Dinozaury odkryte na nowo. Jak rewolucja naukowa rewiduje historię

Отрывок из книги

Mojej żonie Mary

oraz dzieciom Philippie i Donaldowi

.....

Podam jeden przykład na potwierdzenie tego ostatniego. W latach dziewięćdziesiątych wspólnie z rosyjskimi naukowcami prowadziliśmy badania warstw czerwonych skał – piaskowców i mułowców – z okresu permskiego i triasowego, wychodzących na powierzchnię w pobliżu Orenburga na granicy Europy i Azji. Skały te ciągną się setkami kilometrów, dokumentując zdarzenia, które rozegrały się przed masowym wymieraniem z przełomu permu i triasu, jakie nastąpiło 252 miliony lat temu, i po nim. Równocześnie z poszukiwaniem skamieniałości szczegółowo dokumentowaliśmy warstwy skalne, pobierając z nich średnio co metr próbki do analiz geochemicznych. Chcieliśmy prześledzić, jak w całym przekroju geologicznym waha się ilość tlenu i węgla – dwóch pierwiastków pozwalających zrekonstruować zmiany zachodzące w ówczesnej atmosferze i klimacie. Oczywiście najbardziej interesowało nas, co działo się podczas masowego wymierania z końca permu, kiedy to z powierzchni Ziemi zniknęło 95 procent gatunków. Sprawdzaliśmy też, korzystając z metod magnetostratygrafii, jak z upływem czasu zmieniało się położenie północnego bieguna magnetycznego – stwierdziliśmy, że od czasu do czasu ziemskie pole magnetyczne ulegało odwróceniu: bieguny zamieniały się miejscami. Takie przełomowe zdarzenia umożliwiają dokładne określenie wieku skał.

Dane zbierane przez nas w Rosji umożliwiają geologom i paleontologom sprawdzenie, jak długo trwało wymieranie i czy był to pojedynczy epizod, czy też było ich kilka. W ten sposób ustaliliśmy, że masowe wymieranie z przełomu permu i triasu miało dwie fazy, między którymi było 60 tysięcy lat przerwy. Dzięki takim analizom, wymagającym od badacza szczególnej dokładności i staranności, stworzyliśmy ramę, w której naukowcy mogli zacząć szukać odpowiedzi na pytanie, co doprowadziło do tamtego kryzysu życia i w jaki sposób wydostało się ono z dołka (napisałem o tym sporo we wcześniejszej książce Gdy życie prawie wymarło, wydanej w 2017 roku)1.

.....