Читать книгу 'n Kwessie van tegniek - Christine le Roux - Страница 3

Alicia wens daar was ’n spieël in die hysbak. Alle hysbakke behoort spieëls in te hê sodat ’n meisie haar gou kan opknap voor sy uitstap. As die hysbak vol mense is, sal dit seker tot grappige opmerkings lei, maar sy gee nie vreeslik om hieroor nie. Sy is seker haar lipstiffie is in die motor afgebyt en heel waarskynlik lê haar maskara in donker kringe onder haar oë en gaan die man dink sy ly aan ’n nare siekte of slaap nooit nie.

Albei hierdie gevolgtrekkings sou verkeerd wees. Sy is en was nog altyd uitermate gesond. Sy glo ook aan ’n goeie nag se slaap. Laat nagte beteken net dat sy die volgende oggend soos ’n heks lyk en soos een optree. Ter wille van die res van die mensdom en in die besonder die lede wat met haar moet saamwerk, is dit beter as sy genoeg slaap kry. Maar die verkeer hierheen was besonder swaar, dis wurgend warm buite en sy is nie meer seker of die grimering wat sy met ongewone sorg aangesit het nou nog is waar dit moet wees nie.

By die laaste verkeerslig het ’n taai muggie by die oop ruit van haar motor ingevlieg teen haar oogbank vas. Sy onthou spesifiek dat sy haar oog geklap het en dat die ooggrimering dus nou teen haar wang gestreep sit. Sy haal ’n verfrommelde sakdoek uit haar handsak en vee onder haar oë. Daar lê inderdaad ’n gryserige streep op die sakdoek.

Die hysbak stop met ’n ruk en sy stap uit, maar bly eers staan om diep asem te haal. Dis nie dat sy bang of senuagtig is nie; sy het net ná die gejaag om hier te kom ’n oomblik se sereniteit nodig.

Sy maak haar handsak weer oop, haal haar notaboek uit en druk dit onder haar arm in. Mens moet professioneel lyk as jy ’n onderhoud gaan voer. Jy wil nie hê die mense moet dink jy is onvoorbereid en deur die blare nie.

Sy kan ook nie stry dat sy ’n trilling van opgewondenheid in haar binneste voel roer nie. André Rosner is nie net ’n akteur van formaat nie, hy is pragtig. Sy beskou haarself as nogal sinies wanneer dit by mans kom. Dis nie dat sy ’n grief het teen die geslag as sodanig nie; die teenoorgestelde is eerder waar. Sy hou van hulle, sommige van haar beste vriende is mans. Sy glo ook nie dat ’n mooi man beter is as ’n lelike een nie. Die meeste van haar kêrels was glad nie aantreklik nie, maar hulle het daardie iets gehad, die onnoembare kwaliteit wat haar bloed laat bruis het. ’n Vonkel in die oog, die vermoë om ’n meisie altyd na ’n prinses te laat voel, ’n sin vir humor.

Maar André Rosner is móói. Hy is aantrekliker as enige ander held van die klein of groot silwerdoek. Sy donker oë is vol verborge waarhede, hulle wys niks, maar sy is seker as mens net weet hoe om hulle te lees, gaan jy wonderbaarlike dinge agterkom. Hy is lank en lenig, as hy loop, laat hy haar dink aan ’n luiperd.

Die feit dat byna al die vrouens in die land ook soos sy voel, sit haar effens af. Noem sy naam en vrouens, oud en jonk, rol hulle oë en sug verlangend.

Dat sy dus gevra is om die onderhoud te doen, is iets wat haar skuldig meerderwaardig laat voel. Sy behoort nie so in haar skik te wees nie, maar sy is.

Sy maak keel skoon, lek oor haar lippe en stap in die gang af tot sy voor sy kamer staan.

“Moet asseblief nie laat wees nie,” het sy agent gemaan. “Meneer Rosner is baie besig met die repetisies van sy nuwe prent en kan eintlik nie die uur afstaan nie.”

Sy trek aan haar romp, vee enige los hare van haar voorkop weg en op die kop elfuur klop sy aan die deur.

“Binne,” sê ’n stem en sy haal vir oulaas diep asem, begin solank glimlag en druk die deur oop.

“Goeiemôre,” sê sy en steek haar hand uit. “Ek is Alicia Conradie van die . . .”

Hy skud haar hand dat sy die vingerbeentjies teen mekaar voel knars. “Sit,” sê hy en wys na ’n stoel.

Sy gaan sit, haar knieë netjies bymekaar omdat haar rompie nogal kort is. Sy haal ’n pen uit en slaan die notaboek oop op haar knieë. Haar hand pyn so dat dit nie maklik is om die glimlag in stand te hou nie, maar sy doen haar bes.

“Ek waardeer dit dat u in u besige program tog tyd kon inruim vir hierdie onderhoud,” sê sy.

Hy antwoord nie, maar val in die leunstoel oorkant haar neer, sy lang bene uitgestrek voor hom, sy hande in die sakke van sy jeans. Hy dra ’n wit hemp en ’n dun grysblou trui. Sy vind dit vreemd op so ’n warm dag, maar besef vinnig hoekom hy dit aanhet. Die lugverkoeling in die kamer is ysig, sy voel hoe haar kaal arms begin saamtrek in hoendervleis.

“E . . .” sê sy en kyk af na die lys vrae in haar notaboek. “U is hier vir die verfilming van . . .”

“Ja,” val hy haar in die rede, sy stem so koel soos die lug.

“En is u opgewonde daaroor?”

Sy nogal onverbiddelike swart wenkbroue lig ’n fraksie. “Opgewonde? Waarom op aarde sal ek opgewonde wees? Dis my werk.”

Sy hou haar glimlag in posisie al is dit nie meer maklik nie. “Jammer, dis miskien swak gestel. Sien u uit na die rol wat u gaan speel?”

“Dis my werk,” herhaal hy stroef.

Sy laat vaar die glimlag. “Dis tog ’n nuwe uitdaging,” sê sy. “Elke nuwe rol wat u speel, is tog iets heeltemal anders. Dis juis een van die aspekte wat kritici aanspreek; die feit dat u nie in stereotipes verval nie. In die televisiereeks was u ’n Boererebel en het daarvoor groot lof gekry en nou speel u die rol van ’n geestesversteurde in . . .”

“Dis my werk,” sê hy vir die derde keer. “Vanselfsprekend is elke karakter anders as die vorige.”

Sy maak ’n kuggeluidjie in haar keel. “Miskien moet ons by u kinderdae begin. Wou u altyd akteur word?”

“Nee,” sê hy. “Wou jy?”

Sy is heeltemal uit die veld geslaan. “Ek?” vra sy in ’n stem wat meer na ’n piepgeluid klink. “Waarom sou ek?”

“Presies. Waarom sou ek?”

“Wat wou jy dan word?” vra sy, nou vies genoeg om die hoflike aanspreekvorm te laat vaar.

“’n Brandweerman, ’n enjindrywer, ’n boer.”

“Soos alle klein seuntjies,” terg sy.

Sy gesig bly strak, hy haal net sy skouers effens op.

“Jy het op ’n plaas grootgeword,” sê sy.

“Ja, en jy?”

“Wel, ja, om die waarheid te sê, het ek, maar dis regtig nie relevant nie.”

“Ek kan nie méér saamstem nie.”

Dis nou haar beurt om ’n wenkbrou te lig. “Is my vrae oor jou kinderdae nie relevant nie? Is dit wat jy vir my wil sê?”

Hy haal sy skouers op.

“Vir lesers is dit,” sê sy. “Hulle wil graag weet waar jy vandaan kom, waar jy grootgeword het, wanneer jy besluit het om ’n akteur te word. Sulke soort inligting.”

“Maak dit van my ’n beter akteur? Dink jy ek het resitasies opgesê tussen die skape?”

“Dis nie wat ek gesê het nie!”

“Maar dis wat in jou tydskrif sal staan.” Hy kyk op na die plafon. “Tussen die rante van sy geboorteplaas het hy vir die eerste keer besef hy wil akteur word. Die onverstoorde veld en rustigheid van die landelike omgewing het hom laat besef . . .”

“Onsin,” sê sy skerp. “Ek‘t op die Vrystaatse vlaktes grootgeword en dit het niks te doen met die feit dat ek nou skryf nie.”

“A,” sê hy. “Dan is ons dit eens.”

Sy blaas haar asem stadig uit en kyk af na haar aantekeninge. “Jy’s die oudste van drie kinders.”

“En jy?”

“Dis net ek en my suster,” antwoord sy voor sy haar kan keer.

“Dis net ek en my twee susters,” eggo hy.

“En jou ma is dood toe julle baie jonk was,” beur sy verbete voort. “Jou pa is later weer getroud. Stiefma.”

Sy oë blits meteens gevaarlik. “Verkeerd. Raak ontslae van jou sprokieskarakters, dis nie Hansie en Grietjie nie. Sy is ’n liewe mens, die gesin voltallig, pa, ma en kinders. Daar is niks, ek herhaal: níks stiefs omtrent haar nie. Sy is ons ma.”

“Goed,” gee sy toe. “Maar dit moet ’n invloed op jou gehad het.”

“Leef jou ouers nog?” vra hy aanvallend.

“Ja. Albei.”

“Sou dit jou beïnvloed het as jy jou ma verloor het toe jy ses was?”

“Natuurlik.” Sy ril by die blote gedagte.

“Waarom vra jy dan sulke onsinnige vrae?”

Sy klem haar tande opmekaar. “Ek vra nie hierdie vrae omdat ék noodwendig wil weet nie; ek vra die soort vrae waarin lesers belang sal stel.”

Sy stem word ’n paar grade kouer, as dit moontlik is. “Sodat hulle hulle tonge kan klik en sê: ‘Ag, foei tog, arme man’?”

“Nie noodwendig nie.”

“Wat dan?”

Sy is baie lus om op te staan en te loop, maar Marianne sal nie bly wees nie. Marianne het ’n tydskrif wat in die pers moet kom, die buiteblad gaan ’n foto van hierdie knorrige man op hê en duisende lesers gaan dit koop om meer omtrent hom te lees.

“Jou kinderdae was dus onbelangrik,” sê sy. “Dit het geen invloed op jou latere loopbaan gehad nie. Mag ek weet wanneer jy wel besluit het om ’n akteur te word?”

“Op universiteit. Wanneer het jy besluit om ’n joernalis te word?”

“In matriek.”

“Hoekom?”

“Dit het my aangestaan. Ek het nie kans gesien vir ’n vervelige werk agter ’n lessenaar nie. Ek hou van die afwisseling en die gevoel van deel wees van alles wat . . .” Sy bly stil. “Ons praat nie oor my nie.”

Hy kyk op sy horlosie en sug, dan staan hy op, maak die yskassie wat in die buffet ingebou is, oop en staar na die inhoud. “Wil jy ’n koeldrank hê? Ek kan kamerdiens bel en vra vir tee of koffie, maar dit sal te lank neem, en teen die tyd dat dit hier kom, is jy al weg.”

“Koeldrank is goed,” sê sy styf.

Hy haal twee blikkies uit, maak hulle oop en gooi die inhoud skuimend in twee glase.

“Dankie,” sê sy toe sy die glas by hom vat. Sy drink ’n sluk en kyk af na die skoon bladsye waarop sy nog niks geskryf het nie. “Jy het op universiteit jou eerste groot rol gehad.”

“Ja.”

“En twee jaar later reeds in ’n belangrike reeks op televisie.”

“Ja.”

“Wat verkies jy, televisie of die groot skerm?”

“Dis om ’t ewe.”

“Sommige akteurs sê hulle hou meer van televisie, daar is meer kontinuïteit en . . .”

“Elkeen het sy eie uitdagings,” sê hy verveeld.

“Het jy spesiaal voorberei vir hierdie rol wat jy nou gaan speel? Om ’n geknakte mens te speel, is . . .”

“Ek berei altyd voor.”

“Vanselfsprekend, ja, maar hierdie rol is tog iets anders en . . .”

Hy kyk na haar oor die rand van sy glas. “Het jy spesiaal voorberei vir hierdie onderhoud?”

“Nee,” sê sy bitsig.

“Waar kry jy dan al die inligting vandaan? Oor my kinderdae en my pa?”

“Marianne het dit vir my gegee. Die redaktrise.”

“Ek sien. Die afgerolde CV.”

“Presies.”

“Dan hét jy mos al die inligting? Waarom was dit nodig om my tyd te mors?”

Sy is nou so kwaad dat sy met moeite praat. “Marianne het gedink die lesers stel belang in meer as net die afgerolde CV.”

“Die man agter die akteur?” vra hy en sy donker stem is selfs donkerder van die sarkasme. “Die regte André Rosner?”

“Persoonlik,” sê sy geselserig, “dink ek nie daar is iemand agter die akteur nie. Ek dink die akteur is al wat daar is.”

Daar is ’n vinnige glimming in sy oë, maar dis weg voor sy kan besluit wat dit beteken.

“Ja,” gaan sy voort. “Daar is geen ‘regte’ André Rosner nie. Ander akteurs wat ek al ontmoet het, is gevlei as ’n mens ’n onderhoud met hulle wil voer. Hulle is bly dat soveel mense van hulle hou, dat hulle so gewild of geliefd is onder die mense. Hulle is selfs deemoedig, dankbaar. Hulle skryf hulle sukses toe aan ander faktore, ander mense of invloede en hulle is dankbaar daaroor. Bly om erkenning te gee waar nodig. Hulle sit nie hoogmoedig en arrogant die joernaliste en tart nie.”

“Inderdaad,” sê hy en kyk weer na sy horlosie. Hy drink sy glas leeg en sit dit hard op die tafeltjie langs hom neer. “Miskien het hulle minder bloutjies geloop. Miskien het hulle onderhoude toegestaan en is hulle woorde inderdaad korrek weergegee. Miskien is daar nie in hulle privaat lewe gekrap nie.”

“Ek het nie in jou privaat lewe gekrap nie!”

“Nee,” antwoord hy, “maar kyk weer ’n slag na jou voorbereide vrae. Is die volgende een nie: ‘Waarom is u nog nie getroud nie, meneer Rosner? Is dit waar dat u ’n lang verhouding gehad het met juffrou X en dat dit in bitterheid ondergegaan het?’”

Sy byt op haar lip. Dit staan byna net so in haar aantekeninge.

“Ek is reg,” sê hy tevrede. “En in elke onderhoud word meer onwaarhede gepubliseer, bou julle voort op die mite. Ek is ’n ongenaakbare man wat net op die filmdoek lewend kan word of ware emosie kan uitbeeld. Ek was nog nooit getroud nie, is nie in ’n verhouding met een of ander sekskatjie wat my naam in die nuus kan hou nie. Glo my, juffrou . . . e . . .”

“Conradie.”

“Daar is niks wat jy kan uitdink wat nog nie geskryf is nie. Ek was al ’n enkelkind, een van vyf, ’n weeskind, ’n verstote kind. Ek kan net met die natuur kommunikeer omdat ek toevallig op ’n plaas grootgeword het, ek kan glad nie kommunikeer nie omdat ek op ’n plaas grootgeword het. Ek hou meer van koffie as tee, ek hou meer van rockmusiek as klassieke musiek.” Hy gooi sy hande in die lug. “Wat maak dit saak? Gee die lesers regtig om? Sou ek ’n ander mens gewees het of ’n beter akteur as ek tee verkies het?”

“Ek weet regtig nie,” sê sy en staan op. “Ek kan nie namens die lesers praat nie, maar wat myself betref, gee ek nie ’n hel om nie. Jy kan gif drink vir al wat ek omgee. Of ’n satanis wees. Dis net dat mense jou bewonder. Hulle vind jou ’n uitsonderlik begaafde akteur, iemand wat in watse rol ook al die mense kan boei en roer. Waarom dit so is, weet ek nie. Om die waarheid te sê, vind ek dit onsinnig. As hulle moet weet watse mens jy regtig is, sal hulle nie die geld uitgee vir ’n kaartjie nie.” Sy begin opwarm. “Nee, genugtig,” sê sy. “Met die hoë lewenskoste is daar baie goed wat mense eerder kan koop. Jy kan ’n hele paar brode koop met die geld van een fliekkaartjie. Selfs ’n klein stukkie vleis. Ja, ’n lekker steak kos omtrent dieselfde as jy dit in die supermark koop en self by die huis gaan gaarmaak. En jy kan ’n hele paar tydskrifte koop met die geld. Tydskrifte wat jou vir baie ure kan besig hou en vermaak. Waarin jy kan lees van gawer mense as hierdie een arrogante akteur.”

Die glimming is terug in sy oë. “Presies,” stem hy saam.

“En as almal so voel,” gaan sy voort, “sal jy nie meer werk hê nie. Regisseurs sal jou vermy. ‘Nee, genade,’ sal hulle sê. ‘Dié Rosner-man is die ondergang van enige produksie. Mense koop liewer steak as ’n kaartjie na een van sy films.’”

“Absoluut,” sê hy. “Vleis is buitendien gesonder as sit in ’n donker bioskoop.”

“Mag ek jou aanhaal, meneer Rosner?” vra sy sarkasties.

“Sonder twyfel, trouens, ek beveel jou om dit te doen.”

Sy klap haar notaboek toe, ruk haar handsak oop en druk die ongebruikte pen hardhandig tussen die ander rommel in. “Dankie vir die koeldrank. En jou tyd.”

“Dit was ’n plesier.”

Sy staar na hom. Hy het ook opgestaan en beweeg in die rigting van die deur om dit vir haar oop te maak. Sy dik, donker hare, vroeg al grys gespikkel, val oor sy voorkop en sy gesig wys niks nie. Is hy sarkasties of is hy wraggies opreg? Het hy haar heeltyd sit en uittart?

“Sukses met jou loopbaan,” sê hy beleef by die deur.

“Dankie,” sê sy. “Ek sou jou graag dieselfde wou toewens, maar op hierdie oomblik kan ek dit nie oor my hart kry nie.”

“Begryplik,” sê hy simpatiek.

Sy gooi haar handsak oor haar skouer, lig haar kop hoog en ignoreer sy uitgestrekte hand, maar sy is seker hy kyk haar agterna tot sy by die hysbak instap.