Темірбеков Садуахас. Өнегелі өмір. Ш. 35

Оглавление

Коллектив авторов. Темірбеков Садуахас. Өнегелі өмір. Ш. 35

Құрметті оқырман!

Темірбеков Садуахас

Темирбеков Садуахас Темирбекович. Кандидат философских наук, профессор

С.Т. ТЕМІРБЕКОВТІҢ ҒЫЛЫМИ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЖӘНЕ МӘДЕНИ-ҚОҒАМДЫҚ ҚЫЗМЕТІНІҢ ҚЫСҚАША ОЧЕРКІ

МҰРАҒАТ ҚҰЖАТТАРЫ

ӨМІР ӨТКЕЛДЕРІ

АНАНЫҢ АҚ СҮТІ

ӘКЕ КӨРГЕН ОҚ ЖОНАР

АУЫЛЫМ – АЛТЫН БЕСІГІМ

ҰШҚАН ҰЯМ

АРЫСБАЙ АТАМНЫҢ БАТАСЫ

МЕНІҢ УНИВЕРСИТЕТІМ

СТУДЕНТ КЕЗІМІЗДЕГІ ОҚЫТУШЫЛАРЫМЫЗ ТУРАЛЫ СӨЗ БОЛҒАНДА, ЕҢ АЛДЫМЕН ФИЛОСОФИЯ ҒЫЛЫМДАРЫНЫҢ КАНДИДАТТАРЫ, ДОЦЕНТТЕР

АҚ НИЕТ, АДАЛ ЕҢБЕК – ӨМІРЛІК МАҚСАТ

ХАЛҚЫМЫЗДЫҢ ҰЛЫ ПЕРЗЕНТІ Д.А. ҚОНАЕВ МЕКТЕБІНЕН ӨТКЕН ЖЫЛДАРЫМ

І ХАЛЫҚАРАЛЫҚ Ө. ЖОЛДАСБЕКОВ СИМПОЗИУМЫНДА СӨЙЛЕГЕН СӨЗІ (Алматы, 1 наурыз 2011 ж.)

ҒЫЛЫМИ МАҚАЛАЛАР

О некоторых проблемах духовной жизни национальной молодежи в условиях города алма-аты

Суверенитет республики и некоторые проблемы развития национальной культуры

О сущности духовной культуры и формировании духовной личности

Культура и наука в системе образования

Рынок и национальная культура

Национальная культура в контексте современной рыночной цивилизации

Отражение ценностей культуры и ценностей цивилизации в личностных качествах современного человека

Көпжасар НӘРІБАЕВ,ҚР ҰҒА академигі. РУХЫ БИІК, МӘДЕНИЕТІ ЖОҒАРЫ ҚАЙРАТКЕР

Шейх Әбсаттар қажы ДЕРБІСӘЛІ, филология ғылымдарының докторы, профессор. ӨМІРДЕ ЖАЙДАРЫ, ҚЫЗМЕТТЕ АДАЛ ДА ӘДІЛ ЕДІ

Вячеслав Иванович РОМАНОВ, заместитель заведующего отделом науки и учебных заведений ЦККомпартии Казахстана (1980-1987 гг.), Отличник высшей школы СССР, Почетный работник образования РК. ДУХОВНЫЙ ПРЕДСТАВИТЕЛЬ ДОБРОСОВЕСТНОГО СЛУЖЕНИЯ ОТЕЧЕСТВУ

Әлия Рмғазықызы МАСАЛИМОВА, философия гылымдарының докторы, профессор. С.Т. ТЕМІРБЕКОВ – ҒАЛЫМ-МӘДЕНИЕТТАНУШЫ, ҚОҒАМ ҚАЙРАТКЕРІ

Мәлік-Айдар Хантемірұлы АСЫЛБЕК, ҚР ҰҒА академигі. ҚАЗАҚТЫҢ ШОҚТЫҒЫ БИІК АЗАМАТЫ – САДУАХАС ТЕМІРБЕКОВ ТУРАЛЫ

Жабайхан ӘБДІЛДИН, ҚР ҰҒА академигі. ТАМАША АДАМ, ҮЛГІЛІ ҰСТАЗ

Жақан МОЛДАБЕКОВ, философия ғылымдарының докторы, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ профессоры. ҚАЗАҚ ЕЛІ МӘДЕНИЕТІН ЗЕРТТЕГЕН ҒАЛЫМ

Тұрсын ҒАБИТОВ, философия ғылымдарының докторы, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ профессоры. ҚАЗАҚСТАНДА МӘДЕНИЕТТАНУ ІЛІМІНІҢ НЕГІЗІН ҚАЛАУШЫ

Уахит Хамзаұлы ШӘЛЕКЕНОВ, ҚР ҰҒА Құрметті академигі. ҰСТАЗ, ҒАЛЫМ ЖӘНЕ ҚОҒАМ ҚАЙРАТКЕРІ

Е.А. КУЗНЕЦОВ, доктор исторических наук, профессор, академик МАН В. ВОСПОМИНАНИЯ О С.Т. ТЕМИРБЕКОВЕ

Қырғызбай БАҚТЫБАЕВ, физика-математика ғылымдарының докторы, профессор. ҚАЙРАН СӘКЕҢ-АЙ !

Тынысбек Шәріпұлы ҚАЛМЕНОВ, ҚР ҰҒА академигі. ҒҰЛАМА ҚАМҚОРШЫ АҒА

Аманжол ҚАСАБЕК, философия ғылымдарының докторы, профессор. ӨМІРІ ҮЛГІ ҚАЙРАТКЕР-ҰСТАЗ, КӨРНЕКТІ ТҰЛҒА

Зарема ШАУКЕНОВА, ҚР БҒМ Ғылым комитеті Философия, саясаттану және дінтану институтының директорыЖАНЫ ЖАЙСАҢ АҒА ЕДІ

Мәкен БЕКТҰРОВ, профессор. АСЫЛ ТҰЛҒА

Айтқожа БИҒАЛИҰЛЫ, биология ғылымдарының докторы, профессор. БІЛІМ МЕН ҒЫЛЫМНЫҢ ЖАНАШЫРЫ ЕДІ

Құбығұл ЖАРЫҚБАЕВ, психология және педагогика ғылымдарының докторы, профессор. САДУАХАС ТЕМІРБЕКОВ

Пернебек МОМЫНҰЛЫ, Қ.А. Яссауи атындағы ХҚТУ мен Т. Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясының профессоры, музыка зерттеушісі. МЕМЛЕКЕТ ЖӘНЕ ҚОҒАМ, МӘДЕНИЕТ ҚАЙРАТКЕРІ ТЕМІРБЕКОВ САДУАХАС ЖАЙЛЫ ОЙЛАРЫМ

Майкл ГЛЯНЦ, профессор, Боулдер, Колорадо (США) В ПАМЯТЬ О МОЕМ СВАТЕ ҚҰДА – ПРОФЕССОРЕ САДУАХАСЕ ТЕМИРБЕКОВЕ

Хабибулла Успанович УСПАНОВ, доктор химических наук, профессор. ЗАМЕЧАТЕЛЬНЫЙ ЧЕЛОВЕК НАШЕГО ВРЕМЕНИ

Жеткерген Әнесұлы АРЗЫҚҰЛОВ, медицина ғылымдарының докторы, профессор. САДУАХАС ҚҰДАМ ЖАЙЛЫ БІР ҮЗІК СЫР

Гүлнәр Әлібекқызы СӘРСЕНБЕКОВА, Қ.И. Сәтбаев атындағы ҚазҰТУ тәрбие жұмысы жөніндегі проректоры. ҰЛАҒАТЫ МОЛ ТҰЛҒА

ШЫМКЕНТ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ МӘДЕНИЕТ ИНСТИТУТЫ ҰЖЫМЫНЫҢ ЕСТЕЛІКТЕРІ

Мамытбек ҚАЛДЫБАЙ, Жазушы. МӘДЕНИЕТ ИНСТИТУТЫНЫҢ ТҰҢҒЫШ РЕКТОРЫ

Жақан МОЛДАБЕКОВ, философия ғылымдарының докторы, профессор. МӘДЕНИЕТТІ ОРТА ҚАЛЫПТАСТЫРЫП, ӨРКЕНИЕТТІ ЕЛ БОЛУ АРМАНЫ ЕДІ

Әшім ЖАНЫСБЕКОВ, тарих ғылымдарының кандидаты, профессор. АҒА ҚАМҚОРЛЫҒЫМЕН АУЫЛДЫҢ, ЕЛДІҢ ЖАСТАРЫ ӨСТІ

Өтеген ҒҰБАЙДУЛЛИН, ардагер ұстаз, Қазақстанның еңбек сіңірген жоғары мектеп қызметкері, профессор. ТАУ ТҰЛҒА

В.СКИТНЕВСКИЙ, профессор университета «Мирас» СЫН ВРЕМЕНИ

С.Н. ГЕВИЧ, Заслуженный работник высшей школы РК, профессор РСИУ. ВЕЛИКОЕ ПРИЗВАНИЕ

Есенәлі ОМАРҰЛЫ, педагогика ғылымдарының докторы, профессор. РУХАНИ ҰСТАЗ

Медет МАМЫТШЫ, еңбек ардагері, философия ғылымдарының кандидаты, профессор. МАҚТАН ТҰТАР АҒАМ ЕДІҢІЗ

Едіге БАЛАБЕКОВ, педагогика ғылымдарының кандидаты, М. Әуезов атындағы ОҚМУ доценті. ҰСТАЗ ҰЛАҒАТЫ

Санаққали БАЙЖҰМАНОВ, ҚР оқу ісінің үздігі, М. Әуезов атындағы ОҚМУ доценті. ЕСТЕН КЕТПЕС ЖЫЛДАР

Нәсіпқаным КАМАЛОВА, профессор, ҚР Мәдениет қайраткері. КӨПКЕ КӨШБАСШЫ БОЛА БІЛГЕН АЗАМАТ БЕЙНЕСІ

Дайын НЫҒМЕТҰЛЫ, профессор. ӨМІРІ ӨНЕГЕЛІ ҰСТАЗ ЕДІ

Асма КАЛЫБЕКОВА, академик АГН РК, доктор педагогических наук, профессор. ДУХОВНЫЙ КАМЕРТОН

Серікбай Зарлықұлы ЖОЛДАСОВ, М. Әуезов атындағы ОҚМУ доценті. ДАРА ТҰЛҒА

ЕЛ АЗАМАТТАРЫНЫҢ ЕСТЕЛІКТЕРІ

Тілләбай МАҚҰЛБАЙҰЛЫ, ҚР Еңбек сіңірген экономисі, Қазығұрт ауданының Құрметті азаматы, Республикалық дәрежедегі дербес зейнеткер. КІСІЛІК ПЕН КІШІЛІКТІ ТЕҢ ҰСТАҒАН АЗАМАТ

Мүслім ДАЙЫРБЕКҰЛЫ, дәрігер, Қазақстанға еңбегі сіңген қайраткер. СӘКЕҢ – ҒҰЛАМА, ОЙШЫЛ

Амалбек Қозыбақұлы ТШАНОВ, мемлекет және қоғам қайраткері. ҚАЗАҚҚА «МӘДЕНИЕТТІ» СІҢІРУ АРМАНЫ ЕДІ…

Өсерхан ҚАРАБАЕВ, ҚР ІІМ-нің еңбек сіңірген кызметкері, ОҚО Ордабасы, Төле би, Сайрам аудандарының Құрметті азаматы, полиция полковнигі. ҚАЗЫҒҰРТТЫҢ БИІГІ

Жарылқасын БОРАНБАЕВ, ҚР Жазушылар және Журналистер одағының мүшесі. ҒҰМЫРДАРИЯНЫҢ ЖАҒАЛАУЫНДАҒЫ ОЙЛАР

Перне ҚАЛДЫБАЕВ, немере інісі «ШЕКТЕН ШЫҚПАҢДАР» ДЕП ӨСИЕТ АЙТАТЫН ЕДІ

Нұрділда Келжанұлы ТҮЗЕЛБАЕВ, інісі, медицина ғылымдарының докторы, профессор. САДУАХАС АҒА БӘРІМІЗГЕ БІРДЕЙ ҚАМҚОРШЫ ЕДІ

Сайлаубек ШАЛХАРОВ, доктор медицинских наук, профессор. ОПОРА НАЦИИ (Штрихи к портрету Садуахаса Темирбекова)

Өмірбек ТЕМІРҰЛЫ, заңгер, «Құрмет» орденінің иегері, Төле би және Сарыагаш аудандарының Құрметті азаматы. СӘКЕҢМЕН ЖҮЗДЕСУ, СӨЙЛЕСУ ҒАНИБЕТ ЕДІ ҒОЙ!

Тәліпбек ӘЛЖАНОВ, еңбек ардагері, ҚР Мәдениет қайраткері, пауэрлифтингтен жеті дүркін Азия жеңімпазы, спорт шебері. ҚАЙРАН КӨКЕМ-АЙ!

Әуезхан ТҰРДАЛИЕВ, техника ғылымдарының докторы, профессор. ӨМІРІ ӨНЕГЕЛІ ТҰЛҒА, АСЫЛ АҒА!

Ләззат Хамитбекқызы ТӨЛЕШОВА, тарих ғылымдарының кандидаты, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ҰУ-дың доценті. АТАҒА ДЕГЕН АЛҒЫС СЕЗІМІМ ШЕКСІЗ

Успанов МАЛИК, племянник. ВОСПОМИНАНИЯ О ДОБРОМ И БЛИЗКОМ МНЕ ЧЕЛОВЕКЕ

Төребек ТЕМІРБЕКҰЛЫ, Төле би ауданының Құрметті азаматы, кенже інісі. ДАРА ДА ДАНА АҒА ЕДІ

Марат ТЕМИРБЕКОВ, сын. О МОИХ РОДИТЕЛЯХ

Жанар ТЕМІРБЕКОВА, немересі, экономика ғылымдарының кандидаты, қауымдастырылған профессор. УАҚЫТТЫҢ ИІРІМІ: АТАМ, АПАМ ЖӘНЕ БІЗ

Момбек ӘБДІӘКІМҰЛЫ, жазушы, Қазақстан Жазушылар одағынъщ мүшесі. ӨМІРДЕН ӨТТІ ҰЛЫ АДАМ

ҚАЗЫҒҰРТТЫҢ ҚАСИЕТТІ ӨРЕНІ. Садуахас Темірбекұлының 70 жылдығына арнау

Немат КЕЛІМБЕТОВ, жазушы, филология ғылымдарының докторы, профессор. ФАРИДА ЖЕҢГЕЙ

Қалибек ШАЙЖАН, шәкірті, Шымкент педагогикалық мәдениет институтының түлегі. АЛАСАРМАС ТАУ ТҰЛҒА

ПРОФЕССОР С.Т. ТЕМІРБЕКОВТІҢ ҒЫЛЫМИ ЕҢБЕКТЕРІНІҢ ХРОНОЛОГИЯЛЫҚ КӨРСЕТКІШІ

ПРОФЕССОР С.Т. ТЕМІРБЕКОВТІҢ ӨМІРІ МЕН ҚЫЗМЕТІНІҢ НЕГІЗГІ КЕЗЕҢДЕРІ

Отрывок из книги

Қоғамның рухани-адамгершілік құндылықтары жеке тұлғаның құндылықты бағдарына және қажеттіліктеріне, адамның дүниетанымдық көзқарастары мен мінез-құлқына негізделеді. Руханилыққа ұмтылатын адам жоғары адамгершілік қасиеттерге ие болады, айтулы тұлғаға айналады, әлемдік мәдениеттен сусындайды, өзініц азаматтық парызын орындауга жауапты қарайды. Танымал мемлекет және қоғам қайраткері, білікті мәдениеттанушы, көрегенді де ұлағатты ұстаз – Темірбеков Садуахас Темірбекұлы нақ осындай адам болатын. Ендеше «Өнегелі өмір» сериясыныц 35-шығарылымы дарынды ғалымға арналмақ.

С.Т. Темірбеков 1932 жылы 31 желтоқсанда Оңтүстік Қазақстан облысы Төле би ауданы Ұзынбұлақ ауылы Алгабас елді мекенінде дүниеге келген. Ол С.М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университеті философия факультетін алғашқы түлектердің бірі болып бітіргеннен кейін, Қызылорда облыстық дәрістік бюроның директоры болады.

.....

Сонымен, философия факультетінің бірінші курсының студенті болып жүріп жаттық. 1949 жыл – тұрмыстың ауыр кезеңі, күн көрудің өзі оңай емес. Бірақ та студенттердің білімге деген құштарлығында шек жоқ. Оған ұмтылуымыздың түрі басқаша. Біздер, яғни, елден келгендер орыс тілін қалай да тез игеруге күш салдық. Және білімдегі олқылықтарымызды толтыру керек. Оның үстіне өтіп жатқан жаңа материалдарды үлгермесек болмайды. Сабақ таңертеңгі сегізде басталады. Әр сағаты 50 минуттан 6 сағат, 2-де бітеді. Түскі тамақты іше салып, Пушкин атындағы кітапханаға келіп отырамыз. Ол жерден түнгі онда шығып, он бірлерге жетер-жетпесте келеміз. Нан жеп, шай ішеміз де жата кетеміз. Таңертең сол цикл қайта басталады. Демалыс күні ерте тұрып, таңертеңгі шайымызды іше салысымен кітапханаға барып, кезекке тұрамыз. Адам көп келеді. Орын жетіспейді. Жарық дүниені көруден қалдық. Басқа институтта оқитын жолдастарымыз іздеп келіп, таба алмай кетеді. Бір күні ауылшаруашылық институтында оқитын Ниязбек Қуатбеков деген сыныптас досым мені тауып алып: «Пушкин кітапханасына кереует қойып, сонда жатып алсаң болады ғой» деп ренішін білдірді. Не керек, осы қарқынмен екінші курсты бітіріп, басымды көтеріп қарасам айналамда жарық дүние бар екен. Өзім жігіт болып қалыппын. Ал қыздар бойжетіп, сұлуланып кетіпті. Осылайша студенттік өмірдің жаңа дәуірі басталды.

Университетте оқып жүргенде ерекше есте қалатын бір оқиға болды. Қыркүйектің аяғына жақын опера театрында ректор Төлеген Тәжібаевтің бірінші курстың студенттерімен кездесуі болды. Жиналыс ашылды. Ректорға сөз берілді. Оған дейін ол кісіні мен көрген емеспін. Сондай жарасымды киінген, түрінен нұр жауып тұрған адам. Трибунаға шығып баяндамасын бастап кетті. Даусы жай шығады, асықпай сөйледі. Өзіне жиналған жұртты тарта бастады. Бір кезде аудитория жым болды. Әрбір сөзі естіліп тұр. Ол кезде микрофон атымен жоқ. Сөзінің негізін біздерге, бірінші курс студенттеріне арнады. Менің есімде қалғаны медалистер туралы айтқаны:

.....