Читать книгу Windspoor - Helene de Kock - Страница 3

Dit is nog grouvroeg en ’n dun briesie roer in die lang gras. Op die oop stuk veld aan die oostelike rand van die stad staan ’n klompie motors, en vlak bo hulle hang drie warmlugballonne wat aan die opstyg is. Die vaarders waai opgewonde uit die rietmandjies wat onder aan die ballonne hang, hul stemme klokhelder in die stil oggend. Ander lede van die ballonvaartklub wat later by die rendezvous opgedaag het, is nog besig om hul ballonne wind­af oop te lê. Waaiers woer-woer soos lug ingepomp word voordat die branders die warm gas inblaas wat die ballonne laat bol.

“Dis darem vir jou ’n gespook om die ding in die lug te kry,” sê Laura Helmer kopskuddend waar sy langs Gustav Bothma staan. Hy lag net en trek harder aan die kroonlyn aan die punt van hul ballon terwyl die groot kanariegeel omhulsel stadig ontvou en eindelik bolrond bly staan. Sy stap nader na waar haar broer, Douw, en sy vriend Sep Smit bly rondtrap om die rietmandjie. Ruben, valhelm op die kop, is al besig by die aan/af-klep van die brander. Hy werskaf daarmee sodat die warm gasse binne-in die omhulsel eweredig kan versprei. Die ballon staan byna vier ver­diepings hoog. Sy knak haar kop agteroor om mooi te kyk en dink: dis miskien omdat dit so ontsaglik groot is dat ek gewillig bly om saam te vaar. Die mens soek mos immer na ’n korrelasie tussen grootte en veiligheid.

Ruben kyk oor sy skouer en blaas vir haar ’n soen.

Sy glimlag met hom. Nog net drie dae, dink sy met ’n heimlike rillinkie van opwinding. Drie dae, dan is Ruben Meyer myne, en ek syne.

“Toe nou, klim in,” skree Gustav, en Douw en Seppi koor op­gewonde agterna.

Sy klouter oor die rand van die rietmandjie en gaan staan styf langs Ruben, wat dadelik ’n arm om haar slaan. Die brander blaas onaards die hoë geel omhulsel in. Stadig en saggies begin die ballon opstyg uit die klam appelgroen gras. Soos altyd maak Laura haar oë styf toe, haar hande om die rand van die mandjie geklem. Soos met elke vaart kry sy die gevoel dat sy in die lug opgehys word en dat haar hele gewig in haar kuitstewels afsak.

“Waai vir Gustav-hulle,” sê Ruben vlak by haar oor.

Sy lig albei arms en waai, maak haar oë oop om die aarde vaalblou en mistig in die oggendgloor te sien wegsak onder hulle. Gustav en die ander twee word al kleiner totdat sy hulle net aan hul helderkleurige truie kan onderskei. Oplaas sien sy nog net Gustav se knalrooi trui. Douw en Seppi het al in die bakkie gaan klim, gereed om die geel ballon visueel te volg en in radiokontak te bly. Oplaas sien sy ook die rooi spikkel na die bakkie beweeg en agterop klim. Stadig beweeg die bakkie oor die veld en draai ooswaarts by die grondpad in om die windrigting te volg.

Twee ballonne, ’n rooi-en-wit een en ’n bloue, sweef ’n ent van hulle af. Die vaarders lag en waai en roep soos kwinkelerende voëls in hoë bome. Eindelik wyk die gevoel dat ’n reusehand besig is om hulle in die lug op te trek. Hulle is nou hoog genoeg, weet Laura, en sy sug voldaan.

“Dis wonderbaarlik stil hier bo, Ruben. Dis of ’n mens iets van hierdie volkome windloosheid wil vasvang …”

“Ja,” glimlag hy, “maar dis natuurlik so stil omdat ons teen die presiese snelheid van die wind vaar.”

“Nes ’n donsveer wat op ’n luggie ry,” sê sy dromerig.

“Ja,” beaam hy afgetrokke sodat sy omdraai.

Daar is ’n swaar frons tussen sy oë en sy vra intuïtief: “Wat is dit?”

Hy plaas sy palms stadig weerskante van haar gesig en sy welgevormde mond vertrek lig, byna soos water waarop wind ’n roe­ring maak.

“Ek … wens ons kon sommer wegloop!” sê hy gesmoord. “Ek wil op ’n ver en afgeleë plek gaan trou en nooit weer terugkom nie!”

Sy woorde is so roekeloos romanties dat dit haar beetpak.

“Ek wens ook so. O, Ruben, sê nou ons kon sommer nóú wegvaar na daardie ver plek! Dink jy ’n warmlugballon sal duisende kilometers met sukses kan aflê?” Sy lag vir haar eie woorde, maar hy sug beswaard.

“Miskien, ja, as die wind sterk genoeg is.” En toe peinsend: “’n Sterk wind is ’n vreemde ding. Daar skuil goed én kwaad in. Daar word gesê dat die wind kerse doodwaai, maar vure aanblaas.”

Sy staar effens verslae na hom. Wat op aarde sou dit van­oggend met hom wees? Maar nog voordat sy kan vra, sê hy sta­dig: “Soos beproewinge vlak gevoelens blus, maar hartstogte dieper laat word.”

Haar hande skuif op na sy skouers. “Ruben,” vra sy dan, “wat makeer jou vanmôre?”

Hy druk haar meteens krampagtig teen hom vas sodat sy die warmte van sy liggaam teen hare voel, sy hart onder haar oor hoor bons. Hulle bly so staan totdat ’n paar lang wolwefluite van die ander ballonne af weerklink. Ruben laat haar los en waai vir hulle. Die rooi-en-witte sweef ’n ent verder met die windstroom af en die ander is nog verder weg. Soos altyd staar hulle in verwonde­ring na die reusevaartuie. En die ou, rustige ekstase sypel terug. Alles lyk so vredig hier van bo af. Sorgeloos mooi soos ’n prent­jie; asof die gewoel weggesak het onder die oppervlak. En toe, soos ’n blink kopermuntstuk in ’n gleuf, sien hulle die rooi randjie van die son oor die kim steek. En in die nuwe lig sien hulle weer roering en beroering.

Ver onder golf die wind oor die veld en streep die verkeer haastig aan met die loodswart paaie wat na die stad lei. Rook trek rosig uit ’n paar skoorstene en verdwyn weer. Iewers na die suide­kant dreun ’n vliegtuig, maar die klank raak skielik weg sodat hulle wonder of hulle dit ooit gehoor het.

Ruben trek haar weer nader sodat sy in die kromming van sy arm staan. “Laura-lief, moet jou nie aan my steur nie. Ek voel sommer mistroostig, dalk omdat my ouers nie meer daar is om hierdie tyd met my te deel nie. Tant Karla is wel baie gaaf, maar ek dink nie sy begryp juis nie. Ek staan immers op trou met die mooiste meisie in Pretoria, dit moet jy weet!”

Deernis swiep deur haar en sy plaas haar vingers vlugtig oor sy lippe. “Ag so, nè? Nou maar dan moet jy onthou dat dié meisie oor drie dae jou vrou gaan wees, en sy het haar voorgeneem om alles te probeer begryp!”

Hy staar na haar, sy mond saamgepers, sy blou oë troebel, en sê toe stadig: “Laura, jy is die heel beste ding wat nog ooit met my gebeur het. Toe ek ’n jaar gelede van Harvard af teruggekom het, was ek byna sinies omtrent vroumense …”

“Ek weet,” glimlag sy toegeeflik en stryk met haar hande oor sy breë skouers. Maar hy skud sy kop heftig.

“Nee, jy weet nie regtig nie. Toe ek jou ontmoet het en besef dat daar ’n redelik ernstige verhouding tussen jou en Gustav was, wou my hart gaan staan …” Hy soen haar talmend, en dis of hy sy asem moet terugkry voordat hy sê: “Want ek was toe mos al smoorverlief op jou foto wat Gustav eenkeer aan my gestuur het. Hy het vir my baie van jou geskryf, maar op so ’n trant dat ek dag hy hou maar net baie van sy professor se dogter omdat hy jou baie te siene gekry het met dié dat hy en Seppi by julle geloseer het.”

“Nóg loseer,” terg sy en strengel haar vingers inmekaar voor sy bors.

Hy glimlag suurderig. “Tot my ergernis, ja. Waarom kon hy nie al vir hom ander blyplek gesoek het nie?”

“Omdat hy niemand pla nie, Ruben,” paai sy. “Hy en Seppi is mos heeltemal afgesonder in daardie woonstel onder in die tuin. Vandat Ouma oorlede is, het die plek tog net leeg gestaan, en ek dink dis goed dat my pa besluit het om loseerders daar in te neem.”

“Hm … maar Gustav lyk vir my al hoe meer bekaf. En ek wil tog nie ’n dikmond strooijonker langs my in die kerk hê nie.”

“Toe maar, jong,” lag sy. “Douw en Seppi sal mos ook daar wees. Sê hulle maar net aan om hom met die elmboog in die sy te pomp as hy begin bedruk lyk.”

“Raak dit jou glad nie dat hy steeds so kleinserig voel oor jou en my nie, Laura?”

Sy word stil, kyk weg oor die wêreld waar die stad nou roosgrys na die westekant lê. Toe knik sy.

“Dit pla my soms. Ek wil tog nie hê dat hy so moet voel nie.”

Daar is ’n kraakgeluid in die seilsak aan die binnekant van die rietmandjie en Ruben buk om die radio uit te haal. Dit moet Gus­tav wees wat al ’n bietjie bekommerd is oor hul stilswye.

“Wat gaan aan, Ruben?” klink sy stem oplaas ergerlik op. “Julle daal dan!”

Ruben buig meteens oor na haar toe en soen haar.

“Jy wil nie weet wat aangaan nie, Gus. Maar jy is reg. Ons daal en ek maak ’n plan!”

Daarop werskaf hy weer by die propaanbrander en daar is ’n bekende blaasgeluid wanneer die warm gas ingepomp word. Sta­dig en swewend styg die ballon. Laura kyk na die agterkant van Ruben se kop; die digte swart hare wat krul in sy nek, sy sterk bruin hande wat raak vat by die aan/af-klep, en sy kry hom op­nuut lief soos elke keer wat sy na hom kyk. Soos die eerste keer toe sy na hom gekyk het.

Dit was ’n warm Desembermiddag en sy en Gustav het uitgestrek langs die swembad gelê. Douw en Seppi het met hul bene in die water gesit en lees. ’n Skadu het oor haar bene geval en sy het sonder om haar oë oop te maak, gesê: “Gee pad, Douw, jy staan in my son.” En toe daar geen reaksie was nie, het sy gesug en maar verder geraai: “Seppi? Maak dat jy wegkom of ek help jou nooit, óóit weer in jou kampuslewe met fisika nie!”

“Ek moet nooit, óóit in die regte gaan studeer het nie,” het ’n vreemde manstem gesê, “want fisika lyk nou na net die regte ding …” Haar oë het oopgevlieg. Dit was ’n groot man wat ’n groot skadu gegooi het. Sy oë was so suiwer blou soos die swembadwater en hy het verleë met een hand deur sy digte swart kuif gevee, maar eensklaps breed geglimlag.

“Ruben!” het Gustav langs haar verheug uitgeroep en opgespring om hand te gee. “My hemel, jong! Waar val jy uit?”

“Uit ’n vliegtuig,” het Ruben geantwoord, sy helder blik steeds op haar gesig. “Vanoggend al …”

Gustav het hom aan ’n arm beetgekry en op ’n dekstoel neergetrek; aanvanklik heeltemal vergeet om hom aan die ander voor te stel sodat hulle stil-glimlaggend bly luister het. Hulle het immers nou geweet wie hy was. Ruben Meyer, ou skoolvriend van Gus­tav, op wie hy baie trots was. Daar was heelwat foto’s van hom en Ruben in sy album en hy het daarvan gehou om hulle te vergas op al sy prestasies. Ses onderskeidings in graad twaalf. ’n Graad in die regte, met lof natuurlik. En toe die beurs om aan ’n gesogte Ivy League-universiteit in Massachusetts te gaan studeer. Selfs Laura se pa, professor Helmer, dekaan van ’n regsfakulteit, het later laggend die wens uitgespreek om dié akademiese reus te ontmoet. “Julle kan maar lag,” het Gustav onverstoord gesê, “maar Ruben Meyer is ’n baie besonderse mens. Aantreklik ook, julle sién mos … kyk net dié foto … ’n regte Adonis, nè? En glo my, vroumense is gaande oor hom. Maar sy kop én sy hart sit op die regte plek. Vriendskap is vir hom baie kosbaar.”

Eindelik kon Douw en Seppi dit nie meer hou nie.

“Is dit nou Ruben, jou danige vriend?” wou Douw spottenderwys weet.

“Ons brand om die man te ontmoet,” het Seppi ewe sedig by­gevoeg en vir Laura geknipoog.

Gustav het verleë gelag en haastig almal aan Ruben voorge­stel. En as sy vriend Laura se hand ’n raps te lank na sy mening vasgehou het, het hy dit nie laat blyk nie. Want daar was so baie om oor te praat. Drie jaar se los drade wat hulle in een enkele gesprek wou vasvat, so het dit vir Laura voorgekom. Hulle het byna tegelyk gepraat, gelag en nou en dan gereageer op Douw se tussenin vrae en Seppi se aanmerkings. Maar sy het bewus gebly van die blouer-as-blou kykers wat kort-kort in haar rigting gedraai het. Toe al het sy die voorloop van hierdie gevoel gehad: dat die twee jaar wat sy vas uitgegaan het met Gustav Bothma niks tussen hulle gesmee het nie. En sy het dit vir seker geweet toe daar daar­die selfde aand nog vir haar ’n telefoonoproep was.

“Naand, Laura. Dis Ruben Meyer.”

“O, hoe gaan dit, meneer Meyer?” het sy met kamma koel on­betrokkenheid gevra.

Hy het sag gelag. “Ek bel nie om clichés uit te ruil nie, Laura.”

“Waarom dan?” het sy verstom en ’n bietjie afgehaal gevra.

“Om opinies uit te ruil. Ek dink jy is verreweg die mooiste meisie wat ek nog ooit gesien het. Ek dink dit al sedert Gustav eenmaal ’n foto van jou en hom aan my gestuur het. O, ek weet hulle sê skoonheid is bloot ’n kwessie van smaak. Maar Laura, my goeie smaak het my nog nooit vantevore so stormgejaag laat voel nie.”

Sy het stom bly luister. Stormgejaag? Wat vir ’n woord … Sy was vol botsende emosies. Hy het woorde gesê wat sy wou hoor; dit het sy helder geweet. Maar Gustav se woorde het in haar kop weerklink: ’n man oor wie vroumense gaande raak … Gustav wat haar so flus nog by die agterdeur nag gesoen het. En sy moes wonder: Sou Ruben dit misbruik? Die wete dat meisies maklik voor hom swig?

“Laura?” het hy sag gepor, en sy het haar asem ingetrek om koel en diplomaties te sê: “Ek vorm selde blitsopinies, meneer Meyer. Maar my eerste indruk van jou was aangenaam.”

“Ag so?” En toe met eensklapse ongeduld: “Ek wil jou alleen sien, asseblief. Nou dadelik.”

“Nee,” het sy sag gekeer, haar hart ’n wilde bonsing in haar bors.

“Waarom nie?”

“Omdat ek nog nie só voel nie,” het sy kalm gejok. “Miskien moet jy my maar eers in ’n geselskap beter leer ken. Dalk doen ek iets wat jou goeie smaak beledig en dan is jy ontslae van die storm­gejaagdheid.”

Hy het sag gelag. “ Noem my Ruben as jy my weer sien, juffrou Helmer,” het hy gesê asof hy haar hele relaas nie gehoor het nie. “En ek gaan vir Gustav waarsku: as hy wil keer, moet hy nóú keer.”

Sy was min verbaas toe tant Welma, haar stiefma, haar ’n half­uur later kom roep. Hy het in die portaal gestaan met ’n geheimsinnige glimlag om sy mond. En tant Welma het sprekend na haar gekyk toe sy saam met hom by die stoepdeur uit is.

Buite op die koel, klam grasperk het Ruben dik van die lag gesê: “Sy keur my af. Ek kan dit sommer sien.”

“Tant Welma is gekant teen blitsromanses. Sy waarsku altyd daarteen.”

“Ek weet, ja. Ek het haar raadgee-rubriek in Jakaranda gelees toe ek in Amerika was. Gustav het dié tydskrif gereeld vir my aangestuur. Maar ek wil nie oor háár praat nie, Laura.”

Selfs by die halflig van die stoeplamp kon sy die erns op sy gesig uitmaak. Hy het sy hand na haar toe uitgehou. Op die palm het daar ’n blinkronde klip gelê.

“Dit moes eintlik ’n berggansveer gewees het,” het hy sag gesê. “Maar ek kon nie gou genoeg een in die hande kry nie.”

En toe sy versteen bly staan: “Jy lees tog Boerneef? ‘Mits dese wil ek vir jou sê …’ en so aan. Jy ken dit tog?”

Sy stem het effens geklim, byna asof hy beangs wou raak, en sy het intuïtief haar hand uitgesteek.

“Dis my beste klip,” het hy gesê toe hy haar vingers daaroor toevou. “My ma het dit vir my gegee toe ek en sy eenmaal langs die Tsitsikammakus gaan stap het.”

Die klip het glad en koel in haar hand gelê en sy het dit nader aan haar gesig gebring om mooier te kon sien. En die oomblik gebruik om haar kop bymekaar te kry. Natuurlik het sy van die berggansveer geweet: Mits dese wil ek vir jou sê hoe diep my liefde vir jou lê … So lui dit. En of dit nou ’n veer of ’n klip is, die boodskap bly dieselfde. En sy het nie geweet hoe om dit te ontvang nie.

“Dis baie mooi,” het sy oplaas uitgekry. “Maar …”

“Daar is geen maar nie, Laura,” het hy pleitend en tog ferm gesê, en weer haar vingers oor die glansende klip gevou. Asof in akkoord het hulle dieper die donker tuin ingestap en op die bankie langs die swembad gaan sit en gesels.

En later, in die holte van die nag, het sy in haar bed gelê en elke woord van die gesprek oordink. “Vertel my van Harvard,” het sy gesê. Deels omdat sy wou weet en deels omdat sy geen dieper erns wou hanteer nie. Nie op daardie oomblik nie.

Ruben het dit aangevoel, want nie een maal weer het hy te intens geraak nie. En hy het vertel. Van die eerste maande se be­klemmende eensaamheid in sy woonstelletjie naby Harvard Square. Van daardie winter wat Massachusetts se blare vroeg laat val het en Cambridge in ’n bevrore ou plekkie verander het. Dit was ’n stryd om te studeer. En hy het nie gou vriende gemaak nie. Baie later het hy eendag roekeloos van koue en verlange by Brigham’s in Harvard Square ’n roomys met warm karamelsous gaan eet. Twee studente het vir hom gesit en lag. ’n Mens eet net só vinnig aan ’n roomys op ’n vrieskoue dag as jy emosionele troos nodig het, het hulle beweer. Ons sal vir jou nóg een koop, maar dan moet jy môreoggend saam met ons langs die Charles­rivier gaan draf.

So het hy vir James Roland van Cape Cod leer ken en vir Hans van Leeuwen, ’n regstudent uit Leiden. Hulle het hom aan lugballonvaart bekend gestel. Eenmaal is hy saam met ’n studentegroep na Battle Creek in Michigan om ’n wêreldkampioenskapsbyeenkoms by te woon. En net daar het die ballongogga hulle só gebyt dat hulle ’n jaar later hul lisensies gekry het. En noudat hy terug is, wou hy so gou moontlik sy eie ballon koop. ’n Bekende koeldrankmaatskappy sou hom borg, want hy het toe reeds al aan hulle geskryf.

Toe het sy skamper gevra: “Wat gaan jy doen noudat jy terug is?”

“Werk,” het hy ferm gesê. “Daar is plek vir my in tant Karla se prokureursfirma.”

Sy het geweet wie dit was. Karla Meyer was bekend as proku­reur én as een van die besgeklede vroue in die stad. ’n Gesogte alleenloper. Sy pa se suster, het hy verduidelik.

En met elke woord wat hy gesê het, het sy ’n klein bietjie meer insig in Ruben Meyer gekry. Die gladde klip het warm geword in haar hand en sy het dit ál stywer vasgehou.

Maar aan ontbyttafel die volgende oggend was daar Gustav se wit, geslote gesig. En sy het ongelukkig en skuldig bly wag dat hy moet praat. En die oomblik toe hy haar alleen kry, het hy vier­kantig voor haar kom staan.

“Ruben was gisteraand laat by my. Jy weet natuurlik waarom.”

Sy wou so gou moontlik onder sy oë uit, maar sy kon nie. Hy was gaaf en baie opreg en sy móés net eerlik wees. Ook ter wille van die heerlike, ongekompliseerde verhouding wat eers tussen hulle was. Buitendien het Ruben se “beste” klip snoesig-intiem onder haar kopkussing gelê.

“Ja, ek weet waarom hy by jou was,” het sy swaar gesê. “En ek weet nie hoe om dit aan jou te verduidelik nie.”

Sy mondhoeke het in ’n skrynerige glimlaggie vertrek.

“Ek verstaan beter as wat jy dink, Laura. Want ’n mens raak lief vir Ruben. Byna teen wil en dank. Hy het daardie soort charisma. En daar sal seker weer ’n tyd kom dat ek nie meer vir hom kwaad sal wees nie. Dis net dat ek jou liefhet.”

Sy het dae lank, weke lank sleg gevoel. Seergemaak deur Gus­tav se broeiende swyes en sy manier om skielik te verdwyn as Ruben kom kuier. Maar dit het tog wel verbygegaan.

“Jy is baie ver weg,” praat Ruben skielik agter haar sodat sy opskrik en hom ’n oomblik lank stom aanstaar. Toe glimlag sy.

“Ja, ek het gedink aan hoe dit alles begin het tussen ons.”

Sy sien verbaas hoe ’n kramp van emosie op sy gesig kom en gaan. En hy trek haar vinnig tot teen sy bors.

“Jy mag nóóit vergeet dat ek jou baie liefhet nie, Laura.”

“Maar ek sal mos nooit nie!” sê sy ontstem, en skuif haar arms om sy lyf. Maar dis of sy woorde haar gedagtes laat stol. Later draai sy om om swygend oor die rand van die mandjie af te kyk en die wêreld soos ’n prenteboek onder haar te sien oopvou. Rooi­dakhuise op erwe, loodblink paaie wat reguit deur die vaalgroen bossieveld sny en klompe bome teen ruwe rantjies. En hulle vaar oor ’n groot dam wat roosblink in die oggendson lê met net ’n enkele bootjie wat yl kringe laat. Sy staar gefassineer na die ronde, swart skadu wat die ballon op die helder oppervlak maak, na die kaatsing van lig op die water en die kabbeling van die wind in die lang oewergrasse. En sy kry die onwerklike gevoel dat die wind besig is om hulle weg te voer na daardie ver, vreemde plek waarvandaan Ruben nooit wil terugkeer nie.

Dit word ’n byna volmaakte vaart waartydens hulle stil en te­vrede bly hang in die stewige rietmandjie onder die flambojante geel ballon. Selfs die landing is vanmôre besonder glad en Ruben, knap loods wat hy is, slaag daarin om die mandjie met net ’n ligte stampie op ’n oop stuk veld neer te sit. Hulle vat skaars grond of die grondbemanning kom aangehardloop met Gustav heel voor, sy vaal kuif orent in die wind. Almal lag en praat tegelyk en Laura mik nog om oor die rand van die mandjie te klim, toe is Gustav by en tel haar met een soepel haal van sy arm uit.

“Kom, laat ons opvou en bêre,” glimlag hy. “Ek’s dood van die honger.”

Dit laat almal vlam vat en gou word die bopunt van die ballon heeltemal oopgemaak. Toe die omhulsel afgeblaas is, word dit opgevou en op die bakkie gebêre. Gustav loop haal ’n groot braai­pan en Douw bring die spek en eiers om sommer oor die vlam van die brander te braai. Seppi skink sjampanje en toe almal met ’n bord kos sit, stel Gustav ’n heildronk op die suksesvolle vaart in. Elke klein detail van die oggend se ervaring word oor en oor be­praat.

Dis eers met die terugrit dat Laura daaraan dink dat Ruben besonder stil was tydens die jolige veldontbyt. Gustav ook. Ná hulle die heildronk gedrink het, het hy stug en stil bly eet. Net Douw en Seppi het soos altyd maar grappies gemaak. Sy loer agtertoe en glimlag effens. Hulle sit al klaar vas aan die slaap agter op die bakkie tussen die mandjie en die silinders. Sy kyk sydelings na Gustav waar sy vasgedruk tussen hom en Ruben sit. Hy bestuur fronsend, sy mond ’n dun, geslote lyn. Ruben sit met sy kop weggedraai om by die venster uit te kyk, en sy mag haar dit verbeel, maar daar is ’n stramheid in die skouer wat teen hare druk asof hy hewig gespanne is.

Toe hulle voor tant Karla se imposante siersteenhuis stilhou waar Ruben loseer, bedank hy Gustav gedemp en vee skrams met sy lippe oor Laura se wang.

“Tot vanaand,” sê hy net en wuif luiters vir die twee agter op toe hy uitklim. Gustav begin sag en onmelodieus fluit en toe hulle wegtrek, leun hy effens oor na Laura en sê: “Dis so ’n mooi dag. Gaan die bruid nie so ’n halfuurtjie saam met die strooijonker swem voordat daar gewerk word nie?”

“Nee wat, dis net jy wat in ’n muwwe ou prokureurskantoor moet gaan werk en ek is buitendien so vaak dat ek sal sink.”

Gustav skud net sy kop meewarig. Tuis trek hy die bakkie langs die dubbelmotorhuis in om die ballon en sy bybehore af te laai. Dit word in een van die buitekamers gebêre omdat daar nie plek is by tant Karla nie.

“Hiervoor skuld Ruben ons nou al twee vaarte,” kla Seppi toe hy en Douw die mandjie aftel en indra.

“Ja-nee,” lag Douw luiters, “maar sy kop is nóú so vol ander dinge dat ons seker sal moet wag tot ná die wittebroodsvakansie.”

“Of tot die ergste verliefdheid oorgewaai het,” voeg Gustav lakoniek by. Maar toe hulle aanstap huis toe, hou Laura hom aan die arm terug.

“Wat het oor jou lewer geloop, Gustav?” vra sy ergerlik, maar hy wag tot Douw en Seppi by die agterdeur in is, voor hy driftig antwoord.

“Verwag jy dat ek met sewemylslaarse oor hierdie trouery moet loop? Ek is nie ’n klip nie, Laura!” Sy trek haar asem in om hom te antwoord, maar hy hou ’n hand op: “En dit sal nooit anders wees nie. Ek het jou liefgehad lánk voor Ruben.”

Daarmee druk hy by haar verby en loop weg oor die grasperk in die rigting van die swembad. En toe sy ontsteld die kombuis binnestap, is dit om ’n omgekrapte tant Welma aan te tref met Douw en Seppi wat haar grootoog sit en aanhoor by die kombuis­tafel.

“Wat is dit?” vra sy met die voorloop van skrik, en sak op ’n stoel langs die tafel neer.

Tant Welma se goed versorgde hand bewe toe sy vir haar ’n koppie koffie aangee. “Daar is verlede nag by die studeerkamer ingebreek. Die kluis is oopgemaak en daar is in laaie gekrap!”

“Wát? Is daar iets weg? Tante se pêrels?”

Die ouer vrou skud net haar kop, maar haar hand raak in ’n onwillekeurige gebaar aan haar hals wat vanmôre melkwit teen haar hennakleurige kapsel afsteek.

“Daar is gelukkig niks weg nie, Laura, maar ’n mens voel so aangetas.”

“Nee wat, vergeet dit nou, Welma,” sê prof. Helmer waar hy in die gangdeur kom staan het. “Niks is weg nie en nie een van ons is beseer nie. Buitendien, die polisie kon nie eens ’n vingerafdruk kry nie. Nee, dié dief het geweet wat hy doen.”

“Dis darem ’n vreemde soort dief wat inbreek sonder om te steel,” sê Seppi en gooi vir hom nog koffie in.

“En netnou kom die kalant terug,” sê Douw bekommerd. “Ons sal ander slotte moet laat insit as Pa reken hy het deur die stoep­deur ingekom.”

“Ja, hy het beslis ’n sleutel gehad. Of ’n loper. Ons sal ’n ander slot moet kry,” sê Karel Helmer en kom sit ook aan tafel. “Maar wie hy ook al was, iets het hom blykbaar hewig laat skrik. Dié dat hy alles net so gelos en laat spaander het.”

“Dalk het ou Jock vir hom geblaf,” sê Laura spottend, en die ander kan nie help om te lag nie.

“Foei tog,” sê Douw. “Elke keer dat my ou hond sy stert swaai, is ek dankbaar dat hy nog tekens van lewe toon. En ek weet nie eens watter jaar ek hom laas hoor blaf het nie.”

“Nou ja, pluis julle nou maar die inbraak uit,” sê Laura. “Ek gaan ’n bietjie rus, want netnou moet ek stad toe om my trourok te gaan aanpas. Ek het so gewig verloor dat hulle dit moes ver­stel.”

“Ja, kom ons praat liewer oor mooi dinge,” besluit tant Welma. “Van nou af tot Saterdag mag niemand weer die inbraak nóém nie!”

“Dis nou te sê as daar nie weer een plaasvind nie,” sê Seppi en Douw pomp hom onsag in die sy. Hy ken tant Welma, sy het bedoel wat sy gesê het. Van nou af moet die atmosfeer rosig wees. Sy glo onwrikbaar in gemoedelikheid onder alle omstandighede. Ek wil julle sien glimlag, is haar geliefkoosde gesegde, al vergeet sy dit soms self.

Toe Laura die middag terugry van die bruidsboetiek in die middestad, swaai haar gedagtes soos ’n pendule heen en weer tussen die verruklike vaart van die oggend en die inbraak tuis. Die dag het so sielsalig begin, dink sy wrang, maar die wêreld se wanklank het gou genoeg ingesluip. En dis waar wat tant Welma gesê het. ’n Mens voel bepaald aangetas noudat daar ’n inbraak was. Wat sou die dief gesoek het? En wat het hom laat skrik? Ook bly daar ’n kriewelgedagte in haar agterkop: Waarom was Ruben vanoggend by tye so beangs? Dit was asof hy hom om die dood nie kon oorgee aan ’n sorgelose samesyn met haar nie. En dit ’n paar dae voor hul troue …

Dis toe sy by ’n stopstraat naby die huis stilhou dat ’n donker motorfiets brullend uit ’n dwarsstraat peul en vlak voor haar motor tot stilstand kom. Sy sien net die sonlig op ’n blinkswart valhelm blits en ’n swart gehandskoende hand wat omhoog ge­swaai word. Die volgende oomblik versplinter die windskerm in duisende silwer skerfies …

“Maar het jy glad géén idee wie dit was nie?” wil Gustav vir die soveelste keer weet waar almal in die woonkamer bymekaar is. Laura skud net haar kop en Ruben kyk hom ietwat gesteurd aan.

“Sy hét mos nou al gesê alles het te vinnig gebeur.”

“Ag wat,” paai tant Welma, “daar is nie eens ’n skrapie aan haar nie. Ek begin dink die man wou haar nie beseer nie, dié dat hy haar as ’t ware tyd gegun het om plat te val. Daar is darem altyd sóveel om voor dankbaar te wees.”

“En om te vrees ook!” hou Gustav vol, sy oë somber op Laura wat styf teen Ruben op die bank sit. En dié keer beaam Douw en Seppi sy woorde luidkeels.

“Ja-nee, dis te erg,” brei Seppi uit. “’n Inbraak én ’n klipgooi­ery – als op een dag!”

Ruben kyk hom net stroef aan. Maar Gustav is nie klaar nie. Hy staan vinnig op, druk sy hande verwoed in sy broeksakke.

“So iets mag net nie weer gebeur nie!” sê hy driftig. “Sulke dinge versteur die goeie orde van ’n mens se lewe. Niemand het die reg om dit aan iemand anders te doen nie. Dis … dis ’n ingryping van alles wat bóós is!”

“Daar het jy iets,” sê Ruben met koele nadruk toe almal verskrik stilbly. “Want in die lewe gaan dit hoofsaaklik om die goeie orde. En wee hom wat dit versteur.”

“O, dis diep woorde,” sê tant Welma ingenome. “En dit uit die mond van ’n bruidegom.”

“Uit die mond van ’n prokureur,” sê Douw skerp, “want ’n bruidegom sou lankal van bekommernis beswyk het. Laura kon dóód gewees het, hoor!”

Prof. Helmer kug-kug en druk sy vingerpunte teen mekaar.

“Kyk,” sê hy bedaard, “ons moet nou nie dinge uit verband uit ruk nie. Hier was ’n inbraak en Laura is met ’n klip gegooi. Dis traumaties, maar niemand is teen trauma gevrywaar nie. Maar ons sal die lewe vir onsself onmoontlik maak as ons onsself as slag­offers begin sien. Kom ons gaan slaap nou en vergeet voorlopig van hierdie voorvalle, en konsentreer op Saterdag se troue wat tog sekerlik vreugdevol sal wees.”

“Hoor-hoor!” sê tant Welma geesdriftig, en bied dadelik aan om vir Laura warm melk in die bed te bring. Dit werk tog so kalmerend.

Maar in haar kamer lê Laura lank en rondrol. As sy haar oë toemaak, sien sy die blink visier van die valhelm, die swart hand hoog gelig teen die blou van die lug, en voel sy haarself skuins vooroor op die sitplek val ’n breukdeel voordat die klip teen die ruit bars. Sy bly wonder wie dit was. En waarom hy dit sou ge­doen het? Wat sou hy op hierdie oomblik doen? wonder sy wild. Dalk sit hy iewers in ’n kroeg en lag.

Toe tant Welma eindelik met die warm melk opdaag, drink sy dit dankbaar, luister gedwee na haar soetlike maar goed bedoelde raad. Vergeet nou alles, kindjie. Dink aan mooi dinge. Jy is ’n bruid. Dink wit. Dink wasig …

Laura knik net en sluk haar lag weg. Net soms bewonder sy werklik tant Welma se vermoë om soos ’n kurkprop op ’n situasie te kan dobber.

Maar toe haar stiefma uit is, is sy tog kalmer, selfs vaak. Haar laaste gedagte voordat die slaap oor haar vou, is van Ruben wat haar netnou nog styf teen hom vasgedruk het voordat hy terug na tant Karla is. Weg was sy beheerstheid wat hy so kalm voor die ander gehandhaaf het. Sy lippe was warm op haar wange, haar ooglede, haar mond. En sy arms was snaarstyf om haar. Jy mag nooit iets oorkom nie. Nóóit nie. Jy is my lewe. Só het hy tussen kort asemstote deur gepraat. En by sy motor het hy bly staan totdat sy die voordeur veilig agter haar dig gemaak het.

Wat haar wakker gemaak het, weet sy nie. Sy lê ’n ruk lank roerloos, hoor ou Jock se bekende gesteun soos hy om die hoek waggel en die effense gekraak van die houttrap namate die nag koeler word. Toe raak haar oë gewoond aan die donker, en sy merk die wit vierkant op die vloer voor die kamerdeur.

Sonder om twee maal te dink staan sy op en gaan tel dit op.

Dis ’n brief. Iemand moet dit onderdeur die deur gestoot het. Sy skakel die bedliggie aan en maak dit oop. Dis Ruben se handskrif en sy word bly. Maar met elke woord wat sy lees, sypel die blydskap weg soos water op warm sand.

Laura, ons kan nie meer Saterdag trou nie. Onthou jy wat ek van die wind gesê het? Wel, dit is ’n baie sterk wind hierdie. ’n Stormwind, dit moet jy weet. Maar wat tussen ons is, is nie ’n kersvlam nie. Dit glo ek. Glo my nou ook dat ek op hierdie oom­blik nie anders kan nie. Ruben.