Bauman. Czynić swojskie obcym. Rozmowa Petera Haffnera z Zygmuntem Baumanem

Отрывок из книги

Kiedy po raz pierwszy odwiedziłem Zygmunta Baumana, zaskoczyła mnie pozorna sprzeczność między osobą a dziełem. Najbardziej bodaj wpływowy socjolog Europy, którego wściekłość na panujące stosunki przebija z każdej strony książek, jakie napisał, oczarował mnie szelmowskim poczuciem humoru, rozbrajającym wdziękiem i zaraźliwą radością życia.

Od przejścia na emeryturę w roku 1990 i odejścia z University of Leeds Zygmunt Bauman publikował w tempie zapierającym dech w piersiach. Rozpiętość tematów jest olbrzymia: od spraw intymnych po globalizację, od telewizyjnego reality show po Holocaust, od konsumpcjonizmu po cyberprzestrzeń. Naukowiec czytany na wszystkich kontynentach, określany jako „mózg przeciwników globalizacji”, „przywódca ruchu Occupy” lub „prorok postmodernizmu”, był zjawiskiem wyjątkowym w świecie nauk humanistycznych. Ich fragmentaryzację, podział na skrupulatnie oddzielone od siebie i zazdrośnie strzeżone dziedziny, ignorował z typową dla człowieka renesansu ciekawością nie do zaspokojenia. W jego rozważaniach sfera polityczna i prywatna są nie do rozdzielenia; dlaczego zatracamy zdolność kochania albo dlaczego z trudem przychodzą nam osądy moralne, to są pytania, których aspekty społeczne i indywidualne Zygmunt Bauman badał równie gruntownie. Rezultaty tych badań są tak niepokojące, jak ostrzeżenie: eksterminacja ludzi na skalę przemysłową nie jest barbarzyńskim aktem przeszłości, który nie mógłby się powtórzyć.

.....

Miłość wymaga więc ofiar.

Skoro istota miłości polega na tym, żeby wspierać we wszystkim jej obiekt, wspomagać go i chwalić, kochający musi być gotów do rezygnacji z troski o siebie na rzecz ukochanej osoby. Musi być gotów postrzegać własne szczęście jako rzecz uboczną, działanie uboczne szczęścia ukochanej osoby, której, powtarzając za greckim pisarzem Lukianem: „oddaje w zastaw swój los”. W miłosnym związku, wbrew obiegowej opinii, altruizm i egoizm nie są sprzecznościami nie do pogodzenia. Łączą się, stapiają, aż w końcu nie można ich od siebie odróżnić ani oddzielić.

.....