Читать книгу Дойду ахтылҕана - - Страница 1

ААҔААЧЧЫЛАРГА

Семен Данилов 1977 сыллаахха талыллыбыт айымньыларын бэйэтэ икки томҥа таҥмыта. Бастакы томугар 1966–1976 сс. суруйбут айымньылара, иккис томҥа 1937–1965 сс. суруллубуттара киирбиттэрэ. Оттон 2005 сыллаахха олохтоммут «Саха народнай суруйааччылара» диэн сериянан тахсыбыт бастакы томугар кини огдообото Анна Данилова уонна народнай поэт Михаил Тимофеев бэлэмнээбит талыллыбыт лириката «Айыы сыдьаайа» диэн аатынан, мин киирии тылбынан бэчээттэммитэ. Оттон субу иккис томҥа, хронологияны тутуһан, 1937 сылтан 1965 сылга диэри суруллубут хоһоонноро уонна поэмалара киирдилэр.

Салаалар поэт урут тахсыбыт кинигэлэрин ааттарынан «Мин дойдум», «Аймах дьонум», «Эйэлээх куорат», «Хотой дьоло», «Күн таммаҕа», «Алаас сулустара» диэн ааттаннылар. Манна Семен Данилов поэт быһыытынан үүнэн-сайдан испит суола ырылыччы көстөр. Ол курдук, бэйэтэ суруйбутунуу, маҥнай норуот ырыаларын олуктарыгар чугаһатардыы олоххо чахчы буолбут түгэннэри хоһуйбут эбит буоллаҕына, 60-с сылларга поэт айымньылара дириҥээн, олоҕу бөлүһүөктүү көрүүтэ ситэн сириэдийбит. Ордук «Алаас сулустара» диэн кинигэтигэр киирбит хоһоонноро чахчы да поэт аатын ааттатар айымньылар. Итиннэ «Олоҥхо кэнниттэн», «Сайыҥҥы Сиинэ», «Сайылык», «Саха үҥкүүтэ», «Ырыа туһунан», «Бастакы хаар» диэн чулуу хоһоонноро киирбиттэр. Дэлэҕэ да итилэртэн үгүстэрэ ырыа буолан күн бүгүҥҥэ диэри ыллана сылдьыахтара дуо?

60-с сыллар, уопсайынан, саха поэзията саҥа кэрдиис кэмҥэ тахсыбыт бэлиэ сыллара этилэр. Ити саҕана Леонид Попов, Рафаэль Баҕатаайыскай, Моисей Ефимов, Иван Гоголев, Савва Тарасов, Михаил Тимофеев ордук тахсыылаахтык үлэлээбиттэрэ. Кинилэр айымньылара, нууччалыы тылбаастанан, поэзияны киэҥ ыырга таһаарсыбыттара. Дьэ ити дьонтон биир бастаан иһээччинэн Семен Данилов буолан, ити сыллартан Россия бастыҥ поэттарын иһигэр аата ааттанар буолбута.

Кэлиҥҥи көлүөнэ ааҕааччыларга поэт маастарыстыбата муҥутаан испитин көрдөрөр кэрчик кэмэ бу томҥа кэрэһилэнэн киирдэ.

Н. Винокуров-Урсун,

поэт, кириитик,

П.А. Ойуунускай аатынан

Государственнай бириэмийэ лауреата