Читать книгу Die seewind se lied - Elza Rademeyer - Страница 3

Die branders is wit-blou soos die skuimperdjies hul draf voor die wind moet ken. By Die Bakke en Die Punt in Mosselbaai staan die vakansiegangers se tentpenne oorkruis ingeryg en spook mans met seergebrande lywe in los T-hemde om hul bollende tente in bedwang te hou. Nie dat dit die kampeerders se vakansiegees blus nie. Dis net een maal in die jaar Desember. Die geklots van branders, die geur van braaivleis, ’n skuimende bier in die hand en die lekker gesels met ou bekendes vergoed vir die bietjie ongerief wat die wind meebring.

’n Bloedrooi sportmotor kom met ’n aardskuddende spoed aangejaag en draai plotseling met skreeuende bande by die kampeerterrein in. Menige man sug afgunstig.

Toe die bestuurder egter uitklim, vergeet die manne net daar van hul afguns op die ingevoerde motor, én van die wind wat hul tente verfoes.

Haar slanke bronsbruin bene kom eerste te voorskyn. Die kleefhemp wat sy by die wit kortbroek dra, steek niks van haar vol kurwes weg nie. Die wind pluk aan haar kort blonde hare en haar hele houding verraai dat sy geen gebrek aan selfvertroue het toe sy tydsaam haar donkerbril afhaal en oor die see tuur nie. Die manne hou haar belangstellend dop terwyl sy ’n klein tentjie uit haar motor haal en dit ietwat onhandig op die gras staanmaak. Eers wanneer sy goed ’n halfuur later in die opgeslaande tentjie verdwyn, onthou die manne met die seer lywe weer waarmee hulle nog laas besig was.

Nie ver weg nie, waarskynlik daar waar Bartholomeus Dias op 3 Februarie 1488 anker gegooi het, lig Tom Prinsloo ’n sak vis van sy skouer af. Sy geoefende oog korrel tussen die motors deur totdat hy ’n bejaarde vrou met ’n skuifelgang van die winkelsentrum se kant af aangestap sien kom. Hy glo sý sal by hom ’n vis koop. Daar is drie soorte mense: dié wat verby jou loop en maak of hulle jou nie sien nie; dié wat jou ’n afjak gee; en dié wat koop. Veral bejaardes kry hom gou jammer – seker maar oor die vodde aan sy lyf. Dis ’n triek wat nog altyd gewerk het, dié stukkende klere.

“Mêrrem, hoe’s dit virre vissie yttie sie vir vanaand as die mister hys toe kom?”

Hy raak bang hy’t hom misgis met haar, want sy klem die swart handsak stywer teen haar lyf vas en lyk of sy verby hom gaan stap.

“Dissie duur nie, mêrrem. Rêrigie duur nie. En ek het ok maar ’n vrou en tjinnerstjies by die hys wat moet iet, mêrrem wiet. En die mister, hy sal mos hou van soe ’n vars stokvissie yttie sie, dink mêrrem nie so nie?”

Sy steek vas en hy dink vaag daaraan dat sy bekend lyk. Maar sy lyk ook siek, en haar blik is soos dié van Katryn toe hy haar die dag by die hospitaal gaan haal het – sonder die baba waarvoor sy so baie truitjies gebrei het. Sy kyk nou nog partykeer met sulke leë oë na hom as daar kinders in die nabyheid is.

“Ek het nie meer ’n mister wat kan huis toe kom nie,” sê die bejaarde met die swart handsak en sy kyk ver verby hom. “My man het my Maartmaand ontval.”

Hy maak sommetjies in sy kop. Maar is al ’n hele tydjie terug, dis dan een van die dae Krismis. Die strate hang al vol van die blink liggies. Sy behoort mos darem al oor die ergste te wees. “Wat van die anner hysmense? Mêrrem bly tog sieker nie stoksielalleen nie?”

“Ek ís alleen. Ek het twee seuns gehad, maar … Die een het verdrink. Jare gelede, hier by Santosstrand. My ander seun … is weg. Ek het hom dertig jaar laas gesien. Ek weet nie of hy nog leef nie.”

Sy lyk vir hom so verwese dat hy haar jammer kry. Hy buk vooroor en vroetel in die sak. Skraap dan sy keel. “Eigentlik het ek vir mêrrem gelieg oor my tjinnertjies by die hys. Onse outjie, my en Katryn s’n, hy’t sommer by geboorte afgesterf. En toe’t daar nooit weer ienetjie gekom nie.” Hy kom orent en hou ’n vis na haar uit. “Mêrrem kin hom maar verniet vat. As mêrrem nie meer ’n sorg het nie, kry mêrrem sieke ôk ma swaar.”

Sy vat die vis by hom, maar bly dan half afwesig daarmee staan. Haar oë dwaal oor die see voordat sy terugkyk na hom. “Hoe vars is die vis?”

“Hy’t nou net mit die laaste skyt saam ingekom. Ek liegie vir mêrrem nie. Mêrrem kin mos self sien hy’s vars.”

Sy knip haar handsak oop. “Ek kry nie swaar nie. Wat moet ek jou betaal vir die vis?”

“Ek mind nie as mêrrem my ’n ietsie wil gee nie, maar mêrrem hoef rêrig nie moeite te doen nie.”

Sy druk ’n noot in sy hand en toe sy wegstap, rek sy oë.

“Mêrrem, wag, ek moet vir mêrrem tjyns gie!”

Maar sy kyk net om en glimlag ietwat weemoedig in sy rigting voordat sy by ’n jong man in ’n afgeleefde blou motortjie klim en wegry.

Dis eers toe die motor al uit sy gesigsveld verdwyn het, dat dit hom plotseling te binne skiet wie die vrou is wat die vis by hom gekoop het. “My mastag! Dis mos niemand annerste as mister Schalk Schoeman se ma gewies daai nie!” Hy skud sy kop en dink: Maar het sy vir jou oud geworre! Sieke ma oor sy nie gesond issie! En wat sou van mister Schalk geworre het?

’n Meisie met ’n welige bos donker hare en opvallende blou oë hou laatmiddag stil voor ’n netjiese huisie in Hartenbos. Sy kyk na die huis wat so toe lyk en wonder of daar iemand tuis is. Twyfel oor die wysheid van haar besluit om meer inligting te kom kry. Dan klim sy tog vinnig uit om aan die deur te gaan klop.

’n Bejaarde vrou met mooi grys hare kom maak die voordeur oop. Sy hou haar hande wat na vis ruik voor haar in die lug. Daar is ’n vraende uitdrukking op haar gesig en haar ooglede is rooi en opgehewe soos iemand wat baie gehuil het.

“Mevrou, ek het gewonder of u my kan help,” sê die donkerkopmeisie. “My naam is Elmien Maritz.” Sy wag dat die ouer vrou moet sê wie sý is, maar sy bly haar net vraend aanstaar. “Ek het gewonder … of u dalk iemand met die naam Schalk Schoeman geken het?”

Iets soos skok spring in die ouer vrou se oë. “Schalk!”

“Ja. Schalk Schoeman,” sê Elmien met ’n gevoel van verligting omdat sy nou seker is dat die tante voor haar wel vir Schalk geken het. Hoekom anders haar skok?

“Schalk is my seun!” sê die vrou oorstelp. “Waar is hy? Ken jy hom?”

Haar bekentenis neem die wind uit Elmien se seile. Dis die laaste ding wat sy verwag het, dat sy Schalk se má op die lyf sal loop. Hy’t hulle dan laat verstaan hy het geen bloedfamilie meer nie!

“Waar is Schalk? Wat weet jy van hom af?” wil die vrou nou angstig weet.

“Mag ek binnekom?” vra Elmien. “Ek sal graag ’n rukkie met u wil gesels.”

“Ja, seker.” Sy staan opsy om Elmien deur te laat. “Maar wie is jy? Is daar fout?”

Elmien besluit om eers haar vrae te ignoreer. “Het u dalk foto’s van u seun, Schalk?”

“Ek het, ja. Maar hy is nog baie jonk op die foto’s.”

“Gee u om om dit vir my te wys?”

“Ek sal die album vir jou bring. Ek gaan was net eers my hande.”

Toe die ouer vrou die voordeur toemaak en by ’n binnedeur inloop, gaan staan Elmien voor die sitkamervenster. Sy voel moeg en stowwerig. Daar is nie veel buite te sien nie. Net nog ’n ry eenderse huisies aan die oorkant van die nou straatjie. Sy kyk hoe die takke van die doringboom voor die venster die aanslag van die wind trotseer en sy sug. Om Schalk se ma hier aan te tref! As sy dit vooraf geweet het, sou sy nie nodig gehad het om al die pad van Brakpan af hierheen te ry nie. Sy kon haar gebel en …

Sy skrik toe Schalk se ma skielik agter haar praat.

“Hier is die album. Die foto’s is al vergeel van ouderdom. Schalk was maar sewentien op hierdie laaste foto wat my oorlede man nog van hom geneem het.”

Elmien kyk aandagtig na die foto’s wat die vrou vir haar wys. Die Schalk wat sy geken het, is net ’n ouer weergawe van die seun op die foto’s. Dis ongetwyfeld dieselfde mens.

“Kort ná hierdie foto geneem is, het hy die huis verlaat,” sê die tante mistroostig. “Ek het hom nog nooit weer gesien nie. Het jy gesê jý ken hom?”

Elmien sluk ongemaklik. Sy wens sy kon nee sê, maar dis nou te laat. Sy sal die vrou moet inlig, al gaan dit ook hóé swaar. “Ek het hom geken, ja,” sê sy stadig. “Hy was met my ma getroud.”

“Met jou ma getroud?” sê die vrou verras. Haar gesig verhelder. “Ek het gewonder of hy ooit getroud is. Is jy sy …”

“Nee,” onderbreek Elmien haar vinnig. “Ek is nie u seun se kind nie. Hy was net veertien dae met my ma getroud. Ek het eintlik slegte nuus vir u, mevrou.”

“Slegte nuus? Wat is die slegte nuus?”

Die skielike onrus in die vrou se oë laat Elmien ongemaklik sluk. Sy skraap haar keel en dwing haarself om Schalk se ma in die oë te kyk. “U seun leef nie meer nie, mevrou.”

Die vrou staar haar net aan. Dan gee sy ’n suggie. “Ek het al so baie gewonder wat van hom geword het. Wanneer … is hy oorlede?”

“’n Maand gelede. Ons het nie geweet van u nie. Ek bedoel, hy het nooit vir ons gesê hy het naasbestaandes nie. Hy het ons eintlik laat verstaan sy ouers is lankal oorlede.” Toe sy sien die ouer vrou reik na ’n stoel, stap sy vinnig nader. “Wag, laat ek u help.”

“Dankie. Noem my sommer tant Mienie.” Sy diep ’n sakdoekie uit haar voorskoot se sak en snuif daarin toe sy gaan sit. “Schalk was altyd ’n anderste kind,” vertel sy sonder aanmoediging. “Hy was slimmer as sy broer, maar hy wou nie leer nie. Toe hy sewentien was, het hy van die huis af weggeloop. Hy’t ’n paar keer gebel wanneer hy geld wou gehad het, maar ons had dit nie breed nie. En toe ek eendag geweier het om hom te help, het hy kwaad geraak. Ek het nooit weer van hom gehoor nie. Net altyd bly wonder … Jy sê hy’s dood?”

“Ja, dis ongelukkig so, tante.”

“Waar is hy begrawe?”

“In Brakpan.”

“Wie het hom begrawe?”

“My ma se leraar.”

“Jy sê julle het nie geweet van my, dat ek nog leef nie. Hoe het jy dan van my uitgevind, om vir my te kom sê dat hy dood is?”

“Hy’t eendag teenoor ons genoem dat hy ’n vakansiehuis hier op Hartenbos besit. Eintlik het ek hierheen gekom om te kom vasstel wat daarvan geword het, want hy en my ma was binne gemeenskap van goedere getroud en …” Sy swyg en wonder of dit nodig is om te vertel hoe kwistig Schalk haar ma se geld vermors het. Dit sal net ’n verdere skok wees vir die tante.

“Hy was so ’n mooi baba,” praat tant Mienie eensklaps, asof onbewus van Elmien se teenwoordigheid. “’n Soet kind gewees. Maar in sy hoërskooldae het hy ontaard. Rebels geraak. En lui om te leer. Sy onderwyseres het baie met ons kom praat oor sy stokkiesdraaiery. As sy pa my net nie altoos gekeer het as ek hom wou tugtig nie … Sy broer was nie soos hy nie. Johan was die dom een. Maar hy was gehoorsaam. Hy’t ons geen hoofbrekens besôre nie. Op vyftienjarige ouderdom het hy verdrink. En Schalk … hy was nie eens op sy broer se begrafnis nie.”

Elmien kyk verslae na die ineengedoke figuur van die vrou op die stoel. Sy voel verward. Sy het geweet Schalk Schoeman kon verskriklik leuens vertel, maar dat hy darem oor sy eie ma sou lieg!

“Waaraan is Schalk oorlede?” wil tant Mienie weet.

“Hy het in ’n motorongeluk omgekom.”

“Hoe het dit gebeur?”

“Ons weet nie wat gebeur het nie. Hy was alleen in die motor toe dit teen ’n versperring gebots het.”

“Ja, so baie mense verloor deesdae hul lewens op die paaie,” sê tant Mienie. “’n Motor is nie ’n speelding nie. Jy sê hy is op Brakpan begrawe?”

Elmien knik haar kop en stuur ’n skietgebedjie na bo dat sy tog liewer nie moet vra na die omstandighede van Schalk se dood nie. Dis nie ’n mooi storie nie.

“Jy sê hy en jou ma was net veertien dae getroud. Foei tog, en hoe voel jou ma oor sy skielike heengaan?”

Elmien ontwyk die ouer vrou se blik. “Die dood is maar altyd tragies.”

“Ja,” sê tant Mienie. “Die dood is tragies. Maar dis nog erger om iemand aan die wêreld af te staan. Om nooit te weet wat van jou kind geword het nie. Ek kon my berus in Johan se dood, maar Schalk … Is sy graf darem opgemaak?”

“My ma het gereël dat daar ’n steen op sy graf gesit moet word.”

“Watse werk het Schalk gedoen?”

Elmien kyk weer anderpad toe sy antwoord: “Hy het nie gewerk nie. Ek bedoel, toe hy met my ma getrou het.”

“Weet jy wat hy gedoen het voordat hy met jou ma getroud is?”

“Nee, ek weet nie. Ons het eintlik nie veel van hom geweet nie. As ons hom wou uitvra, het hy net altyd gesê hy kyk nooit terug op sy verlede nie, want ’n mens moet vir die toekoms leef.”

“Ek wonder of hy voorheen getroud was? Of hy dalk kinders gehad het?”

“Hy was glo voorheen getroud, ja. My ma was sy derde vrou.”

“Sy derde vrou! Sies tog, moes hy twee vrouens aan die dood afgee?”

“Hulle is nie dood nie, tante. Hy was van hulle … geskei.”

“Geskei! En die arme kinders?”

“Hy het vir ons gesê daar was nie kinders nie.”

“Was hy darem goed vir jou ma?” wil die ouer vrou tot Elmien se konsternasie weet. Maar gelukkig is daar op daardie oomblik ’n klop aan die kombuisdeur.

Die man in ’n vodderige blou oorpak wat saam met tant Mienie in die deur van die sitkamer verskyn, wek nie Elmien se belangstelling nie. Miskien omdat sy moeg en gefrustreerd voel. En dalk ook omdat sy haar voorgeneem het om van geen man weer notisie te neem ná die stel wat sy met Jurg Botha afgetrap het nie.

Elmien wil eers kapsie maak toe tant Mienie haar as Schalk se stiefdogter aan die vreemdeling voorstel, maar dan los sy dit maar. Wat maak dit in elk geval saak? Schalk Schoeman is dood. Sy lê haar hand in dié van die man met die blou oorpak en kom nie agter dat hy besonder aandagtig na haar staar terwyl hulle die gewone formaliteite aframmel nie.

“Sy’t vir my kom sê Schalk leef nie meer nie,” verduidelik tant Mienie aan Wynand Bresler. “Sy sê hy het ’n maand gelede in ’n motorongeluk omgekom.”

Schalk se stiefdogter? flits dit deur Wynand se gedagtes terwyl hy Elmien weer ongemerk in oënskou neem. Dis ongetwyfeld dieselfde Elmien Maritz saam met wie hy jare gelede in Brakpan op skool was. Daar verskyn ’n siniese uitdrukking op sy gesig. Tog snaaks hoe tant Mienie se drumpel skielik deurgetrap word deur sogenaamde vriende en familie sedert sy so onverwags ’n ongelooflike som geld geërf het. Tant Mienie het hom laat verstaan sy weet nie wat van haar seun Schalk geword het nie. Dog, noudat tant Mienie ’n ryk vrou is, peul Schalk se familie ook skielik oral uit!

“Is jy met vakansie?” vra hy toe Elmien in sy rigting kyk.

Sy knik haar kop en dis vinnig ’n noodleuentjie op. “Ja. Ek was as kind laas op Mosselbaai. Ek het besluit om te kom kyk hoe dit deesdae hier lyk.”

“Waar gaan jy tuis?” vra hy. “Hier op Hartenbos?”

Sy skud haar kop. “Ek het pas hier aangekom van Brakpan af en weet nog nie waar ek sal tuisgaan nie. Ek moet nog verblyf soek.”

“As jy nie bespreek het nie, kan jy vergeet om hierdie tyd van die jaar hier reg te kom. Alles is vol.”

“Dis waar wat hy sê,” beaam tant Mienie. “Jy sal nou nêrens meer plek kry nie. Maar jy kan hier by my bly,” sê sy dan tot Wynand se ontsteltenis. “My huis is groot en ek is stoksielalleen.”

“Dankie, maar ek sal darem seker iewers geholpe raak,” sê Elmien vinnig. Hoe minder sy met Schalk Schoeman se ma te doen kry, hoe beter.

Toe tant Mienie se buurman met ’n tang in die hand die badkamer binnegaan, besluit Elmien om van die naaste telefoonhokkie te gaan bel. Ná vele oproepe is sy genoodsaak om moed op te gee. Nie eens in ’n hotel is daar ’n gaatjie vir haar nie.

Sy kyk ietwat moedeloos om haar rond. Dit wemel van mense in baaiklere en slenterdrag. Nuuskierigheid dwing haar na die heining waar sy mense met die trappe sien afstap see toe. Ondanks die wind is daar tog ’n paar mense wat swem. By die waterwurm krioel dit van jillende tieners. Haar blik dwaal oor die see, verby Robbe-eiland na Mosselbaai, en sy onthou dat Jurg gesê het hy gaan haar see toe vat met hul wittebrood; na ’n stil strandjie waar die seewind vir hulle ’n liefdeslied kan sing. ’n Ligte suggie ontsnap haar voordat sy omdraai en terugstap na tant Mienie se huisie.

“Ek het jou mos gesê jy is welkom om hier by my te bly,” sê tant Mienie toe sy moet bieg dat sy nie geholpe kan raak nie. “My vrykamer staan reg – tot die bed is skoon oorgetrek. En ek het vaneffe in die Baai ’n lekker vars vis gekoop. Ek gaan dit netnou vir ons gaarmaak.”

“Dit sal nie vir lank wees nie,” sê Elmien verskonend. “Miskien net tot môre of so. Ek dink daaraan om ’n draai in die Kaap ook te gaan maak.”

“Ag, hoe langer jy bly, hoe lekkerder sal dit vir my wees. Al is ek oud en sieklik, geniet ek nog altyd geselskap. Of het jy familie in die Kaap?”

“Nee, ek het nie familie in die Kaap nie.”

“Dan kan jy maar jou hele vakansie hier by my kuier,” nooi tant Mienie.

Elmien aarsel toe Wynand tang in die hand uit die badkamer gestap kom. “Ek wil tog nie ’n oorlas wees nie.”

“Hoe kan jy vir my ’n oorlas wees? Jy is dan my kleindogter.”

Sy wil protesteer, maar toe Wynand na haar kant toe kyk, sluk sy haar woorde terug. Sy sal liewer nie die tante in die gesig vat voor die vreemde man nie. Sy sal haar wel later mooi laat verstaan dat sy nie as ’n familielid van so ’n swendelaar soos Schalk Schoeman bekend wil staan nie.

Dinge verloop anders as wat Elmien voorsien het. Toe sy die aand die kamerlig in tant Mienie se huisie afskakel, klim sy met gemengde gevoelens in die bed. Dis nie dat sy Schalk Schoeman minder haat nie, maar sy voel opreg jammer vir sy ma. Die tante lyk so oud en sieklik dat sy dit nie oor haar hart kon kry om haar verder te ontstel deur haar van al Schalk se bedrog te vertel nie.

Sy het verwag om hoogstens ’n verlangende familielid of kennis van Schalk hier aan te tref, iemand wat haar sou kon sê of die vakansiehuis wel nog aan Schalk behoort. Of hy hoegenaamd enige bates besit soos hy beweer het. Dit sou geld kos om ’n speurder aan te sê om die snuffelwerk te doen, daarom het sy besluit om maar self te kom. Eintlik het sy verwag om vreemde mense in die huis aan te tref wat sou bewys dat Schalk gejok het oor die huis, of dat hy dit lankal verkoop het om die geld uit te dobbel. Die feit dat sy ma nog leef, gaan die afhandeling van die boedel seker nog langer vertraag. Wat haar ma besiel het om binne gemeenskap van goedere te trou! Wat haar besiel het om hoegenaamd met ’n man soos Schalk te trou!

En Wynand Bresler … Sy weet nie wat om van hom te dink nie. Hy was die hele middag daar in tant Mienie se huis rond, besig met peuselwerkies, en het selfs saam met hulle aandete geëet. Maar sy kry al die gevoel dat hy nie van haar hou nie. Sy het hom ’n paar keer betrap dat hy byna spottend na haar staar. Maar wat maak dit in elk geval saak of hy van haar hou of nie? Sy is niks aan hom verskuldig nie!

Die lang rit het haar uitgeput. Sy raak feitlik dadelik aan die slaap.

Toe sy weer wakker skrik, sien sy dat dit al dag is. Iewers in die huis is daar geluide, dus moet tant Mienie al op wees.

Die vorige aand was sy te moeg om veel notisie te neem van die dinge om haar. Sy sien nou eers sy lê op ’n outydse koperbed onder ’n handgemaakte lappieskombers. Sy besef die waarde van die meubels, want dis waaruit haar pa sy fortuin gemaak het: deur handel te dryf met antieke meubels.

Sy is nog besig om haar aan die oudhede in die kamer te verwonder, veral die geel- en stinkhoutwastafel met sy marmerblad kompleet met kom en beker van porselein, toe tant Mienie ná ’n sagte kloppie die kamer binnekom.

“Is jy wakker? Ek het vir jou koffie gebring.”

“Dit is regtig nie nodig dat tante soveel moeite doen nie. Ek kon in die kombuis gaan koffie drink het.”

“Dis vir my lekker om jou hier te hê. Kan jy nie maar vir altyd hier by my bly nie?”

Elmien weet nie wat om te antwoord nie. Tant Mienie weet nie hoe vyandiggesind sy teenoor haar nikswerd seun gevoel het nie.

“Jy moet jou koffie drink voor dit koud word,” sê tant Mienie toe Elmien haar nie antwoord nie. “Wynand het gesê hy kom jou nou-nou haal.”

“Wynand? Waarheen kom hy my haal?”

“Seker see toe. Hy gaan swem mos elke oggend. Ek is só bly hy is hier. Hy doen so baie dingetjies vir my. Hy het tot my huis se dak ook geverf. Gister het hy my weer Mosselbaai toe geneem vir inkopies. En hy wil nooit geld by my vat nie. Ek vergoed darem daarvoor deur so af en toe vir hom ’n bord kos te gee, en partykeer koop ek vir hom ’n stukkie klere. Maar ek weet nie wat ek gaan doen as hy weggaan nie. Jy kry mos nie meer jong mense wat vir ons oues van dae iets wil doen nie.”

Elmien wonder waarom Wynand haar wil kom haal om saam met hom see toe te gaan. Sy ken hom van geen kant af nie. En as sy dink aan die vorige aand, sy bot houding teenoor haar … Maar tant Mienie gee haar nie veel kans om oor Wynand Bresler te tob nie.

“Vertel my meer van Schalk. Jy’t nie dalk ’n foto van hom nie?”

“Ongelukkig nie. My ma mag dalk ’n huweliksfoto hê. Ek weet ook nie, want hul trouery was baie skielik. Hulle het mekaar net tien dae geken. Ek wou my ma nog waarsku … Ek bedoel, ’n mens trou mos nie so halsoorkop nie, maar toe ek my oë uitvryf, was hulle kant en klaar getroud.”

“Het jy nog broers en susters?”

“Nee, ek is my ma se enigste kind.”

“O gits, hier kom Wynand al voor die venster verby. Het jy ’n baaikostuum saamgebring?”

“Ja, ek het, maar …”

“Trek gou aan. Ek sal vir hom sê jy sal nou-nou reg wees.”

Sy trek moedswillig vir haar ’n rok aan. Sy sal haar nie deur tant Mienie of dié se buurman laat voorskryf wat sy moet doen nie. As sy wil gaan swem, sal sy dit op haar eie doen.

Miskien was sy die vorige aand baie moeg, moet sy toegee wanneer sy die kombuis binnegaan en Wynand daar sien staan. Sy kan nie onthou dat hy in sy vuil oorpak so aantreklik gelyk het soos in die modieuse kortbroek en hemp wat hy vanmôre aanhet nie. Dis juis die aantreklike mans vir wie ’n meisie versigtig moet wees, maan sy haarself. Jurg was ook so aantreklik en kyk wat het gebeur!

Hy begroet haar met ’n kopknik en vra voorbarig: “Het jy jou baaikostuum aan?”

“Nee, ek het ’n rok aan, soos jy kan sien.”

Hy frons. “Swem jy in ’n rok?”

“Wie sê ek gaan swem?”

“Ek sê so.”

Verwaand, som sy hom op. Natuurlik gewoond daaraan dat al wat ’n meisie is oor hul voete val om hom te plesier. Wel, sy is gelukkig nie in ’n beswyming oor sy aantreklikheid nie. Dan is hy blykbaar werkloos ook, want hy is gedurig hier om die huis en tant Mienie het gesê sy voorsien hom maar van kos en klere.

“Ek stel nie belang om hierdie tyd van die oggend te gaan swem nie, dankie.”

“Ek wil met jou praat.”

Sy skerp blik maak haar kriewelrig. “Wel, doen dit dan, nie dat ek aan enigiets kan dink wat ons vir mekaar te sê kan hê nie. Wat mý betref, is ons vreemdelinge vir mekaar.”

“Wil jy nie iets eet nie?” tree tant Mienie ietwat senuweeagtig tussenbeide.

“Nie nou nie,” sê Wynand. “Ons kan kom eet wanneer ons terugkom.”

Sy blik bly op Elmien en sy is hoogs ontstem deur sy arrogante houding toe hy haar onverwags aan die arm vat en feitlik by die deur uit dwing.

Haar dreigemente dat hy haar moet los, val op dowe ore. Hy verstaan nie wat sy aanraking aan haar doen en hoe dit haar grief dat hy so eiegeregtig optree nie!

Eers toe hulle die trappe na die strand bereik, los hy haar en sê met ’n kwaai stem: “Wat het jou hier na tant Mienie toe gebring? Hoekom het jy haar die hele nag buite op die stoepie laat sit en huil?”

“Laat … huil? Wie … Wat … Waar kom jy daaraan dat sy gehuil het?”

“Ek het haar deur my kamervenster gesien.”

“In die donker, buite?” vra sy ongelowig.

“Ja, in die donker, buite. Maar daar is darem ’n straatlamp. En die lig was helder genoeg sodat ek kon sien dat sy huil.”

“Ek weet nie hoekom sy gehuil het nie.”

“O ja, jy weet. Ek het gisteraand dadelik agtergekom jy het haar ontstel. Wat het jou hierheen gebring? Het jy kom kyk wat jy kan aas wanneer tant Mienie haar kop neerlê?”

Sy staan verwoed ’n tree terug en haar blou oë vlam. “Aas! Wat de duiwel dink jy wil ek aas? ’n Koperkatel, wastafel en lappieskombers!”

Hy betrag haar ’n lang ruk opsommend. Vra dan beskuldigend: “Wat anders het jy hier kom maak?”

As hy haar ordentlik behandel het, sou sy hom straks die waarheid vertel het, maar sy arrogante houding wil haar laat slange vang. “Dít, meneer Bresler, traak jou nie! Maar ek dink ék begin verstaan. Jý is seker bang tant Mienie bemaak haar ou goedjies aan my en dan bly daar niks vir jou oor nie. Ja, dis nooit anders nie! Jy’t jouself natuurlik al so ingewurm dat jy glo sy gaan jóú eendag laat erf. Maar jy hoef nie bekommerd te wees nie. Ek belowe jou, ek wil niks van haar hê nie.”

“Het jy regtig nie swemklere onder jou rok aan nie?” vra hy ongestoord.

“Nee, ek het nie.”

“Gee jy om as ek gou ’n vinnige dip vang?”

“Nie in die minste nie.”

Sy kyk hoe hy sy hemp uittrek en daarna sy kortbroek sodat hy net in sy kostuum voor haar staan. “Kom ons begrawe die strydbyl,” sê hy skielik en glimlag so onverwags dat dit haar totaal onkant betrap. “Is dit reg so? Kan ons vriende word?”

Sy knik stadig haar kop. “Nes jy wil.”

“Sal jy my horlosie vir my hou?”

“Sit dit daar op jou handdoek en klere neer.”

Sy wag tot hy onder die branders induik voordat sy die horlosie met die handdoek bedek sodat dit nie so opsigtelik is nie. Daarna hou sy hom dop totdat hy feitlik verdwyn agter die rollende branders. Dan stap sy vinnig huis toe.

As Wynand Bresler dink hy gaan háár met sy mooi bruin liggaam en pragtige glimlag betower, begaan hy die fout van sy lewe. Teen die tyd dat hy weer die huis bereik, wil sy weg wees. Sy sal in Mosselbaai ’n prokureur gaan sien. Daarna gaan sy ’n draai in die Kaap maak voordat sy terugry Transvaal toe.