Читать книгу En Chranz - Johann Widmer - Страница 5

S Sprützehüüsli isch s Chefi gsii vo öisem Doorf.

Eigetli isch es s Füürweerdepo gsii mit de Schluuchwäge, de Motoorsprützi, de lange Leitere, Schuufle, Sandseck und susch no Materiaal wos bin ere Brouscht pruucht hät.

A dèm Huus isch no e chliini Chamere aappoue gsii, s Chefi vom Doorf. E staarchi, schwarzi Eichetüür mit eme riisige Maaarderschloss vo usse (topplet) gsicheret, hät di Guete vo de Bööse im Doorf trännt. I de Zäle häts zwee Schräge überenand ghaa mit Strooseck und Wuleteckene und im Egge sind zwee Chübel gstande, eine vol Wasser und der ander, mit eme Teckel, hät mer pruucht zum Sächeli mache. En chliine Hocker isch ales Mobiliaar gsii und dä isch under em vergitterete Feischterli gstande, aber er hät preziis nöd glanget zum Useluege.

Mer wiirt ja schliessli au nöd is Chefi gspeert zum Useginöffle.

Bis zum Chriegsändi isch s Sprützehüüsli s Aräschtlokaal, d «Chischte» vom Militäär gsii, wo Soldaate wo nöd guet too händ oder suscht in irgend e Chalberei verwicklet gsii sind, händ müese iri Strooff abhocke.

Dän hät d Gmeind das Lokaal useputzt, vor alem d Wänd frisch gwiissget will die Bildli a de Muure nüüt gsii wèèrid für chliini Chind und fromi Tantene.

Aber die speert mer ja gaar nöd ii.

So, jetz hetted mer sone schööns Chefi ghaa aber kei Gaschtig drin. Immerhin hät mer de chliine Buebe mit em Woort «Sprützehüüsli» Angscht gmacht, wänns nöd rächt händ wele pariere.

Mer händ aber im Doorf au kein Polizeiposchte ghaa und es isch alemaa au nöd nöötig gsii, seigs will ali so braav gsii sind, seigs will di öisrige Halungge so gfitzti Kärli gsii sind, das mers nie verwütscht hät, aber für de Fall, wän en frömde Glünggi verbii chèèmti, hämer es guet verriglets uusbruchsichers Chefi ghaa.

Eimool im Monet isch das Lokaal putzt woorde und d Wuleteckene gwächslet. Au die beide Schlösser, daas i de Tüüre und s Maarderschloss händ en Sprutz Charesalbi us em Stiizli überchoo.

D Schlüssel sind im Gmeindshuus gsii und es wiiters Pèèrli bim Glauser Fritz, em Chefiwäärter, dèè wo au d Milchfuer und d Camionaasch zum Baanhoof gmacht hät. Er isch zwei Mool am Taag uf Efrèètiken übere mit sim Fuerwèrch, am früene Morge und am Oobig und hät d Milch vo de Hütte uf d Baan proocht.

Bim Güeterschuppe hät er die schwèère Chane in en Güeterwage verlade und nachhèèr di gliichi Zaal lèèri Chane uf sis Fuerwerch und dän hät er glueget, seb öppis mit de Baan choo seig, wo uf Lindau hät müese.

Er hät also d «Camionaasch» gmacht für d Baan und es isch fascht jede Taag öppis für in doo gsii. Zaine, Chischte, Seck, Chessel oder Fässli hät er gfèèrgget, ja mängisch hät er undertaags nomool müese faare, wän nöd alls mit eire Fuer ggangen isch.

Aber wän er amen Oobig emool nu sini lèère Milchchane uf em Wage ghaa hät, so hät er Fiiroobig gmacht und isch is Baanhöfli zume gmüetliche Oobigschoppe.

Mängisch hät er au no öppis chliises ggässe, en Fleischchèès, es Wuurschtbroot oder es Chèèsplättli. Es hät em nie psunders heiprässiert. Die eebig Chlöönete vo sinere Frau, ihres böös Muul und iren Voorwurf er heig iren Hoof verschluderet, hät er nüme möge ghööre.

Was hät er defüür chöne, wän si ales ihres Gält vertokteret händ für sini Eltere, wänns defüür au s Vee händ müese noodisnoo verchaufe und dän au no di schönschte Stuck Land.

Bi settige Gedanke hät er amel es Schnäpsli pruucht, susch wär er emänd no überegschnappet.

Er isch gèèrn im Baanhöfli iikeert will deet immer alergattig Gaschtig gsii isch, es isch immer öppis loos gsii und mer hät intressanti Lüüt chöne käneleere.

Woner wider emool is Baanhöfli isch, hät en d Wiirtin scho a de Türe abgfange und en gfròòget, eb er zwee Mane mit irem Karsumpel chöni mitnèè uf Lindau übere, si welid im Rössli loschiere wills am morndrige Taag uf de Gmeind z tue heigid.

Es isch nüüt psunders gsii, das Lüüt gfrooget händ, ebs chönid mitriite und er hät gèèrn Passischier ghaa, will debii für in meischtens en Batze useglueget hät.

Fürs Bagaaaschi hät er en feschte Tariif ghaa.

Won er i de Wiirtsstube zu dene zwee anehöcklet, seit der eint vole Freud: «Jetz schloots aber Drizäni! De Glauser Fritz! Wer het au daas tänkt! Ja, ja, d Wält isch halt au nur es Doorf!» «Lueg au daa, de Korperaal Tobler!» hät de Fritz gstuunet.

Ja, si sind Dienschtkoleege gsii vom Gränzschutz im Chrieg.

Iren Boutrupp hät am Rii une Bunker poue und iigrichtet. E furchtbaar wichtigi und gheimi Aarbet aber völig sinnloos, will di Tüütsche vo änet em Rii zueglueget und jedes Schüfeli Betong zellt händ.

Aber für die Mane isch es halt doch e groossi Ziit gsii und iri Chriegserläbnis händ Generazioone überläbt aber au mängi Soldaatefrau hässig gmacht, wän er zum hundertschte Mool verzellt hät, wie de Sanitääter mit eme Choorb voll Eier, won er frisch rekwiriert hät, èèrschlige s Poort abgrutscht isch in Rii ine. Ooschtere 44 mues es gsii sii …

Bevors ufs Theemaa choo sind, hät de Fritz vernoo, das de Kantoon di ganzi Gmeind nöi vermässe lösi, wäg de Güeter Zämelegi. Jede Puur chömi dänn sis Land an eim Stuck über.

Vilicht sogaar bessers Land als vorane.

Das isch Musig gsii für de Fritz, wo scho lang vome schööne, ebene und fruetige Blätz Land tröimt hät.

Die paar Jucherte won er jetz no ghaa hät, sind Pöörtli oder nassi Tuele, Steihüüffe und vill «Schatte am Waldrand» gsii.

Eb em ächt die beede Geometer chönted nützli wèèrde?

Binere feisse und fuerige «Metzgete» hät di unbesiigti Schwiizer Armee mit em Generaal nomool di Tüütsche in Schach phalte. Die cheibe Schwaabe hettid emänd no di ganzi Wält eroberet, wänn der Adolf nöd öis im Rugge ghaa hett.

Aber will er nöd gwüsst hät was miir im Sinn ghaa händ, hät er müese höfeli tue …

Vo all däm feisse Späck und dène rezänte Wüürscht händ d Hallauer Wiipuure au no profitiert.

Nach es paar tüüffe Güürps häts wider Platz ggèè für es paar «Verdauerli», de Korperaal hät uf Grappa gschwoore, sin Chef hät dänn no en Gonjagg spändiert und de Fritz hät e ganzi Fläsche Chrüüter mit uf de Wääg gnoo.

«Mini Here s isch Polizeistund!» hät de Beizer aagseit und die drei wackere Soldaate sind hinders Huus marschiert (pambelet) wo s Ross mit em Wage ufs gwaartet hät.

Aber si händ sich zeerscht emool a d Huusmuur gstellt und s voorig Wasser abgloo, s Ross hebs dän ringer bim Zie.

Dänn händs iri Chischte und Mässlattene uufglaade und wills grad aagfange hät räägne, händs ales mit Plachene teckt.

De Fritz hät ene no es waarms und weichs Plätzli uf de Brugg gmacht mit ere Rosstecki und nach em Komando «Aufsitzen» händs mit vil Müe und Lache iri Wageburg eroberet.

Aber au de Fuerme hät echli Müe ghaa, uf de Bock ue z choo, will er ja au nöd elei gsii isch. Sonen groossen Aff hät er scho lang nüme ghaa.

Er hät no «Hü» gseit und s Ross hät braav aazoge, aber scho bi de Saagi vorne häts en chliine Halt ggèè, wils hät aafoo schiffe was abe hät möge.

Jetz isch Plaan B choo.

De Fritz isch zu den andere uf d Brugg hindere ghocket, hät ali mit ere Plache zueteckt, hät am verlängerete Leitseil zoge und s Ross isch mit sinere Fuer heizue ggange.

Es hät de Wääg ja guet kännt.

Wos vor de Milchhütte aaghalte hät, isch de Fritz vertwachet und isch go d Milchchane ablaade.

Won er dän die zwee Mane under de Plache gsee hät, isch d Erinerig wider echli fürechoo biinem.

Er hät iren ganze Karsumpel uf en Fäderewage glade wo hinderem Rössli gstanden isch und dän hät er voore a de Wiirtshuustüüre pöpperlet.

S isch natüürli niemer choo, s isch aber im ganze Huus au nienet Liecht gsii.

Aber er hät doch die zwee psoffne Passeschier müese doo ablifere, drum hät er echli feschter a d Tüür pämberet, hät dänn aber grad wider Schiss ghaa, d Frau Ambüel chönntis ghööre und debii vertwache und mit dère hät ers bigoscht nöd wele verheie.

Di zwee eifach ablaade und dän sölids sälber luege wos undere chömed, aber ali Versüech di zwei Murmeli z wecke sind vergäbe gsii.

Do isch em zwüsched all dene Schwiinswüürscht und em Suurchruut won en truckt hät, di gueti Idee uufgstoosse:

«s Sprützehüüsli!»

Er isch heigrännt go d Schlüssel go hole und dän hät er sini Fuer im Chefi zwüscheglaageret.

Es sind beedi es Momäntli zu sich choo, aber es isch ene ales schiissegliich gsii, si händ nu wele pfuuse und öppis gäg de Tuurscht.

Wänn de Brand gnueg grooss isch, goot au en Chrüüter.

Dezue ane söl er au guet sii bi Völlni.

De Fritz hät die zwee Psoffne uf em undere Schrage anepüschelet und debii isch em einte d Brieftäsche usegheit.

Will mer im Zämehang mit «Chefi» a Dieb und Mörder tänkt, hät ene de Fritz ali Wertsache abgnoo und will er dur eigeni, militèèrischi Erfaarig gwüsst hät, das mer i de Chischte Hoseträäger, Schuebändel und Hosegüürt mues abgèè, hät er au daas in Ornig proocht. Dänn hät er beidi Schlösser abgschlosse und isch hei.

Er hät no s Ross abtröchnet und dänn isch er näbedraa uf en Stroohuuffe glääge zum Pfuuse.

Vom Chileturm häts grad drüü gschlage.

Am sibni mues er i de Hütte sii, zum d Milchchane uuflade.

D Frau Eerismaa won i de Poscht hinenuse gwont hät, isch nächti ab dèm Grampool im Sprützehüüsli hine vertwachet, aber si hät wägem Zwätschgebaum vor em Feischter nöd chöne gsee, was dett hine passiert isch. Si hät aber mit überchoo, das im Chefi di ganz Nacht s Liecht prännt hät.

Drum häts ere schaurig prässiert am Morge beziite is Gmeindshuus z choo zum Butze, will mer deet sicher gwüsst hät, wele Halungg iiglochet woorden isch.

Uf em Wääg i d Gmeind isch ere no de Milchfuerme verchoo, wo zimli übernächtiget uusgsee hät. Aber er häts goppel prässant ghaa und hät mit de Geisle klöpft, das sis Ross echli tifiger traabi, s isch aber au scho halbi achti gsii.

I de Gmeind isch zeerscht d Leertochter doo gsii. Si isch echli früener choo wil si no en Brief vom Voortaag nomool hät müese abtippe.

Das tumi Tüpfi hät überhaupt nüüt gwüsst vonere Gaschtig im Chefi, das häts ja überhaupt no nie ggèè sit si i de Stifti isch, aber si häts schüüli spanend gfunde.

Ebs ächt en Röiber vertwütscht händ?

D Frau Eerismaa hät eender uf en Luschtmörder tippet. So znacht, um die Ziit und bi däm Souwätter. «Nei au, aber sonöppis und dänn na bin öis, jeemerli au, d Wält wiirt alls wie schlächter», hät si klöönet.

De Herr Gmeindschriiber wèèrdis dän scho wüsse, hät d Leertochter Heidi trööschtet, aber er chömi hütt echli spòòter, heig er gseit.

D Heidi hät no käni drüü Linie tippet, do schälet s Telifoon.

En Polizischt hät aaglüüte.

Jaa, si seigid doo underwägs wäg eme Gfangenetransport fürs Bezirksgfängnis, aber si seigid nüme ganz sicher, ebs die Delinkwänte im Wislig oder z Efrèètike oder z Lindau müesid go hole.

Ganz iifrig hät d Heidi gseit: «Momoll, Her Wachmeischter, do sind Si ganz richtig bin öis. Die Halungge sind im Sprützehüüsli sicher hinder Schloss und Rigel. D Schlüssel sind doo bi miir im Gmeindshuus.»

Scho glii drufabe sinds mit Blauliecht und hüülende Sireene is Doorf iigfaare, vors Gmeindshuus. Deet isch eine usem Auto ggumpet und ine go d Schlüssel hole.

Die zwee Geomeeter händ immer no iren Ruusch uusgschlooffe, der eint uf em Schrage und der ander am Boden une, will er wäg de Chrüüterfläsche nächti s Übergwicht überchoo hät und vo de Bettstatt abetroolet isch.

Wo d Schlüssel a de Tüüre gklepperet händ, sinds us irne Tröim grisse woorde in en neue Traum, en Alptraum!

Zwee Polizischte sind inechoo, händ gheepet und gholeiet: «Los, los, los, uufstoo ir Spitzbuebe, a d Wand ane stoo, d Händ uf de Rugge!» Und dän sind die zwee tüümlet woorde.

Es isch ales so tifig ggange.

Wos dän in irne verchrugelete Chleider wie aarmi Sünder vor de Polizischte gstande sind, händs würkli kei Fale gmacht. Si händ uusgsee wie zwee Vagante.

Si händ dän no probiert däne Tschügger iri Laag z erchlèère und z säge wèr si sind, aber all iri Uuswiis, Brieftäsche, Portmenee und s Lädermäppli sind wèg gsii.

Aber au d Schuebändel, d Güürt und d Hoseträäger händ gfèèlt, wie sichs im Chefi ghöört und mit de gfesslete Händ chasch au nüüt mache …

Wils ums verecke kei Rue ggèè händ sind d Polizischte no schnäl mitene im Gmeindshuus verbii, aber de Schef isch immer nonig deet gsii und so händs d Heidi gfròòget, eb si die zwee Schlufi käni.

Si hät nu de Chopf gschüttlet.

D Butzfrau hät hingäge gfunde, die gsèchid jo würkli seer verdächtig uus, so wie richtigi Luschtmölch, aber hiesigi seigids uf kän Fall.

Also isch es loosggange mit Blauliecht und Sireene uf Pfäfiken ue is Bezirksgfängnis.

Uf de Taglischwangerstrooss sinds na em Milchfuerme verchoo, wo mit de lèère Milchchane heizuegsprängt isch.

De Fritz hät s Gfüül ghaa, es heig em eine us em Polizeiauto use zuegwunke, aber mit detttige Figuure hät er no nie nüüt z tue ghaa. Er isch en honette und eerliche Bürger gsii.

Woner d Chane bi de Hütte abglade hät isch em d Uufregig im Doorf uufgfale aber er häts prässant ghaa, will er de beede Geomeeter im Sprützehüüsli no iri Sache hät müese bringe.

Er isch scho echli paff gsii, das die zwee nüme doo gsii sind aber er hät grad begriffe…

…»ja vereckt nomool, das hät jetz grad no gfèèlt!» isch em dur de Chopf.

Ganz höfeli hät er uf em obere Schrage dène Mane iri Waar püschelet. Brieftäsche, Hoseträäger, Schuebändel und ales anderi echli mit de Wuletecki zueteckt, hät no di lèèri Chrüüterfläsche mitgnoo und isch dän usetüüselet.

Er isch im Dorf hinenume heizue und hät sich scho echli uf de Krach mit siner Frau diheime gfröit, will daas vo andere Probleem ablänkt.

Wo de Polizischt vo Wislig ufs Bezirksgricht aaglüüte hät und hät wele wüsse, wämer äntli die zwee Strolch bin im us em Chefi abholi, hät mer en uusglachet und gseit er seig meini en alti Fasnacht und echli hinedrii. Die zwee seigid scho lang underwägs.

I sinere Töibi hät er die zwee lauffe loo und ene iigschärft, so schnäl wie mögli abzhaue in Bezirk Wintertuur übere.

Mer hät über die piinlichi Gschicht schnäll Graas wachse loo. Graas, wo uf em Fritz sim nöie Land käs gwachsen isch.

Er hät bi de Güeterzämelegig würkli en groosse Blätz Land überchoo, iiklämt zwüschet zwee staubige Stroosse. De mageri Bode isch fuurztroche gsii und jedi Frucht druf isch verteeret nur i ganz verseichte Sümer häts vilicht es paar schööni Hèrdöpfel ggèè.

Won em de Korperaal Tobler doo gseit hät, er heig meini s grooss Loos zoge mit sim Land, isch er veruckt woorde. Er hät aagnoo die Geomeeter heigid in versecklet wäge säbem Oobig im Sprützehüüsli …

…ja, und hüt isch sis Land ganz ewègg, s hät deet e tüüffi Grueb, e richtigi Goldgrueb womer Chiis usegholt hät für d Autobaan.