Читать книгу Sexe i violència en la Corona d'Aragó - AA.VV - Страница 7
Оглавление1.
GERALDA, GUILLEM I BERNAT (ALZIRA, 1296)
Informació testifical per adulteri i homicidi
1296, abril 12-28. Alzira.
Informació testifical en la causa seguida davant Ramon de Sales, jurisperit comissionat pel rei, contra
Guillem Garret, veí d’Alzira, per homicidi comès en la persona de Bernat Gamissà i lesions ocasionades a la seva muller Geralda, sorpresa en fragant adulteri.
Quadern en format foli, de 16 fulls, els tres últims en blanc. Bon estat de conservació.
ACA, Reial Cancelleria, Processos en foli, 3/2.
Anno Domini .Mº. CCº. XCº. sexto, scilicet, XVIIIº kalendas madii, fuit presentata quaedam litera ex parte domini regis, sigillata sigillo minori dicti domini regis, Raymundo de Salis, jurisperito, tenor vere cuius litere talis est:
Jacobus, Dei gratia rex Aragonum, Maioricarum, Valencie ac comes Barchinone, fideli suo Raymundo de Salis, jurisperito. Salutem et gratiam. Cum nos mandaverimus fideli nostro Petro de Libiano, baiulo regni Valencie generali, quod certificaret se plenarie qua de causa et per quem seu per quos Bernardus Guamiça extitit interfectus, et dictus Petrus de Libiano, aliis negociis occupatus, non potuerit intendere circa ea, mandamus et dicimus vobis quot certificetis vos plenarie de predictis et quicquid super predictis inveneritis incontinenti nobis per vostras litteras intimetis. Datum Valencie pridie idus aprilis anno Domini Mº CCº XCº sexto. Sigillada (sic).
Auctoritate cuius littere, dictus Raymundus de Salis, pro exsecucione (sic) dicti mandati per dominum regem sibi facti et ad certificandum se de predictis, processit ad recipiendum testes infra scriptos ut in eorum deposicionibus continetur.
.XVº. kalendas madii. Valencie.
Geralda, uxor Guillermi Garreti, testis, jurata et interrogata, dixit quod hoc anno, quadam nocte qua fuit ante festum Sancte Caterine, ipsa testis jacebat in domo dicti Guillermi Garreti, viri sui, in villa Algezire, in quodam palacio quod est in ipsa domo, scilicet, in quodam lecto ipsius palacii, simul cum dicto Guillermo, viro suo, et ante auroram ipsius noctis, dictus maritus suus surrexit de dicto lecto et dixit eidem testi quod ipse G. iret ad quandam alchariam vocatam, ut sibi videtur, Maçaceli, et quod loqueretur cum quodam vocato en Roig, qui erat in dicta alcharia, et a quo dictus G. dicebat quod emerat vinum. Dixit etiam tunc dictus vir suus eidem testi quod ipsa testis inveniret denarios in cellario predicte domus ipsius G., in quodam scanno quod erat in ipso cellario, et quod de illis denariis ipsa testis emeret pisces quia ipse veniret ad comedendum in dicta domo in ora none. Et sic recessit dictus maritus de dicto palacio et ipsa remansit in suo lecto cum janua dicti palacii aperta. Et ipsa jacente in predicto lecto venit Bernardus Gamiça et intravit dictum palacium et clausit januam ipsius palacii et venit ad lectum ubi ipsa testis jacebat et intravit ipsum lectum et habuit rem cum ipsa teste, eam carnaliter cognoscendo. Et postea venit ad januam dicti palacii predictus G. Garreti, et inpingendo januam ipsius palacii aperuit januam ipsius palacii. Et dictus Bernardus Gamiça, sensciens tumultum janue dicti palacii, decendens de lecto, misit se subtus dictum lectum. Et predictus G. Garreti intravit palacium supradictum et incontinenti venit ad dictum lectum et palpavit ipsum lectum, et cum non invenisset dictum Bernardum Gamiça, dixit dictus G. Garreti: «Hic est». Et super hoc dictus Bernardus Gamiça clamavit fortiter. Et cum ipsa testis tunc timeret sibi ne dictus vir suus eam interficeret vel faceret sibi malum, exivit de lecto et accepit quandam capam, et fugiens exivit dictum palacium. Et dictus G. Garreti fugavit incontinenti ipsam Geraldam et dicta Geralda intravit januam minorem cellarii quod erat in dicto hospicio predicti Guillermi Garreti, et cum armis quas dictus maritus eius portabat vulneravit ipsam Geraldam in costis retro. Et sic vulnerata exivit de dicta domo et fuit ad domum Roderici Duruç, ubi erat quaedam mulier neptis ipsius Geralde, scilicet, filia fratris sui, et ibi stetit ocultata. Postea autem, mane facto, audivit dici ipsa testis quod dictus Bernardus Gamiça erat interfectus. Interrogata si ipsa testis vidit inferri aliquod vulnus per dictum G. Garreti dicta nocte supradicto Bernado Gamiça, dixit quod non, set bene credit quod dictus G. Garreti interfecit ipsum Bernardum rationibus per eam superius dictis, et specialiter ratione dicti clamoris quem ipsa audivit et quia etiam sensit ipsa, jacente in dicto lecto, quod dictus vir suus percutiebat aliquod subtus dictum lectum. Item interrogata qua de causa dictus Bernardus fuit interfectus, et dixit quod ipsa testis credit quod fuit interfectus per dictum G. Garreti propter gelosiam et ratione dicti adulterii. Item interrogata si in dicto palacio erat nisi unus lectus, dixit quod non. Item interrogata si dictus Bernardus Gamiça erat nudus tunc quando habuit rem cum ea, et dixit quod non, immo induebat tunicam. Item interrogata cuius coloris erat dicta tunica, et dixit se nescire, quia erat nox et quia dictus Bernardus habebat duas tunicas, scilicet, unam coloris de blavo et aliam coloris rubei. Item interrogata qualiter scit, et dixit quia vidit et audivit ut supra deposuit. Item interrogata de fama, et dixit se nescire, cum ipsa testis non fuerit nec stetit postea in dicta villa de Algezira quia sequenti nocte post dictum festum Sancte Caterine recessit de Algezira. Item interrogata si ante dictam diem Sancte Caterine alias predictus Bernardus cognoverat carnaliter dictam Geraldam, et dixit quod sic, multociens bene per septem mensses ante dictam diem Sancte Caterine et infra dictum tempus. Interrogata de suborno, corruptione et cetera, dixit quod non fuit injunctam et cetera.
Bevenguda, filia Bernardi Rotgerii, de Algezira, testis, jurata et interrogata, dixit quod ipsa testis, hoc anno, quodam sumo mane, ante festum beate Caterine, vendebat vicinum (sic) in cellario domorum G. Garreti, de Algezira, et stabat ad januam dicti cellarii, vidit quod G. Garreti predictus surrexit in aurora et dixit quod ipse iret ad quandam alchariam et dixit Geralde, uxori ipsius G. Garreti, et ipsi testi quod ipse dimitebat denarios super quodam scanno et quod dicta uxor sua emeret pisces ad opus eius, quia ipse veniret in ora none. Et, accepta quamdam lançam, exivit per januam maiorem dicti cellarii. Et postea vidit ista testis quod Bernardus Gamiça intravit per januam maiorem dicti cellarii et dixit huic testi ubi erat dominus, et ista testis dixit quod iverat ad quandam alchariam cum quadam lancea quam extraxit a dicta domo. Et postea idem Bernardus interrogavit istam testem ubi erat domina et ipsa testis dixit quod jacebat adhuc. Et sic ipse Bernardus intravit per aliam januam minorem, qua est in dicto cellario, dictum palacium, ista teste vidente, qua etiam dictus Bernardus dixit huic testi quod clauderet dictum palacium cum forrellat quod erat extra in januis dicti palacii. Postea vero vidit ipsa testis dictum G. Garreti qui venit et intravit per januam maiorem dicti cellarii et postea intravit per aliam januam minorem ipsius cellarii et ivit usque palacium et extraxit inde dictam vectem sive forrellat, et inpingendo fortiter dictas januas intravit dictum palacium. Et ipsa testis, cum traderet vinum quod vendebatur dicto cellario cuidam mulieri, audivit clamorem magnum quem emisit Bernardus Gamiça, qui erat in dicto palacio, inter quem clamorem emisit et dixit hac: Santa Maria. Et hac clamavit bis. Item interrogata si vidit quod dictus G. Garreti percuteret tunc dictum Bernardum Gamiça cum aliqua genere armorum, et dixit quod non. Item interrogata si scit quod dictus G. Garreti interficisset vel fecit interfeci dictum Bernardum Gamiça aliquo modo, et dixit quod non, set bene credit quod interfecerit eum. Interrogata quare credit, ideo quia dictus G. Garreti invenit dictum Bernardum cum Geralda, uxore sua, ut supra dixit, et quia etiam vidit tunc quod dictus G. Garreti portabat gladium evaginatum et sanguinolentum. Dixit etiam quod idem G. Garreti cum dicto gladio, hoc est, cultello magno, percussit dictam Geraldam, set non vidit eam vulneratam, licet vidisset quod sanguis cecidit in dicto cellario, nescit si hoc contingit propter vulnus quod dictus G. Garreti fecisset dicte Geralde vel quamlibet aliam rationem. Item interrogata si dictus gladius erat sanguinolentus ante quam percussisset dictam Geraldam, et dicit quod sic. Interrogata qualiter scit, et dixit quia vidit in lumine quod erat in dicto cellario quod dictus gladius erat sanguinolentus. Item interrogata si ista testis scit quod ante dictam diem mane, aliquo tempore, predictus Bernardus habuisset rem cum dicta Geralda, et dixit quod sic. Interrogata qualiter scit et dixit quia ipsa testis stabat pro ancilla cum dicto Guillermo Garreti et predicta Geralda, et steterat bene per medium annum quando predicta fuerunt et vidit multociens quod dictus Bernardus intrabat in dicto palacio et jacebat in eodem lecto cum dicta Geralda, et quod etiam jacebant nudi. Interrogata quociens vidit predicta quod dictus Bernardus jaceret in eodem palacio et in eodem lecto cum dicta Geralda nudus cum nuda, et dixit quod bene vidit hoc viginti vicibus. Interrogata de fama, dixit se nescire. Interrogata de parentela, suborno, corrupcione et cetera, et dixit quod non.
Die jovis, sexta kalendas madii, in villa de Algezira.
Franciscus Laurencii, vicinus Algezire, testis, juratus et interrogatus si scit quod Bernardus Gamiça fuerit interfectus et dixit quod sic. Interrogatus quis interfecit ipsum vel per quos extitit interfectus, et dixit se nescire. Item interrogatus qua de causa fuit interfectus, et dixit se nescire. Item interrogatus in quo loco fuit inventus interfectus dictus Bernardus Gamiça, et dixit quod ipse vidit ipsum Bernardum Gamiça interfectum in domo Guillermi Garreti, in quodam palacio, subtus lectum in quo jacebat Geralda, uxor Guillermi Garreti. Interrogatus qualiter scit quod in dicto lecto jaceret dicta uxor Guillermi Garreti, et dixit quia iste testis audivit dici ab aliquibus et quod erat alius lectus in alia domo in qua dicebatur quod jacebat dictus G. Garreti. Item interrogatus si dictus Bernardus Gamiça habebat aliqua vulnera quando fuit inventus interfectus subtus dictum lectum, et dixit quod sic, scilicet quoddam vulnus in manu et alia vulnera plura, bene de .XII. usque ad .XIIII., in cruribus et tibiis, et stabat arronçat subtus dictum lectum usque parietem. Item interrogatus si vidit vel invenit sanguinem in eo loco ubi fuit inventus dictus Bernardus mortuus, et dixit quod sic. Item interrogatus si erat sanguis in introytu palacii usque ad dictum lectum, et dixit se non vidisse ibi esse sanguinem. Item interrogatus si est fama quis interfecit dictum Bernardum, et dixit quod fama est quod dictus G. Garreti interfecit ipsum. Item interrogatus si est fama aliqua quare dictus G. Garreti interfecit dictum Bernardum, et dixit se nescire. Item interrogatus si est fama in villa de Algezira quod dictus G. Garreti invitasset ad comedendum dictum Bernardum Gamiça precedenti die qua fuit inventus interfectus, et dixit se nescire. Item interrogatus si ipse testis vidit in cohopertorio dicti lecti aliquam efraccionem factam cum gladio vel quod videretur esse facta cum gladio, et dixit quod sic, videlicet in tribus locis. Item interrogatus si vidit sanguis in pannis dicti lecti, et dixit quod non. Item interrogatus si ictus illi qui facti fuerunt dicto Bernardo Gamiça fuerunt facti de burç vel alio modo, et dixit quod secundum aspectum suum et secundum quod videbatur tunc quando vidit ipsum Bernardum interfectum et vulneratum, dicti ictus aparebant esse facti de burç. Item interrogatus si dictus Bernardus Gamiça precabatur vel habebat rem cum aliis mulieribus maritatis in dicta villa de Algezira, et dixit quod fama est in dicta villa quod ipse Bernardus precabatur sive cortejava uxorem Berengarii Marroqui, et quod posuit ipsam in mala fama, et quod erat discordia inter dictum Berengarii et dictam uxorem suam propter (sic). Item interrogatus si dictus G. Garreti erat homo bone fame et bone conversacionis inter suos vicinos ante mortem dicti Bernardi Gamiça, et dixit quod sic. Item interrogatus de tempore, et dixit quod fuit ante festum natalis Domini quando vidit dictum Bernardum interfectum et, ut si videtur, erant usque ad quatuor vel quinque septimanas ante dictum festum. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut superius dixit. Interrogatus de parentela, corrupcione, suborno, odio vel amore, et dixit quod non.
Berengarius Senti, notarius Algezire, testis, juratus et interrogatus si scit quod Bernardus Gamiça sit interfectus, et dixit quod sic. Interrogatus qua de causa et per quem seu per quos, et dixit se nescire. Item interrogatus quomodo scit quod fuit interfectus, et dixit quod iste testis vidit ipsum Bernardum Gamiça interfectum in domo G. Garreti, in palacio ipsius hospicii, subtus lectum qui erat in ipso palacio, et quod jacebat arronçat, in quo loco erat magnus fluxus sanguinis, et etiam audivit dici quod in dicto loco jacebat uxor dicti Guillermi Garreti. Item interrogatus si vidit in aliqua parte ipsius domus, scilicet, in introytu ipsius palacii usque ad dictum lectum sanguinem sparsum, et dixit quod non. Item interrogatus super vulneribus factis dicto Bernardus Gamiça et dixit quod vidit ipsum vulneratum in una manu, non recordatur tamen si erat dextera vel sinistra, et quod habebat ibi tria vulnera parva et quod habebat alia vulnera in cruribus et in anquis ei in sufragine usque adixi (sic). Item interrogatus si est fama quis vel qui interfecerunt eum, et dixit quod fama est quod G. Garreti interfecit eum quia invenerat et deprehenderat dictum Bernardum in adulterium cum uxore dicti G. Garreti. Interrogatus quid est fama, et dixit quod illud est fama quod gentes dicunt in aliquo loco. Item interrogatus de tempore quo fuit inventus dictus Bernardus Gamiça interfectus, et dixit quod fuit hoc anno, et credit quod fuit in mensse novembri, in die jovis qua computabatur .VIII. kalendas decembris. Item interrogatus, dixit se vidisse quod .III. ictus aparebat esse facti cum gladio in cohopertorio dicti lecti et vidit etiam quod erat sanguis in uno lintamine dicti lecti. Item interrogatus si est fama quod dictus Bernardus Gamiça precaretur vel haberet rem cum aliis mulieribus maritatis, et dixit quod sic, videlicet, cum uxore Berenguarii Marroquini, qua erat et est difamata in villa de Algezira quod dictus Bernardus Gamiça habebat rem cum ea. Item si est fama quod dictus G. Garreti, antequam dictus Bernardus Gamiça interficeretur, esset homo bone fame et bone conversacione in dicta villa inter vicinos suos, et dixit quod sic. Super aliis interrogatoriis dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela, suborno et cetera, et dixit non.
Petrus de Clariana, notarius Algezire, testis, juratus et interrogatus dixit quod fama est in Algezira quod Bernardus de Gamiça fuit interfectus per G. Garreti. Item dixit quod est fama in dicto loco quod propter hoc interfecit eum, quia deprehendit eum in adulterio in uno lecto cum uxore dicti Guillermi. Item interrogatus dixit quod fama est quod dictus Bernardus Gamiça comisit adulterium cum uxore Berengarii Marroquini. Item dixit esse fama quod dictus G. Garreti erat homo bone vite et bone conversacionis in dicta villa et talis usque ad mortem dicti Bernardi Gamiça. Item interrogatus si scit per quem vel per quos vel qua de causa dictus Bernardus Gamiça extitit interfectus et dixit se nescire nisi ut supra dixit. Item interrogatus si erat fama ante mortem dicti Bernardus quod Geralda, uxor dicti Guillermi Garreti, esset bone vite et bone conversacionis, dixit sic. Item interrogatus, dixit quod fama est quod dictus Bernardus Gamiça fuit inventus interfectus in domo dicti Guillermi Garreti, in quodam palacio, subtus quendam lectum dicti palacii. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela, corrrupcione et cetera, et dixit non.
P. Aynech, testis, juratus et interrogatus qua de causa et per quem seu per quos Bernardus Gamiça fuit interfectus, et dixit se nescire. Dixit tamen quod iste testis, hoc anno ante festum natalis Domini, non recordatur de mensse, set recordatur tamen quod fuit in die jovis, vidit quod justicia Algezire et quidam alii extraxerunt de domo Guillermi Garreti Bernardum Gamiça interfectum, et quod vidit ipsum vulneratum pluribus vulneribus, non recordatur tamen quot erant dicta vulnera. Item interrogatus, et dixit quod fama in villa de Algezira quod G. Garreti interfecit ipsum quia deprehendit ipsum Bernardum in adulterio cum uxore ipsius Guillermi in domo dicti G. Garreti. Item interrogatus si est fama quod Bernardus Gamiça comiserit adulterium cum aliqua alia muliere maritata, et dixit quod sic, scilicet, cum [uxore] Berengarii Marroquini, et quod etiam ratione dicti adulteri fuerat idem Bernardus vulneratus. Interrogatus quid est fama, et dixit quod illud quod gentes dicunt in aliquo loco. Interrogatus si dictus G. Garreti erat ante dictam mortem homo bone fame et bone conversationis, et dixit quod sic. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela, corrupcione et cetera, et dixit non.
Bernardus Descayna, notarius, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod ipse testis hoc anno, non recordatur tamen de mensse vel de die, vidit Bernardus Gamiça predictum jacentem interfectum subtus quendam lectum in domo G. Garreti et vidit ipsum vulneratum quadam vulnere in manu et aliis pluribus vulneribus in anquis et cruribus, non recordatur tamen quot vulnera erant, set recordatur bene quod erant .IIII.or vel plura, et quod etiam vidit sanguinem in quodam lintamine dicti lecti. Interrogatus etiam et dixit quod fama est quod dictus G. Garreti interfecit dictum Bernardum Gamiça et quod interfecerat ipsum quia dictus Bernardus habebat rem cum uxore dicti G. Garreti. Item interrogatus dixit quod magnus fluxus sanguinis erat in loco ubi dictus Bernardus fuit inventus interfectus. Item interrogatus si iste testis vidit sanguinem efussum intus dictum palacium in introitu usque ad lectum, et dixit quod non vidit ibi rastre sive efussione sanguinis, licet justicie dicti loci, scienter tunc hoc, iste teste presente, respexisset. Interrogatus etiam et dixit quod fama est quod dictus Bernardus Gamiça habebat rem cum uxore Berengarii Marroquini et quod propter dictum adulterium dictus Berengarius Marroquini recessit a dicta villa et quod dictus Bernardus destruxit domum ipsius Berengarii Marroquini propter adulterium supradictum. Interrogatus etiam et dixit quod dictus G. Garrtei erat tunc ante dictam mortem homo bone fame. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela, corupcione et cetera, dixit non.
Franciscus Desparsa, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod fama est quod G. Garreti interfecit ipsum Bernardum quia invenit ipsum Bernardum in adulterium cum uxore dicti G. Dixit tamen quod pluries homines sunt in dicta villa de Algezira qui dicunt quod dictus G. Garreti invitaverat dictum Bernardum Gamiça et propter malivolentiam dictus G. occidit dictum Bernardum. Item interrogatus dixit quod fama est quod predictus Bernardus Gamiça fuit inventus interfectus in domo dicti G. Garreti subtus quendam lectum. Item interrogatus dixit quod fama est quod dictus Bernardus Gamiça comiserat adulterium cum uxore Berengarii Marroquini. Item interrogatus si dictus G. Garreti erat homo bone fame, et dixit quod sic, salvo quod fama est in dicta villa quod dictus Guillermus erat meretricator (sic). Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de corrupcione et cetera, dixit non.
Johannes Çamora, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça fuit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod ipse testis fuit justicie anno proxime predicto in vila de Algezira et quadam die, hoc anno, non recordatur de mensse nec etiam de die, iste testis audivit dici quod Bernardus Gamiça erat interfectus in domo dicti G. Garreti. Super hoc, iste testis ivit ad dictam domum cum pluribus aliis et ibi vidit interfectum dictum Bernardum Gamiça subtus lectum, jacentem arronçat versus parietem, in quo lecto, ut dicebatur, consueverat jacere uxor G. Garreti, quam credit nomine Geralda. Item interrogatus dixit quod erat in loco predicto ubi dictus Bernardus jacebat interfectus magnus fluxus sanguinis. Item interrogatus si erat sanguis sparsus in aliqua parte, scilicet, ab introytu dicte domus sive palacii usque ad dictum lectum vel etiam extra dictum palacium intus dictas domos, et dixit quod ipse scienter cum quibusdam aliis respexit hoc et non invenit sanguinem in aliquo loco dicte domus nec extra nec etiam in via publica que transit ante dictam domus, nisi ut supra dixit. Item interrogatus si ipse testis invenit uxorem dicti Guillermi Garreti in predicto hospicio dicti Guillermi Garreti, et dixit quod non, quia si ipsam invenisset cepisset eam. Item interrogatus quibus vulneribus invenit tunc vulneratum dictum Bernardum Gamiça, et dixit quod invenit ipsum vulneratum pluribus vulneribus a peccine inferius, scilicet, in cruribus, et quod erant dicta vulnera inter omnia usque ad .XIIII. ut qui videtur, et etiam invenit ipsum Bernardum vulneratum uno vulnere in manu, et dixit etiam quod ipse testis fecit scribi in libro curie quantitatem dictorum vulnerum et quadam alia qua pertinent ad investigandam veritatem istius facti seu homicidii. Item interrogatus dixit quod vidit duas scissuras in quodam cohopertorio dicti lecti, qui aparebant fuisse factas cum gladio. Item videtur eidem testis quod esset unus ex lintinaminibus ipsius lecti sanguinolentus. Item interrogatus dixit quod fama est quod dictus G. Garreti interfecit dictum Bernardum. Interrogatus quid est fama et dixit quod illud quod maior pars gentium dicit in aliquo loco et affermat esse. Item interrogatus qua de causa dictus G. Garreti interfecit ipsum et dixit quod fama est quod dictus G. Garreti interfecit ipsum Bernardum quia deprehenderat dictum Bernardum in adulterio cum uxore ipsius G. Garreti. Interrogatus et dixit quod fama est in villa de Algezira quod dictus Bernardus Gamiça habebat rem cum uxore Berengarii Marroquini et quod propter dictum adulterium dictus Berengarius recessit de terra ista. Item interrogatus dixit quod dictus G. Garreti erat homo bone fame et bone conversationis antequam dictus Bernardus fuisset interfectus. Super omnibus aliis dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela, corrupcione, suborno et cetera, dixit non.
Die veneris Vº kalendas madii, eodem loco.
P. de Podio Rubeo, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod ipse testis, hoc anno, non tamen recordatur de mensse vel de die, vidit ipsum Bernardum interfectum in palacio G. Garreti, et audivit dici quod dictus Bernardus fuerat inventus interfectus subtus lectum qui erat in dicto palacio, in quo loco dicebatur quod uxor dicti G. Garreti jacebat. Dixit etiam quod audivit dici quod illa ratione extraxerant ipsum subtus lectum ut videretur a gentibus qualiter erat interfectus. Item interrogatus dixit quod fama est in villa de Algezira, et ita dicitur per maiorem partem hominum dicti loci, quod dictus G. Garreti interfecerat dictum Bernardum Gamiça quia invenerat ipsum in adulterio cum uxore sua, licet quidam de amicis dicti Bernardi dicant quod dictus G. Garreti invitaverat ipsum et quod postea interfecit ipsum in domo dicti G. Garreti. Item interrogatus et dixit quod dictus Bernardus Gamiça habebat dua vulnera, scilicet, unum in crure et aliud in anca, qua ipse vidit, et audivit quod plura alia vulnera habebat, et ut aparebat videbantur dicta vulnera fuisse facta de burç. Item interrogatus dixit quod magnus fluxus sanguinis erat subtus dictum lectum, non tamen vidit iste testis quod sanguis esset sparsus in aliquo loco ipsius palacii nisi subtus dictum lectum, ut supra dixit. Item interrogatus et dixit quod fama est quod dictus Bernadus Gamiça cognoscebat carnaliter uxorem Berengarii Marroquini, barberii. Item interrogatus et dixit quod dictus Guillermus Garreti erat tunc ante dictam mortem homo bone fame et bone conversacionis inter vicinos suos. Item interrogatus et dixit quod ipse testis, iam alia vice, ipsa die intraverat dictam domum et invenerat uxore dicti Guilleri et tenebat filossam et dicebat quidem hoc. Et interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela, corrupcione et cetera, dixit non.
G. Columbi, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça fuit interfectus, et dixit se nescire. Dixit tamen quod fama est quod G. Garreti interfecit dictum Bernardum quia invenerat ipsum Bernardum in adulterio cum uxore ipsius G. Item interrogatus et dixit quod fama est quod dictus Bernardus habebat rem cum [uxore Berengarii Marroquini]. Interrogatus et dixit quod dictus G. erat tunc ante dictam mortem homo bone fame et bone conversationis. Et super omnibus aliis interrogatus, dixit se nescire nisi ut supra. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
Bernardus d’Ivorra, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça fuit interfectus, et dixit se nescire. Dixit tamen quod fama est quod G. Garreti interfecit dictum Bernardum quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Dixit etiam quod fama est quod Bernardus Gamiça habuit rem carnalem cum uxore Berengarii Marroquini. Item interrogatus dixit quod dictus G. Garreti erat tunc ante dictam mortem homo bone fame et bone conversationis. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
Castelionus F., cursor, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa dictus Bernardus Gamiça extitit interfectus, et dixit se nescire. Dixit tamen quod fama est quod dictus G. Garreti interfecit ipsum Bernardum quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Item interrogatus dixit quod fama est quod dictus Bernardus Gamiça habuit rem cum uxore Berengarii Marroquini. Dixit etiam quod dictus G. tunc ante dictam mortem erat homo bone fame. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
Dominicus Sanccii (sic), testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod ipse testis cum quibusdam aliis intravit domum G. Garreti hoc anno, quadam die, non recordatur tamen de mensse neque de die, et vidit in dicta domo uxorem G. Garreti clamantem et dicentem quod li escrebantaven sa casa. Et inter alios qui erant cum isto teste erat P. de Calçada, qui respondit quod interfecerant Bernardum Gamiça, consanguineum suum, et intrando in dictam domum, non invenerunt dictum Bernardum Gamiça. Postea receserunt inde. Dixit etiam quod, postea predicta, iste testis, circa ora meridie, vidit dictum Bernardum Gamiça interfectum ante domum dicti G. Garreti, et dicebatur quod fuerat extractus de domo dicti G. Garreti subtus quendam lectum, et quod ibi inventus fuerat interfectus. Dixit etiam quod fama est in villa de Algezira quod dictus G. Garreti interfecit dictum Bernardum Gamiça quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Garreti. Dixit etiam quod fama est quod dictus Bernardus Gamiça comiserat adulterium cum uxore Berengarii Marroquini. Interrogatus etiam et dixit quod fama est quod G. Garreti erat tunc homo bone fame ante dictam mortem. Super omnibus aliis interrogatus, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
P. Geronas (sic), testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfectus, et dixit se nescire. Dixit tamen quod ipse testis, hoc anno, non tamen recordatur de mensse neque de die, vidit ipsum Bernardum interfectum in quodam palacio domorum G. Garreti, scilicet, subtus quendam lectum quod in dicto palacio erat, et quod ipse testis extraxit ipsum subtus dictum lectum, et vidit ipsum vulneratum, videlicet, sex vulneribus in cruribus, non recordatur tamen si plura habebat vulnera. Dixit etiam quod aparebat dicta vulnera esse facta de burç. Dixit etiam quod vidit dictum Bernardum vulneratum uno vulnere in manu, et videbatur fuisse factum cum tallio gladii. Item interrogatus dixit quod magnus fluxus sanguinis erat subtus dictum lectum, et quod non vidit esse sanguinem in aliqua parte ipsius palacii nisi subtus dictum lectum. Item interrogatus dixit quod vidit duas scissuras in quodam lintamine qui videbantur esse facte cum gladio. Item interrogatus dixit quod fama est in villa de Algezira quod dictus G. Garreti interfecit ipsum Bernardum quia deprehenderat ipsum in adulteriuo cum uxore dicti G. Item interrogatus et dixit quod fama est in dicta villa quod dictus Bernardus Garreti habebat rem cum uxore Berengarii Marroquini. Dixit etiam quod dictus Guillermus Garreti erat homo tunc bone fame et bone conversacionis, Interrogatus super omnibus aliis dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
P. Çapaterii, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa dictus Bernardus Gamiça fuit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod fama est quod dictus G. Garreti interfecit ipsum Bernardum quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Garreti. Item interrogatus dixit quod fama est in dicta villa quod dictus Bernardus Gamiça cognoscebat carnaliter uxorem Berengarii Marroquini. Dixit etiam quod dictus G. Garreti erat tunc ante dictam mortem homo bone fame. Super omnibus aliis interrogatus, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela, corrupcione et cetera, dixit non.
Lombarda, uxor quondam Bernardi Cebriani, testis, jurata et interrogata si scit per quem seu per quos et qua de causa dictus Bernardus extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod ista testis, hoc anno, die jovis precedenti die ante festum Sancte Caterine, vidit ipsum Bernardum mortuum jacentem in quodam palacio domorum G. Garreti subtus quendam lectum qui erat in dicto palacio, in quo lecto dicebatur quod jacebat uxor dicti G. Garreti. Dixit etiam quod ipsa testis cum matre dicti Bernardi Gamiça extraxerunt aliquantulum dictum Bernardum de loco ubi jacebat mortuus, et postea vidit quod homines extraxerunt dictum Bernardum subtus dictum lectum et audivit tunc clamantem matrem dicti Bernardi et dicente: «Fili, istud fecerent les putes». Item interrogata et dixit quod magnus fluxus sanguinis erat subtus dictum lectum. Item interrogata dixit quod non vidit in aliqua alia parte ipsius palacii aliquem sanguinem effusum, licet ipsam scienter hoc prospexisset, nisi subtus dictum lectum ut supra dixit. Dixit etiam quod fama est in dicta vila quod dictus G. Garreti interfecit dictum Bernardum quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti G., licet quidam de parentela dicti Bernardi dicant quod dictus G. invitaverat ipsum Bernardum ad comedendum et quod tunc interfecerat ipsum. Interrogata quid est fama et dixit quod illud quod gentes dicunt. Item interrogata et dixit quod dicta vulnera videbantur com feta de burç. Dixit etiam quod ipsa testis vidit quod dictus Bernardus habebat unum vulnus in una manu et de .XI. usque ad .XII. in cruribus. Dixit etiam quod fama est quod dictus Bernardus cognoscebat carnaliter uxorem Berengarii Marroquini. Dixit etiam quod dictus Guillermus erat tunc homo bone fame et bone conversacionis. Interrogata super omnibus aliis dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogata de parentela et cetera, et dixit non.
Geralda, uxor dicti Petri de Rivo Bragos, testis, jurata et interrogata si scit per quem seu per quos et qua de causa dictus Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod fama est in dicta villa quod G. Garreti interfecit ipsum quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Interrogata etiam et dixit quod fama est quod dictus Bernardus Gamiça cognoscebat carnaliter uxorem Berengarii Marroquini et quod destruxerat domum ipsorum. Dixit etiam quod dictus G. erat tunc ante dictam mortem homo bone fame. Super omnibus aliis interrogata, dixit non. Interrogata de parentela et cetera, et dixit non.
Ferraria, uxor Johannes Regis, testis, jurata et interrogata dixit idem in omnibus et per omnia ut Lombarda, uxor quondam Bernardi Cebriani, testis predicta, excepto quod ipsa non ivit ad tirandum subtus dictum lectum dictum Bernardum Gamiça, excepto quod non vidit quod dictus Bernardus fuisset vulneratus aliquo vulnero in manu, et addito quod Maria, soror dicti Bernardi Gamiça, clamabat similiter quod frater suus fuerat interfectus per les putes. Interrogata de parentela et corrupcione et cetera, dixit non.
Maria, uxor Jacobi Canaderii, testis, jurata et interrogata si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça fuit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod fama est in dicta villa quod dictus G. Garreti interfecit ipsum Bernardum quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti Guillermi. Item interrogata et dixit quod fama est quod dictus Bernardus cognoscebat carnaliter uxorem Berengarii Marroquini. Dixit etiam quod dictus G. erat ante predictam mortem homo bone fame. Item interrogata dixit quod ista testis vidit, ante mortem dicti Bernardi, quod dicta Geralda jacebat in palacio predicto in quodam lecto qui in dicto palacio erat in loco ubi modo est dictus lectus. Interrogata super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra. Interrogata de parentela et cetera, et dixit non.
Maria, uxor Castilionis Cursoris, testis, jurata et interrogata si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. In omnibus aliis dixit idem ut Maria, uxor Jacobi Canaderii, testis proxime, hoc addito, quod vidit dictum Bernardum interfectum in domo dicti G., scilicet, hoc anno, set non recordatur de mensse neque de die. Item dixit quod ipsa testis vidit ipsam Geraldam jacere in quodam lecto dicti palacii ante mortem dicti Bernardi, set lectus predictus non stabat in illa parte in qua modo est, set in quadam alia parte dicti palacii, et quod ipsa testis levavit in partu ipsius Geralde in ipso palacio quandam filiam ipsius Geralde, bene fuerunt duo anni elapsi in festo Sancti Bartholomei proxime preteriti. Super omnibus aliis interrogata, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Et postea, in continenti rediens dixit quod predicta fuerunt in precedenti die ante festum sancte Caterine.
Geralda, uxor Bernardi Solerii, testis, jurata et interrogata si scit per quem seu per quos dictus Bernardus extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod fama est in dicta villa quod dictus G. Garreti interfecit dictum Bernardum quia deprehenderat dictum Bernardum in adulterio cum uxore ipsius Guillermi. Dixit etiam quod fama est quod dictus Bernardus Gamiça habebat rem cum uxore Berengarii Marroquini. Item interrogata dixit quod dictus G. Garreti erat tunc homo bone fame. Interrogata dixit etiam quod ipsa testis vidit dictam Geraldam jacentem in dicto lecto .X. vicibus et ultra, subtus quem Bernardus Gamiça dicitur fuisse inventus interfectus, quem lectum ostendit occulata fide Roderico de Salis, notario recipientibus testimonium ipsius. Interrogata super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogata de parentela et cetera, et dixit non.
Dominicus Griyani, testis, juratus et interrogatus per quem seu per quos et qua de causa dictus Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod ipse testis vidit ipsum Bernardum Gamiça interfectum in quodam palacio domorum dicti G. subtus quendam lectum hoc anno, non recordatur tamen de mensse vel de die, in quo dicebatur quod jacebat uxor dicti G. Garreti. Item interrogatus et dixit quod magnus fluxus sanguinis erat subtus dictum lectum. Item interrogatus dixit quod justicie vocaverat istum testem ad videndum predictum interfectum et probando consilio secum et cum aliis qui intraverunt dictum domum super dictam mortem. Item interrogatus dixit quod dictus justicie et aliis respexerunt si erat sanguis in alio loco dicti palacio et dixit quod non viderunt nisis subtus dictum lectum. Item interrogatus dixit quod vidit dictum Bernardum Gamiça vulneratum uno vulnere, tamen quia cum dixtus Bernardus esset indutus, non respexit nisi illud tamen. Item interrogatus dixit quod fama est in dicta villa de Algezira quod dictus G. Garreti interfecit dictum Bernardum quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Garreti. Item interrogatus et dixit quod fama est in dicto loco quod dictus Bernardus habebat rem cum uxore Berengarii Marroquini. Item interrogatus et dixit quod dictus G. erat tempore dicte mortis homo bone fame et bone conversationis. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire. Interrogatus de parentela, corrupcione et cetera, dixit non.
Gondiçalbus Cascan, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod fama est quod dictus G. Garreti interfecit ipsum Bernardum quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Item interrogatus dixit quod fama est quod dictus Bernardus habebat rem cum uxore Berengarii Marroquini. Item interrogatus dixit quod dictus G. erat homo bone fame. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra. Interrogatus de parentela et cetera, et dixit non.
Assenssius Sancii, testis, juratus et interrogatus, dixit idem in substancia ut Gondiçalbus Cascan, proxime testis.
Bernardus de Comodonys, testis, juratus et interrogatus, dixit idem in substancia ut Gondiçalbus Cascan, testis predictus.
Eximinus de Sancta Cruce, notarius, testis, juratus et interrogatus, dixit idem in substancia ut Gondiçalbus Cascan, testis predictus.
Berengarius de Villa Longa, testis, juratus et interrogatus, dixit quod ipse testis simul cum justicie Algezire intravit domum G. Garreti hoc anno, quadam die, non tamen recordatur de die neque de mensse, set videtur sibi quod esset in mensse januarii, quadam die, vidit dictum Bernardum jacentem interfectum in quodam palacio subtus quendam lectum qui in dicto palacio erat, et quod erat vulneratus pluribus vulneribus in anquis et tibia, et quod videbatur predicta vulnera esse facta de burç. Interrogatus etiam et dixit quod vidit subtus dictum lectum magnum fluxus sanguinis et quod dictus justicie, simul cum ipso teste qui tunc erat juratus et pluribus aliis, scienter respexerunt si in aliquo loco dictis palacii erat sanguis sparsus et non viderunt nec invenerunt in alio loci dicti palacii sanguinem nisi subtus dictum lectum. Interrogatus etiam et dixit quod fama est quod dictus G. Garreti interfecit ipsum Bernardum quia invenerat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Garreti. Item interrogatus dixit quod fama est in dicta villa quod dictus Bernardus Gamiça habebat rem cum uxore Berengarii Marroquini. Item interrogatus dixit quod dictus G. erat tunc ante dictam mortem homo bone fame. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela et cetera, et dixit non.
Jacobus de Calataiubio, testis, juratus et interrogatus, dixit idem quod Gondiçalbus Cascan, testis predictus dixit.
Michel Pedroç, testis, juratus et interrogatus, dixit quod vidit dictum Bernardum Gamiça interfectum extra lectum qui erat in palacio dicti G. Garreti, set non vidit enim vulneratum quia incontinenti, cum vidit ipsum mortuum, rescessit inde. Item interrogatus et dixit quod fama est quod dictus G. Garreti interfecit ipsum quia invenerat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Dixit etiam in aliis idem ut Gondiçalbus Cascan, testis predictus. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela, corrupcione et cetera, dixit non.
Bernardus d’Estayna, testis, juratus et interrogatus, et dixit quod ipse testis, hoc anno, scilicet, in precedenti die ante festum Sancte Caterine, non tamen recordatur de mensse vel de die, intravit domum G. Garreti et vidit Bernardum Gamiça jacentem interfectum subtus quendam lectum qui erat in quodam palacio dicti G. Garreti, et vidit ipsum vulneratum de .IIII.or vulneribus tamen. Item interrogatus dixit quod non vidit in aliquo alio loco sanguinem sparsum nisi subtus dictum lectum, cum hoc respixisset cum aliquibus aliis qui ibi erant scienter. Item interrogatus dixit quod fama est quod G. Garreti interfecit ipsum Bernardum quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Garreti. Item interrogatus dixit quod fama est quod dictus Bernardus habebat rem cum uxore Berengarii Marroquini. Interrogatus dixit quod dictus G. erat ante dictam mortem homo bone fame. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
Guillermus d’Estayna, testis, juratus et interrogatus, dixit idem ut Gondiçalbus Cascant (sic), testis predictus.
Egidius d’Orta, testis, juratus et interrogatus, dixit idem ut Gondiçalbus Cascant (sic), testis predictus, hoc addito, quod vidit quandam vice antequam dictus Bernardus esset interfectus quod dicta Geralda, uxor dicti G., accepit quasdam forpices seu ganivet de tabula Bernardi de Gamiça et misit inpignorem (sic) illud ad emendum lectucas. Hoc vidit semel tamen.
Jacobus Garnerii, testis, juratus et interrogatus, dixit idem ut dictus Gondiçalbus Cascant (sic), hoc excepto, quod nescit esset famam quod predictus Bernardus Gamiça haberet rem cum uxore Berengarii Marroquini. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
Bernardus Solerii, testis, juratus et interrogatus, dixit idem ut dictus Gondiçalbus Cascant (sic), testis predictus, hoc additus, quod vidit dictum Bernardum Gamiça mortuum coram hospicio dicti G.
Jacobus Boverii, testis, juratus et interrogatus, dixit idem quod dictus Gondiçalbus Cascant (sic), testis predictus.
P. Berengarii, testis, juratus et interrogatus, dixit quod quadam die, hoc anno, non tamen recordatur de mensse vel de die, vidit Bernardus Gamiça jacentem interfectus subtus quendam lectum qui erat in quodam palacio domorum G. Garreti et quod vidit ipsum vulneratum pluribus vulneribus, set non recordatur quot vulnera habebat, set quod erat subtus dictum lectum magnus fluxus sanguinis. Interrogatus dixit quod fama est quod dictus G. interfecit dictum Bernardum quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti (sic). Interrogatus etiam et dixit quod fama est quod dictus Bernadus habebat rem cum uxore Berengarii Marroquini. Interrogatus etiam et dixit quod dictus G. tunc ante dictam mortem homo bone fame (sic). Item interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
Petrus Mercerii, testis, juratus et interrogatus, dixit idem quod Gondiçalbus Cascant (sic), testis predictus.
Bernardus de Carbins, testis, juratus et interrogatus, dixit quod ipse testis vidit dictum Bernardum Gamiça interfectum juxta lectum cuiusdam domus G. Garreti set non vidit vulnera sibi illata. Item interrogatus super omnibus aliis dixit idem quod Gondiçalbus Cascant (sic), testis predictus. Postea fuit interrogatus super aliis capitulis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela, corrupcione et cetera, dixit non.
Laurencius de Torres, testis, juratus et interrogatus, dixit se nil scire.
A. Torrella, testis, juratus et interrogatus, dixit quod fama est in villa de Algezira quod G. Garreti interfecit dictum Bernardum quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Dixit etiam quod fama est quod dictus Bernardus habebat rem cum uxore Berengarii Marroquini. Interrogatus etiam dixit quod dictus G. erat tunc ante dictam mortem homo bone fame et bone conversationis. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
Bevenguda, uxor Laurencii de Torres, testis, jurata et interrogata, dixit idem quod A. Torrella, proxime testis, hoc excepto, quod nescit esse famam quod dictus Bernardus haberet rem cum uxore Berengarii Marroquini.
Lega, uxor Arnaldi Marroquini, testis, jurata et interrogata, dixit se nil scire.
Matheus Portales, testis, juratus et interrogatus, dixit idem quod A. Torrella, testis predictus.
Guillemona, uxor quondam Berengarii Galrrayn, testis, jurata et interrogata, dixit se nil scire.
Alitsendis, uxor quondam Bernardi Armentera, testis, jurata et interrogata, dixit se nil scire.
Salvator Ermengaudii, testis, juratus et interrogatus, dixit idem quod A. Torrella, testis predictus.
Johannes Regis, testis, juratus et interrogatus, dixit quod hoc anno, scilicet, precedenti die ante festum Sancte Caterine, vidit Bernardum Gamiça interfectum in quodam palacio domorum G. Garreti, scilicet, subtus quendam lectum qui erat in dicto palacio et quod vidit ipsum vulneratum .XV.um vulneribus, set non tamen respexit quod esset sanguis subtus dictum lectum nec in aliqua parte dicti palacii. Item interrogatus et dixit quod fama quod G. Garreti interfecit ipsum quia deprehendit dictum Bernardum in adulterio cum uxore dicti G. Item interrogatus dixit quod fama est quod dictus Bernardus habebat rem cum uxore Berengarii Marroquini. Item interrogatus dixit quod dictus G. Garreti erat tunc ante dictam mortem homo bone fame et bone conversationis. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
Die sabbati .IIII.º kalendas madii, eodem loco.
R. de Castilione, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod fama est in villa de Algezira quod G. Garreti interfecit ipsum quia invenerat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Item interrogatus dixit quod fama est quod dictus Bernardus comiserat aliquando adulterio cum uxore Berengarii Marroquini. Dixit etiam quod dictus G. erat tunc ante dictam mortem homo bone fame. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela, corrupcione, suborno et cetera, dixit non.
Jacobus Beth Ardit, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen de aliis ut R. de Castilione, testis predictus. Interrogatus de parentela, suborno et cetera, dixit non.
A. Pelliparii, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfecetus, dixit se nescire. Dixit tamen quod fama est quod G. Garreti interfecit ipsum quia deprehenderat ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Dixit etiam quod fama est in Algezira quod dictus Bernardus comitebat adulterium cum uxore Berengarii Marroquini. Dixit etiam quod dictus G. erat tunc ante dictam mortem homo bone fame. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
Bernardus Estephani, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod precedenti die ante festum Sancte Caterine ipse testis simul cum Marceto Petro Calçada et Pedrolo d’en Puig Roig et Bernardus de Cilla intraverunt domum G. Garreti, ubi dicebatur quod Bernardus Gamiça erat interfectus, et vidit uxorem G. Garreti stante in pede scale dicti hospicii et matrem dicti G. Garreti simul cum ea, et dicta Geralda dixit eis quid petebant in dicto hospicio, et alter eorum, non recordatur quis, respondit: «Hic est mortuus Bernardus Gamiça». Et super hoc intraverunt in quadam domo et subtus lectum ipsius domus invenerunt dictum Bernardum Gamiça interfectum. Et iste testis accepit ipsum Bernardum per capillos et tengit sibi pulsum et non invenit quod haberet pulsum et sic reputavit eum mortuum, et tangens ipsum Bernardum invenit quod habebat vulnera in una de cuxiis. Interrogatus qua vulnera erant et utrum essent facta de taill vel de burç, et dixit quod de burç fuerunt facta, secundum quod sibi videbant, secundum qualitate vulnera, et hoc illa ratione quia ipse testis est cirurgicus et cognovit predicta per tactum. Item interrogatus dixit quod fama est in Algezira quod G. Garreti interfecit dictum Bernardum quia deprehendit eum in adulterio cum uxore dicti G. Item interrogatus si est fama in dicto loco quod dictus G. invitasset dictum Bernardum et quod postea malo modo interficisset eum, et dixit quod nescit esse famam, set quod audivit hoc dici a quibusdam de parentela dicti Bernardi Gamiça. Dixit etiam quod fama est quod dictus Bernardus Gamiça comitebat adulterium cum uxore Berengarii Marroquini. Dixit etiam quod tunc ante dictam mortem dictus G. erat homo bone fame. Interrogatus super aliis, dixit se nescire. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
Dominicus Alfagen, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. Dixit tamen quod hoc anno, quadam die jovis, non tamen recordatur de mensse, vidit dictum Bernardus Gamiça interfectus subtus quendam lectum qui erat in quodam palacio domorum G. Garreti, vulneratum aliquibus vulneribus in cruribus, qui aparebant esse .IIII.or horum vulnerum facta de burç, e et uno vulnere in manu. Dixit etiam quod erat subtus dictum lectum magnus fluxus sanguinis et quod non erat in aliqua parte dicti palacii sanguis sparsus, licet hoc iste testis respixisset, simul cum quibusdam aliis, nisi subtus dictum lectum. Dixit etiam quod fama est quod dictus G. Garreti interfecit dictum Bernardum Gamiça quia deprehendit ipsum in adulterio cum uxore dicti G. Item interrogatus et dixit quod fama est in dicto loco quod dictus Bernardus Gamiça comitebat adulterium cum uxore Berengarii Marroquini. Item interrogatus dixit quod dictus Guillermus ante dictam mortem erat homo bone fame [et bone conversationis]. Interrogatus super omnibus aliis, dixit se nescire nisi ut supra dixit. Interrogatus de parentela et cetera, dixit non.
G. de Genestos, testis, juratus et interrogatus si scit per quem seu per quos et qua de causa Bernardus Gamiça extitit interfectus, dixit se nescire. Super omnibus aliis interrogatus, dixit ut Arnaldus Pelliparii, testis predictus.
R. Maestre, testis, juratus et interrogatus, dixit quod bene .X. vicibus vidit Geralda, uxor dicti G. Garreti, ante dictam mortem, jacere in dicto lecto dicti palacii subtus quem lectum dictus Bernardus fuit inventus interfectus. Super aliis interrogatus, dixit se nescire.
Sig [signe] num Mathei Calonge, notarii publici Valencie, qui hoc scripsit.
[Com a complement d’aquest procés, compilat pel notari Mateu Calonge, hi ha un procés informatiu sobre la troballa del cadàver de Bernat Gamissà. Són dos fulls en quart, amb la signatura: ACA, Cancelleria, Processos en quart, 1296 C.]