Адраджэнне пасярод крызісу. Святая літургія, традыцыйная Імша і аднаўленне Касцёла
Реклама. ООО «ЛитРес», ИНН: 7719571260.
Оглавление
Пітэр Кваснеўскі. Адраджэнне пасярод крызісу. Святая літургія, традыцыйная Імша і аднаўленне Касцёла
Ад перакладчыка
Прадмова
Падзяка
Раздзел 1. Урачыстасць як цэнтральная праблема
І
Страх перад рытуалам
Музыка і начынне, годныя Божага дому
II
Нефармальная духоўнасць
Калі не станеце як дзеці
Verbum caro factum est супраць шматслоўнасці
Раздзел 2. Слова Бога і шматслоўнасць чалавека
Слова супраць шматслоўнасці
Мова цяжкая і мова лёгкая
Усепаглынаючая малітва
Закон спадаючай даходнасці
Святое Пісанне: колькасць ці якасць?
Рэформа, якая падманула чаканні Сабору
Раздзел 3. Сімволіка цішыні і пустаты
Communicatio in sacris
Адно Слова ў дзвюх кнігах
Прэзбітэрый для душы
«Шум ціхага ветру…»
Раздзел 4. Сузіранне нязменнай праўды
Ясныя і зразумелыя ідэі
Вызнанне веры
Прызнанне Бога Богам
Для Бога ці для людзей?
Раздзел 5. Літургія фарміруе Хрыста ў нас: «Ён павінен павялічвацца, я павінен памяншацца»
Вавілонскі палон
Пакора перад абліччам таямніцы
Раздзел 6. Нашчадак Арыя ў святым святых
Раздзел 7. Пяць ранаў і Касцёл будучыні
Замкнёнае кола
Пыхлівая пастава
Мёртвая мова
Свабодныя служэнні
Традыцыя, наша адзіная будучыня
Раздзел 8. Тэатральны і дэзарыентаваны абрад
Ахвяры народных моваў
Пасілак і таямніца
Раздзел 9. Страта літургічных скарбаў цыклу святых
Страта чытанняў, прыдатных да літургіі
Скасаванне «архаічных» святых
Вытрымка, навука і малітва
Раздзел 10. Страта ласкі: прыватныя Імшы супраць канцэлебрацыі
Штодзённае ахвяраванне
Каласальная розніца
Праблема з канцэлебрацыяй
Слова за Папамі
Паток ахвяры
Раздзел 11. Доўгатэрміновы ўплыў літургічнай рэформы на хрысціянскі экуменізм
Раздзел 12. Лаціна, ідэальная літургічная мова для Заходняга Касцёла
Раздзел 13. Каталіцкае выхаванне і святая літургія
Магістэрская ступень у школе літургіі
Настаўнік духоўнага жыцця
Вернасць мінуўшчыне азначае плённасць у сучаснасці
Значэнне «рэформы» ў Касцёле
Раздзел 14. Патройная амнэзія: святая літургія, сацыяльнае вучэнне і святы Тамаш
Сферы самаразбурэння
Шматлікія і глыбокія сувязі
Працэсія Божага Цела
Хрысціянская экасістэма
Сем гадоў пасля публікацыі Summorum Pontificum: дзе мы знаходзімся і дзе павінны знаходзіцца
Бібліяграфія
Отрывок из книги
На працягу стагоддзяў святая Імша ў старажытным рымскім абрадзе выхоўвала бясконцыя шэрагі як славутых, так і невядомых святых. Цяпер, пасля цёмных гадоў ХХ ст., яна зноў вяртаецца ў літургічнае жыццё Каталіцкага Касцёла. Дзякуючы пастановам Папы Бенедыкта XVI скарбы традыцыйнага абраду не толькі не былі страчаны, але і сталі даступны кожнаму верніку, які таго пажадае.
Нягледзячы на існуючыя магчымасці гэтая літургія ў нашай краіне ўводзіцца і прымаецца не вельмі ахвотна. Звязаць гэта можна з дзвюма прычынамі. З аднаго боку, святары справядліва задаюць сабе пытанне, ці прынясуць рэальную карысць іхнія высілкі па вывучэнні традыцыйнага абраду і ці варта ўвогуле ўводзіць яго ў сваіх парафіях. З іншага боку, вернікі таксама рэдка ўсведамляюць тое дабро, якое яны маглі б атрымаць, і не просяць святароў аб рэгулярнай цэлебрацыі гэтай формы Імшы.
.....
Гэта праўда, што Езус нарадзіўся ў сціплай стайні і быў пакладзены ў яслі. Але мудрацы не прынеслі яму салому, бруд і гной: яны прынеслі яму каштоўныя каралеўскія дары золата, ладану і міры. Тое, як нарадзіўся наш Пан, раскрывае Ягоную пакору, якая пагарджае зямной раскошай; тое, як пакланіліся Яму тры каралі, раскрывае іхнюю пакору, у якой яны шукалі найлепшыя дары, якія яны могуць прынесці, хоць у сваёй мудрасці яны і ведалі, што гэта далёка не тое, чаго Ён заслугоўвае. Не нам належыць паводзіць сябе так, быццам мы – Езус, Які прыходзіць у свет, і будаваць касцёлы, якія выглядаюць, як свіраны, стайні ці пячоры, якія нас прымуць. Хутчэй нам належыць далучыцца да мудрацоў і пастухоў і ўважліва слухаць Божы заклік, які запрашае нас выйсці па-за свае абмежаванні. Адказваючы на гэты заклік вераю, мы павінны аддаць найлепшае Слову, якое сталася целам. Тое ж можна сказаць і пра сакральную музыку. Сучасны чалавек па сваёй сутнасці нічым не адрозніваецца ад людзей іншых часоў, і таму ў нас няма апраўдання, каб ствараць рэчы, непрыемныя для вачэй і вушэй. Калі б нашыя сучаснікі мелі магчымасць выбіраць, большасць з іх не захацела б гэтага пустога глупства; і, напэўна, гэта не тое, што ім патрэбна.
Хоць у першы раз наш Пан з’явіўся на зямлі ў сціплых яслях, у патаемнасці і беднасці, святая літургія – гэта не падарожжа ў часе ў Бэтлеем каля 4 года да н. э. Імша – гэта жывы вобраз і дзейснае падабенства дасканалага культу, які Езус Хрыстус здзяйсняе як Галава Касцёла – нявіннае Ягня, забітае на Кальварыі, якое цяпер уладарыць у нябесным Ерузалеме. Імша робіць прысутным сярод нас праслаўленага Збаўцу, другое прыйсце Якога адбудзецца не ў ціхай беднасці, а ў дзівосным ззянні. З гэтай прычыны інстынктам нашай веры заўсёды было імкненне павялічваць прыгажосць літургіі, яе прыладаў і аздобы, усімі сіламі набліжаючыся да таго, што будзе, а не патураючы сваім адваротным памкненням. З такога пункту гледжання, вінаватыя ў настальгіі не тыя вернікі, якія жадаюць аднаўлення традыцыйнага рымскага абраду, а менавіта літургісты, якія патрабуюць вяртання да евангелічнай ці апостальскай «прастаты». Яны хочуць ісці назад, мы хочам рухацца наперад. У гэтым заключаецца розніца паміж археалогіяй і эсхаталогіяй. Але цікава вось што: адзін з самых старажытных звычаяў, які перажыў усе стагоддзі і культуры (пакуль не знайшоў сабе ворага ў абліччы ганарыстасці сучаснага Захаду), гэта арыентацыя на ўсход падчас малітвы да Хрыста, сапраўднага святла, якое асвятляе кожнага чалавека (пар. Ян 1:9). Павярнуўшы святара плячыма да Сонца справядлівасці і тварам да людзей, нібы гэта ён прыходзячае святло, абаронцы новага літургічнага стылю праявілі пагарду да ўніверсальнай сімволікі і скасавалі адзін з нешматлікіх звычаяў, пра які можна з упэўненасцю сказаць, што яго практыкаваў Касцёл першых стагоддзяў. І зноў тыя, хто абараняе Традыцыю, аказваюцца больш здольнымі за сваіх апанентаў захаваць тое, што апошнія называюць найбольш каштоўным, у дадзеным выпадку старажытнасць.
.....