Реклама. ООО «ЛитРес», ИНН: 7719571260.
Саха учагының җылысы
Якут атка атланса…
Якут әдәбиятының классик шагыйрьләре
Өксөкүлээх Өлөксөй
Кам төше
Алампа
Ватаным
«Җырларга рөхсәт ит…»
Платон Ойунский
Анам Евдокия каберендә
Кызыл шаман (Олоңхо-тойуктан1 өзек)
Күннүк Уурастыырап
Хуш, Кавказ!
Саха кубызы
Семён Данилов
Саха мәхәббәте
Кар
Өксөкүлээх (Кулаковский) турында баллада
Олоңхо тәмам булгач
Леонид Попов
Сөйкемле акчарлаклар
Шагыйрь йөрәге
«Чолбон – Тимерказык йолдызы син…»
Моисей Ефимов
Борынгы чәркә
Бабалар хәтере
«Тау елгасы булырмын мин…»
Якут әдәбиятының хәзерге заман
Наталья Харлампьева
Туган телем
«Мин – көчле хатын-кыз. Мин – якут…»
Гоби даласында төш
Азия Ана (Гыйбадәт кылу)
Борынгы төрки хатын-кызлар турында триптих
Сэмэн Тумат
«Әрләшүләр була инде кайчак…»
«Шәмгә карыйм, дуслар. Һәм көнләшәм –…»
«Көзге җил тузгыта яфракларны…»
«Яңа көннең илчесе –…»
Ойуку
Шашкачы
Поши
Елга көлә
Урсун
Җааңны9 беренче күрүем
Безнең суык турында
Күбек
Алдан10 ташы
Чуумпу11
Сиэн Кынат
«Карлар улы, мин – тундраның бик бәхетле янар улы…»
«Тау сыртлары – өер-өер яшь юртаклар…»
«Бу – минем иң язгы шатлыгым…»
«Ул илләрдә, җанга тынлык тулы…»
«Мин югалттым җанга якын кешеләрне –…»
«Син чиге юк гасырларның чагылышы, тантанасы…»
«Син – чәчәгем минем…»
Саргы Куо
«Мин исән…»
ТУГАН ҖИРЕМ – БИШЕГЕМ
«Мин күкләрдә очтым, сөюләрне…»
Умсуура
Минем өч җаным
«Мин беләм: юк бүтән…»
Әйт минем исемем
Минем йөрәк
Иосиф Кобяков
Мәгънә һәм юл хакында
Язмышым минем
Күп нәрсә ят, әмма барысы да түгел
Илек баласы18
Нарат җиләге
Виталий Власов
Күрәзәче
Сүз
Ирек тәме
Медитация
Куорсуннаах
Ыруыннан бороң-саханың мин
Саха халкы шәҗәрәсе
Өндәү
Ирекле уй
Шаман түгел мин…
Елизавета Мигалкина
«Бар нәрсәдән разыймын мин бүген…»
«Бу таш урман уртасына кереп…»
«Шыксыз гына салкын бер бүлмәдә…»
«Хушлашканда, җәем мине…»
«Йөрәгем талчыккан минем…»
Яна Байгожаева
Сөю җыры
Бөек бәхет
«Тәрәзәдән яз карады…»
«Дөнья күргән өлкән апам беркөн…»
«Мин гүя пыяла диварлар эчендә…»
«Гыйнварның зәмхәрир һавасын…»
Зинаида Архипова
«Тәкъдир ирек бирде бурычка…»
«Күкләрдән, ал кояш астыннан…»
«Талчыккач хәл эстәргә…»
«Ияр күрмәгән ат сыман…»
«Борылып карасам – суынган эзләрем…»
Долгура
«Яшермисең – күзләремнең тар сызыгы…»
Йолдызлар эзлик
«Язмаганмы – карынымда…»
Изге Алтайда (Циклдан)
Якут әдәбиятын чагыштырмача яшь язма әдәбиятлар рәтенә кертәләр. Безнең әдәбиятка нигез салган бөек Алексей Кулаковский – Өксөкүлээх ХХ гасыр башында «Баянай әфсене» шигырен бастырып чыгара, шул вакыттан якут язма әдәбиятының тарихы башлана да.
Әлеге вакыйгада хәзерге галимнәрнең биниһая оештыру эшчәнлеге дә чиксез, шул ук вакытта иң беренче чиратта монда олоңхоның кануни текстын әзерләп калдырган Платон Ойунскийның, эпосны рус теленә тәрҗемә итүне һәм китап итеп бастырып чыгаруны оештырган Семён Даниловның тырышлыгы аеруча зур.
.....
Дөрес, узган гасырның 90 нчы елларыннан соң аралашу кимеде, ләкин якут һәм татар халыкларының үзара мөнәсәбәтенә яшьләр яңа сулыш өреп җибәрде. Яшь шагыйрьләребез Казанда узган төрки шигърият фестивалендә катнашты, ә яшь татар шагыйрьләре Якутскта узган «Олы кар сөенече» халыкара шигърият фестиваленең кадерле кунаклары бул-ды. Шунысы таң калдыра: нәкъ менә яшь якут шагыйрьләре Гаврил Андросов белән Рөстәм Каженкин һәм татар язучылары Ленар Шәех белән Рөстәм Галиуллин беренчеләрдән булып дустанә мөнәсәбәтләрне кире кайтардылар, ә хөрмәтле Ркаил Зәйдулла белән Газинур Морат ике төрки халык каләм ияләренең дуслыгын ныгыттылар. Гасырлар төпкеленнән килгән борынгы бәйләнешләрне яңартканнары һәм җанландырганнары өчен без аларга рәхмәтле. Төрки туганнарыбызга тартылу һәрвакыт йөрәкләребездә яшәде бит!
Әлеге зур булмаган «Якут шигърияте антологиясе»нә без якут әдәбиятының нигез ташларын салган классикларыбыз:
.....