Читать книгу Polscy szpiedzy - Sławomir Koper - Страница 6

Niemal każdy wie, kim był James Bond i czym jest MI6, i prawie każdy z nas wyrobił sobie zdanie na temat kontrowersyjnej działalności pułkownika Kuklińskiego. Jednak wciąż mamy poczucie, że to, co wiemy o szpiegach, stanowi zaledwie wierzchołek góry lodowej.

Napoleon Bonaparte powiedział kiedyś, że dla swoich oficerów ma ordery, natomiast dla szpiegów tylko złoto. Jednak zmieniły się czasy, a wraz z nimi postrzeganie tego wyjątkowego zawodu, który raczej należałoby uznać za sposób na życie. Ekscytujące przygody, niebezpieczeństwo, wielkie pieniądze i piękne kobiety. Jednak, czy tak jest naprawdę? W serialu Polscy szpiedzy i w książce, która powstała na bazie scenariusza tej produkcji, przyjrzeliśmy się bliżej postaciom najsłynniejszych polskich szpiegów, próbując odpowiedzieć na to pytanie.

Potrzeba odkrywania cudzych tajemnic towarzyszy człowiekowi od narodzin aż do śmierci, a ludzka ciekawość bywa tak zachłanna, że pragniemy poznawać nie tylko ukryte fakty, ale również cudze myśli, przekonania czy uczucia. Czasami skłania to ludzi do przekraczania granic przyzwoitości, łamania zasad etycznych czy nawet prawa. Ludźmi, którzy z odkrywania tajemnic innych uczynili zawód, a nawet do pewnego stopnia sposób na życie, są właśnie agenci wywiadu.

Szpiegostwo od zawsze towarzyszyło ludzkości i nie bez powodu uznaje się je za trzeci najstarszy zawód świata. Jednocześnie jest to chyba najbardziej tajemnicza ze wszystkich ludzkich profesji, a o wielu faktach z tej dziedziny wie tylko wąska grupa specjalistów do spraw wywiadu. Szpiedzy, którzy osiągnęli sukcesy, rzadko stają przed kamerami, natomiast o tych, którzy zginęli w akcji, pamiętają tylko ich przełożeni i koledzy. Żołnierza ginącego na polu bitwy czeka pogrzeb z honorami wojskowymi, natomiast szpieg z reguły może liczyć na cichy pochówek albo bezimienną mogiłę.

Przez wiele stuleci szpiegostwo uważano za najgorszą z plag, a agentów wrogich państw tępiono jako ludzi pozbawionych jakichkolwiek walorów moralnych. To prawda, że szpiedzy z reguły nie przejmują się normami etycznymi – dla nich liczy się tylko misja, a hasło, że cel uświęca środki, mogłoby posłużyć za motto ich działalności. Agenci wywiadu są specjalistami od konfabulacji i szantażu, a dla zdobycia sekretów przeciwnika nie cofają się przed najbardziej podejrzanymi moralnie czynami. Najważniejsza jest informacja, natomiast okoliczności jej zdobycia schodzą na dalszy plan.

Chociaż ten fach należy do zawodów podwyższonego ryzyka, nigdy nie brakowało chętnych do jego wykonywania. Niektórych ludzi pociągają niebezpieczeństwo, duża dawka adrenaliny, wielkie pieniądze i ogromna swoboda erotyczna, jaką według obiegowej opinii od zawsze mieli przejawiać agenci wywiadu. Nic natomiast nie wiadomo o „drugiej stronie medalu”, czyli o codziennym życiu szpiega, a także o kosztach materialnych i osobistych, jakie z reguły musi on płacić. To kolejny ważny temat, którym zajęliśmy się w naszym serialu i książce.

Książka, którą mają Państwo przed sobą, jest rozszerzoną wersją scenariusza serialu telewizyjnego zaprezentowanego pod tym samym tytułem przez Canal+ Discovery. Pewne różnice, jakie wystąpiły pomiędzy wersją ekranową a książkową, wynikają z oczywistej odmienności tych dwóch różnych środków przekazu. Dokonując niezbędnych zmian, staraliśmy się jednak zachować zarówno strukturę całości, jak i nastrój oraz wymowę poszczególnych odcinków, by w ten sposób przedstawić Czytelnikom możliwie wierną, literacką wersję utworu telewizyjnego.

Sławomir Koper, Arkadiusz Biedrzycki