Читать книгу Janulka, córka Fizdejki - Stanisław Ignacy Witkiewicz - Страница 2
ОглавлениеTragedia w czterech aktach
Motto:
Oder bin ich ein Genie, oder ein
Hanswurst. Hanswurst oder Genie —
ich muss leben.1
Bewegungsstudien
Graf Friedrich Altdorf
Poświęcone
Żonie
OSOBY:
EUGENIUSZ (GIENEK) PAFNUCY FIZDEJKO – kniaź Litwy i Białorusi. Starzec siedemdziesięcioletni. Bardzo wysoki. Broda ogolona. Duże siwe wąsy i siwa czupryna. Czasem wkłada okrągłe okulary.
ELZA FIZDEJKOWA – z domu baronówna v. Plasewitz. Matrona lat 55. Potężna i sucha. Siwe włosy. Żona Fizdejki.
KNIAZIÓWNA JANULKA FIZDEJKÓWNA – ich córka, lat 15. Bydlądynka (bydlątko + blondynka), dość wysoka i szczupła. Ładna i dość uduchowiona, ale ma coś potwornawego w twarzy, ale to „coś” jest zaakcentowane subtelnie. Może trochę za wyłupiaste, rybie oczy, może za ukośne brwi, nos prosty, niezadarty, ale może zanadto trochę w kierunku równoległym do poziomu przesunięty; może za wąskie i zanadto skrzywione usta.
BERNARD BARON V. PLASEWITZ – ojciec Elzy. Starzec lat 85. Łysy, z pierścieniem siwych włosów naokoło głowy. Tłusty, krępy i bardzo poczciwy. Fabrykant gazów bezwonnych i niewidzialnych, wywołujących szaloną depresję psychiczną.
ALFRED KSIĄŻĘ DE LA TRÉFOUILLE – młody bubek. Blondyn bardzo elegancki. Wąsiki małe. Bez brody. Emigrant francuski.
KSIĘŻNA AMALIA DE LA TRÉFOUILLE – jego żona. Czarna – typ hiszpańsko-rumuńsko-węgierski. 30 lat. Demon I klasy. Wcale nie jest „z domu”.
JOËL KRANZ – Semita typu internacjonalnego. Mały, czarny. Bródka w szpic. Oczy latające. Szalony niepokój w każdym ruchu. 38 lat. Pilot, kupiec w wielkim stylu, syjonista transcendentalny. Mówi gorączkowo, tak szybko, że aż się dławi i zapluwa.
HABERBOAZ i REDERHAGAZ – jego pomocnicy, chasydzi. Po 40–50 lat. Jeden rudy, drugi czarny. Z brodami. Ubrani w stroje żydowskie w czarne i białe pasy.
GOTTFRIED REICHSGRAF VON UND ZU BERCHTOLDINGEN – Wielki Mistrz Neo-Krzyżaków. Twarz rycerska. Nos orli. Duży, barczysty i świetnie zbudowany.
Dwie POSTACIE BEZ NÓG – na rozszerzających się podstawach jakby flakowatych. Twarze ptasie z krótkimi, zakrzywionymi dziobami jak u gilów. Porosłe różnokolorowym pierzem (czerwone, zielone i fioletowe barwy). Jedna bez prawej, druga – bez lewej ręki.
NACZELNIK SEANSÓW – czarownik z bajki. Nazywa się DER ZIPFEL2. Starzec z siwą brodą w szpic. Kryza. Strój czarny, holenderski, z XVII wieku. Szpiczasty kapelusz z szerokim rondem. Na piersiach złoty łańcuch.
Dwunastu BOJARÓW LITEWSKICH – dzikie chłopy w kożuchach i czapach. „Brody ich długie, wąsione kręciska, włos długi i pluga sukniawa, a w rękach buły ogromniawe i siekiery”.3
MAŁPIGIUSZ GLISSANDER4 – wytarty po wszystkich śmietniskach, „pan od wszystkiego”, bon pour tout5. Lat 45. Brudny blondyn, nie ogolony, z wąsami. Poeta-improduktyw.
Cztery PANNY Z FRAUCYMERU6 MISTRZA – młode i ładne. Czarne sukienki, białe fartuszki.
Rzecz dzieje się na Litwie, przy pewnym chronologicznym pomieszaniu materii.
1
Oder bin ich ein Genie, oder ein Hanswurst. Hanswurst oder Genie, ich muss leben (niem.) – Albo jestem geniuszem, albo pajacem. Pajac czy geniusz, muszę żyć. [przypis edytorski]
2
Zipfel (niem.) – cypel, koniec, szpic, wskazówka. [przypis edytorski]
3
Brody ich długie, wąsione kręciska, włos długi i pluga sukniawa, a w rękach buły ogromniawe i siekiery – nawiązanie do fragmentu ballady Powrót taty Adama Mickiewicza. [przypis edytorski]
4
Glissander – nazwisko utworzone od fr. glisser: ślizgać się. [przypis edytorski]
5
bon pour tout (fr.) – dobry do wszystkiego, zdolny do wszystkiego. [przypis edytorski]
6
fraucymer (z niem. Frauenzimmer: komnata kobiet, pokój dla dam) – damy dworskie, stałe towarzystwo królowej czy księżnej. [przypis edytorski]