Читать книгу Neonatologia - Magdalena Mazurak - Страница 7
Noworodek zdrowy Rozdział 1
ОглавлениеRumień noworodkowy (erythema toxicum) – małe (1–2 mm), białe, pęcherzykowo-grudkowe wykwity z czerwoną obwódką. Pojawiają się w 1.–3. dobie życia na całym ciele i ustępują samoistnie po kilku dniach.
Maź płodowa – białożółta substancja pokrywająca skórę płodu, pełni funkcję warstwy ochronnej.
Naczyniaki płaskie – nieregularne plamy o czerwonym zabarwieniu, umiejscowione głównie u nasady nosa, na powiekach i karku. Ustępują samoistnie zwykle do końca 1. roku życia.
Milia – drobne, białawożółte grudki widoczne na skórze brody, czoła i nosa. Są wynikiem wzmożonej czynności gruczołów łojowych płodu w ostatnim trymestrze ciąży. Ustępują samoistnie w ciągu kilku dni.
Perły Epsteina – występujące na podniebieniu twardym białe, drobne skupiska komórek nabłonkowych; nie mają znaczenia klinicznego.
Plamy mongolskie – płaskie, sinoniebieskie plamy różnej wielkości, zlokalizowane najczęściej w dolnej części pleców, w okolicy lędźwiowo-krzyżowej, na pośladkach, zewnętrznych powierzchniach kończyn, szczególnie często u noworodków rasy azjatyckiej. Obrzęk hormonalny gruczołów piersiowych – pod wpływem estrogenów matki u noworodków obojga płci gruczoły piersiowe mogą się powiększać, a nawet wydzielać mleko. Stan ten nie wymaga leczenia i ustępuje samoistnie.
Pępowina u płodu ma ok. 60 cm, biegną w niej trzy naczynia – dwie tętnice i jedna żyła. Pępowinę wypełnia tzw. galareta Whartona. Dwunaczyniowa pępowina może towarzyszyć wadom serca, przewodu pokarmowego lub nerek.
Zęby u noworodka występują rzadko. Zwykle są to twory luźno osadzone, stąd ze względu na ryzyko aspiracji najczęściej zaleca się ich usunięcie.
Test w kierunku fenyloketonurii, wrodzonej niedoczynności tarczycy i mukowiscydozy wykonuje się u noworodka w 3. dobie życia. Wszystkie te trzy choroby dziedziczy się w sposób autosomalny recesywny. Fenyloketonuria w populacji polskiej występuje z częstością 1 : 8 tys. urodzeń, hipotyreoza 1 : 4 tys., a mukowiscydoza 1 : 2,5 tys. Krew włośniczkowa pobierana jest z pięty noworodka na bibułę filtracyjną i wysyłana do Pracowni Badań Przesiewowych (istnieje komputerowy system identyfikacji – kody). Pracownia informuje tylko o wynikach nieprawidłowych.
Oceny dojrzałości noworodka po porodzie dokonuje się na podstawie cech morfologicznych i neurologicznych (napięcia mięśniowego, objawów i odruchów). Ocenie podlega m.in. wygląd skóry, narządów płciowych, małżowiny usznej, podeszwy stóp, brodawek sutkowych – dzięki temu można w przybliżeniu ocenić wiek płodowy noworodka (za pomocą skali Ballarda lub Dubowitza).
Badanie słuchu metodą otoemisji akustycznej – obiektywna metoda badania audiologicznego u noworodków, polegająca na emisji przez ucho wewnętrzne dźwięków w odpowiedzi na bodziec akustyczny (trzask), co jest rejestrowane za pomocą specjalnego aparatu.
Rycina 1.1
Rumień noworodkowy widoczny na plecach.
Rycina 1.2
Perły Epsteina.