Читать книгу Dierbare drosters - Sarah du Pisanie - Страница 4
2
ОглавлениеSoos vyf vaal spokies staan hulle hande in die sy hul handewerk en betrag.
“Hoe lyk dit, Nannie?” Lettie vee met die agterkant van haar arm die sweet van haar voorkop af en druk die haarsliert agter haar oor in.
“Ek voel nou soos ’n kameel in die woestyn. Ek gee nie eens om of dit goed genoeg is, of nie.” Pollie praat met ’n hees stemmetjie om haar saak te beklemtoon.
“Dit lyk pragtig, julle. Vanaand slaap ons soos koningskinders in hierdie silwerskoon hut.”
Die gedagte vind beslis byval. Twee dae en drie nagte in die veld met net die stampende, vol wa was nie die gerieflikste nie.
Die hut was baie vuil en stowwerig. Hulle is seker die laaste mense wat hier was, en dit was twee jaar gelede.
Die hut is nog in die eienaars voor hulle se tyd ingerig. Dit was blykbaar bedoel om ’n prospekteerdershut te wees. Hulle weet nie of dit ooit vir daardie doel gebruik is nie.
Dit hut is nogal lekker ruim. Dit bestaan uit twee vertrekke. In die een is vier slaapbanke ingebou en die ander vertrek dien as ’n kombuis. Daar is tot ’n ou swart stoof.
Betsie het ’n tafel en stoele ook op die wa gelaai. Dit verander die hele voorkoms van die vertrek. Hulle het selfs ’n vrolike, geruite doekie oor die tafel en dit lyk heel leefbaar.
Hul matrasse het hulle op die banke gegooi en Lettie en Pollie het dit opgemaak met hul eie beddegoed. Martie se matrassie word sommer onder Betsie se bank ingestoot en sal saans uitgesleep word.
Die kiste waarin die breekgoed gepak was, word nou op die sykante gedraai en dien as kassies waarin dieselfde breekgoed gebêre kan word. Daar is selfs ’n tafeltjie met ’n waskom waarin hulle skottelgoed kan was.
Bokant die stoof is ’n rak. Daarop het hulle die kastrolle en ’n pan uitgepak.
Die geheelbeeld lyk huislik en sommer baie skaflik ingerig. Betsie het die hut baie goed onthou en gesorg dat hulle alles saambring wat hulle nodig mag kry.
“Pollie, vat jy en Lettie die wateremmer en gaan haal vir ons water by die fontein.”
Lettie is die handigste wat dit betref, en Betsie aanvaar die hulp dankbaar.
“Ek is darem baie dankbaar vir die fontein wat so naby die hut is.”
Betsie lag. “Dit is seker die rede hoekom hulle die hut juis hier gebou het, Lettie. Water is altyd ’n groot faktor.”
“Ag, Nannie, ek is nou te moeg vir sulke groot woorde.”
Die hoenders kom mor-mor by hulle verby en Ria sak laggend op haar hurke neer.
“Is julle kwaad, ounooi se hoendertjies? Dit is tog baie lekkerder hier as daar by die myn. Kyk net al die lekker kossies wat julle kan eet. Julle moet net vir ons eiers lê, hoor! Ons sal nounou vir julle ’n hokkie gaan maak.”
“O aarde, ja. Ons sal natuurlik daarna ook nog moet kyk.Hier is seker jakkalse en sulke goed.”
“Ek en Lettie sal netnou na die fuike kyk en dit so omskep dat dit ’n hokkie vorm. Hulle kan saans daarin slaap.”
Moeg, maar baie tevrede met hulself sak hulle langs die tafel neer.
Betsie het eerste die stoof bygedam terwyl die kinders solank die vertrekke skoongemaak het. Dit het sweet gekos om die ding aan die gang te kry, maar nou brand hy vrolik en die koffiewater kook al amper.
Die kinders eet heerlik aan die pap met botter en suiker wat sy later vir hulle voorsit. Daar is egter ’n beklemming om Betsie se hart terwyl sy na hulle kyk.
Waar gaan sy vars vleis en melk vandaan kry? Hierdie kinders kan mos darem nie ’n jaar of meer so aangaan nie. Een van die dae is die botter ook op, en dan …?
“Luister julle, ons moet so gou moontlik ’n groentetuin aan die gang kry.” Betsie dink dankbaar aan al die saad wat sy ingepak het.
“Daar naby die fonteine is lekker grond, Nanna. Ek en Let sal dit môre omspit en regmaak sodat ons kan plant.” Vir Pollie en Lettie is dit niks buitengewoons om tuin te maak nie. In ’n huis waar net vyf dogters is, leer ’n mens gou allerhande dinge doen.
“Dit sal baie gaaf wees, Pollie. Ek het sommer die blik met al die sakkies saad ingepak.”
“Kan onth maar blommetjieth ook plant, Nannie? Thommer hier buite voor die hut.”
Martie is altyd en oral op soek na ’n blommetjie.
“Die water sal aangedra moet word van die fontein af om dit mee nat te maak, skattebol. Dit sal darem baie moeite wees.”
“Maar ek thal help. Atheblief, Nannie?” Die tongetjie stoot in die opening waar vroeër twee tandjies was.
“Jy kan maar blommetjies plant, liefie. Ek en Pollie sal jou help om die water aan te dra.” Lettie buk oor en soen haar op haar ronde wangetjie.
Die kinders het vir die donkies ’n kraal van doringtakke gebou. Mak soos die donkies is, wei hulle nie ver weg nie en kom saans gedwee huis toe. Hulle skyn doodgelukkig te wees. Hier tussen die groen gras en onder die groot koeltebome en by die heerlike fonteinwater kan ’n donkie darem ook niks meer begeer nie.
In die dae wat volg, raak die kinders ook meer rustig en tevrede en dit voel vir hulle ook asof die hemel baie naby gekom het. Die heerlike sonskyndae en die rustigheid van die veld kom skop nes in hul midde. Ongemerk glip ’n week verby, terwyl hulle nog steeds besig bly om tuin te maak en groente te plant. Die vars groente wat Betsie saamgebring het, raak nou min.
Die hoenders lê darem eiers, maar Betsie wens vurig dat sy iewers vir hulle vars melk in die hande kan kry. Die swart koffie en tee staan nie een van hulle aan nie, maar niemand kla nie. Hulle is saam, en dit is al wat belangrik is.
Betsie besluit egter stilweg dat sodra hul sake beter georganiseer is, sy ernstig aan ’n plan sal moet dink. Om te vergoed vir die afwesigheid van vleis, braai Betsie van die groot sampioene wat hulle op die miershope kry, saam met uie. Hierdie brousel skep hulle oor die pap en dit smaak heerlik!
Hier is volop wild. Betsie sien darem nie kans om ’n bokkie dood te skiet nie. Sy kan ’n slagding bewerk wanneer dit klaar afgeslag is, maar om darem ’n bokkie sommerso dood te maak … nee, hulle sal maar nog eers uithou.
Vanoggend skyn die sonnetjie heerlik warm en Betsie keer die kinders aan.
“Julle moet kom, ons moet gaan hare was.”
“Ag, Nannie, dit kan mos maar eers wag.”
“O nee, juffroutjie, ons het nog ons lewe lank op Saterdae hare gewas. Kom! Ons gaan nie sleg word net omdat ons in ’n hut bly nie.” Betsie steur haar min aan Lettie en Pollie se gemor en maak solank klein Martie se haartjies los. “Kom ons gaan was sommer onder by die fontein. Bring handdoeke en seep en sommer skoon klere ook. Dan was ons hierdie klere uit.”
Hulle het vir hulle ’n holte met die graaf gegrawe en dit uitgepak met klippe. Dit vorm ’n heerlike badplek met die fonteinwater wat voortdurend daarin loop en weer aan die ander kant uitloop.
Laggend tou hulle af fontein toe. Die lang hare word losgemaak en geskud. Sonder ’n greintjie skaamte trek hulle hulle poedelnakend uit en soos vyf nimfe word daar luidrugtig gebad en hare gewas.
Skoon aangetrek en blink gewas, sit hulle ’n rukkie later op die rotse agter die hut en vryf hul hare in die son droog. Hulle lyk soos vyf laggende, vrolike engeltjies. Op hierdie oomblik is hulle gelukkig en tevrede en dit omstraal hulle soos ’n ligkransie. Hulle gooi die lang hare vooroor, sodat dit oor hul gesigte hang terwyl hulle dit liggies vryf en oplig.
Betsie neurie saggies en begin dan die woorde saamsing. Een vir een val die ander in. Die jong meisiestemme harmonieer sag en ritmies saam met die geluide van die veld.
Die pragtige, aandoenlike toneeltjie van vyf jong meisies en sagte stemme soos dié van ’n engelekoor sou enigeen onverhoeds betrap het.
“Moeder Maria! Wees my genadig!”
Die koor bly verskrik stil en ’n geskokte stilte hang ’n oomblik lank oor die stil, rustige veld.
Betsie lig haar hare stadig op en gooi dit dan agtertoe. Lettie maak ’n paadjie voor in die lang hare wat oor haar gesig hang en loer dan soos ’n hasie tussen die bruin hare deur.
Pollie kry haar hare net so halfpad oor haar gesig gelig en staan nou met die vag hare in haar hand wat sy net bokant haar oë hou.
Ria se hare hang nog net so. Sy is te bang om dit voor haar oë weg te neem, bang vir wat sy gaan sien!
Martie spring op en kom kruip weg agter Betsie, wat nog steeds stom van verbasing na die vuil, verwaarloosde ou man staar. Hy het op sy knieë langs die donkie neergesak en druk sy kop in die grond soos een wat bid terwyl hy aanhoudend kerm. “Wees my tog net genadig! Ek sal nooit weer drink nie. Ek belowe … nooit weer nie!”
Ria kom stadig regop en gooi haar hare agtertoe.
Die vaal ou donkie staan met vaak oë die hele affêre uiters verveeld en bekyk. Die vreeslike pak goed op sy rug hinder hom blykbaar nie in die minste nie.
Betsie maak verbouereerd keel skoon. Hulle het hom nooit gesien aankom nie, en met hul singery het hulle hom ook nie gehoor nie.
Die man staak sy gekerm ’n rukkie. Dit is doodstil, maar hy druk nog steeds sy kop vas teen die grond. Stadig lig hy sy bolyf effens op. Sy twee oë is egter baie styf toegeknyp. Baie versigtig maak hy een oog oop.
Die kinders het werktuiglik nader aan Betsie beweeg en staan nou in ’n kringetjie om haar.
Die ou man se oë rek skielik albei wawyd oop en dan slaan hy kermend sy hande voor sy oë. “Gaan weg! Gaan weg! Ek sê mos ek sal nooit weer drink nie. O! Lewend kom ons vandag nie lewend hier uit nie, Samuel. Nooit nie. Hier is dan nou al ’n hele skaar van hulle.”
Lettie stamp aan Betsie en beduie met haar kop na die patetiese, vuil ou man wat nie ’n enkele tand in sy mond het nie.
“Wat gaan met hom aan?” Lettie fluister saggies hier naby Betsie se oor.
Betsie haal net haar skouers onbegrypend op. Dit is Ria wat eerste besef wat aangaan.
Sy gee ’n treetjie nader aan die ou skepsel en trek haar arms hoog bokant haar kop op terwyl sy haar stem hees en grof maak.
“Wat wil jy hê …?”
“O!” Die gekerm begin van nuuts af. “Sê sal ek nooit weer sê dat ek nie aan spoke glo nie. Gesien het ek dit met my eie oë gesien.”
Lettie proes saggies en dan kan Pollie dit nie meer hou nie en sy begin skaterlag.
“Ons is nie spoke nie, oom.”
Dit is lank stil voordat die ou man stadig sy vingers oopmaak en tussen hulle deurloer.
Voordat Betsie nog kan keer, glip Martie tussen haar hande deur en gaan staan voor die ou man, wat nou baie versigtig sy hande voor sy gesig wegneem.
“Onth ith nie thpoke nie, oom. Onth ith thommer net onth.” Sy lag vrolik met haar haasbekkie vir die ou oom wat nog minder tande het as sy.
“O-o-o!” Die ou man hier voor hulle op sy knieë het nie nog krag om ’n woord oor sy lippe te stoot nie.
“Meneer …” Betsie staan bekommerd nader. Die ou man lyk heel onskuldig en sy glo darem nie hy sal hulle leed aandoen nie. Maar hy kan vir die ander mense gaan vertel dat hulle hier is.
“Meneer … ek bedoel …” Dit voel nie heeltemal reg om vir hom meneer te sê nie.
“Wat … waar … ek bedoel, waarheen is jy op pad?”
“Prospekteer kom ek hier prospekteer, ja.”
“Wou … wou u … oom hier in die hut kom bly het?” Betsie glimlag vir die ou mens se komieklike manier van praat.
“Ja … ja, so het hy gesê. Daar is ’n hut. Gaan bly kan jy daar gaan bly, ja.”
Martie verstaan nie alles wat hierdie ou man so deurmekaar praat nie. Sy hou egter van die ou oom.
“Wat ith oom the naam?”
“Selons … Selons Cloete.” Hy sê dit so snaaks met sy pap mond dat dit selfs vir Betsie ’n rukkie neem om te verstaan.
Vir Lettie klink dit soos Slons, en sy dink dit pas uitstekend by die verslonste ou man. “Oom Slons! Dit pas nogal by oom.”
Pollie pomp haar hard in die sy. “Skaam vir jou, Let.”
“Maar die oom sê dan sy naam is Slons.”
Betsie maak geamuseer keel skoon. “Die oom se naam is Selons, Lettie.”
“Oom Thlonthie. Dit ith ’n mooi naam! Ek hou van oom.”
Betsie kan die knop in haar keel nie weggesluk kry toe sy na die ou man se gesig kyk nie. Hy knip-knip sy oë en kyk dan met soveel verwondering na Martie dat dit aan heiligheid grens.
Martie steek haar handjie uit en vryf liggies oor die ou man se stoppelbaard. Sy lag verspot en gril kielierig.
“Gaan oom Thlonthie nou by onth bly, Nannie?”
Betsie kyk magteloos van Martie na oom Selons. “Oom, kom ons gaan maak vir oom koffie, dan gesels ons. Sien … daar is ’n paar dingetjies wat ons vir oom sal moet vertel.”
Onwillig om die betowering te verbreek wat die pragtige meisietjie oor hom uitoefen, staan hy stadig op.
Betsie wag vir hom terwyl sy solank opdragte uitdeel. “Ria, gaan sit solank vir ons koffiewater op.”
Ria draf vooruit en die ander, met oom Selons tussen hulle, stap na die hut toe.
In sprakelose verwondering gaan staan oom Selons voor die hut. Alles is kraakskoon en die bedding met blomme wat hulle geplant het, is netjies en nog klam van die water soos hulle dit netnou natgegooi het. Hier en daar steek al die eerste punte van fyn groen blaartjies bokant die grond uit.
Binnekant die hut kan die ou man sy verbasing net nie langer vir homself hou nie. “Bly, bly julle dan hier?”
“Oom sien …” Lettie stoot die stoel onder die ou man in sodat hy net daarop kan neersak. Sy verander haar sin. “Weet oom wie se plaas dit hierdie is?”
“Weet? Weet, sal ek weet, ja. Dit is ou Trottel se plaas. Ek kom juis vir hom prospekteer.”
Pollie skaterlag al weer en Lettie moet haar vinnig onder die tafel skop.
Uit sy eienaardige manier van praat lei hulle af dat meneer Von Throtha hom gehuur het om hier in die berg te kom prospekteer. Volgens die vorige prospekteerders was hier op die plaas nie juis iets van noemenswaardige belang nie. Hy wil egter net doodseker maak.
“Wanneer het oom vir meneer Von Throtha laas gesien?” “Nee, onthou, kan ek nou nie presies onthou nie. Maand … twee maande. Ek was nog besig met ander werk en het gekom toe ek klaar was.”
Betsie sien met hoeveel eerbied en teerheid die verwaarloosde ou mens na Martie kyk, wat stil-stil nader aan hom skuif. Hul enigste redding gaan wees om op sy gevoel te speel.
Betsie vertel hul hele storie vir oom Selons en sy maak dit so tragies en hartseer dat selfs Lettie en Pollie ongemerk ’n traan probeer afvee. Hulle het nie geweet dit is so erg nie!
Ou Selons snuif hard en vee oor sy neus en oë met sy vuil hempsmou.
“Oom sien … as oom ons nou hier uitjaag, dan weet ons regtig nie waarheen om te gaan nie. Hulle sal die kleingoed in ’n weeshuis sit en ek sal moet gaan werk.”
“Oom Thlonthie thal nie vir onth hier uitjaag nie, nè, oom? Oom kan op my bedjie thlaap. Ek thal by Nannie thlaap.”
’n Vuil, verrimpelde hand met gebarste naels word stadig uitgesteek en rus ’n oomblik met diep ontsag op Martie se donkerbruin haartjies.
“Weggaan, hoef julle nie weg te gaan nie. Nee, ou Selons slaap sommer in die veld. Slaap, slaap hy op enige plek.”
“Oom Selons, maar oom … oom sal nie vir die ander mense sê dat ons hier is nie? Sien … ons wil net omtrent ’n jaar lank hier wegkruip totdat Nannie … dit is nou sy, Betsie, een en twintig is. Dan sal hulle haar toelaat om vir ons te sorg.”
Lettie kom staan ook styf teenaan Pollie, wat nou die spreekbuis is, en in hul angstigheid beweeg hulle nader en nader aan hom.
Ou Selons wens hy kan hulle almal styf teen hom vasdruk en vertroos. Hulle wag so ernstig op ’n antwoord.
“Praat, sal ek nie praat nie. As ou Selons sy lippe toegemaak het, dan kry ’n bottel brandewyn dit nie eens oop nie.”
“Ai, oom, baie dankie. Kan ons dus maar aanbly?” Betsie se stem is nou net so opgewonde soos die kinders s’n.
“Bly, kan julle bly! Julle was mos eerste hier.”
“Oom! Oom moet tog nie iets voor meneer Von Throtha sê nie. Onthou, hy is die een wat na ons soek.”
“Ek prospekteer! Gesels, gesels ek nie!”
Ria stoot die beker koffie oor na oom Selons toe en Betsie haal suinig van hul laaste beskuit uit. Ná die derde beker koffie ken hy hul hele geskiedenis. Hy weet ook dat dit Martie se blomtuin is hier voor die hut en dat hulle ’n groentetuin by die fontein het.
“Ons moet dan seker vir oom ’n kampplek gaan soek, oom Selons.” Betsie loer bekommerd na die arme ou donkie met sy dun beentjies wat so geduldig met sy vrag op sy rug staan.
“Ja! Afpak, sal ons seker vir ou Samuel moet afpak. Maar ek weet net waar om te gaan kampeer. Bekommerd, hoef julle nie oor my bekommerd te wees nie.”
Hulle tros al agter ou Selons, oftewel oom Slons, aan.
Betsie besef met ’n teer glimlag dat hy dié naam gekry het om te hou. In haar gedagtes kan sy ook sê soos wat hy sou gedoen het: Slons, sal ek Slons wees.
Hulle help hom afpak en maak onder ’n oorhangende rots skoon sodat hy daar kan slaap. Hy beskou die meisiekinders se bedrywigheid en lag lekker met sy tandelose mond.
“Bederf, gaan ek bederf hierdie keer. Dit is darem nie aldag dat ’n man so ’n geluk teëkom nie.”
“Oom Slonsie, het oom regtig gedink ons is spoke?” Lettie gaan staan met die tak waarmee sy onder die rots vee en leun geamuseer daarop.
Ria kom ook regop en lag skaterend. “Oom het darem groot geskrik, nè?”
“Geskrik, het ek geskrik, ja! Hoe moes ek nou weet julle is nie geeste nie? Eers sien ek net een so ’n groot witte met hare waar daar gesig moet wees.”
“Is dit toe vir my wat oom gesien het?” Betsie rol die klip met haar voet weg terwyl sy laggend deelneem aan die gesprek.
“Ja! Spook, spook dit toe! Ek dog my laaste dag het gekom.Die ou vader van die sendingkerk sê reeds altoos vir my: ‘Slons, jou siel sal nog reguit hel toe gaan. Gaan, sal hy gaan en jy sal hom nie gekeer kry nie!’”
“Ons het oom nooit gehoor aankom nie.” Ria kyk laggend na ou Selons wat hierdie gesprek met die klomp meisiekinders nou terdeë begin geniet. In sy dag des lewens het hy nog nie soveel aandag van ’n vroumens gehad nie en vandag is hier vyf van hulle!
“Nee, toe die gesing! Sing, sing dit toe vir my nes engele. Mense! Toe ek so om die rots kom …” Hy skud sy kop ongelowig asof hy weer die skrik ervaar.
“Ek dog eers: Selons, droom, droom jy nou. Ek druk my oë toe en soebat en toe ek hulle weer oopmaak, toe staan daar ’n hele skaar van die goed. Dit is grotes en kleintjies en party het hare voor en ander het hare agter en party loer tussen die hare deur …”
Die geskater van die meisiekinders weergalm tussen die klowe deur en ou Selons voel dan nou glad manlik en sterk en sien kans om ’n leeu aan sy stert te gryp. Vyf sulke pragtige meisiekinders, en hier staan en drink hulle elke woord in wat hy sê en lag asof hy die beste grappe in die wêreld maak.
So vreemd en spook-spook het oom Slonsie in hul lewe gekom om te bly.
Agterna het Betsie baie dae gewonder of hulle ooit sonder hom die mas sou opgekom het. Sy glo nie! Sommer net die volgende aand het hy met ’n springbokkie oor die skouer daar aangekom.
“Wonder, het ek nou gewonder wanneer laas het julle ’n stukkie vleis geëet.”
“Oom Slonsie! Baie, baie dankie. Ons het hierdie afgelope tien dae, vandat ons hier is, nog nooit vleis gehad nie.”
Betsie maak genoeg kos sodat oom Slonsie saam kan eet. So begin ’n hele nuwe gewoonte.
Toe oom Slonsie ná ’n week nog nie aanstaltes maak om te bad of skoon klere aan te trek nie, kon Betsie dit darem nie meer uithou nie. Vroeg die volgende oggend is hulle na sy kampplek toe.
“Wat gaan ons vandag doen, Sus?” Ria kan nie verstaan waarom hulle nou alles by die hut moes los en hiernatoe kom nie.
“Ons gaan oom Slonsie se goed vir hom was. Geen mens kan in soveel onsindelikheid lewe nie.”
Alles loop deur. Sy komberse en klere en tot sy grondseil. Dié skrop hulle met ’n borsel. Aan sy kussing is nie meer salf te smeer nie en Betsie dop die vere in ’n emmer uit sodat sy die sloop kan was. Toe dit droog is, sit sy die vere terug en trek een van hul skoon slope bo-oor. Daarna skuur hulle sy potte en panne totdat dit blink en heeltemal vreemd lyk.
“Vanaand is die aand dat ons hom bad ook.” Lettie sien vir alles kans, maar Betsie weet dat dit nie so eenvoudig gaan wees nie.
Oom Slonsie is goedig geamuseer toe hy sy kamp sien. Dit dring egter nie tot hom deur dat sy persoon dalk kan aanstoot gee nie.
Betsie maak heerlike kos sodat sy hom darem weer daarmee kan paai. Sy het so ’n vermoede dat die stryd glad nie so maklik gaan wees nie.
“Het oom al oom se kamp gesien?” Pollie wag al heelmiddag dat hy moet kom. Sy wil graag die verrassing op sy gesig sien.
“Netjies, is dit netjies. Ou Selons voel skoon ontuis tussen sy eie goed.”
“Oom moet nou net gou gaan bad by die fontein voordat oom skoon klere aantrek. Oom kan sommer daardie vuil klere net daar los. Ons sal dit môre was.” Betsie probeer dit so ongeerg en natuurlik moontlik sê. Sy hou haar besig by die stoof en kyk nie om terwyl sy praat nie.
“Bad! Gmf! Bad, bad ou Selons nie.”
“Oom? Bad oom nie?” Lettie en Pollie sê dit amper gelyktydig en kyk hom geskok aan.
“Vir wat? Ek en ou Samuel bad g’n stuk nie. Verkoue, sal ons verkoue kry.”
“Ag nee, oom. ’n Mens kry nie verkoue van bad nie. ’n Mens voel net heerlik skoon. Toe, gaan bad gou vir oom. Hier is vir oom ’n handdoek.” Ria hou ’n groot handdoek en ’n koekie seep na hom toe uit.
“Oom moet sommer oom se hare ook was.” Lettie is bang hy dink nie daaraan nie. Hy lyk nie juis vertroud met hierdie soort dinge nie.
“Julle moet dink ou Selons is simpel!” Hy staan vererg op en met ’n sinkende gevoel sien Betsie hoe hy met sy krom beentjies vinnig deur toe beweeg.
Klein Martie kom egter tot hul redding. Sy spring op en vat sy hand. “Ek thal oom the handdoek vathhou dat dit nie vuil word nie.”
“Nee, Martie, kom. Oom Slonsie wil nie gaan bad nie. Kom ons eet maar.” Betsie klink so teleurgesteld dat ou Slonsie in sy spore vassteek en verbaas omkyk.
“Maar oom Thlonthie moet bad! Kyk! Thy klere en thy hande ith vuil.”
Die ander vier kyk geskok na Martie en dan versigtig na oom Slonsie. Hulle wil hom darem nie aanstoot gee nie.
Martie kyk met groot, onskuldige oë na oom Slonsie. Sy glimlag stadig met haar haasbekkie vir ou Slonsie wat sy hande oplig en na die vuil, gebarste hande kyk asof hy dit vir die heel eerste keer raaksien.
“Thien! Dit ith vuil!”
Vererg gryp ou Selons die handdoek en seep en met ’n grom storm hy by die hut uit.
Betsie druk vinnig haar hand voor haar mond om nie te lag nie.
Hulle wag en wag, maar al wat uitkom, is ou Selons. Betsie gaan loer later bekommerd by die hut se deur uit.
“Hy is seker nou kwaad. Dalk kom eet hy nie eens vanaand nie.”
“Ja.” Ria byt haar lip vas. “Ons het nou sy gevoelens seergemaak en …”
Lettie kom staan tussen Betsie en Ria in die deur. “En dit is so lekker vandat oom Slonsie hier is. Nou het ons darem vleis en … vreemd, ’n mens voel veiliger.”
Niemand antwoord haar nie. Hulle stem net stilweg in hul harte saam. Oom Slonsie is net oom Slonsie en dit ís lekker om hom hier te hê.
Hy lyk heeltemal anders toe hy darem wel later oor die drumpel van die hut stap. In die lig van die kerse lyk hy ontuis en uit sy plek.
Hy is silwerskoon! Sy grys haartjies is ook sag en netjies gekam. Hy het nie sy baard afgeskeer nie, maar dit lyk sag en netjies. Hulle het vanmiddag glad sy klere gestryk met die swart strykyster wat hulle saamgebring het. Daar skort op hierdie oomblik niks met oom Slonsie nie.
“O! Nou ith oom Thlonthie darem mooi! Nou kan ek op oom the thkoot thit.” Sonder om te wag vir toestemming gaan klouter Martie op sy skoot en druk haar koppie in sy nek.
Hierdie beloning is vir oom Slonsie oorgenoeg. Soos mis voor die son verdwyn sy gramskap en onhandig druk hy die donker koppie teen sy skouer vas.
Hy kyk verleë op in Betsie se oë. Sy glimlag stil met hom en haar oë is sag en baie teer. Sy skep die kos op en stoot sy bord tot voor hom.
“Jy moet nou eers van oom Slonsie se skoot afklim, blommekind. Hy is seker dood van die honger. Netnou, wanneer ons Bybel lees, kan jy weer op sy skoot sit.”
Betsie sien die teerheid in oom Slonsie se oë toe Martie ’n nat soentjie op sy wang druk en sy weet sommer net, oom Slonsie sal van nou af sorg dat Martie gereeld lus sal hê om op sy skoot te sit.
“Ek wens regtig net ons het vanaand ’n bietjie melk gehad.” Lettie skuif haar bord terug en leun versadig agteroor terwyl sy die beker swart koffie optel. “Die kos was heerlik, dankie, Nannie.”
“Ja! Melkieth thal lekker weeth.” Martie lispel lui en staan op om weer op oom Slonsie se skoot te klim terwyl Betsie die Bybel gaan haal.
“Ons het al vleis vandat oom Slonsie hier is. Ons kan nie alles wil hê nie.” Betsie blaai in die Bybel en, soos die afgelope ruk, bly oom Slonsie ook maar sit. Dit gee hom darem kans om langer in die kinders se geselskap te wees. Vanaand is dan juis so ’n besonderse aand met die kosbare vraggie op sy skoot.
Oom Slonsie luister soos gewoonlik nie juis na wat Betsie lees nie. Hy sit en maak groot planne. Want gaan haal, sal hy die maan ook gaan haal as hierdie haasbekkie dit wil hê.
