ATAMIN BAVULU

Оглавление

Орхан Памук. ATAMIN BAVULU

Atamın bavulu

Nəzərdə tutulan yazar

Qarsda və Frankfurtda

Orxan Pamukun kitabxanası

Mənim türk kitabxanam

Отрывок из книги

Ölümündən iki il əvvəl atam öz əlyazmaları və dəftərləri ilə dolu bir bavulu mənə verdi. Həmişəki zarafatcıl ədası ilə məndən onları ölümündən sonra oxumağımı xahiş etdi. Utanaraq belə dedi: “Bir bax bəlkə gələcəkdə işinə yarayacaq nəsə olar bavulda. Bəlkə məndən sonra seçər və nəşr etdirərsən”.

Yazı otağımda, kitabların arasında söhbət edirdik. Atam sanki ona əzab verən bir yükdən qurtulmaq istərmiş kimi bavulu hara qoyacağını bilmədən yazı otağında dolaşmağa başladı. Sonra əlindəki bavulu gözə çarpmayan bir yerə qoydu. Bizi utandıran bu unudulmaz an bitər-bitməz ikimiz də hər zamankı rollarımıza, həyatı daha yüngül qəbul edən, zarafatcıl ədamıza geri dönərək rahatlaşdıq. Həmişəki kimi havadan, sudan, həyatdan, Türkiyənin bitib-tükənməz siyasi dərdlərindən və atamın çoxu müvəffəqiyyətsizliklə nəticələnənişlərindən çox da kədərlənmədən danışdıq.

.....

Ailəmdəki yerim məsələsində isə həyatda olduğu kimi ədəbiyyatda da o zamanlar hiss etdiyim əsas duyğu bu “mərkəzdə olmama” duyğusu idi. Dünyanın mərkəzində bizim yaşadığımızdan daha zəngin və cəzbedici bir həyat var idi. Mən və bütün İstanbulda yaşayanlar Türkiyə ilə birlikdə bu həyatın kənarındaydıq.

Bu hissi dünyanın böyük bir hissəsi ilə bölüşdüyümü bu gün də düşünürəm. Eyni zamanda bir dünya ədəbiyyatı mövcud idi və o da məndən çox uzaq idi. Əslində düşündüyüm Qərb ədəbiyyatı idi və biz türklər bunun da kənarında idik. Atamın kitabxanası da bunun doğru olduğunu göstərirdi. Bir tərəfdə çox sevdiyim və sevməkdən əl çəkmədiyim yerli dünyamız İstanbulun kitabları və ədəbiyyatı, digər tərəfdə isə ona heç oxşamayan, oxşamaması bizə həm kədər, həm də ümid verən Qərb dünyasının kitabları. Yazmaq, oxumaq sanki bir dünyadan çıxıb, digərinin fərqliliyi, qəribəliyi və gözəl xəyalları ilə təsəlli tapmaqdı.

.....