Читать книгу English for the first year students of mechanics-mathematics faculty - Шолпан Омарова - Страница 1

Ағылшын тілі ғасырлар бойы дамып жетілген, бай тілдердің бірі. Ағылшын сөздерінің қазақ тіліндегідей лексикалық және грамматикалық, тура және ауыспалы мағыналары бар. Бұл тіл де көп мағыналы, басқа тілден енген, неологизмдер мен көнерген сөздер, мақал-мәтелдерге бай. Оның сөздік қоры дара, күрделі, біріккен, қысқарған, тіркесті, негізгі және көмекші сөздерге бөлінеді. Ағылшын тілінің ерекше грамматикалық және фонетикалық жүйесі бар. Бұл тілдің дыбыстық жүйесі, дыбыстарының сипаты мен саны біркелкі емес. Ағылшын тілінде 26 әріп бар, оның 20-сы дауыссыз, 6-уы дауысты. Осы әрібіміз 44 дыбыс береді. Кейбір дауыссыздар 2-3 түрлі болып оқылады. Екі әріптің қосындысынан туатын дыбыстар бар. Дауысты дыбыс 3-ке бөлінеді: қысқа дауысты, күрделі дауысты және созылыңқы дауысты.

Транскрипциялық белгілер а) дауыстылар

[i: ] – ұзақ и

[е] – қысқа э,е

[а: ] – ұзақ, созылыңқы а

[о: ] – ұзақ о

[u: ] – ұзақ у

[ә] – екпінсіз ә

[i] – қысқа, ашық и

[ǽ] – ашық ә

[о] – қысқа, ашық о

[u] – қысқа у

[^] – қысқа а

[ә:] – ұзақ ө

б) қосдауыстылар (дифтонгтар)

[ei] – эй

[ai] – aй

[оu] – оу

[iә] – иа

[ai] – ай

[εә] – эә

[au] – ay

[uә] – уа

в) дауыссыздар

[p] – п

[b] – б

[m] – м

[w] – ерін дауыссызы. Әдетте дауысты дыбыстардың және Һ әріпінің алдында тұрады: well, why

[f] – ф

[v] – в

[θ] – тіс аралық с

[θ] – тісаралық з

[s] – c

[t] – m

[d] – d

[n] – н

[1] – л

[г] – тілалды р

[ς] – жұмсақ ш

[3] – жұмсақ ж

[tς] – ч

[dÇ] – ызың дж

[ ŋ] – ң

[h] – Һ

[j] – й

English alphabet

(Ағылшын әліпбиі)

Phonetic Drills. Фонетикалық жаттығулар

1. [ǽ] cat can cap back as tag fat man

2. [i] it is in sit city ticket fit pit pin

3. [e] pen set bed neck said net bet

4. [^] but cut nut must front some run

5. [u] book put push full hood foot pull

6. [ә] a an ago again under mister brother

7. [o] not pot dog clock lot got John on

8. [i: ] me sea see meal tea feet free need

9. [u: ] too food fruit root roof spoon pool

10. [a: ] arm bar part aunt farm large charm

11. [ә:] girl first verb bird shirt skirt heard

12. [o: ] tall small horse ball salt fault fork

13. [ei] day play may make main pain rain

14. [ai] my buy side find kind fine five by

15. [oi] boy toy enjoy coin soil spoil boil

16. [iә] ear beer near tear fear here

17. [ou] go no so cold sold soap blow

18. [au] town cow noun blouse house now brown

19. [uә] plural February January during usual

20. [o: ] more door four your floor bore

21. [εә] pear pair fare fair chair hair hare

22. [θ] theatre think thought thumb health birthday bath

23. [ŋ] doing reading writing going spring ring bring

24. [ŋk] thank uncle think ink

25. [ŋg] English England finger

26. [h] he has have had who whole head hole

27. [w] we when wish was which woman window why

28. [j] year you young your yellow yesterday

29. [ju: ] unit united new few usual fuse mute

30. street straight me may had head heard

31. bad bird beard board bed bet barrel burn

32. mother money many much more moral memory

33. some same seem sole sun soap soup sin singer

34. bake but boot back book barm butcher balm

35. run ran ruin roast risk reason rapid range

36. toast table tune turn torn task tusk tour till tell

37. come comb came climb corn course cure cake

38. [d3] jacket just jumper vegetable cabbage

39. [3] pleasure measure television usual

40. [ς] she shirt shut shall expression Russian

41. [tς] chair child children butcher watch check