Aktorki

Отрывок из книги

Aktorki polskiego filmu i teatru to temat który nawet u największego sceptyka wywołuje mimowolny uśmiech. Znamy ich twarze. Wszystkie, bez wyjątku. Uczyliśmy się od nich, jak kochać kino i kobiety. Są mitami wielomilionowej wyobraźni. Fantazmatami pamięci, symbolem naszej miłości.

W szkole podstawowej, kiedy większość filmowych wtajemniczeń była dopiero przede mną, fascynowały mnie zarówno wieszane w szklanej gablocie miejscowego kina kadry z filmów, jak i starannie wycinane z „Ekranu” czy z „Filmu” portrety gwiazd. Nie znałem poszczególnych nazwisk, nie rozpoznawałem jeszcze tytułów, ale już wtedy, na podstawie zdjęć, budowałem historie prywatne. Fascynujące portrety dopowiadały zdarzenia, emocje przesłaniały konkret. W ten sposób praca artysty fotografa przekraczała ramy sztuki użytkowej wykonywanej na rzecz konkretnych produkcji filmowych, stawała się poezją.

.....

Teatr jest sztuką ulotną. Trudno jednoznacznie oceniać poszczególne osiągnięcia artystki – są tylko historycznymi datami, po których pozostały recenzje, czasami ślady wzruszeń, kilka fotosów. Dlatego też ważniejsza wydaje się barwa osobowości aktorki. Nie do podrobienia. W tym psychofizycznym portrecie mieszczą się zarówno charakterystyczny tembr głosu, wspaniała sylwetka, błyskotliwość i inteligencja wypowiedzi, jak i bardzo szczególne doświadczenia życiowe: małżeństwo z Józefem Cyrankiewiczem („towarzyszka królowa”, pisano ironicznie), twórczość literacka (tomiki wierszy To teatr, Drugie spotkanie z diabłem, Rzeka rozłąka, Wakacje w listopadzie, Rzeka bez nazwy i powieści: autobiograficzna My – rozdwojeni oraz Bez początku, bez końca), a także lekko złośliwe spojrzenie i ujmujące bon moty.

Opisanie wszystkich tego typu współzależności jest oczywiście niemożliwe. Warto jednak spróbować.

.....