Hadi. O’zbek tilida

Оглавление

Сардор Курбанов. Hadi. O’zbek tilida

HADI

Отрывок из книги

Odamzodning eng katta xatosi yo’q, uning xatolari bor. Shuni bilib turib ham, odamzod ba’zida o’z xatolaridan o’rganmaydi. Nega unaqa deb so’ragandan foyda yo’q, chunki shuning o’zi ham, bir xato hisoblanadi. To’g’ri, savollarga javob izlash kerakdir, lekin har doim har qanaqa savolga ham javob izlayverishni o’zi bir xatolik, shuning uchun ba’zida, shunchaki oldinga harakat qilish kerak. Bitta joyda turib qolgandan foyda bor bo’lishi mumkin, shu faqat har doim emas. Ba’zida biz tomondan qandaydir harakat kutiladi, bu harakat qanaqadir, aniq bir harakat bo’lishi shart emas, ammo harakat bo’lmasdan turib ham, harakat yuzaga kelishi mumkin. Bitta joyda turish bu hech nimani o’zgarmasligi va hech nima o’zgarmasa, unda shu hech nima o’zgarmaganlik ahvoli davom etaveradi, degani. Bu yerda hech qanaqa «progress» ham, «regress» ham bo’lmaydi. Biroq, sal pal «regress» tarapga oqsashi mumkin.

Yana shukr va noshukrlik orasida juda katta farq bor, buni hamma inson bilsa kerak. Shuni bila turib ham, insonlar odatda noshukrlik chegarasini bosib o’tishadi. Bu chegaradan keyin yana orqaga qaytsa bo’ladi, faqat u chegaradan bu chegaraga qatnagandan nima foyda??? Noshukrlik qilishga insonlarda sabab ham yo’q. Hayotida bo’lib turadigan «jarayon» uchun savol bilan noshukrlik tomon yurish shart emas. Shart bo’lishi kerak bo’lgan narsa, bu chidamlilik yoki sabr. Bular ikkalasi egizak hisoblanib, insonlar hayotida ham muhim hisoblanadi. Sabrni qo’lga kiritish uchun juda ko’p «trenirovka» qilish shart emas. Buning uchun shunchaki, sabr qilish kerak va bu uchun ham shunchaki, sabr qilish kerak yoki boshqacha qilib aytganda, chidamli bo’lish kerak.

.....

Keyin yana ba’zi insonlar, chetdan turib kimnidir kuchli, kimnidir kuchsiz, deb baho berishadi, nafaqat boshqalarga, o’zlariga ham xuddi shu «diagnostika» qilishadi. Bu albatta savolmasu, lekin buni javobi bor, ya’ni boshqa ba’zi odamlar ishonch, degan tushuncha bilan yashashadi. To’g’ri shunchaki oddiy ishonch bilan emas, sal boshqacharoq, ya’ni erta yaxshi bo’ladi, degan ishonch bilan, shu zahotdan hammasi yaxshi bo’lib ketadi, degan ishonch bilan, jamiki «negativ» narsalar o’tkinchi, «pozitivlar» esa o’tkinchimas, degan ishonch bilan, nimaiki bo’lmasin, bitta kulgi bilan hamma narsani yengib o’tsa bo’ladi, degan ishonch bilan, bizga kerak bo’lgan narsalar uchun va biz bormoqchi bo’lgan joylarga faqat shular orqali o’tsak, oddiy shunchaki o’tish bilan emas, ishonch bilan o’tsak yetishamiz, degan ishonch bilan yashashadi. Bu yo’lni bilish uchun, shunchaki shu yo’ldan ketish lozim, hech qanaqa shubhasiz, hech qanaqa to’xtalishlarsiz va shundagina bilish mumkin yoki javobni olish mumkin. Balki bu yo’l sal pal qo’rqinchli tuyular, balki haqqattanam shunaqadir, lekin, biroq, insonlarda shuning uchun ham ishonch, degan tushuncha va oddiy tushunchamas, juda katta ma’noga ega tushuncha bor. Bu tushunchani boshqacha ataladigan qarindoshlari ham bor, misol: chidam, sabr, hohish va yana juda ko’p so’zlarni misol qilsa bo’ladi.

Bir g’alati gap eshitilishi mumkin, «hamma narsa, hamma narsa bilan bog’liq». Bu ham o’z – o’zidan ma’lum bo’ladi, o’zligini bilib olish bilan bog’liq, oldinroq yozilganidek, boshqacha o’zligini bilib olishmas, shunchaki nima hohlashini bilib olishdir. Dunyoda nimaiki bo’lmasin, hamma narsa bir – biri bilan bog’liq, aloqador. Yana misol tariqasida, domino peshkalariga o’xshaydi. Ularni turg’izib qo’yib, ma’lum bir yo’nalishga qo’yilsa, undan so’ng bittasiga tegib yuborilsa, qoganlari ham qulashda davom etadi. Buni tasavvur qilish qiyinmas. To’g’ri bu yerda, ba’zilarda savol bo’lishi mumkin, oddiy savolmas, o’rinli savol. Uni chertib yuborishdan oldin, ular o’sha yo’nalish bo’yicha taxlanishi kerak, xo’sh bu qanday bo’ladi? Javobi oddiy, tug’ilish, ya’ni insonlarning tug’ilishini o’zi, bu misoli, shu domino peshkalarini taxlanishi. Insonlardan esa, shunchaki chertib yuborish talab qilinadi va bu ham ularning o’zlarini qo’lida. Hamma narsa insonlarni o’zidan talab qilinganidan so’ng, hamma narsa insonlarning o’zlarini qo’lida bo’ladi, boshqani emas, aynan har bir individual insonning qo’lida.

.....