Читать книгу Ubezpieczenia gospodarcze i społeczne. Zbiór zadań - Maciej Cycoń - Страница 6

Agent ubezpieczeniowy – przedsiębiorca wykonujący działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej zawartej z zakładem ubezpieczeń, wpisany do rejestru agentów. Wykonywana przez niego działalność w zakresie dystrybucji ubezpieczeń (tj. czynności agencyjne), realizowana jest w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń.

Broker ubezpieczeniowy – osoba fizyczna albo osoba prawna, posiadająca wydane przez organ nadzoru zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń, wpisana do rejestru brokerów. Wykonywana przez niego działalność w zakresie dystrybucji ubezpieczeń (tj. czynności brokerskie), realizowana jest w imieniu lub na rzecz klienta.

Funkcja ochrony ubezpieczeniowej – wynika bezpośrednio z istoty metody ubezpieczeniowej i pełni nadrzędną rolę wobec pozostałych funkcji ubezpieczeń. Na płaszczyźnie ekonomicznej zakup ochrony ubezpieczeniowej oznacza pewność (po spełnieniu postulatu zasady realności ochrony ubezpieczeniowej) uzyskania świadczenia, będącego rekompensatą za powstałe straty. Z kolei rozpatrując aspekty psychologiczne, zwrócić należy uwagę na wpływ świadomości samego istnienia ochrony ubezpieczeniowej na poczucie bezpieczeństwa ubezpieczonego.

Funkcja prewencyjna ubezpieczeń – stanowi pochodną istnienia funkcji ochrony ubezpieczeniowej i dotyczy podejmowania działań zapobiegających pojawianiu się wypadków ubezpieczeniowych oraz przeciwdziałania powiększaniu się skutków tych wypadków.

Funkcja finansowa ubezpieczeń – podobnie do funkcji prewencyjnej, jest pochodną funkcji ochrony ubezpieczeniowej. Świadczenie ochrony ubezpieczeniowej jest uzależnione od zgromadzenia przez zakłady ubezpieczeń znacznych środków finansowych na pokrycie ewentualnych strat powstałych u podmiotów objętych ochroną. Akumulacja środków przez zakłady ubezpieczeń wpływa na transfer części dochodów gospodarstw domowych na rynki kapitałowe, a więc przyczynia się do przekształcania oszczędności w inwestycje, co z kolei wpływa na ogólny rachunek dochodu narodowego.

Funkcja redystrybucyjna ubezpieczeń – uiszczana składka ubezpieczeniowa jest proporcjonalna do ryzyka wnoszonego do funduszu ubezpieczeniowego i nie redukuje silniej wyższych dochodów (majątku), faworyzując przy tym niższe dochody (majątek). Redystrybucja w ubezpieczeniach sprowadza się do przeniesienia dochodu danej osoby w czasie, a jej efektem jest zachowanie niezmienionego stanu majątkowego osoby lub przedsiębiorstwa dotkniętego wypadkiem ubezpieczeniowym.

Klasyfikacja kodeksowa ubezpieczeń – w Kodeksie cywilnym wyróżniono ubezpieczenia majątkowe oraz ubezpieczenia osobowe. Kryterium podziału jest przedmiot ubezpieczenia. Przedmiotem ubezpieczenia w ubezpieczeniach majątkowych jest każdy interes majątkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje się ocenić w pieniądzu (mienie, prawa, zobowiązania). W przypadku ubezpieczeń osobowych przedmiotem ochrony może być życie, zdrowie oraz zdolność do pracy.

Klasyfikacja ustawowa ubezpieczeń (załącznik) – w załączniku do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej wyodrębniono dwa działy ubezpieczeń: dział I – ubezpieczeń na życie oraz dział II – pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe. Podział ten bierze pod uwagę przede wszystkim horyzont czasowy oferowanej ochrony ubezpieczeniowej: w dziale I ubezpieczenia wyróżniają się (generalnie) długim okresem ochrony ubezpieczeniowej, a w dziale II krótkim okresem ochrony ubezpieczeniowej.

Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) – centralny organ administracji rządowej sprawujący nadzór nad rynkiem finansowym w Polsce, w tym nad rynkiem ubezpieczeniowym. Kompetencje KNF w zakresie działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej obejmują m.in.: wydawanie i cofanie zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej, wydawanie zgody na powołanie osób na członków zarządu, sprawy związane z połączeniem i podziałem zakładów, przeniesienie portfela ubezpieczeń i reasekuracji, sprawy związane z likwidacją przymusową zakładów, ustanowienie zarządu komisarycznego zakładów, występowanie z wnioskiem o ogłoszenie upadłości zakładów, nadawanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, nakładanie kar pieniężnych na zakłady lub członków zarządu.

Polska Izba Ubezpieczeń (PIU) – organizacja ubezpieczeniowego samorządu gospodarczego, reprezentująca wszystkie zakłady ubezpieczeń działające w Polsce. Przynależność zakładów ubezpieczeń do Izby jest obowiązkowa. Do głównych zadań PIU należy wspieranie ustawodawcy w zakresie kształtowania prawa ubezpieczeniowego. Polska Izba Ubezpieczeń prowadzi ponadto działania mające na celu zwiększenie świadomości ubezpieczeniowej społeczeństwa oraz prowadzenie wielostronnego dialogu na rzecz rozwoju sektora ubezpieczeń w Polsce.

Pośrednik ubezpieczeniowy – agent ubezpieczeniowy, agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające, broker ubezpieczeniowy oraz broker reasekuracyjny, którzy wykonują dystrybucję ubezpieczeń albo dystrybucję reasekuracji za wynagrodzeniem.

Rzecznik Finansowy – urząd państwowy powołany w celu podejmowania działań w zakresie ochrony klientów podmiotów rynku finansowego. W odniesieniu do rynku ubezpieczeniowego działalność Rzecznika dotyczy wspierania klientów w sporach z: krajowym zakładem ubezpieczeń, zagranicznym zakładem ubezpieczeń, oddziałem i głównym oddziałem (zagranicznego zakładu ubezpieczeń), funduszem emerytalnym i towarzystwem emerytalnym, Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym, Polskim Biurem Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, brokerem ubezpieczeniowym, a także agentem ubezpieczeniowym i agentem oferującym ubezpieczenia uzupełniające wykonującymi czynności agencyjne na rzecz więcej niż jednego zakładu ubezpieczeń w zakresie tego samego działu ubezpieczeń.

Towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych (TUW) – zakład ubezpieczeń, który ubezpiecza swoich członków na zasadzie wzajemności. Realizacja zasady wzajemności możliwa jest w przypadku podejścia do ubezpieczonego nie tylko jako do klienta, lecz jako do członka-współwłaściciela towarzystwa ubezpieczeniowego. W tym celu wykorzystywana jest konstrukcja niestałej i nieostatecznej składki ubezpieczeniowej.

Zasada rozłączności działalności w zakresie ubezpieczeń na życie i majątkowych (zasada branżowości) – regulacja zgodnie z którą, zakład ubezpieczeń nie może wykonywać jednocześnie działalności w dziale I i dziale II. Zakład ubezpieczeń wykonujący działalność w dziale I używa w nazwie lub firmie wyrazów wyróżniających ten rodzaj działalności (np. „życie”, „na życie”).

Zasada realności ochrony ubezpieczeniowej – nadrzędna względem pozostałych zasad ubezpieczeniowych. Zasadę tę można rozumieć jako pewność otrzymania świadczenia w sytuacji, gdy przysługuje ono ubezpieczonemu. Istnienie ochrony ubezpieczeniowej jest warunkowane realizacją tejże zasady, dlatego też na jej straży stoją gwarancje zarówno prawne jak i ekonomiczne.

Zasada pełności ochrony ubezpieczeniowej – stanowi, iż warunki ubezpieczenia powinny zapewniać odszkodowanie, które w istotnym stopniu rekompensuje straty powstałe wskutek wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego. Odnosi się do ubezpieczeń majątkowych, bowiem w ubezpieczeniach osobowych, ze względu na brak wartości przedmiotu ubezpieczenia, nie można mówić o kompensacji strat.

Zasada powszechności ochrony ubezpieczeniowej – ma na celu maksymalne upowszechnienie usług ubezpieczeniowych, a jej podstawę stanowi postulat mówiący, iż organizacja i funkcjonowanie ubezpieczeń powinny umożliwiać korzystanie z ubezpieczenia każdej zainteresowanej osobie, w miarę potrzeb.