otaqdakı üç adam eyni zamanda gülməyə başladı. Murat Alan gülüşünə qısa bir ara verərək:
– Bu nədir ki, mən hələ bütün mal-mülkümü fəda edə bilərdim – deyib, bol gülüşlü əhval-ruhiyyənin dozasını bir az da artırdı.
Mehmet Demir:
– Dünya nemətləri adamı bu vəziyyətlərə salır, düz-dürmü? – deyincə, qarşısındakı iki adam o dəqiqə ciddiləş-di.
Ahmet Zahit:
– Bəli, əfəndim. İndi bu adamı yaxşı əlimizə keçir-mişik. Hara çəksək, ora da gələcəkdir, – dedi.
Dosyenin hazırlanmasında məsul şəxs, o, idi. O, MİT1-in nazirlikdə saxladığı şöbə müdiri səviyyəsində agenti idi. Vətənpərvər və tərtəmiz keçmişi olan kəşfiyyat işçisi idi. MİT-in qurulmağında köməkçi olan və himayə edən ABŞ-ın illər keçməsinə baxmayaraq, hələ də təşkilat üzərindən əlini çəkməməsindən narahat idi.
CIA1-nın “mükafat” adı altında işçilərə payladığı qa-lın dollar zərflərini alsa da, tək qəpiyinə əl vurmadan yar-dıma möhtac insanlara paylanmasını təşkil edib.
Mehmet Demirin diqqətini bu duruşu və davranış-ları sayəsində çəkmişdi. Təxminən 7 il əvvəl tanış olduğu Dəmir ilə sübhə qədər danışdıqları uzun söhbətlərdən sonra tale onları bir yerə gətirmişdi. Doğrudan da, həm kəşfiyyat-çı olması, həm də baş nazirlikdə əhəmiyyətli bir vəzifədə yer tutması Mehmet Demirin baş qoyduğu böyük mübari-zəyə çox kömək göstərirdi.
Otaqda olan digər adam isə, Əhali İşləri Müdirliyin-də şöbə müdiri vəzifəsini icra edən Murat Alandı. Alanın, Demirin yaxınında olmasının ən əsas səbəbi vətənpərvər ol-masıyla bərabər, Dövlət Əhali Qeydiyyatının onun idarə-sində olması idi.
Mehmet Demir ilə işləməyə başladıqdan sonra, onun göstərişi ilə etnik quruluşu qarışıq olan bir çox bölgənin əhali qeydiyyatını fərqli bir məlumat bazasına yükləmiş, bu da öz növbəsində hərəkata bir çox fürsətlər yaratmışdı. Qa-ra dəniz, Şərqi Anadolu, Cənub-şərqi Anadoluda, Mərmərə bölgəsində, İç Anadolu, Ege bölgəsində, xülasə bütün böl-gələrin Osmanlıdan bəri hazırlanmış əhali qeydiyyatları əl-lərindəydi. Bunun sayəsində, əvvəlcə siyasətçilər, hərbçilər, polis işçiləri və üst səviyyəli, üst səviyyəyə aid edilə biləcək şəxslərin etnik köklərini araşdırmaq şansı yaranırdı. Kimsə əhəmiyyətli bir qurumda diqqəti cəlb edən formada yüksəl-məyə başladığı zaman, həmin an ailə şəcərəsinə baxıb səbə-bini başa düşməyə çalışırdılar.
Mətbuat qurumlarında fəaliyyət göstərənlər də eyni formada etnik yoxlamalardan keçirdi. Ümumiyyətlə, kimi şübhələnib araşdırırlarsa, erməni, yunan, aysor ya da sabu-tayist ailə şəcərələrinin olduğu ilə qarşılaşırdılar. Bu araş-dırmalar nəticəsində, ölkənin mətbuatından tutmuş Xarici İşlər Nazirliyinə qədər ən əhəmiyyətli yerlərində hər zaman gizli xristian və sabutaylarla qarşılaşmışdılar.
Çox gizli kodlarla gizlədikləri bu məlumatlar, ölkə-nin Osmanlıdan bəri heç bir zaman sadə Türklərin və Mü-səlmanların idarəsinə verilmədiyini bir daha ortaya qoyur-du. Türk olaraq bilinən o qədər baş nazir və nazir erməni, yunan və yəhudi çıxmışdı ki, bəzən ölkənin doğrudan da xi-lasının mümkünlüyündən ümidlərini kəsirdilər.
Başını tərpədərək Zahiti təsdiqləyən Mehmet Demir:
– Bəlkə də, şəxsiyyətsizin etdiyi bu səhvlər, vətən, millət üçün xeyirli oldu. Onu rahatlıqla aradan qaldırıb, mü-barizəmizi istədiyimiz səviyyəyə qaldıra bilərik – dedi.
Artıq Demirin adamları Mahmut Dilaverin yerlərə saçılmış olan çirkli əməllərini toplamağa başlamışdı. Bu dosyedəki sənəd və məlumatlar, təxminən 3 illik əməyin məhsulu idi. Çap kağızları ilə birlikdə iki qovluq sənəd və məlumatlar, eyni zamanda çox sayda kompakt disklə (CD) dolu çəkilişlər artıq onlardaydı.
Sənədlərdə yazılı olan nağd pullar alt-alta topladıq-da 120 milyon dollara çatırdı. Dilaverin ölkə içində və tez-tez getdiyi ABŞ-dakı mal-dövləti 60 milyon dollardan çox idi. Üstəgəl bütün bu mal-dövlət hələ iqtidara gəlmədən yı-ğılmışdı. Sadəcə bu pullar belə onun nə qədər qaranlıq adamlarla əlaqəli olduğunu göstərməyə bəs edirdi.
***
Mahmut Dilaver, Təşəbbüskar İnkişaf Partiyasının (TİP) sədriydi. Mehmet Demirin əlindəki əhali məlumatla-rına görə, köç artığı bir erməni ailəyə mənsub idi. Onun ailəsi də digərləri kimi cümhuriyyətin elanıyla türk ad və soyadı alaraq əraziyə uyğunlaşmışdı. O, Ankara Universi-teti Hüquq Fakültəsinin məzunuydu. Universiteti bitirdik-dən sonra Ankarada şansını yoxlamış, ayrı-ayrı sektorlarda öz yerini tuta bilmədiyi üçün Rizeyə qayıdaraq vəkillik etməyə başlamışdır.
İkinci dəfədir ki, Rize millət vəkili olaraq məclisdəy-di. Üç il əvvəl də, partiya başqanı Saim Sırıklıoğlu səhhətin-də yaranan problemlərə görə siyasətdən çəkilməyə məcbur qaldı. Sırıklıoğlunun o qədər etibarını qazanmışdı ki, əma-nəti təslim alacaq adamlar siyahısında onun da adı var idi.
Seçilməsində, ənənəvi Qara dəniz biznesmenlər lob-bisinin də böyük qatqısı olmuşdu. Bu lobbi böyük podratçı və nəqliyyat şirkətlərinin sahibləri olan, bir çox güclü biz-nesmendən təşkil olunmuşdu.
İqtidardakı İşıqlı Yol Hərəkatı (İYH) partiyası çox zə-ifləmişdi. TİP məclisdə üçüncü böyük partiya olmasına bax-mayaraq, anket nəticələrinə görə iqtidar yarışında ipi əlinə alacaq kimi görünürdü. Hiyləgər biznesmenlər bu rəsmin əsl mənasını dərk etməyi çox yaxşı bilirdilər. Bu adamlar daha əvvəllər də Türkiyəyə üç baş nazir, beş baş nazir kö-məkçisi və saysız-hesabsız nazir ərməğan etmişdilər. Özləri ərməğan etdiklərini düşünsələr də, biri yunan, digəri ermə-ni əsilli hər iki baş nazir Türk xalqına çox baha başa gəlmiş-di.
Fövqəladə konqresdə, siyasi tarazlığı yaxşı hesab-ki-tab edən biznesmenlər, Mahmut Dilaverin partiyanın başına keçməsi üçün kisənin ağzını sonuna qədər açmışdılar.
Konqresin birinci günündə, Mahmut Dilaverin ən güclü rəqibi İstanbul millət vəkili və partiyanın sədr kö-məkçisi Ahmet Karslı şanslı görünürdü. Çıxışında, milliy-yətçi və idealist bir duruş göstərmiş, nümayəndələrdən bö-yük alqış almışdı.
O gecə biznesmenlər lobbisinin həyata keçirdiyi əməliyyatla, nümayəndələrin verəcəyi səslərin yönü dəyiş-dirilmişdi. Bölgədəki biznesmenlərin oğulları və digər ya-xınlarından ibarət qrup, səsvermədə iştirak edənlərin qaldı-ğı otelləri bir-bir gəzirdilər. Özləri də nümayəndə olduqları üçün heç bir çətinliklə qarşılaşmırdılar. Nümayəndələri müxtəlif qruplar halında lobbilərdə bir yerə yığır, ətrafdakı maraqlı baxışların üzərlərində olduğunu gördükdə isə bun-dan yayınmaq üçün müvəqqəti qərargah olaraq otaqları is-tifadə edirdilər. Sübhə qədər böyük bir səylə düz 870 adam ilə üz-üzə görüşə bilmişdilər. Onları qarşılarına alıb:
– Bax dostum, Mahmut Dilaverin qalib gəlməsi öl-kəmiz üçün ən xeyirlisidir. Biz də bu məqsəd üçün çalışırıq. Elə sizin kimi. İndi səndən söz verməyini istəyirik ki, səsini Mahmut başqana verəcəksən. Yaxşımı? – deyə şirin dillərini işə salırdılar. Nümayəndə düşüncəli və fikirli üz ifadəsiylə vurnuxub udqunarkən, bir dəstə 500-lük avronun ucunu göstərirdilər. Avroları görən nümayəndənin tər basmış üzündə sevinclə iztirab dolu əcaib bir ifadə yaranırdı. Nü-mayəndə nəm-nüm edəndə, lobbinin adamı əlli min avroluq dəstəni onun cibinə basırdı. Bu anda eyni qrupdan bir digər adam mobil telefonla bu anın şəkillərini çəkərək kadrları ölümsüzləşdirirdi.
Bu şəkillərin çəkilməsi məsələsindən bir neçə nüma-yəndə çox narazı qalmışdı. Hətta bir ikisi dava salmaq istə-mişdi. Qarışıqlıq yaratmaq istəyən nümayəndələrə hədə ilə müdaxilə edilir:
– "Götür pulu sakit-sakit otur yerində" – mesajını ve-rirdilər. Doğrusu bu işdə çox püxtələşmişdilər.
TİP Fövqəladə Konqresinin ikinci günündə keçirilən səsvermədə, gözlənilənin tərsinə, Mahmut Dilaver qazandı. 1100 nümayəndədən 827-nin səsini alan Dilaver, əzici bir üs-tünlüklə TİP-in sədri olmuşdu. Bir gün əvvəl bütün göstəri-cilər Ahmet Karslını göstərsə də, bu vəziyyətdən sonra onun bütün ətrafı şoka düşmüşdü. Baş Nazirlik Divanına səsvermədə saxtakarlıq edildiyi haqqında müraciət edilsə də, heç bir nəticə almamışdılar. Doğrudan da hər şey niza-ma, qaydaya uyğun görünürdü.
Mahmut Dilaver partiya sədrliyinə keçmiş, partiya idarəetmə orqanları üçün nümayəndələr qarşısında irəli sürdüyü namizədlər də istədiyi kimi qəbul olunmuşdu.
Partiyanın başına keçən Mahmut Dilaver, artıq par-laq bir gələcək vəd edən yerin tək hakimi idi.
Nəticələr açıqlanarkən Dilaverin tərəfdarları səbir-sizliklə orada gözləyirdilər. 827 səslə Mahmut Dilaverin qa-lib gəldiyi elan olunanda, əvvəlcə tərəfdaşları sevincdən qış-qırmış, sonra bir-birlərini qucaqlayıb, sırtıq gülüşlərlə bir-bi-rinə baxmışdılar. 43 nümayəndə pul almalarına baxmayaraq Mahmut Dilaverə səs verməmişdi. Ancaq nəticəyə baxanda hədər gedən bir neçə milyon avronun heç əhəmiyyəti yox idi.
***
Orta Şərqdə vəziyyət 1978-ci ildə Bernard Levis adlı yəhudi mütəfəkkirin sədrliyində Princeton universitetində yığışan, Sionist Şurada ana xətləri müəyyən edilən Böyük Orta Şərq Planı, 2007-ci ildən etibarən tam mənada tətbiq üçün vüsət tapmışdı.
Tamamilə yəhudi məhsulu olan bu planla Orta Şərq-də hər bir dövlət ən az iki hissəyə bölünmüşdü. Bölgənin bu vəziyyəti, ABŞ-ın, əslində isə İsrailin daha rahat tikə kimi bu ərazini udması üçün idi. BOŞP ilə bölgədə düz 50 fərqli döv-lət yaradılmışdı. Qərb televiziya kanalları xəbərlərdə yeni xəritələr üzərində öz reportajlarını yayımlayırdılar. Ancaq bu süni sərhədlər bölgədə qəbul edilməmişdi. Türkiyə və İran xaricində cəmi 145 milyon olan Orta Şərq əhalisi, bu və-təndaş müharibəsi və üsyanlara görə 45 milyon azalmışdı.
Sanki Orta Şərq, cəhənnəmi dünyada yaşamağa baş-lamışdı. Ərəblərin, cənazədə, vuruşmada ya da nümayişdə olmadığı zamanlar bir yerə yığışaraq, əgər şansları varsa ta-pacaqları bir qurtum acı qəhvəni içərək etdikləri söhbətlər, ancaq və ancaq sonlarının nə olacağını müzakirə etməklə keçirdi.
Son dövrlərdə bu söhbətlərdə bir mövzu ön plana çı-xırdı. Allah onlardan türklərin intiqamını alırdı. Yüz il əvvəl bir ovuc ingilis qızılı üçün türkləri qəddarca arxadan vur-duqlarını xatırlayır, başlarına gələnlərə layiq olduqlarını dü-şünürdülər.
Fələstin və Süveyş cəbhəsinə əsgər və silah-sursat aparan qatarlardakı məhmətciyi heç düşünmədən öldürüb sursatlarını aparırdılar. İngilislərlə əlbir olub, türkləri böl-gədən uzaqlaşdırmışdılar.
Demək ki, Allah ədaləti göstərməkdə heç tələ-mir-di…Yüz ilə yaxın bir vaxtın sonunda, xidmət etdikləri qərbli ölkələrin atdığı bombaların başlarında partlamasıyla ədalət təcəlli edirdi.
Türklər! – deyirdilər. Ah türklər…, Türklər yeni bir təyyarə hazırlayıb, ama gizlidi – deyirdilər. Türklər daha dayanmaz – deyirdilər. Hazırlaşırlar. Arada digər biri: Atom bombaları da var – deyirdi. Türkiyədən gələn Am-mar demişdi, nüvə raketləri də hazırlayıblar. Yeraltında bir şəhər böyüklüyündə silah fabrikləri varmış – deyə fısıltı ilə danışırdılar. Söhbət edənlər bir ağızdan “İnşallah” deyə əl-lərini açıb yuxarıya doğru baxış göndərirdilər.
Türkiyə isə hər növ həngaməyə rəğmən, sərhədlərini qorumağı bacarmışdı. Mehmet Demir və dostlarının ən bö-yük təsəllisi də bu idi. Bu ölkəni Allah qoruyurdu. Nəsə et-mək üçün hələ də gec deyildi.
***
Mahmut Dilaver, artıq 6 ay idi ki, TİP-in başındaydı. 2019-cu il seçkilərinə bir ildən az bir vaxt qalmışdı. Araşdır-malar nəticəsində məlum olan ictimai rəy, hələ də TİP-in İYH-dən böyük fərqlə öndə olduğunu göstərirdi. Ölkənin iqtisadi vəziyyəti heç də müsbətə doğru getmirdi. Beynəl-xalq kredit dərəcələndirmə quruluşları Türkiyə üçün verilə biləcək kredit miqdarını aşağı salmışdı. Tətil və etirazların ardı-arası kəsilmirdi.
Mahmut Dilaver də, iqtidara namizəd partiyanın sədri olaraq, 6 ayda iyirmidən çox bölgədə mitinq keçirmiş, bir çox hotel yığıncaqlarında hökuməti var gücü ilə tənqid etmişdi. İqtidar qoxusu alan partiya lideri nə lazımdırsa, ar-tıqlamasilə edirdi.
Mehmet Demir və ətrafı da bekar dayanmırdı. Dila-verin saxtakarlıqlarını ortaya çıxarmaq üçün dosye və mə-lumatlar hazır idi. Gələn yeni məlumatlar günbəgün məlu-mat bazasında öz yerini tuturdu.
Demir və dostları ordunu da yaxından təqib edirdi-lər. Birbaşa əlaqə yaratmasalar da, ordu içindəki vətənpər-vər zabitləri ortaya çıxarır, ordu iyerarxiyası içində nə vaxt hansı rütbəni alacaqlarını diqqətlə hesablayırdılar.
***
Artıq hərəkata başlamağın vaxtı idi. Bir bazar günü, bütün xırdalıqları müzakirə etmək üçün Ankaradakı Ata-türk Bulvarı yaxınlığındakı binada, Demirin yaxın adamının sahib olduğu ofisdə bir yerə yığışdılar.
Ahmet Zahit, telefon və səs dinləyicilərin qarşısını almaq üçün otaqdakı cihazı işə saldı. Pəncərəsi olmayan başqa bir otağa keçdilər. Hər ehtimala qarşı radionun səsini də bir az verərək işə başladılar.
Dörd nəfər idilər. Otaqdakı dördündü adam isə, Də-mirin Polis İdarəsi daxilindəki Kəşfiyyat Bölməsində işləyən adamı Zeki Atlıydı. Rütbəsi, ikinci sinif polis rəisi olan Atlı da neçə illərdir ki, Mehmet Demir və qrupu ilə birlikdə hə-rəkət edirdi. Demir kimi o da Adapazardan idi. Çox yaxşı polis işçisiydi. Onun bu qrupdakı vəzifəsi də, polis təşkila-tının nəbzini tutmaq, məlumatları onlara çatdırmaq idi.
O günki yığıncaqda hər şeyi tək-tək yenidən gözdən keçirirdilər. Artıq hazır idilər. Mehmet Demirin ilk addı-mından etibarən, müəyyənləşən yerə gələnə qədər bir daha qəti görüşməyəcəkdilər.
Təcili nə isə olanda, qəzetlərin qoşa səhifələrində yer alacaq “OSTİM-də 4 mərtəbəli mərmər atelye satılır” elanı görüş üçün şifr olaraq istifadə ediləcəkdi. Təbii ki, boş-bo-şuna üçüncü şəxsləri bu məsələyə qatmamaq üçün, elanda daha əvvəl müəyyən etdikləri aktiv olmayan bir nömrə ola-caqdı.
Böyük mübarizə başlayırdı. Demir və adamları göz-yaşı içində bir-birini qucaqlayaraq vidalaşdılar.
Mehmet Demir qucaqladığı hər dostuna bunu söy-ləyirdi:
– Qardaşından ayrılırsan, amma Allahın izni ilə Xa-qanın səni gözləyir. Dostu da ona:
– Canım, qanım vətənimə və Xaqanıma fəda olsun – deyərək başını xəfif əyirdi .
Demir elə həmin günün axşamı gizlicə Oran səmtin-də bir evə ziyarət etdi.
– Qardaş, qərar verdik ki, artıq başlayaq. Səndən dəstəyini və dualarını almağa gəlmişəm.
– Allah utandırmasın gözəl qardaşım. Allah doğru-nun, inananın yanındadır. Bacaracağına inanıram.
– Sağ ol, qardaş. Üstümüzdə böyük əməyin var. Haqqını halal elə.
– Halal olsun. Allah yar və yardımçın olsun. Vəziy-yət necə olur olsun, qapım sizin üzünüzə həmişə açıqdır, bunu unutma. Necdetdən xəbər varmı? O da sizə qoşulacaq düzdürmü?
– Bilirsən kəndə çəkildi. Seçkilərdə namizəd göstər-mək istəyirəm.
– Yaxşı fikirdi. O da mütləq qatılar.
– Mən də elə düşünürəm. Salamat qal, İslam qarda-şım, dualarını əsirgəmə.
***
Mahmut Dilaver katibəsinin meqafondakı səsini eşi-dəndə rahatlıqla son anket nəticələrinə baxırdı. Nədənsə bu xatunun səsini eşidəndə içi qıdıqlanırdı.
Doğurdan da çox xoş səsi vardı. Onu katibə olaraq seçməsində əndamıyla birgə bu dəvətkar səs tonu da təsirli olmuşdu.
– Əfəndim, Mehmet Demir bəy zəng edir, telefonu qoşum?
– Qoş yavrum, gözləyirəm.
Gün hardan çıxıb? Ondan heç xoşu gəlməyən Meh-met Demir durduq yerə heç zəng etməzdi. Bunları düşünə-düşünə gərildiyin hiss edirdi.
– Ooo Mehmet bəy, bu nə şərəfdir. Necəsiniz? Bu-yurun…
– Əstəğfürullah Mahmut bəy, sizə zəng etməyib, ki-mə zəng edəcəyik ki? Ölkənin vəziyyəti göz önündədir. De-dim baxım hələ bizim iqtidara namizəd olan partiyamızın li-deri nə düşünür?
– Mən də sizə zəng edib görüşək deyəcəkdim. Nə vaxtdır həsb-hal edə bilmirik? Ölkə pis vəziyyətdədir. Kö-şənizdən bəzi gerçəkləri yazılarınızda vurğulasanız çox bö-yük xidmət etmiş olarsınız.
– Əlbəttə, işimiz budur, bilirsiniz. Eyni şeyləri fikir-ləşirik. Görün nə deyirəm, qarşıdakı həftə içi görüşək. Göz-lərdən uzaq bir görüşmə olsun, narahat edilməyək. Mən si-zə zəng edərəm, mümkündürmü?
– Çox yaxşı olar, Mehmet bəy, sizin zənginizi gözlə-yəcəm. Lakin bir gün əvvəl zəng etsəniz çox yaxşı olar, gö-rüşlərimi nizamlaya bilim.
– Yaxşı. Görüşənə qədər, işiniz avand olsun.
Ölkənin ən çox satılan qəzetinin ən çox oxunan ya-zarı zəng etmişdi. Məlum məsələydi ki, iqtidara gələcək partiyanın lideri ilə yaxınlaşmaq istəyirdi. Bu adamın yazı-larını hər gün on milyon adam oxuyurdu. Yazıları ölkə gün-dəmini arxasınca sürükləyirdi. Mehmet Demir kimi bir ada-mı qazanmaq çox yaxşı olardı. Amma, nəyə görəsə bu ada-mın adını duyduqda belə Dilaver gərginləşirdi.
***
Axşam saat yeddiyə yaxınlaşanda Mahmut Dilaver və dəftərxana müdiri Ekrem Sayhan, Demirin özəl ofisinə gəlmişdilər. Rəsmi vəzifələrinə görə Demirin özək heyətin-dən yanında heç kəs yox idi. Ofisdə sadəcə katibəsi və iki cangüdəni var idi.
Bir müddət havadan-sudan söhbət etdikdən sonra Mehmet Demir, əlinə keçən xüsusi bir araşdırmanı göstər-mək istədiyini bildirərək, yan otağa keçməyi təklif etdi. Baş-başa olmaqları daha yaxşı olacaqdı. Bundan xoşu gəlmədi-yini yerində vurnuxaraq bəlli edən dəftərxana müdiri, Dila-verə:
– Mən burada gözləyərəm, əfəndim, – deyə bildi.
Demir yolu göstərdi və hər ikisi iç otağa keçdilər. Bu otaq, dünyada mövcud texnologiyalarla dinlənilməsi müm-kün olmayan bir otaq idi. Divarları və döşəməsi, beş santi-metr qalınlığında metal ilə örtülmüşdü. Pəncərəsi yox idi. Səs əks-sədasının qarşısını almaq üçün istifadə olunan tex-nologiya sayəsində, kimsə otağın qapısına qulağını söykə-yib qulaq assa belə, içəridə top atsalar heç nə eşidə bilməzdi.
Eyni zamanda, otaqda, hərəkət edən hər şeyi anında çəkə bilən 5 ədəd yeni texnologiyanın məhsulu kamera var idi. Üstəgəl, fısıltını belə qeyd edə bilən səs sistemi quraşdı-rılmışdı.
Slaydın nümayişi bitdikdən sonra pultla cihazı sön-dürən Demir, Mahmut Dilaverə baxdı. Adam qan-tər için-dəydi. Stolun üstündəki qrafindən bir stəkan su dolduraraq ona uzatdı. Titrəyən əlləriylə stəkanı ağzına tərəf aparan Di-laverin halı, su içərkən özünü nəhəng bir timsahın dişləri arasına salan antilopu xatırladırdı.
– Bu nə deməkdir, Mehmet bəy, – deyə bildi.
Bütün təmkinliyi ilə Mahmut Dilaveri süzən Meh-met Demir, özündən arxayın formada:
– Yəqin başa düşdünüz ki, bir az əvvəl baxdıqlarınız siyasi həyatınızı bitirmişdir, hörmətli Dilaver. Düşünürəm ki, bunda həmfikirik. İndi cavab verməyimiz lazım olan əsl sual, bundan sonra nə olacağıdır.
Mahmut Dilaver, başını yerdən qaldıra bilmirdi. Zehnində yüzlərcə sual onu rahat buraxmırdı. Ölkənin ən çox oxunan köşə yazarı bu dosyeni ələ keçirmişdisə, doğur-dan da işi bitmişdi. Nə etməliydi? Nə deməliydi? Bu adam ondan nə istəyəcəkdi? Görəsən, bu işdən çıxacaq bir yol var idimi? Demiri razı sala bilsə, dosyeni yox edə bilərdimi?
Bir qədər sonra başını qaldırıb yazıq bir ifadə ilə De-mirə baxan Dilaver:
– Bunu kim hazırlayıb? İndi nə olacaq? – deyə sual verdi.
Stoluna söykənərək ayaq üstə Dilaveri süzməyə da-vam edən Demir:
– Bunlar lazımsız xırdalıqlardır, Mahmut bəy, – dedi. Bu dosye, bir çox önəmli şəxslərdə var. Hamısı da mənə bağlı olan adamlardır.
Mehmet Demir sözünə qaldığı yerdən davam etdi:
– Məni partiyanıza dəvət edəcəksiniz. Üzv olaca-ğam. İki ay sonra keçiriləcək fövqəladə konqresdə partiya sədri olaraq məni təklif edəcəksiniz. Sizi pulla bu vəzifəyə gətirən qərbli qardaşlarınız və biznesmenlər daxil, heç kimə heç nə hiss etdirməyəcəksiniz. Hər şey konqresin keçirildiyi gün olub bitəcək. Dediklərimi başa düşdünüzmü? – dedi.
– Bunu edə bilməsəniz… deyərək gözlərini Dilaverə dikən Mehmet Demir:
– Edərəm. Əmin olun ki, edərəm. İndi dediklərimə hərfi-hərfinə riayət edəcəksiniz. Heç kimə də heç bir şey hiss etdirməyəcəksiniz. Sizdən bayrağı mən təhvil alıram. Daha kirlətməyinizə icazə vermərəm. İndi isə gedə bilərsiz, – de-yərək, qapını göstərdi.
Mahmut Dilaver, tökülə-tökülə ayağa qalxdı. Qapıya tərəf səndələdi. Qapı tutacağına tərəf əlini uzadarkən:
– Dosyenin ictimaiyyətin əlinə keçməyəcəyində sizə güvənirəm, – deyə bildi.
Mahmut Dilaver, nələrin danışılacağını xəyal etdiyi bu otaqdan və eyni zamanda Türkiyənin siyasi həyatından çıxıb gedirdi.
***
TİP-in sədri Mahmut Dilaver, Balqatdakı partiya qə-rargahında çoxsaylı iştirakçının yer aldığı mətbuat konfran-sı təşkil etdi. Mətbuat orqanlarına göndərilən dəvət mət-nində, partiyaya çox əhəmiyyətli bir şəxsin üzv olacağını xüsusilə qeyd etmişdi. Buna görə də, konfrans salonu ət-ətə dayanmış qəzet və televiziya müxbirləriylə dolu idi.
Mahmut Dilaver salona Mehmet Demirlə əl-ələ gir-di. Sevinc dolu ifadəylə kreslosunu çəkib oturaraq, Mehmet Demirə də sağ tərəfində yer göstərdi.
– Dəyərli mətbuat işçiləri, dəyərli vətəndaşlarım, Türk mətbuatı və düşüncə həyatının mümtaz şəxslərindən biri olan, çox hörmətli Mehmet Demiri uzun çəkən müzaki-rələrin sonunda partiyamıza üzv olmağa razı salmışıq. Öl-kəmizin və bölgə ölkələrinin hal-hazırki gücü hamımıza mə-lumdur. Uzun müddətdir onu partiyamızın sıralarında gör-mək istəyir, fəqət razı sala bilmirdik. Ona:
– "Ölkənin sənə ehtiyacı var. Daha gözləyə bilməz-sən", – dedim. Və nəticədə artıq bizim yanımızdadır. O, istər partiyamıza, istərsə də ölkəmizə, bundan sonra siyasi are-nada xidmət edəcəkdir.
Dilaver doğrudan da gözəl danışmışdı. İnanılmaz formada bəsirətli davranmış, Demirin partiyaya qatılmasın-dan böyük bir sevinc hiss etdiyi görüntüsünü verə bilmişdi.
Dilaverin ardınca Mehmet Demir də qısa çıxış edə-rək, ölkənin və bölgənin içində olduğu, sabitsizlik və qarı-şıqlıqların, siyasətə TİP sıralarında qoşulmasının qaçınılmaz olduğunu dedi. TİP sıralarında ölkə üçün əlindən gələn bü-tün gücünü sərf edəcəyini bildirdi.
Bu çıxışların ardınca Amerika tərəfkeşi olan televizi-ya müxbiri Mahmut Dilaverə:
– Hörmətli sədr, müxtəlif vaxtlarda etdiyi çıxışlarla milliyyətçi olduğunu göstərən hörmətli Dəmiri partiyanıza transfer edərək, ifrat milliyyətçiliyə doğru yön dəyişdirmiş olmursunuzmu?
Gözlərinə bir anlıq işıq gələn, sualdan məmnun ol-duğunu gizləməyən Mahmut Dilaver:
– Bu hardan çıxdı, yoldaşlar. Hörmətli Dəmirin bu günə qədər tutduğu yol və davranış Türkiyənin mənfəətlə-rini düşünmək çərçivəçindədir. Partiyamız ölkəmizin çiçək-lənməsi üçün var olduğu üçün, hörmətli Demir ilə birlikdə fəaliyyət göstərməyimizdən təbii nə ola bilər ki? – şəklində bir cavabla vəziyyətdən çıxmağa çalışdı.
Elə baxışlar Mehmet Demirə çevrilmişdi ki, bu dəfə də Amerika və Yəhudi media nəhənglərinin satın aldığı bir digər kanal müxbiri:
– Ancaq hörmətli Demirin keçən il qələmə aldığı bir yazısında, kürdlər üçün olduqca faşist ifadələr yazdığı xati-rələrimizdədir. Hörmətli Demirin kürd, erməni və yunanlar, yəni ümumilikdə azlıqlar haqqındakı sərt fikirləri dəyişib-mi? Yoxsa, partiyanızın siyasi düşüncəsi ifrat milliyyətçiliyə yaxınlaşmışdır? – yönündəki təhrikedici suallar ard-arda gə-lirdi.
Müxbir sualını Dilaverə gözünü dikərək verdiyi üçün, yenə Dilaver cavab verdi:
– Yoldaşlar, TİP sağ mərkəz və demokratizmə bütün səmimiyyəti ilə inanan insanların təşkil etdiyi partiyadır. Hörmətli Demirin yazdığı yazılar, etdiyi çıxışlar hamımızın yadındadır. O, demokratik və dünyəvi cümhuriyyətə kö-nüldən bağlı dəyərli bir jurnalist, yazar və mütəfəkkirimiz-dir. Ölkəmizin od-alovun içində qıvrıldığı bu dövrdə, çi-çəklərdən yazı yazmasını gözləyə bilmərik, düzdürmü?
Mehmet Demir, bu cür sualların veriləcəyini gözlə-yirdi. Yaxşı da hazırlanmışdı. Xəfifcə mikrofona tərəf əyilə-rək:
– Yoldaşlar, əvvəlcə onu qeyd edim ki, mən TİP-ə qatıldım, TİP mənə qatılmadı. Bu o deməkdir ki, partiyada özümü ifadə edə biləcəyim bir zəmin gördüm. Bəzi yazıla-rımdakı fikirlərdən bəhs etdiniz. Yazılarımın faşist ifadələrə ehtiva etdiyi sizin fikrinizdir. Bu günə qədər bu yöndə heç bir tənqid görmədiyimi ürəyiaçıqlıqla deyə bilərəm. Bəzən sərt üsluba doğru yönəldiyim doğrudur. Ancaq təqdir edər-siniz ki, bütünlüklə yanan evini söndürməyə çalışan adam bunu etməyib nə edəcək ki? Bəzi çıxışlarımızı bu aspektdə qiymətləndirməlisiniz. Mən bu günə kimi yazdığım və da-nışdığım hər şeyin altına öz imzamı atdım. O imzaların mü-rəkkəbi hələ də silinməyib, – dedi.
Suallar xüsusən də bəzi ətrafların əhatəsindəki me-dianın bu işdən heç məmnun qalmadığın göstərirdi. Bu da gözlənilməz bir şey deyildi.
Sabahısı gün, tərəfkeş media nümayəndələri tərə-findən hazırlanan xəbərlər ifrat milliyyətçi Mehmet Demirin TİP-ə qatılması başlığı ilə hazırlandı. Türkiyənin öncül tele-viziya kanalları və qəzetləri, Mehmet Demirin kürdlər və er-mənilər haqqında yazdığı bəzi sərt yazılarını dayanmadan təkrar-təkrar yayımladılar.
Ancaq çöldəki vətəndaşlar onlar kimi düşünmürdü. Demirin TİP-ə qatılması ilə veb saytlarda keçirilən anketlər, xalqın bu transferi doğru qəbul etdiyini göstərirdi. Demir qrupunun hazırladığı böyük kütlənin qatıldığı anketdə də, xalqın 76,8 faizi onun TİP-ə qatılmasına müsbət baxırdı. Bu da öz növbəsində insanların Mehmet Demirdən çox şey gözlədiklərini göstərirdi.
***
Manhettenin içindən mizraq kimi göyə yüksələn "Edwards Invest Bank"ın (EIB) 189 mərtəbəli göydələninin ən üst mərtəbəsindəki böyük ofisin sıxıcı havası telefonun səsiylə əks-səda verdi.
Künclərindən yüksələn sütunları, piramida və firon təsvirləri ilə dolu qabartmalarıyla Misirdən oğurlanmış bir qəbiri xatırladan nəhəng masada, mısmırığını tökmüş bir qoca oturmuşdu. Çənəsindən sallanan ətlə və heybətli bur-nuyla sfinksi xatırladan yaşlı adam, yanını kəsdirmiş, borclu dövlətlərlə əlaqəli hesabatı təqdim edən gənc iqtisadçıya çıxması üçün işarə elədi.
Telefonun o biri ucundakı səs, hər zaman fəlakətli xəbərlərlə ortaya çıxıb pulları xərcləmək üçün müqəddəs hədəflər göstərən Ser Toni Forlova aid idi.
Qərbi Avropa ustadi-əzəmi olan Böyük Britaniya Lordlar Palatası nümayəndəsi Ser Toni Forlov, Dünya Tən-zimləmə Komitəsinin fəxri başqanıydı. Dünyaya nizam ve-rən bu komitə, ildə bir dəfə toplaşırdı. Fəqət əhəmiyyətli si-yasi və hərbi dəyişikliklər olduğu zaman fövqəladə toplan-tılar da olurdu.
Komitənin əvvəlcədən müəyyən etmədiyi dəyişik-liklər qarşısında, hər biri yüzlərcə milyard dollarlara sahib olan pul baronlarının ortaya qoyduğu fövqəladə hal büdcəsi ilə dövlətlər müharibəyə sürüklənir, hökumətlər ləğv edilir, dövlət başçıları aradan götürülürdü.
Dünyanı idarə etməkdən nə qədər xoşu gəlsə də, bu cür fövqəladə gündəmlər, pula sitayiş edəcək qədər aşiq olan Mayk Eduard üçün milyonlarla dollarla vidalaşma anı olduğu üçün, sıxıntı qaynağıydı.
Narahat üz ifadəsiylə arxaya söykənib yekə qarnını qaşıyan Mayk Eduard:
– Eyy Toni, bu nə sürprizdir? – deyə guruldadı.
Budur, yenə Ser Toninin cırıltılı səsi qulağını cır-maqlamağa başlamışdı.
– Türkiyədəki yeniliklərdən xəbəriniz varmı, Mayk?
– Nə olub ki, orda, xəbərim yoxdur.
– Belə də bilirdim. Təbii ki, xəbərin olmaz, başını basdırdığın dollarlardan fürsət tapmırsan axı. Heç də xoş ol-mayan şeylər olur, Mayk. Bu dəqiqə elə bil havadayam. Sək-kiz saat sonra komitə üzvləri hazır olsun. Amma hamısı gəl-sin. Bu, çox vacib məsələdir.
Telefonu yerinə qoyarkən lap mısmırığını tökən Mayk Eduard:
– Aha, yenə sonu gəlməyən bir toplantı başlayır… – deyə düşündü.
Səs gücləndiriciyə basaraq katibəsinə qışqıran Eduard:
– Bu lənətə gəlmiş Latın Amerika operatorunu gön-dər bura, – dedi. Bir də bizim poker oynayanlara zəng edib de ki, sabah onları klubda gözləyirəm.
Dosyelər qucağında, utancaq addımlarla içəri girən Con Depler yanına gələnə qədər gözlədi. Sonra anidən ovu-nun üstünə atılan aslan kimi masaya doğru əyilərək:
– Bu lənətə gəlmiş latınlara tək-tək zəng et de ki, tez pullarını ödəsinlər. Hansı palçığa batırıblar, kimə yedizdi-riblər mənlik deyil. Həftənin əvvəlində 60 milyard dolları masamın üstündə görmək istəyirəm. Başa düşdün? – deyə kükrədi.
Yekəqarın pul baronunun tüpürcəyindən sir-sifəti is-laq olan Depler:
– Baş üstə, əfəndim – deyərkən küləyə tutulmuş qo-vaq yarpağı kimi titrəyirdi. Üç il əvvəl 5 Latın Amerika öl-kəsi, 600 milyard dollar və üçdən biri EIB-ə aid olan kredit borclarını ödəməyəcəkərini bildirdikdən bəri, ixtiyarı ilk də-fə bu qədər əsəbi görürdü.
***
Böyük mübarizədən əvvəl bir az mənəvi dəstək və güc toplamaq istəyən Mehmet Demir, həyat yoldaşı Yase-min, övladları Kaan və Tuğçeni də götürüb boya-başa çat-dığı Bıçkılı kəndinə getdi.
Ata-babaları Şeyx Şamilin Rus çarlığı qarşısında məğlub olmasının ardınca 1864-cü ildə Osmanlı torpaqları-na hicrət etdiyi vaxt, oradakı kəndlərinə birə-bir bənzəyən bu cənnət parçasını tapıb məskən salmışdılar. Bura, sağlam qayın meşələriylə örtülü bir vadinin başlanğıcında, yamya-şıl bir kənd idi. Kəndin üç tərəfi gur meşələrlə bəzənmiş sı-ra dağların əhatəsində idi.
Demir burada boya-başa çatmış olmasına rəğmən kəndin gözəlliyindən heç vaxt doymamışdı. Fürsət düş-dükcə özünü kəndinə atır, tüfəngini götürüb meşəyə gəzin-tiyə gedərdi. Uşaqlığından bəri fürsət yarandıqca meşəyə gedər, yüksək bir təpənin başında bağdaş qurub düşüncə-lərə dalardı. Nəyə görəsə bu meşəliklərdə onu cəlb edən bir şey var idi. Meşəyə gəldiyi zamanlar, özünü təmizlənmiş, dərdlərdən uzaq, mənəviyyatı güclənmiş kimi hiss edirdi.
Kəndə gedəndə yenə eyni şeyi təkrar etdi. Oğlu Ka-anı da yanına alıb meşəyə doğru yollandı. Meşəyə çatmaz-dan əvvəlki son fındıq bağçaları ailəsinə aid idi. Oğlu Kaa-nın yol boyunca uzanan fındıq bağçalarına qürurla baxdığı-nı gördükdə:
– Eyni mənəm, – deyə düşündü. O da, fındıq bağça-larının yanında durub, uzun müddət seyrə dalardı. Nazlı fındıq budaqları, ona bərəkəti xatırladırdı.
– Oğlum, bu fındıq bağçası o vaxtlar sıx bəstəboy ağaclar və tikanlarla örtülü keçilməz bir meşəydi. Rəhmətlik babanın dəryaz və külünglə buranı təmizləyib fındıq kolları əkdiyini bilirdinmi?
– Hə, ata. Dəfələrlə danışıbsan. Rəhmətlik babam çox çalışqan biriymiş.
Oğlunu gülümsəyərək dinləyən Demir:
– Bizim bu uşaq, bizi də keçəcək, – deyə düşündü. Hələ 12 yaşında olmasına rəğmən yetkin, ciddi və ağıllı bir dəliqanlı olmuşdu. Üstəgəl eynilə onun kimi baxırdı həyata.
İkisində də səkkiz fişəng atan avtomatik ov tüfəng-ləri vardı. Oğluna:
– Düz burda bir göyərçin vurmuşdum, bax burda bir meşəcüllütün havada vurmuşdum, – deyə qürurla ov ma-cəralarını danışırdı.
Aradabir gözucu oğluna baxır:
– Vallah doğru deyirəm, atan çox yaxşı ovçuydu gəncliyində – deyə israr edirdi. Oğlu da gülərək:
– İnanıram ata, sən kimin atasısan? – deyə qarşılıq verirdi.
Yol boyunca tüfənglərini gah quru bir budağa, gah da iri bir qayaya tutaraq boşaltdılar. Kəndə qayıdanda ax-şam azanı oxunurdu. Kənd çayxanasına doğru yaxınlaşan-da:
– Oğlum, sən bir az qabaqdan get. Yaşlılar bizi bir yerdə görməsin, məlum məsələdi onların Qafqaz adətləri… Mən çayxanada bir az baş qarışdırıb gələrəm. Anana da de ki, narahat olmasın, – deyərək Kaanı göndərdi.
Kənd mərkəzinə çatanda çayxananın qabağında out-ranlar birlikdə ayağa qalxdı. Hamza adlı, özündən yaşca bö-yük dostu:
– Mehmet, nə pis adamsan. Kəndə gəlirsən, xəbər belə vermirsən. Qorxma gəl, çaylar bizlikdi, – deyə səsləndi.
– Səndən qorxan elə sənin kimi olsun. Allahın kənd-lisi. Təbii ki, çaylar sənlik olacaq. Biz qonağıq burda. Sən öl-mədinmi hələ? Eşitmişdim ki, can verirsən.
– Sən çox gözləyərsən aslanım, hamınızı basdırma-dan getməyə niyyətim yoxdur.
Bir saat boyunca dostlarıyla çənə vurub həsrətə son vermiş, çayxanaya gələn hər yaşlı adam üçün ayağa qalxıb əlini öpmüş, kef-əhval soruşmuşdu. Bu kəndi, bu kəndin in-sanlarını çox sevirdi.
Səhəri gün, günortaya doğru yerindən qalxmış, qar-daşı Hamdi və evin digər üzvləri ilə nahar etmişdi. Qarda-şının evinin balkonunda etdiyi bu naharları heç nəyə dəyiş-məzdi.
Daha sonra da hər dəfə gələndə etdiyi kimi evin ar-xasındakı təpəyə gedib aşağıdakı tarlaları uzun-uzadı seyrə daldı. Kəsilmiş olan fındıq kolunun budaqlarını toplamağa başladı. Fındıq bağçasında işləmək, həmişə onun kefini açır-dı.
Ailəsiylə kənddə keçirdiyi həftə sonunun ardından, rahat və enerji dolu Ankaraya qayıtdı. Artıq böyük mübari-zə üçün özünü hazır hiss edirdi.
***
Vaşinqton yaxınlarında, ucsuz-bucaqsız meşənin də-rinliklərində, gözlərdən uzaq bir sarayın geniş həyətinə ard-arda enib qalxan vertolyotlar, ağac budaqlarında yuva qu-ran quşlara bazar səhərini zəhər etmişdi.
Yolu belə bilinməyən meşənin dərinliklərində, göy-dən zənbillə düşmüş kimi dayanan, yüksək mərmər sütunlu nəhəng malikanənin ətrafında, sıx hərəkətlilik görünürdü.
Binanın ətrafında, qara eynəkli, kostyumlu və avto-matik silahlı adamlar nizamlı olaraq dövrə vururdu. Onlara yoldaşlıq edən qara dobermanların bu adamlardan tək fərqi, eynəksiz olmalarıydı.
Günortaya doğru enən son vertolyotdan aşağı düşən adam, yekəqarın, kovboy şlyapalı və ilk baxışdan kefinin ol-madığı görünən yekəpər qoca da mərmər yığınından içəri girdikdə, vertolyotun pərlərinin səsi kəsilmişdi.
Kraliça Viktoriya dövründən qalmış təəssüratını ve-rən donuq sifətli, mexanik hərəkətlərlə yol göstərən xid-mətçinin açdığı nəhəng oymalı qapıdan girən ixtiyar, U şək-lindəki masanın ətrafında oturan 30-a yaxın mısmırıqlı ada-mı salamlayaraq yerinə oturdu.
Komitə sədri Artur Merinin:
– Cənablar, qardaşımız Mayk da gəldiyinə görə, gəl-məyən kimsənin qalmadığın təxmin edirəm – şəklində ki-nayəli sözlərinə, üzvlərin boğuq, qısa gülüşlərlə verdikləri cavab, bir növ təsdiq əlaməti idi.
EIB sədri Mayk Eduard isə, yerində donquldanaraq məmnun olmadığın göstərdi.
Boğazını təmizləyərək sözlərinə başlayan sədr Artur Meri:
– Bəylər, bazar səhəri sizi isti yatağınızdan durğuzub bura gətirən, əmin olun ki, mən deyil, Türkiyədə meydana gələn bəzi kritik dəyişikliklərdir. Böyük ustad Ser Toni For-lov bizlərə bu mövzuda ətraflı hesabat təqdim etmək üçün yanımızdadır. Ona təşəkkür edərək verəcəyi dəyərli məlu-matlarla sizi baş-başa qoyuram, – dedi.
Komitəni təşkil edən üzvlərin hər biri, dünyanın ən böyük neft, enerji, informasiya və maliyyə şirkətlərinin ida-rə heyəti sədrləri idilər. Otuzunun bir yerdə sahib olduğu şirkətlərin illik toplam gəliri 10 trilyondan çox idi.
Dünya ölkələrinə bu adamların sahib olduğu bank-lar borc verir, üçüncü dünya ölkələrinin neft başda olmaqla bütün təbii sərvətlərini bunların şirkətləri sümürürdülər. Bu adamların sahib olduğu silah şirkətləri, qabaqcıl texnologi-yanın məhsulu olan raketlər, təyyarələr və hərbi gəmiləri hazırlayıb üçüncü dünya ölkələrini silahlandıraraq, borcla-rını qatbaqat artırırdılar.
Komitə üzvlərindən üçünün sahib olduğu informa-siya texnologiyaları şirkətlərinin toplam gəliri isə bütün üçüncü dünya ölkələrinin ümumi milli gəlirindən artıqdı. Dünyanın gücü və pulu sanki, bu masanın ətrafında top-lanmışdı.
Toni Forlov, cır səsiylə danışmağa başladı:
– Cənablar, Türkiyədə çox əhəmiyyətli siyasi dəyi-şikliklər baş verir. Mühafizəkar yayın siyasəti ilə tanınan Şə-rəf qəzetinin ifrat milliyyətçi yazarı Mehmet Demir, anidən keçiriləcək seçkilərdə iqtidara hazırlaşan TİP-ə üzv oldu.
Bölgədəki qaynaqlarımız, Demirin hansısa yolla Di-laveri kənarlaşdırıb partiyanın, dolayısıyla da ölkənin ida-rəsini ələ keçirtməyi hesabladığın bildirir. Bəylər, bu faşistin yuxarı qalxmasına icazə verə bilmərik. Bu olsa, bölgədəki trilyon dollarlıq mənafelərimiz zərər görəcək.
Apardığımız araşdırma nəticəsində müəyyən etdik ki, o, tipik bir ailə sahibi, zəif tərəfləri olmayan biridir. Əgər belə zəkalı və xarimzatik bir nəfər ölkənin başına keçərsə, bölgədə böyük mövqe itirəcəyik. Özü də ki, bu adam Tür-kiyədə böyük heyranlıqla izlənən bir yazardır. Fikirləri mil-yonlarla gənci qərb düşməni etməyə yetib. Burada, bu təh-lükə qarşısında ne edə biləcəyimiz haqqında fikir alış-verişi etmək üçün toplanmışıq.
Toni Forlov danışarkən Mehmet Demirin Mahmut Dilaver ilə birlikdə təşkil etdiyi mətbuat konfransının çəki-lişləri divardakı böyük ekranda hərəkət edirdi. Üzvlər, şüb-həli gözlərlə bu çəkilişləri izləyirdi.
Ser Forlovun danışığının ardınca çökən qısa süku-tu, Amerika Mərkəzi Bankı olaraq bilinən Federal Reserveni təşkil edən və on iki böyük bankdan biri olan Wall Bankın sahibi Adam Rozenberq pozdu:
– Ser Forlov, deyə bilərsinizmi bu adam bu qədər təhlükəlidirsə, Türkiyədəki bəradərlərimiz o bu nöqtəyə gə-lənə qədər niyə tədbir görməyiblər?
– Bu barədə mən də Türkiyədən hesabat istədim. Bi-rincisi, adamın siyasi ehtirasları olduğunu bilməməklə bir-gə, bu qədər ani bir manevr edəcəyini gözləmədiklərini de-dilər. Türkiyədə hər kəs, Mehmet Demirin bir gün partiya yaradacağını düşünürdü. Heç kim TİP-ə qatılmasını gözlə-mirdi. Bu manevrin çox ani olduğunu biz də qəbul edirik. Bəradərlərimiz, onun siyasi partiya hazırlıqlarını gözləyərək partiyasının ölü doğulmasın və mediadakı gücümüzü də işə salaraq geniş xalq kütlələrinə xitab etməsinin qarşısını al-maq üçün hazırlaşmışdı. O isə, bütünlüklə bizim əlimizdə olan bir partiyaya qoşulma yolunu seçdi.
– Yaxşı, bəradərimiz Mahmut Dilaver nə deyir bu haqda? Belə birini partiyaya üzv edəndə necə olur ki, lojayla məsləhətləşmir? Artıq Avropada və Şərqi Aralıq dənizi böl-gəsində işlər beləmi yerinə yetirilir?
Bu günahlandırıcı sualı yönəldən, Amerika Hava Qüvvələrindəki təxminən iyirmi min təyyarənin yarısını is-tehsal edən General Mecanicin müdiri Henri Falkon idi.
Yaşlı olmasına baxmayaraq bu sual qarşısında, şifahi imtahanda veriləcək cavabı tapa bilməyən ibtidai sinif şa-girdi kimi çarəsiz yerində qıvrılan Ser Toni Forlov:
– Haqlısınız. Əmr etdim ki, dərhal onunla əlaqə qu-rulsun. Türkiyədəki ustadımız da iki gün çalışdıqdan sonra əlaqə yarada bildiyi Dilaverə bu sualı verdi. Aldığı cavab, partiyaya üstünlük gətirəcəyini düşünərək Demiri sıralarına qatdığı şəklindəydi. Sizi qane etmədiyi kimi, mənim də bey-nimə batmadı bu fikir. Mahmut Dilaver olduqca şübhəli davranır. Bütün gücümüzlə bu məchulu həll etməyə çalışı-rıq. Dilaverin bütün ipləri əlimizdədir. Bizə qarşı səhv bir addım atacağını təxmin etmirik. Ancaq yenə də bütün diq-qətimizi bu məsələyə ayıracağıq – qarşılığını verdi.
Komitə Katibi Mayk Eduard söhbətə qarışaraq:
– Deyəsən, çox da gecikməmişik. Bu adamın Ameri-ka və yəhudi düşməni olduğunu mən də bilirəm. Biz Dila-veri bura çağırıb yaxşıca danışaq. Fürsət düşən kimi bu ada-mı partiyadan atmasını, hansısa formada ondan qurtulma-sını deyək. Hər halda bizə qulaq asacaq. Nə də olsa, cib xərcliyini biz veririk, doğrudurmu? – deyə dilləndi.
Eduardın fikri bütün üzvlərin xoşuna gəlmişdi. Ən yaxşısı Mahmut Dilaveri çağırıb, komitənin hüzurunda ca-vabını alaq. Beləcə, Mehmet Demirin sürpriz transferinin gerçək hekayəsini birinci ağızdan dinləyə bilərik.
Komitə, Dilaverin ABŞ-a çağırılmasına qərar verdi. Dilaveri gətirmək işini də Ser Toni Forlova verdilər. Dilaver, ABŞ-a gəlmək istəməz, ya da əhəmiyyət verməzsə, işin için-də başqa bir iş olduğu rahatlıqla görünəcək. Əgər belə bir şey olsa yeni planlar dövrəyə girəcək.
Nə olur olsun, Mehmet Demirin TİP-də, dolayısı ilə gələn il keçiriləcək seçkilər sonrasında hökumətdə yüksək bir vəzifəyə gəlməsinin qarşısı alınacaqdı. Başda MKİ Tür-kiyə heyəti və ingilsilərin Mərkəzi Kəşfiyyat 5 idarəsi olmaq üzrə bütün xəbər qaynaqları və agentlər gücləndirilmiş reji-mə keçiriləcək, hər növ məlumat və sənədi komitəyə yön-ləndirmək üçün bütün qüvvələr səfərbər olunacaqdı.
***
Mehmet Demir Mahmut Dilaverin sıxıntılı bir səs to-nuyla etdiyi zəngi bir neçə gündür gözləyirdi. Telefonun di-gər tərəfindəki adam, bitib tükənən bir kəsin qısıq səsi ilə güc-bəla ilə cümlə qururdu:
– Əhəmiyyətli yeniliklər var, görüşməliyik, – deyə bildi.
– Sizi başa düşürəm, buyurun birlikdə vəziyyəti də-yərləndirək. Yemək də yeyərik. Sizin sevdiyiniz yeməkləri hazırlatdırıram – deyərək telefonu yerinə qoydu.
Görünən o idi ki, TİP-ə transfer olması okeanın o biri tərəfinə bomba kimi düşmüşdü. Mahmut Dilaverin səsi, okeanın o biri tərəfindən gələn əks-sədanın nə qədər dəh-şətli olduğunu rahatlıqla göstərirdi.
İkisi Demirin xüsusi otaqda görüşəndə, Mahmut Di-laver çox pis görünürdü. Vaxt itirmədən sözə girişdi:
– Mehmet bəy, belə olacağını bilirdim. Partiyaya transfer olmağınız Amerikadakı əlaqələrim tərəfindən xoş qarşılanmadı. Sorğu-sual etmək üçün məni çağırırlar. İndi nə edək?
– Təbii ki, gedəcəksiniz, Mahmut bəy. Onsuz da tez-tez getmirsinizmi? Sizdən mənə aktiv bir iş verməmənizi, hətta fürsət düşən kimi partiyadan ixrac etməyinizi istəyə-cəklər. Siz də narahat olacaq bir şey olmadığını, məni parti-ya sıralarına dəvət edərkən uzun-uzun söhbət edərək, qlo-bal həssaslıqlarınızı başa saldığınızı deyəcəksiniz. Lazım ol-sa, məni də dəvət edib danışa biləcəklərini söyləyə bilərsi-niz.
– Necə yəni, çağırsalar gedəcəksiz?
– Niyə də olmasın. Səhv başa düşməklərini istəmə-rik, düzdürmü? Qarşılarına çıxar, sizinlə birgə dünya niza-mını qorunması üçün əlimizdən gələn səyi göstərəcəyimizi başa salaram. Beləcə bir ay sonrakı konqresə qədər vaxt qa-zanmış olarıq. Zənnimcə deməyimə belə gərək yoxdur ki, komitə qarşısında olanda diqqət etməlisiniz ağzınızdan bir şey qaçırmayasınız.
***
Siyasi cəbhədə bunlar baş verərkən, Mardin, Diyar-bakır və Bingöldə qiyamlar baş göstərirdi. Bölücü təşkilat, bu üç ildə başlatdığı qiyamlarla Şimali Kürdüstanın müstə-qilliyə qovuşduğu haqqında bir məlumat yaydı.
Baş nazir Ali Hami Sertel, yaşlandığı üçün oturduğu yerdən düşəcək kimi görünürdü. Bu cür böhranları sinə gə-ləcək enerjidən məhrum idi. Bu səbəblə bölgədəki böhran masasının başqanlığına Daxili İşlər Naziri Orhan Aktaş tə-yin edildi. Baş nazir, səhhətində problemlər yaşadığı üçün, axşama qədər işinin başında belə ola bilmirdi.
Hadisələrlə bağlı mətbuata məlumat belə vermədiyi üçün, Baş nazirlikdən hazırlanan sərt bir açıqlamayla böl-gədə davam edən terror hadisələrinin yatırılacağı və terro-ristlərin bütünlüklə məhv ediləcəyi bildirildi.
Milli Təhlükəsizlik Təşkilatı təcili yığıncağa çağırıldı. Prezident Sakıp Ketenci, Baş nazir Ali Hami Sertel, Baş Qə-rərgah başqanı Davut Harun Acaman və hərbi komandirlər 6 saat davam edən yığıncağın ardınca bölgəyə hərbi müda-xilə edilməsinə qərar verdilər.
Baş Qərərgahın hazırladığı hərəkət planına görə böl-gənin çöllük hissəsi əvvəlcə havadan bombalanacaq, para-şütçü qüvvələr vertolyotlardan bölgəyə düşəcəkdilər. Qu-rudan bölgəyə hərəkət etmək özlüyündə böyük risklər da-şıyırdı.
2017-ci ilin sentyabrında təyyarələr bombardmana başladı. İlk gün düz 17 təyyarə vuruldu. Məlum oldu ki, ter-roristlərin əlində, Cənubi Kürdüstandan gələn Amerika is-tehsalı çiyindən atılan Stingerlərin yeni versiyası var.
İkinci gün 8 Türk təyyarəsi vuruldu. Təyyarələrdən tullana bilən pilotları axtarmaq üçün göndərilən vertolyot-ların ikisi də raket atəşi ilə eyni aqibəti yaşadı. Terror təşki-latı paraşütlə aşağıya enmək istəyən 6 pilotu ələ keçirdiyini bütün dünyaya eşitdirdi.
Türkiyənin qurudan hərəkata keçməkdən başqa ça-rəsi yox idi. 2-ci orduya bağlı 4 tank briqadası və 2 piyada diviziyası bölgəyə göndərildi. Şimaldan Diyarbakıra gir-məyə çalışan diviziyaya aid tanklardan 22-si minaya düşdü.
Diyarbakırın şimalında və qərbindəki ərazi qurulu-şundan faydalanan terrorçular dörd tank diviziyasını təsir-siz hala gətirdilər. Hərəkətli düşmən ünsürləri, inkişaf etmiş minomyotlarını istifadə edərək üç gün ərzində 60-dan çox tankı məhv etdilər.
Baş Qərargahdan verilən əmrə görə tanklar tərpən-mədən topçu dəstəyi təmin edilməli, hərəkata piyada qüv-vələrinin davam etməsi lazım idi. Beləcə Diyarbakır və Bin-göldə hardasa meydan müharibəsi deyə biləciyimiz şiddətli atışmalar gedirdi. Qəhrəmanca vuruşan türk qüvvələri asta-asta irəliləyirdi. Ancaq, itkilər çox ağır idi. İki günlük piya-da hərəkatında 2 min 600-dən çox şəhid düşdü.
Əmr edildi ki, qüvvələr şəhərlərə girmədən mühasi-rə hərəkatı ilə ətraflarını tutub gözləsinlər. Silah-sursatları tükənmiş, tədarük edilməmişdi. Şəhərlərin ətrafını mühasi-rəyə alıb gözləyən qüvvələr bir neçə həftə içində tədarük edə biləcəklərinə ümid edirdilər. Kürd üsyançıların isə ay-larca bəs edəcək sursatı, ərzağı olduğu təxmin edilirdi.
Ancaq buna baxmayaraq Cənubi Kürdüstandan gə-lən Amerika nəqliyyat vertolyotları, göz görə-görə bülücü-lərə silah-sursat və ərzaq endirirdi. Bununla yanaşı, sərhədə yaxın bölgələrə də Cənubi Kürdüstandan quru yoluyla si-lah-sursat ötürülürdü. Türkiyə, müttəfiqi ABŞ-ın bu xəya-nəti qarşısında cıqqırın belə çıxara bilmirdi.
Türk ordusunun irəliləmədiyini görən bölücülər, Si-irt, Hakkari və Şırnakda da ayaqlanmağa başladılar. Bu üç vilayətdə olan iki diviziyadan ibarət hərbi qüvvəmiz, qi-yamları yatırmaq üçün hərəkata başladı. Hakkari Dağ De-sant Briqada qərargahı isə terroristləri mühasirəyə aldı.
Briqadanın əlində olan tanklarla yarıb keçmək cəhdi olundu, ancaq hələ əməliyyatın ilk saatlarında terrorçuların istifadə etdiyi yeni minomyotlarla sıradan çıxarıldı. Sonraki mərhələdə, qayıdan sağlam tanklar, briqadanın ətrafına yı-ğılaraq, müdafiə mövqeyini aldı. Diyarbakır və Mardin qüv-vələrimiz tərəfindən, Siirt, Hakkari və Şırnakdakı hərbi qüv-vələr isə terroristlər tərəfindən mühasirəyə alınmışdı.
Beləcə aylarla davam edəcək qarşılıqlı mühasirə sa-vaşı başlamış hesab olunurdu. Türk ordusu, öz torpaqların-dakı şəhərlərə girə bilmir, mühasirə etməklə kifayətlənirdi. Ordu dünya ictimaiyyəti qarşısında etibarını itirmişdi.
Onları, bir gün alov və qan çənbərindən türk ordu-sunun xilas edəcəyini xəyal edən ərəblər, bu baş verənlər qarşısında kədərlənirdilər. Türklər də bu mübarizə meyda-nında uduzsalar bütün dünyada müsəlmanların halı nə ola-caqdı? İslam bayrağı əbədiyyən yerdəmi qalacaqdı?
Bölücülər və tərəfdaşları dünya televiziyalarına şə-hərlərdən çəkilişlər göndərirdilər. Bu çəkilişlərdə şəhərlər-dəki qarnizonlarda əsir düşən Türk əsgərlərinin pərişan hal-ları göz önündə idi. Kürd partizanları, şəhər mərkəzində tə-kər yandıraraq ətrafda halay çəkirdilər.
Təşkilatın bölgəyə tamamilə hakim olduğunu göstə-rən çəkilişlər bütün dünyada izlənirdi. Demək olar ki, bütün Cənub-şərq artıq nəzarətdən çıxmışdı. Terrorçuların cənub-şərqdəki uğuru, qərbdəki bölücü təşkilat üzvlərinin də hə-rəkata keçirtmişdi. Hər gün minlərcə bölücü təşkilat tərəf-daşı terrorist qruplaşmalara dəstək verirdi.
Şəhərlərdə yaşayan xalq isə mümkün olduqca nəq-liyyat vasitələrinə minmir, piyada yeriyəndə belə prospekt-ləri istifadə etməməyə çalışırdılar. Budur, axır ki, türklər öz vətənində ikinci sinif vətəndaş vəziyyətinə düşdülər. Həm də ki, bunu, onların başına vura-vura etdilər.
Türklər bu vəziyyətlə, sadəcə Birinci Dünya Müha-ribəsində uduzduqları zaman paytaxt İstanbulun Antanta Birliyi tərəfindən işğal edildiyi zaman qarşılaşmışdı. O vaxt-lar prospektlərə yunan bayrağı asanlar, gəlib-gedəni döyür, zorla yunan bayrağını salamlamalarını istəyirdilər. Elə buna görə də, arxa küçələrlə hərəkət etməyi seçirdilər. 2017-ci ildə yaşanılan bu hadisələr, bu mənzərənin təkrarı kimi idi.
Vətəndaşları hövsələdən çıxaransa, Cənubi Kürdüs-tan başqanı Mervan Barzanın türk ordusunun hərəkatı da-yandırdığı günlərdə Diyarbakıra göndərdiyi bir mesajla, Şi-mali Kürdüstandakı qardaşlarını qazandıqları zəfərə görə təbrik etməsi idi. “Türk işğalçıları bölgədən qovmağınız bizi çox qürurlandırıb. Cənubi Kürdüstan xalqının adından sizi təbrik edir, tez bir vaxtda iki Kürdüstanın da birləşməsi üçün müzakirələrin başlayacağına ümid edirəm.” Birinci Dünya Müharibəsindəki məğlubiyyətdən sonra türk yurdu bunun kimi çətin günlər yaşamamışdı.
