Читать книгу Mendësia E Suksesshme E Udhëheqësve Të Mëdhenj - Yael Eylat-Tanaka - Страница 7

Kapitulli 1

Zhvendosje e paradigmës

Çfarë është suksesi – dhe çfarë nuk është

Suksesi është një nga ato fjalët rrjedhëse, që është bërë tërheqëse në leksikun tonë modern për të treguar gjithçka, që nga një ngritje e kërkuar në detyrë deri te pranimi nga ekipi i preferuar i futbollit. Kuptimi që i bashkangjitet më së shpeshti fjalës është një masë fati i papritur financiar që do të sillte realizimin e të gjitha ëndrrave tona. Pasuria dhe prestigji simbolizojnë suksesin, mbase për shkak të përshtypjes që, nëse kemi arritur një sukses të madh, vlera e tij financiare duhet të përfaqësojë atë arritje. Në fund të fundit, cili do të ishte kuptimi i krijimit të një arti të shkëlqyeshëm, ose i luftës për të ngjitur shkallët e korporatave, nëse shpërblimet financiare nuk do të ishin pjesë e rezultatit të lojës?

Unë besoj se koncepti i suksesit duhet të rivlerësohet. A ishte Van Gog një sukses? Jo sipas standardeve të sotme. Ai luftoi për të shitur pikturat e tij, ishte i dëshpëruar dhe i çrregullt në sjellje dhe vdiq një njeri i varfër. Megjithatë, vepra e tij shfaqet dhe admirohet në disa nga muzetë më prestigjiozë të botës, dhe pikturat e tij sjellin shuma të pabesueshme në ankand. Po ish-presidenti Xhimi Karter? A mund të etiketohet ai një sukses? Ai ishte udhëheqësi i botës së lirë për një moment të ndritshëm, pastaj u tërhoq në një jetë të zakonshme filantropie duke ndërtuar shtëpi për të varfërit dhe të paprivilegjuarit.

Njerëz të famshëm të Hollivudit, manjatët e Uoll Stritit, madje edhe shumë politikanë mund të hijeshojnë faqet e revistave prestigjioze për shkak të ndikimit të tyre në kulturë, mendjemprehtësisë së tyre financiare ose kompetencës në biznesin e tyre. Ata përfaqësojnë një formë suksesi, që kemi nisur ta nderojmë, admirojmë dhe përpiqemi ta arrijmë. Si shoqëri, kemi qenë të indoktrinuar në rregullat e materializmit dhe përmbushjes, si simbolet e një jete të jetuar mirë. Pasuria në vetvete duket se është kodi i suksesit.

Hyrje në rrugën e mëkatit

Ne i adhurojmë njerëzit e famshëm. I ngremë ata në piedestal, me meritë ose jo. Pretendimi i tyre i vetëm për famë mund të jetë një film që fitoi miliona dollarë ose duke shënuar numrin më të madh të pikëve në bejsboll. Në të vërtetë, befasohemi plotësisht kur një nga këta yje kapet me presh në duar në ndonjë komplot, ose më keq, në ndonjë krim.

Më kujtohet një njeri i famshëm në fushën e golfit, Tajgër Uds. I bukur, i përsosur, i talentuar, me një grua jashtëzakonisht të bukur dhe fëmijë të adhurueshëm. Ai u angazhua në një aktivitet jashtëshkollor jo të këndshëm dhe, siç pritej, gruaja e tij u divorcua mes një skandali publik dhe të turpshëm, shumë prej sponsorëve të tij i anuluan kontratat me të dhe ai humbi një pjesë të konsiderueshme të pasurisë së tij të mëparshme. Më keq akoma, popullariteti i tij u ndëshkua rëndë, dhe ma merr mendja se vetëvlerësimi i tij nuk shkoi më mirë.

Lojtarët profesionistë të topit mund të zotërojnë rroga të pahijshme, lajkatohen nga masat e magjepsura pas yjeve dhe mbahen si modele të suksesit. Ata intervistohen nga gazetarë të shquar, shfaqen në kopertinat e revistave të shquara, shpërblehen nga sponsorët me marrëveshje marketingu që i nxisin më tej ata dhe përdorin imazhin e tyre si simbolikë të produktit që ata po reklamojnë, duke lidhur kështu me nënvetëdije suksesin e tyre të perceptuar me produktin që ata përfaqësojnë. Rrallëherë bëjmë një pushim dhe reflektojmë mbi karakterin e tyre. Nëse një prej këtyre personave të famshëm do të shfaqet në lajme për kryerjen e ndonjë akti të ndaluar, aq më pak të ndonjë krimi të vërtetë, mediat mblidhen së bashku për të reportuar ngjarjet rreth aktit, duke analizuar motivet e mundshme, duke debatuar nëse një falje publike do të ishte efektive dhe duke raportuar, veç kësaj, fajtorin dhe aktin e tyre të pështirë. Kujto raportimin televiziv disa mujor të gjyqit për vrasje të dyfishtë të O.J. Simpson. Çfarë kishte në lidhje me të, që meritonte kaq shumë shqyrtim? Pse publiku ishte aq i dashuruar me çdo detaj joshës të gjyqit të tij të vrasjes? Po, dikur ai ishte një lojtar i famshëm futbolli dhe kishte folur për famën e tij në sport duke interpretuar si komentator televiziv, si dhe duke u shfaqur në disa filma të harruar. A është kjo ajo që e mbajmë si shembull të suksesit?

Duket se thjesht arritja e një farë mase të famës – apo ndoshta namit të keq – na shtyn të kërkojmë lajme interesante rreth jetës së atij personi. Faqet e revistave të thashethemeve janë të mbushura me histori rreth njerëzve të rëndësishëm të Hollivudit ose Uoll Stritit, dhe çdo detaj i jetës së tyre shfaqet me shkronja të mëdha në media që të gjithë të entuziazmohen. Dhe si shoqëri, ne kemi detyrime. Titujt në revistat me thashethemeve ekzistojnë pikërisht sepse publiku i kërkon ato.

Këta njerëz të famshëm nuk janë aspak të vetëm në abuzimin me vlerat e tyre personale. Duket se fama dhe pasuria, simpatizuesit e adhuruar, prestigji dhe lajkatimi janë bileta për një ndjenjë të shthurur të së drejtës dhe të gabuarës. Nëse kjo është e vërtetë, bëhet pyetja e qartë pse? Cila është lidhja midis grumbullimit të pasurisë e lavdisë dhe heqjes dorë nga parimet themelore? A është ky çmimi që paguajmë për copëzat e asaj që kemi nisur ta shoqërojmë me suksesin?

Arsyeja që adhurojmë njerëzit e famshëm është se dëshirojmë të shijojmë me sukses disa nga sukseset e tyre – ose atë që besojmë se është suksesi. Nëse blejmë atë fustan të mrekullueshëm që pamë të veshur nga Anxhelina Zholi, ose nëse e blejmë atë Kadillak, atëherë edhe ne do të jemi seksi dhe joshës, dhe mund të na përshtaten disa nga mistikat e Methju MekKanohej. Do të ndihemi gjithashtu të dëshirueshëm e të popullarizuar. Nëse e përdorim atë pas rroje ose pimë atë birrë marke, edhe ne do të notojmë në pishinën e joshjes dhe prestigjit. Mund të imagjinojmë duke dëgjuar xhaz të hatashëm, që depërton nëpër mure, ndërsa e përfytyrojmë veten duke shëtitur në një dhomë elegante, të veshur me një smoking, ku të gjithë i kanë sytë nga ne dhe ka gra që bërtasin për një shikim anash në drejtimin tonë.

A është ky sukses? A jemi kaq të mangët në vetëvlerësim sa duhet të përkundemi pas fantazmave?

Duhet të rivlerësojmë njerëzit ose kauzat që i admirojmë si heronjtë tanë. Duhet të pyesim veten nëse ata janë të denjë për titullin të famshëm që u veshim atyre. Ne biem kokë e këmbë për mesazhet e nënvetëdijshme të reklamave, ndërsa rrallë shqyrtojmë jetën e brendshme ose motivet e objekteve të adhurimit tonë, ose në të vërtetë, tonat; çfarëdo kontributi që bëjmë – i mirë dhe i keq – në jetën tonë dhe të të tjerëve.

Brezi “Unë” nuk është zhdukur nga qendra e vëmendjes, i zëvendësuar nga një brez më pak i përqendruar te vetja, më madhështor. Brezi “Unë” thjesht është shndërruar në Brezi Y, Brezi X ose Mijëvjeçarët – një racë që mbetet në vazhdimësinë e ndjekjes së asaj që ndihet mirë, asaj që është e përshtatshme tani, e përqendruar përherë në mantrën e brendshme të “çfarë përfitoj unë nga kjo.”

Kërkimi për Veten

Si mund të kalojmë nga një qëndrim egoist e vetëdashës të konsumit në atë që është më tërësor dhe i shëndetshëm? Me të vërtetë, a ka ndonjë gjë me shpirt dhe dëshirë për të grumbulluar? Përgjigjet mund të mos jenë të vetëkuptueshme.

Njerëzit evoluan për të jetuar në grupe, dhe kjo nënkupton një masë të konsiderueshme bashkëpunimi midis anëtarëve. Kujdesja për Numrin Një dhe konsumin e spikatur janë elemente jo të shëndetshëm të shoqërisë sonë të sotme pasi këto qëndrime nuk ndihmojnë unitetin e grupit. Në fakt, përkundrazi: Ato nxisin përçarjen dhe konkurrencën. Këto qëndrime nënkuptojnë mungesë: Nëse po hani një vakt të bollshëm, nuk do të ketë mjaftueshëm për mua.

Ndoshta mendoni se nuk kjo është ndonjë gjë e madhe. Njerëzit nuk jetojnë më në shpella dhe nuk kanë nevojë të gjuajnë gjuetinë e egër në grupe, ose të qëndrojnë zgjuar natën që të mos hahet fisi nga tufa qensh plaçkitës. Ndoshta mendoni se evolucioni ynë na ka sjellë në një gjendje të përparimeve teknologjike që e kanë ulur nevojën që kemi për njëri-tjetrin, shoqërinë që na mbrojti në kohërat antike. Ndoshta mendoni se tani, që jemi më të pasur dhe mund të sigurojmë gjërat që duam, nuk kemi më nevojë të mendojmë për të tjerët në të njëjtën mënyrë ose që, nëse ndjekim kishën çdo të dielë, kjo “shoqëri” e mjaftueshme duhet na dalë për të kaluar një javë tjetër.

Disa prej nesh punojnë vullnetarisht në mbushjen e lodrave dhe shpërndarjen e tyre tek fëmijët e sëmurë në spitale; të tjerët e kushtojnë kohën në mënyrë periodike për të ndihmuar në bibliotekë; të tjerë akoma bëhen vullnetarë në mënyra të tjera – dhe ne mendojmë se mjafton. Ne besojmë se kemi bërë gjithçka të nevojshme, se kemi ushtruar detyrën tonë qytetare.

Nuk mjafton të këndosh mantra ose të ndihmosh në shërbimin e darkës së Falënderimeve në kuzhinën e supave lokale. Ne duhet të rivlerësojmë pyetjen thelbësore se çfarë do të thotë të jesh njeri. Për të qenë të sigurt, koncepti ka kaluar në plan të dytë krahasuar me problemet më të ngutshme të sotme – dhe këtu ngec puna.

Për të gjitha përparimet tona teknologjike, ne jemi ende njerëzorë. Biologjia jonë mbizotëron gjithçka që bëjmë, mendojmë ose ëndërrojmë. Nuk mund t’u shpëtojmë shtysave tona fillestare dhe as nuk mund të pretendojmë se i kemi tejkaluar ato.

Në këto faqe, do të shqyrtoj cilësitë e suksesit. Detyra juaj si lexues është të identifikoni se çfarë do të thotë suksesi për ju. Sigurisht që suksesi nuk ka të njëjtin kuptim për Dalai Lama siç ka për Ilon Mask. Vetëm pasi dikush identifikon personalitetin dhe nevojat e tij, ai është në gjendje të kalojë në hapin tjetër dhe të fillojë të formulojë hapat e nevojshëm për arritjen e këtij suksesi. Pa e ditur se çfarë do të thotë suksesi për ju, si do ta dini se e keni arritur atë? Jogi Berra parafrazoi një koncept të paraqitur nga Lorens Xh. Piter në Parimin e Piterit: “Nëse nuk e dini se ku po shkoni, me siguri që do të përfundoni atje.”

Atëherë është e qartë se duhet të ndërmerren hapa të caktuar për të përcaktuar suksesin para se dikush ta arrijë atë – ose ta njohë vërtet atë. Duhet bërë punë. Duhet të kaloni hendekun nga fantazia në realitet. Pavarësisht nëse ëndërroni të keni kohë për t’u shërbyer të varfërve apo të fitoni një milion dollarë dhe të dilni në pension në moshën 30 vjeç, procesi është i njëjtë. Kërkon zell, përkushtim dhe disiplinë – po ato karakteristika të personalitetit që njerëzit e suksesshëm i kanë me bollëk.