Układ scalony Gramatyka faz i etykiet

Отрывок из книги

Książka jest rozwinięciem zagadnień określanych współcześnie mianem „biolingwistyki”. Jedną z podstawowych właściwości ludzkiego języka jest mechanizm syntaktyczny generujący struktury hierarchiczne charakteryzujące się dyskretną nieskończonością (Discrete Infinity) oraz nieciągłością składników (Displacement). Właściwość ta odróżnia człowieka od innych komunikujących się społeczności świata biologicznego, również od innych ssaków naczelnych. Badania interdyscyplinarne, zainicjowane szczególnie przez Noama Chomsky’ego, biologów Salvadora Lurię, François Jacoba i in., próbują umiejscowić współczesną lingwistykę w obszarze nauk matematyczno-przyrodniczych. Szczególne zainteresowanie badawcze zyskał mechanizm syntaktyczny języka wewnętrznego1 (składnia ścisła / Narrow Syntax NS) i próba ekstrakcji jego działania jako wielokrotnego scalania Merge w kategoriach uniwersalnych (Universal Grammar).

W ostatnich dwóch dekadach w gramatyce generatywnej wyodrębniły się dwa kierunki poszukiwań:

.....

Pogląd, że być może funkcja komunikatywna nie jest tym, co stanowi istotę języka, był mocno artykułowany już na konferencji Royaumont-MIT (1974), wyrazili to m.in. François Jacob oraz Salvador Luria. Szczególnie Luria uważał, że potrzeby komunikatywne nie mogły wywrzeć tak dużego nacisku selekcyjnego w powstaniu systemu ludzkiego języka z jego kluczową relacją abstrakcyjnego i twórczego myślenia (por. Luria 1974: 195; Chomsky 2005: 3). Jakość języka wydaje się nie polegać w pierwszym rzędzie na komunikowaniu wskazówek do działania. Istotniejsza jego rola tkwi w symbolizowaniu, wywoływaniu kognitywnych obrazów, modelowaniu rzeczywistości, kształtowaniu myślenia, planowaniu, poprzez unikalną właściwość, tworzeniu nieskończonych kombinacji symboli, a tym samym mentalnym tworzeniu możliwych światów (por. Chomsky 2005: 3–4).

Zakładamy, że nawet elementarna konceptualizacja w ludzkim języku nie łączy obiektów niezależnych od umysłu za pomocą relacji odnośno-podobnych pomiędzy symbolami a identyfikowalnymi fizycznie cechami świata zewnętrznego, jak wydaje się to funkcjonować powszechnie w komunikacji świata przyrody. Jest to raczej „potencjał wiedzotwórczy”, który dostarcza nam środków odniesienia do świata zewnętrznego. W latach pięćdziesiątych XX wieku rozwijana była koncepcja „użytkowa” języka (Austin, Wittgenstein). Język był analizowany jako instrument użytkowy potrzebny do realizacji różnych celów (por. Chomsky 2005: 4; por. również Chomsky 1955).

.....