Читать книгу Праклятыя госці сталіцы - Альгерд Бахаревич, Ольгерд Бахаревич - Страница 22

Потым дырэктары пачалі зьмяняцца як рымскія кесары ў пэрыяд заняпаду імпэрыі. Прэтарыянская эпоха прынесла нябачныя дагэтуль пераўтварэньні. Ля кінатэатру паставілі будку з марозівам, пепсі-колай і півам, прыбіральню зачынілі на рамонт, а пасярод двара выкапалі падземную, платную. На экране замільгалі голыя грудзі заакіянскіх супэрмэнаў і бліскучыя потныя попы іхных сябровак. Увесь дом піў цэлы тыдзень, адыходзячы ад галоўнага красавіцкага шоку першага году новае эры: заслужаная артыстка рэспублікі на вачах у мільёнаў працоўных зьняла станік і агаліла свой падазрона роўны загар на цалкам савецкім бюсьце. Другая заслужаная артыстка, якая дагэтуль так пранізьліва грала патрыётак, задрала спадніцу і закрычала проста ў камэру: “Прастытутка я, разумееш!”. Ёй ня вельмі паверылі, бо абсалютная большасьць кінагледачоў ведалі артыстку як выканаўцу адзначанай ленінскай прэміяй ролі юнай партызанкі, закатаванай гестапа – у тым кіне яна крычала гэткім жа голасам: “Камсамолка я, камсамолка!”. Пасьля дзевяці ў кінатэатры пачынаў працу нядаўна адчынены відэасалён “Асалода” для дарослых – ды мясцовыя дзеці туды ня вельмі і рваліся, бо ўжо празь месяц працы гэтай культурнай установы ведалі на памяць увесь рэпэртуар: хто, каго, куды й колькі разоў. У дырэктарскім кабінэце адкрыўся магазінчык, у якім за неймаверныя грошы можна было набыць пасьпешліва змайстраваную парнаграфію айчыннай вытворчасьці. “Уся заля мокрая пасьля гэтага кіно”, – скардзілася давераным асобам з жыльцоў прыбіральшчыца падчас абеду. “Гэта дух маёра ходзіць”, – закатваў п’яныя вочкі вэтэран матацыклетнага заводу Грышук, на днях афіцыйна прызнаны маразматыкам першай групы. “Ходзіць, на кіно гэтае пазірае і плюецца, плюецца!”.

Неўзабаве ў галоўнай гарадзкой газэце зьявіліся артыкул “Што на экране? Голь непракатная!” і адкрыты ліст інтэлігенцыі да гаркаму партыі, у якім пад сарамліва прыпаднятай накрыўкай прозьвішчаў і лаўраў кіпела абурэньне. Справу з кіно трэба было ўзяць на кантррроль. Філёлягі й філялягіні йшлі на французскую драму пра Арцюра Рэмбо, а ім замест гэтага крышыў казённыя зубы, акуляры й душы нейкі янкі. Гэта быў час, калі кожная газэта лічыла сваім абавязкам надрукаваць такі ліст, такі артыкул ды яшчэ вершык ананімнага гумарыста, дзе зь неперадавальнай тонкасьцю было б зрыфмавана “Сталонэ – з талонам” і “Дытэр Болен – очэнь болен”.

Наступствы былі жахлівымі. Дзейны дырэктар быў арыштаваны, відэасалён закрыты, у залі на суткі замкнуты поп з кадзілам, платная прыбіральня засыпаная, з калектывам праведзеная прафіляктычная размова, кінамэханіку ўвалена паўсотні шпіцрутэнаў, прыбіральшчыцы за пільнасьць прысвоена воінскае званьне капітан, мэтадысту ўсаджаны ў сэрца асінавы кол, рэпэртуар прыведзены ў адпаведнасьць з нормамі – партыйная камісія па парнаграфіі выпіла на руінах шампанскага з гарбатных кубачкаў і пастанавіла зрабіць установу на вуліцы Ўзорнай так званым кінатэатрам апошняга экрану. Цяпер шэдэўры сусьветнага кінамастацтва пачыналі ісьці ў кінатэатры імя Жданава толькі пасьля таго, як іх пакажуць ува ўсіх вялікіх сынэматографах сталіцы. Гэта быў канец. Гэта быў пачатак.