Үс Бүлүү айдарыылаахтара
Реклама. ООО «ЛитРес», ИНН: 7719571260.
Оглавление
Сборник. Үс Бүлүү айдарыылаахтара
Аан тыл
Үс Бүлүүгэ ойууннааһын историятыттан
Аар Айыы Ойуун үөрэҕин тарҕатааччылар
Үс Бүлүү ойууннара
Ойууҥҥа уһуйуллуу
Айыы ойууна
Ойуун анала, эмтиир ньымалара
Уһулуччулаах ойууннар, эмчиттэр
Ааттаммат ойуун
Алыһардаах Аана
Архыып докумуоннарыттан
Удаҕаҥҥа уһуйуллуута
Көмөлөһөөччүлэрэ
Эмтиир ньымалара
Оҕо тартарыыта
Өтө көрүүлэрэ
Айылҕаны кытта сибээһэ
Көтүтэр дьоҕура
Дьайар күүһэ билигин даҕаны аҕыраабат
Төрдө-ууһа
Айыы ойууна Тумус Мэхээлэ
УЛУУ ЭМЧИТ НЬЫЫКАН
Н.А. Васильев-Ньыыкан наука, краеведение уонна публицистика матырыйаалларыгар
Н.А. Васильев-Ньыыкан кино-, фотодокументалистика матырыйаалларыгар
Ньыыкан эмтиир ньымаларыттан суруйуулар
Ньыыкан кырдьаҕас төрдө-ууһа архыып докумуоннарыгар
Бадыл Ойуун
Владимир Алексеевич Кондаков
Отчут уола Оноху Испирдиэн
Үгүлээт ойууннара уонна удаҕаннара
Ыйылас ойууннара уонна удаҕаннара
Эдьиий Дора
Күөрэгэйдэр
Улахан көтөр
Тылбааска сыһыана
Иннилэрин ылан тэйэр
Сир хамсааһына
Уһуйуллуута
Анабыла
Тэриллэрэ
Эдьиий Дора төрдө-ууһа
Уһулуччулаах ойуун Сөдүөт Уйбаныап
Уһуйуллуута
Төрдө-ууһа
Кыптыый тойуга – Тайаана сэһэнэ
Төрдө-ууһа
Үһүйээннэр, номохтор
Алын Бүлүү
Өрүүнэ удаҕан туһунан
Ньукууска оҕонньор туһунан
Мэһэй ойуун (Барчаһыт ойуун) (Үһүйээн)
Барчаһыт ойуун
Туора Өлөксөй туһунан
Босхос ойуун
Дэриэтинньиги үтэйии
«Көтөр» быһах
Нуурай булгунньаҕын батыйата
Дьэргэлгэн түһэрии
Көппүт ойуун
Кыһалҕа ойуун
Моҕоллой ойуун уонна Кыыстара удаҕан
Ойуун туһунан
Үс көлүөнэ ойуун Обутовтар
Хаппараал ойуун быраата Марсаанай
Орто Бүлүү
Алыһардаах алыба
Алыһардаах удаҕан уонна Сарын ойуун
Сотуун оҕуһа
Кукаайык кинээс уонна Табытыан ойуун тустарынан Алыһардаах удаҕан кэпсээнэ
Аата ааттаммат ойуун
Баабыс
Баабыс ойуун
Баабыс уонна Охонооһой ойууннар тустарынан
Мөлөкө ойуун (ахтыы)
Мөлөкө
Дьаакып ойуун
Охонооһой ойуун эмтиир бырааһын кытта иирсээнэ
Тумус Мэхээлэ
Өксүүнньүйэ эмээхсин
Олоотун
Бырдьа ойуун
Көстүбэт киһи
Мэхээлэ оҕонньор
Ньиирээйик уонна Лүҥсүүр ойууннар
Умсан уонна Кындараачай ойууннар
Долгуй ойуун
Кучуйбут кырдьаҕаһа
Улуу Угаалаах ойуун
Үктүөччү
Болезнь и страдания шамана
Предание о белом шамане
Буорайа сыспыт
Легенда о двух братьях шаманах
Суор Уола
Баһылай ойуун
Сэмэн оҕонньор
Охонооһой ойуун
Тылгыны ойуун
Ылдьаана
Шаман, найденный ребенком среди коров
Лөкөчөөн ойууннара
Үөһээ Бүлүү
Кучукаан удаҕан
Тиис Ойуун
Саһыл Ойуун
Саһыл Ойуун өлүгүн харайыы
Багыы ойуун
Учугус ойуун
Оҕо Ойуун
Егор Кычкин-Быттаах
Дьөгүөркэ уола Үрүмэччи Ньыыкан
Чөмөттүүр
Суор Ойуун (Номох)
Саһыл Ойуун
Хара Баттах
Туһаныллыбыт литература
Отрывок из книги
Айылҕаттан айдарыылаах өбүгэлэрбит (ойууннар, удаҕаннар, отоһуттар, ичээннэр, көрбүөччүлэр) сирдиир, араҥаччылыыр, алгыыр, эмтиир оруоллара улахан буолан, саха киһитэ омук быһыытынан эстибэккэ, симэлийбэккэ, бүгүҥҥү сайдыылаах үйэҕэ тыыннаах ордон кэллэҕэ.
Дьон өйдүүрүнэн, Айыы ойууна уонна сиэмэх ойуун диэн арахсаллар. ХVIII үйэ бастакы аҥаарыгар Саха сиригэр олоро сылдьыбыт Я.И. Линденау суруйбутунан, айыы ойууна сиэмэх ойуунтан күүстээх. Ойууннар Үрдүкү күүстэри кытта быһа кэпсэтэн дьону үтүөрдэллэр, оҕото суохтарга оҕо кутун иҥэрэллэр, ыраастыыллар, арчылыыллар, өтө көрөллөр. Наука билигин ити түгэннэри быһааран турар. Ойуун араас ыарыыны эмтиирин медицина эмиэ билинэр. Ол иһин сорох отоһуттарга эмтииллэригэр көҥүл биэрэллэр.
.....
20. Кут араарыыта. Кут сүүдүйүү, Кут-сүр бөҕөргөтүү.
21. Дэҥ-оһол тахсыбатын, Илбис кыыһа ииригирбэтин иһин алгыс.
.....