Читать книгу Айылҕаттан аналлаах Чугдаара Хотун - - Страница 2

– Кэптэнигэ ыаллаһа олорбут саамай чугас дьүөгэлэрбин Вера Заровняеваны уонна Шура Лугинованы кытта эмиэ ойууру кэрийэн тахсар этибит. Мин батыһыннартыыр буоллаҕым. Сороҕор үлтү тоҥуохпутугар диэри сылдьан, киэһэ хойут төннөрбүт. Биэрискэм ис-иһиттэн нарын-намчы, ол иһин сороҕор кинини сүгэрим. Шуркаанайым наһаа күлүүк, ханнык да түгэҥҥэ биһигини сэргэхситэрэ. Вера олоҕун үҥкүүгэ аныах киһи диэх курдук, наар индийскэйдии үҥкүүлээн тэлээрэрэ.

Тыаҕа бардахпытына, тэтиҥ сэбирдэҕин тэлгэнэн матараас оҥостон, халлааны одуулуурбут. Дьэ уонна бэйэбит айбыт «жу-жу-жуу, жа-жа-жаа» сүһүөҕүнэн ырыабытын тардан кэбиһэрбит. «Сэкириэттэһэр ырыабыт» диэн ааттыырбыт.

Аҕам кыра эрдэхпиттэн миигин спорка сыһыарбыт буолан, төрдүс кылаастан саҕалаан, улуустааҕы, өрөспүүбүлүкэтээҕи таһымнаах күрэхтэһиилэргэ хайыһардаан бириистээх миэстэҕэ тиксэрим, чөмпүйүөн аатын ыларым. Лөгөй орто оскуолатын талыллыбыт хамаандатыгар баарым. Онон наар күрэхтэһиилэргэ барар буолан, куоттарарым эмиэ элбэх этэ. Ол иһин октябренокка, пионерга да киирбитим сороҕо «остуоруйалаах».

Ол саҕанааҕы оҕо сиэринэн октябренокка, пионерга да киирэрбэр наһаа долгуйарбын өйдүүбүн. Арай октябренок буоларбар ийэм наһаа үчүгэй перламутровай значогу биэрбитэ. Онтубун сарсыарда оскуолабар бараары сылдьан муоста хайаҕаһыгар түһэрэн кэбистим. Убайым Боруонньуска борубулуохаҕа иилэн таһаарбытыгар үөрбүппүөн! Дьэ онтубун үтүлүктээх илиибинэн, курустаалы тутар курдук бүөбэйдээн, оскуолабар илдьибитим.

Арай муус устар ыйга хайыһар күрэхтэһиититтэн кэлэн кылааспар киирбитим – оҕолорум түөстэрэ кыһыл хаалтыһынан кыыһан олорор. Пионерга киирбиттэр. Арай мөлтөх бэрээдэктээх, үөрэхтэригэр соһуллар эрэ оҕолор маппыттар. Наһаа хомойдум, ытаатым, хайдах эрэ бэйэбин «сыгынньах» турар курдук сананным. Дьэ онтон пионер-баһаатайым Валентина уоскутан: «Эйигин саас «костер» кэмигэр пионерга ылыахпыт», – диэтэ. Дьэ күүттэрэн-күүттэрэн ол күн үүммүтүгэр, эмиэ ийэм биэрбит наһаа кыраһыабай, бүүрүктээх хаалтыһын илиибэр тэлээрдибитинэн күөлбүн кыйа сүүрбүтүм ээ!

Дьүөгэлэрим Шуркаанай учуутал, Биэрискэ үҥкүүһүт буолуохтарын баҕараллара. Вера Улан Удэтааҕы култуура институгар үөрэнэн, дьулуспут идэтин баһылаабыта. Кини билигин Кэптэни кулуубугар методист хореограбынан үлэлиир. Шура элбэх оҕолоох ыал ийэтэ буолан олорор.

Мин оскуолаҕа үөрэнэ сылдьан ордук биологияны, зоологияны, химияны сөбүлүүр этим. Оскуоланы бүтэрэрбэр аҕам миигин физкультурнайга киирдин диэн Дьокуускайга атаарбыта. Ону мин, оччоттон ыра санаа оҥостубут Аммабар тардыһан, хаһан да билбэтэх-көрбөтөх Алтаным сиригэр дьылҕам ыйбыт суолун тэлэн тиийэн кэлбитим, – Матрена ис-иһиттэн сырдаан, үөрэн олорон оҕо сааһын, оскуолатааҕы оһуордаах кэмнэрин ахтыбыта.