Читать книгу Życie ma smak - Mariola Bojarska Ferenc - Страница 9

KOLOROWO
znaczy zdrowo

NA FB PYTACIE MNIE CZĘSTO, JAK KOMPONOWAĆ DANIA,

BY DOSTARCZAŁY WSZYSTKICH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH POTRZEBNYCH ORGANIZMOWI DO PRAWIDŁOWEGO FUNKCJONOWANIA.

Powtarzam więc za moją dietetyczką Sylwią Leszczyńską: im bardziej kolorowo na talerzu, tym lepiej. Jeśli znajdzie się na nim coś zielonego, czerwonego, pomarańczowego, fioletowego i żółtego, to mamy pewność, że dostarczyliśmy organizmowi wszystkich potrzebnych składników odżywczych i witamin. Tego się trzymam! I ty weź sobie do serca tę prostą zasadę. Warto też wpajać ją dzieciom już od najmłodszych lat.

Komponując śniadanie, obiad czy kolację, postaraj się więc, żeby z twojego talerza kolory krzyczały do ciebie: „zjedz mnie!”, a wkrótce twój organizm stanie się silniejszy i bardziej odporny na wszelkie dolegliwości. To warzywa i owoce stanowią podstawę nowej piramidy zdrowego odżywiania i aktywności fizycznej, stworzonej przez naukowców Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie. To znaczy, że to właśnie one, a nie jak dotychczas uważano produkty zbożowe, powinny być podstawą naszej codziennej diety. Ich prozdrowotne działanie potwierdzają ponad wszelką wątpliwość badania naukowe przeprowadzane w ciągu ostatnich lat. Stąd ta zamiana miejsc.

„Im bardziej kolorowo

na talerzu, tym lepiej.”

Warzywa i owoce dostarczają wielu bezcennych składników (np. witamin, polifenoli), które w istotny sposób zmniejszają zachorowalność oraz umieralność na choroby układu krążenia, cukrzycę czy nowotwory. Jedzmy je więc jak najczęściej. Powinny stanowić co najmniej połowę tego, co zjadamy w ciągu dnia. Pamiętajmy jednak, że warzywa są znacznie mniej kaloryczne od owoców, dlatego właściwa proporcja to: ¾ warzyw i ¼ owoców.

Dietetyczka Sylwia Leszczyńska dzieli warzywa i owoce na pięć kolorów:

BIAŁE

Patrząc na białe warzywa, często nie wierzymy, by posiadały szczególne wartości odżywcze. A jednak są bardzo cenne! Kalafior zawiera witaminę K, pieczarki witaminę D, cebula antybakteryjne związki siarki. Do białych warzyw zachęcam zwłaszcza osoby, które mają osłabioną odporność lub walczą o ładniejszą sylwetkę. Naukowcy podkreślają, że białe warzywa wyrównują poziom hormonów i chronią przed rakiem. Mają również właściwości antywirusowe i przeciwzapalne, bo zawierają naturalne antybiotyki.

ŻÓŁTE I POMARAŃCZOWE

Znajdziesz w nich beta-karoten, likopen, witaminę C, potas, flawonoidy i zeaksantynę. Są ważnym elementem diety, bo obniżają poziom złego cholesterolu LDL i ciśnienie krwi. Ponadto są doskonałym źródłem błonnika, który reguluje pracę przewodu pokarmowego. Wiele badań wskazuje, że jedzenie regularne żółtych i pomarańczowych warzyw i owoców może zmniejszyć zachorowalność na raka piersi. Nie zapominaj o nich także, jeśli masz słabą odporność.

ZIELONE

Te lubię najbardziej. Może instynktownie? Mają w sobie dużo witaminy A, E, C, B i K oraz żelaza, potasu i wapnia. Zielony barwnik (chlorofil) wspomaga pracę wątroby i oczyszczanie organizmu. Zielone warzywa polecam przede wszystkim kobietom w ciąży i planującym ciążę, bo są źródłem kwasu foliowego, który zapewnia prawidłowy rozwój cewy nerwowej u płodu. Witaminy A, C i E, którymi nasycone są zielone warzywa, to antyoksydanty zwalczające szkodliwe wolne rodniki. Regularne jedzenie zielonych warzyw zwiększa odporność, zapobiega chorobom nowotworowym oraz uszczelnia naczynia krwionośne. Jedząc je, opóźniasz także procesy starzenia.

Gdy przygotowujesz sałatę, koniecznie skrop ją odrobiną oliwy z oliwek i dodaj trochę orzechów. Zawarte w sałacie witaminy A, D, E i K rozpuszczają się w tłuszczach.

CZERWONE

Zawierają likopen (szczególnie pomidory). To jeden z silniejszych przeciwutleniaczy chroniący organizm przed nowotworami i chorobami układu krwionośnego. Warzywa i owoce o tym kolorze są również fantastycznym źródłem potasu i witaminy C.

Czerwona papryka to źródło cennej rutyny wzmacniającej naczynka krwionośne, truskawki mają działanie moczopędne.

FIOLETOWE I NIEBIESKIE

Im ciemniejsze, tym więcej w nich wartości odżywczych. Zawierają silne przeciwutleniacze zwane antocyjanami, witaminę C i błonnik. Ich regularne spożywanie oczyszcza organizm z toksyn, wspomaga krążenie oraz układ trawienny i nerwowy.