Читать книгу Klasyfikacja budżetowa 2020 - Barbara Jarosz - Страница 4

Od autora

Klasyfikacja budżetowa jest narzędziem do prezentowania danych. Nie stanowi materialnoprawnej podstawy do ustalania i pobierania dochodów oraz do dokonywania wydatków, jest jedynie instrumentem technicznym do ujmowania wydatków ponoszonych na podstawie właściwych aktów prawnych. Spełnia funkcje:

 ekonomiczną – umożliwia powiązanie wydatków (kosztów) i dochodów (przychodów) z zadaniami publicznymi w roku budżetowym;

 organizacyjno-finansową – obejmuje planowanie i wykonywanie oraz kontrolę budżetu zgodnie z założeniami gospodarki finansowej w jednostce;

 prawną – określa odpowiedzialność za poprawne wykonanie poszczególnych zadań poprzez oznaczenie podziałkami klasyfikacji oraz zapisanie w planie jednostki sektora finansów publicznych konkretnej kwoty dochodów i wydatków, a także decyduje o zakresie uprawnień finansowych podmiotów wykonujących budżet;

 informacyjną – pozwala w sposób jawny i przejrzysty prezentować dane o finansach publicznych na etapie planu i jego wykonania, a także porównać te dane w poszczególnych przedziałach czasowych;

 statystyczną – umożliwia prezentowanie globalnej informacji o procesach finansowych w sektorze finansów publicznych.

Obowiązek stosowania przepisów rozporządzenia w sprawie klasyfikacji budżetowej obejmuje jednostki sektora finansów publicznych, w tym jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki i samorządowe zakłady budżetowe.

Dochody publiczne, wydatki publiczne i przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodzące z prowadzonej przez nie działalności oraz z innych źródeł, jak również środki z budżetu Unii Europejskiej, niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) i pozostałe środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi klasyfikuje się według:

 działów i rozdziałów – określających rodzaj działalności,

 paragrafów – określających rodzaj dochodu, przychodu lub wydatku oraz pozostałych środków.

W rozporządzeniu ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, wydanym na podstawie art. 39 ust. 4 pkt 1 i ust. 5 ustawy o finansach publicznych, ustalono klasyfikację dochodów i wydatków publicznych, przychodów oraz zdefiniowanych przez ustawodawcę środków według:

 działów, zgodnie z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia,

 rozdziałów, zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia,

 paragrafów dochodów, przychodów i środków (z objaśnieniami), zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia,

 paragrafów wydatków i środków (z objaśnieniami), zgodnie z załącznikiem nr 4 do rozporządzenia,

 paragrafów przychodów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy (według paragrafów), zgodnie z załącznikiem nr 5 do rozporządzenia,

 paragrafów rozchodów, o których mowa w art. 6 ust. 2 ustawy (według paragrafów), zgodnie z załącznikiem nr 6 do rozporządzenia,

 wydatków dotyczących zadań z zakresu bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego (o większej szczegółowości niż określona w § 1 rozporządzenia), zgodnie z załącznikami nr 7 i 8 do rozporządzenia.

Rozporządzenie w sprawie klasyfikacji budżetowej było wielokrotnie nowelizowane, co spowodowało, że w 2014 roku został wydany tekst jednolity tego rozporządzenia (opublikowany w Dz.U. z 2014 r. poz. 1053). Później ukazały się kolejne zmiany.

Nowelizacja rozporządzenia z 18 kwietnia 2018 r. jest związana ze zmianami w przepisach prawnych oraz zmianami organizacyjnymi w jednostkach sektora publicznego. Wprowadzone modyfikacje wynikają z:

 zaktualizowania rozporządzenia ministra finansów w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych poprzez dodanie lub zmianę nazw rozdziałów umożliwiających klasyfikowanie środków nowo powstałych jednostek sektora finansów publicznych,

 utworzenia podziałek (rozdziały i paragrafy) dotyczących nowych podatków i opłat,

 wdrażania reformy polskiego systemu oświaty,

 utworzenia działu 855 „Rodzina” (przeniesienie niektórych składek),

 wejścia w życie ustawy z 9 marca 2017 r. o związku metropolitalnym.

Obszerne zmiany w klasyfikacji budżetowej weszły w życie 25 kwietnia 2018 r., z mocą od 1 stycznia 2018 r. Jednostki samorządu terytorialnego zostały zobowiązane do dostosowania uchwał w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia.

W nowym rozdziale 80153 „Zapewnienie uczniom prawa do bezpłatnego dostępu do podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych” należy klasyfikować dochody oraz wydatki związane z zakupem podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych dla uczniów:

 szkół podstawowych, szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, gimnazjów, klas dotychczasowego gimnazjum prowadzonych w szkołach innego typu i szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie dotychczasowego gimnazjum;

 szkolnych punktów konsultacyjnych oraz szkół, które umożliwiają uzupełnienie wykształcenia w zakresie szkoły podstawowej lub dotychczasowego gimnazjum;

 szkolnych punktów konsultacyjnych, o których mowa w art. 8 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy – Prawo oświatowe, oraz szkół, o których mowa w art. 8 ust. 5 pkt 2 lit. c ustawy – Prawo oświatowe, umożliwiających uczniom uzupełnienie wykształcenia w zakresie szkoły podstawowej lub dotychczasowego gimnazjum.

Wprowadzono również zmiany dotyczące m.in. rozdziałów, objaśnień oraz nowych paragrafów, które umożliwią poprawne ewidencjonowanie dochodów i wydatków w jednostkach.

Kolejna nowelizacja rozporządzenia w sprawie klasyfikacji budżetowej została opublikowana 1 czerwca 2018 r. Proponowana zmiana ma na celu uelastycznienie gospodarki finansowej jednostek organizacyjnych samorządu terytorialnego. Ponadto w sposób istotny uprości proces planowania oraz uelastyczni wykonywanie budżetu jednostek samorządu terytorialnego.

Wprowadzono możliwości decydowania przez zarządy jednostek samorządu terytorialnego o szczegółowości sporządzanych planów finansowych w zakresie wydatków swoich jednostek organizacyjnych (jednostek budżetowych). Przyporządkowano paragrafy do:

 wynagrodzeń i składek od nich naliczanych,

 wydatków związanych z realizacją ich statutowych zadań,

 świadczeń na rzecz osób fizycznych.

Nowelizacja rozporządzenia z 5 lutego 2019 r. wynika z ustawy z 23 października 2018 r. o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych i polega na:

 dodaniu rozdziału 85326 „Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych” w związku z utworzeniem nowego państwowego funduszu celowego mającego na celu wsparcie społeczne, zawodowe lub zdrowotne osób niepełnosprawnych (zadania te mieszczą się w ramach działu 853 „Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej);

 dodaniu paragrafu 022 „Danina solidarnościowa, w którym są ewidencjonowane wpływy – stanowiące przychód wspomnianego funduszu – z tytułu daniny solidarnościowej wskazanej w art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (wydatki związane z realizacją zadań, odnośnie do których ustanowiono ten fundusz, będą funkcjonowały w ramach ogólnych podziałek paragrafów);

 zmianie nazwy paragrafu 412 „Składki na Fundusz Pracy” na 412 „Składki na Fundusz Pracy oraz Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych” w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, zgodnie z którym w skład przychodów nowo utworzonego funduszu będą wchodzić m.in. obowiązkowe składki na fundusz, pobierane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i obliczane łącznie ze składkami na Fundusz Pracy – na podstawie art. 5 tej ustawy.

Natomiast ostatnia nowelizacja rozporządzenia z 16 lipca 2019 r. wiąże się z koniecznością dostosowania przepisów do zmian wprowadzonych po wejściu w życie przepisów:

 ustawy z 23 października 2018 r. o Sieci Badawczej Łukasiewicz (utworzenie rozdziału 73020 „Działalność Sieci Badawczej Łukasiewicz”),

 ustawy z 14 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw,

 ustawy z 2 marca 2012 r. o podatku od wydobycia niektórych kopalin, zgodnie z którymi od 1 stycznia 2020 r. będzie istniał obowiązek podatkowy od wydobycia niektórych kopalin w zakresie ropy naftowej lub gazu ziemnego,

Więcej znajdziesz w wersji pełnej publikacji

Tematy publikacji w pełnej wersji

Rozdział I. Rozporządzenie w sprawie klasyfikacji budżetowej

Rozdział II. Klasyfikacja budżetowa – pytania i odpowiedzi

Przygotowanie do wersji elektronicznej: RASTER studio, 603 59 59 71