Читать книгу Na jagody - Maria Konopnicka - Страница 1

Оглавление

Tuż nad Bugiem, z lewej strony,

Stoi wielki bór zielony.

Noc go kryje skrzydłem kruczem1,

Świt otwiera srebrnym kluczem,

A zachodu łuna złota

Zatrzaskuje jasne wrota.


Nikt wam tego nie opowie,

Moje panie i panowie,

Jakie tam ogromne drzewa,

Ile ptaszyn na nich śpiewa,


Jakie kwiatków cudne rody,

Jakie modre w strugach wody,

Jak dąb w szumach z wichrem gada,

Jakie bajki opowiada!


Mało komu tam się uda

Napatrzyć się na te cuda,

Mało kto w wieczornej ciszy

Tę borową baśń usłyszy,

Mało kogo bór przypuści

Do tajemnych swych czeluści,

Gdzie się kryją jego dziwy:

Świat jak z bajki – a prawdziwy!

Długo na to czekać trzeba,

Aż się wicher ukoleba2,

Aż drożyny mech wygładzi,

Aż nas dzięcioł poprowadzi,

Aż się w dziuplach pośpią sowy,

Aż zadrzemie dziad borowy,

Aż obeschną w trawach rosy,

Aż utkają dywan wrzosy.

Wtedy – niech się co chce dzieje,

Dalej, dzieci! Idźmy w knieje!


—–

Żeby tylko, chowaj Boże,

Nie napotkać gdzie ślimaka…

Jak nic drogę zajść nam może,

A to straszny zawadiaka!


Płaszcz zwinięty ma na grzbiecie,

Różki stawia na widecie3.

Wali tego cała rota4:

– Raz, dwa, trzy, i marsz, piechota!


A nad nimi lecą osy,

Grają, trąbią wniebogłosy,

Aż się echa w boru gonią…

Nie zaczepiaj, bo pod bronią!

Zaraz brzęk się ozwie krótki,

Do ataku brzęk pobudki,

Zaraz idą na bagnety…

Utnie która? – Gwałtu, rety!


A tam siedzi we fortecy

Pająk, co ma krzyż przez plecy

I krzyżakiem się nazywa:

Bestia sroga a złośliwa!


Myślisz – nic, a tu zasadzka:

Jak nie chwyci cię znienacka,

Jak nie zwiąże w łyka, w sznury,

To nie poznasz własnej skóry.

I choć nic cię nie zaboli,

Wziętyś, bratku, do niewoli!

Co krok strachy, co krok trwogi…

Z wojskiem ciągną marudery

Gąsienice w poprzek drogi;

A od głównej gdzieś kwatery

Adiutanty złotem świecą,

Na motylich skrzydłach lecą,

Aż im z czubów idzie para:

– Lewo w tył, i – naprzód, wiara!


Zanim dojdziem5, zanim staniem6

Pod borowych szumów graniem,

Nim na roścież się otworzy

Świat borowy, nasz, a boży,

Posłuchajcie, jak w poranek

Na czernice, na jagody

Szedł do boru mały Janek,

Jakie w boru miał przygody.


Ledwo ranne słonko wstało,

Patrzcie tylko, już jest w lesie!

Między sosny idzie śmiało,

Dwie krobeczki7 w ręku niesie;

Kapelusik wziął czerwony,

Żeby go się bały wrony,

A choć serce mu kołata,

Nic nie pyta! Kawał chwata!

– Na bok, tarnie8 i wikliny!

Dziś są Mamy imieniny:

Niespodziankę Mamie zrobię,

Jagód zbiorę w krobki obie,

Leśna rosa je obmyje,

Paprociany liść nakryje.

Ciszkiem, chyłkiem po polanie

Wrócę, zanim Mama wstanie,

No, i będzie niespodzianka:

Dar od boru i od Janka!


A czy jakie zamówienie9?…

Szuka Janek, co ma siły,

A tu – żeby na nasienie10!

Tak jagódki się pokryły11.


Szuka w prawo, szuka w lewo,

Między brzozy, między sosny,

Wreszcie tam, gdzie ścięte drzewo,

Siadł zmęczony i żałosny.


Na płacz mu się zbiera prawie…

Wtem, gdzie szara ziemi grudka,

Tuż przed sobą ujrzy w trawie

Brodatego Krasnoludka.


Krasnoludek, wszakże wiecie,

To najmniejszy człeczek w świecie

I nie straszny ani trocha,

A nad wszystko dzieci kocha!

Krasnoludek różny bywa:

Jeden Polny – ode żniwa,

Drugi Pszczelny, rządzi ulem,

Ten był – Jagodowym królem.


Jagodowy król po borze

Jak po własnym chodzi dworze,

Mech mu leśny łoże ściele,

Z wilg i drozdów ma kapelę,

Gdzie bądź stąpi – kwiaty, zioła


1

kruczem – dziś popr. forma: kruczym. [przypis edytorski]

2

ukoleba – dziś popr. forma: ukolebie; ukolebać – ukołysać; tu: uspokoić. [przypis edytorski]

3

wideta (daw.) – posterunek strażniczy, warta; tu: straż przednia. [przypis edytorski]

4

rota – tu: oddział. [przypis edytorski]

5

dojdziem – dziś popr. forma: dojdziemy. [przypis edytorski]

6

staniem – dziś popr. forma: staniemy. [przypis edytorski]

7

krobeczka (zdr.), krobka – koszyk. [przypis edytorski]

8

tarń, tarnina – kolczasty krzew, dający drobne, cierpkie owoce. [przypis edytorski]

9

zamówienie – tu: zły urok, czary. [przypis edytorski]

10

żeby na nasienie – [jagód nie ma] nawet w małej ilości. [przypis edytorski]

11

pokryć – tu: pochować, ukryć. [przypis edytorski]

Na jagody

Подняться наверх