Читать книгу Chłopi - Władysław Reymont - Страница 13
przypisy do cz. I
Оглавление(1) wypełznąć — wypełzać «wypłowieć na słońcu»
(2) rychtyk «akurat, właśnie tak, dokładnie»
(3) zwiesna «wiosna»
(4) zradlona (zradlić) «zaorana ziemie radłem; tu: poorana zmarszczkami»
(5) podorówka a. podorywka «pierwsza płytka orka wykonywana zaraz po sprzęcie głównych zbóż»
(6) kijaszek z jeżem «kij do podpierania się, na którego końcu przymocowywano skórę jeża, czym odstraszano atakujące psy
(7) szmaciarz «człowiek zajmujący się zbieraniem szmat i handlowaniem nimi»
(8) na bezrok «na przyszły rok»
(9) gapa «gawron lub wrona»
(10) bałykować «chodzić na czworakach, raczkować»
(11) kutas «ozdoba z nici, jedwabiu, wełny, sznurka itp. w kształcie pędzla»
(12) sielna «dobra , zdrowa, mocna, dorodna»
(13) puszczadło daw. «narzędzie chirurgiczne do puszczania krwi, tu: nóż»
(14) wecować daw. «ostrzyć lub polerować coś»
(15) spenserek (od spencer) «krótka dwurzędowa kurtka»
(16) alkierz daw. «boczny mały pokój, służący za sypialnię»
(17) przetak «duże sito z większymi otworami»
(18) sąsiek «część stodoły, gdzie składa się zboże, siano, słomę»
(19) kijanka «drewniana łopatka służąca na wsi do prania bielizny oraz obijania lnu»
(20) zesuć «zsunąć»
(21) cebratek od: ceber daw. «duże, okrągłe naczynie z klepek, zwykle o dwóch uchach, używane na wsi» ceberek, cebrzyk
(22) zarno «zaraz»
(23) szkoperk (a. skopek) «wiaderko z drewnianych klepek, używane dawniej na wsi na mleko lub śmietanę»
(24) do waju «do was»
(25) wycug «dożywotnie utrzymanie, dożywocie»
(26) raić pot. «polecać kogoś lub coś, zwykle swatać»
(27) obleczenie «ubrania, stroje»
(28) lewentarz «inwentarz»
(29) galanty «ładny, elegancki, porządny»
(30) kłyżnić się «kłócić»
(31) wagować się «wahać się, nie móc się zdecydować»
(32) borgować daw. «sprzedawać coś na kredyt»
(33) śpik daw. «senność»
(34) worać się — worywać się «zaorać dla siebie bezprawnie część cudzego gruntu»
(35) obertelek «drewniany guzik w kształcie kołka»
(36) Przecknąć się, przecnąć się «rzebudzić się»
(37) bróg «daszek, pod którym przechowuje się siano, słomę, zboże; też: stóg siana lub zboża przykryty takim daszkiem»
(38) lementarz «elementarz»
(39) Gody daw. «święta Bożego Narodzenia i okres od Bożego Narodzenia do Trzech Króli»
(40) opałka daw. «owalny koszyk z wikliny lub łyka»
(41) korpiel, karpiel brukiew «roślina podobna do buraka, uprawiana na paszę i jako warzywo»
(42) szarwark «obowiązek dostarczania ludzi i wozów do robót publicznych, nakładany przez państwo na ludność wiejską do 1958 r.; też: praca w ramach tego obowiązku»
(43) ometrą «od geometra»
(44) skapieć «zmarnieć, zginąć, zbiednieć»
(45) kierz «krzew»
(46) ocechować «oznaczyć»
(47) kuntentna «od: kontenta, zadowolona»
(48) cochać się, czochrać «drapać, ocierać»
(49) węgieł «miejsce zetknięcia się dwu pionowych ścian zewnętrznych budynku»
(50) ciepnąć pot. «uderzyć lub cisnąć czymś»
