Читать книгу Русско-туркменский технологический словарь. Rusça-türkmençe tehnologik sözlük - Ахмет Мырадович Пенджиев - Страница 9

Д

Оглавление

Давление basyş

– атмосферное atmosfera basyşy

– барометрическое barometrik basyş

– ветра ýeliň basyşy; ýeliň bady; şemally zarba

– избыточное artykmaç basyş

– контактов birikdirijileriň basyşy

– парциальное parsial (ülüşli) basyş

– рабочее işçi (iş edilýän wagtdaky) basyş

– щеточное (в щетках) çotgalardaky basyş

Дальняя линия электропередачи elektrigi uzak aralyga geçiriş ýoly

Дамба gaçy; bent

Данные maglumatlar

– о солнечной радиации Gün radiasiýasy barada maglumat

– паспортные (прибора) (abzalyň) pasport maglumatlary

– эксперимента tejribede alnan maglumatlar

Датчик geçiriji abzal; ölçeýji abzal; datçik

– импульсов itergileriň geçiriji abzaly

– направления солнечного излучения Gün şöhlesiniň ugruny ölçeýji abzal

– перемещения ýeriniň üýtgemeginiň abzaly

– скорости tizlik abzaly

– температуры temperatura abzaly

– угла поворота burulma burçuň abzaly

Двигатель hereketlendiriji

– атомный atomly herketlendiriji

– ветровой ýel güýji bilen hereketlendiriji

– внутреннего сгорания içinden ýandyrylýan hereketlendiriji

– волновой tolkun bilen hereketlendiriji

– гидравлический gidrawlik (suwuň güýji bilen işleýän) hereketlendiriji

– индукционный induksiýaly hereketlendiriji

– общего назначения umumy maksatly hereketlendiriji

– паровой поршневой porşenli bug hereketlendirijisi

– переменного тока üýtgeýän toguň hereketlendirijisi

– постоянного тока hemişelik toguň hereketlendirijisi

– солнечный тепловой Gün ýylylygynyň hereketlendirijisi

– специального назначения ýörite niýetlenen hereketlendiriji

– стирлинга stirling hereketlendirijisi

Двигательный режим машины maşynyň hereket ediş kadasy

Движок kiçi hereketlendiriji

– потенциометра potensiometriň kiçi herketlendirijisi

– реостата reostatyň kiçi hereketlendirijisi

Двойной (-ая, -ое) goşa; jübüt; iki taraply; iki ýanly

– изоляция goşa örtük

– контакт goşa birikdiriji

– мост (электрич.) goşa (elektrik) köpri

– обмотка goşa sargy

– связь iki taraplaýyn aragatnaşyk (baglanyşyk)

Двухжильный провод iki gatly sim

Двухконтурная цепь iki konturly sep

Двухлучевой осциллограф iki şöhleli ossilograf

Двухпозиционный (-ая, -ое) iki orunly; iki taraplaýyn

– аппарат iki taraplaýyn enjam

– схема регулирования kadalaşdyrmagyň iki taraplaýyn çyzgysy

– управление iki taraplaýyn dolandyrma

Двухполупериодный выпрямитель iki ýarym döwürli göneldiji

Двухполюсная машина iki polýusly maşyn

Двухполюсник iki polýusly

Двухскоростной привод iki tizlikli herekete giriziji

Двухтактный (-ая, -ое) iki döwürli; iki taktly

– двигатель iki taktly hereketlendiriji

– схема iki taktly çyzgy

– усилитель iki taktly güýçlendiriji

Двухфазный электродвигатель iki fazaly elektrik hereketlendiriji

Двухцепная линия iki sepli elektrik ýoly

Двухякорный электродвигатель iki labyrly elektrik herketlendiriji

Деаэрация howasyzlandyryş; gazsyzlandyryş; deaerasiýa

Деионизация ionsyzlaşma

– дугового промежутка ýaý aralygyny ionsyzlaşdyrma

– среды gurşawy ionsyzlaşdyrma

Деионная решетка ionsyzlaşdyrýan gözenek

Действующее значение täsir ediş gymmaty

Декремент затухания sönme dekrementi (yrgyldynyň çalt sönme häsiýetnamasy)

Делитель напряжения kuwwatlylygy bölüji

Демонтаж sökmek; böleklemek; göçürmek

Демпферное сопротивление söndüriji (gowşadyjy) garyşyk

Деполяризация polýarsyzlandyryş

Депрессия aýry-aýry ýerleriň deňiz derejesinden pesligi (çuňlygy)

Деривация deriwasiýa (suwy derýadan ýa-da howdandan suw elektrik bekedine sowmak)

Деструкция birnäçe zatlaryň gurluşynyň bozulyşy

Дефект kemçilik; şikeslilik

– решётки gözenegiň kemçiligi

– структуры gurluşdaky kemçilik

Дефектные изоляторы kemçilikli aýryjylar (izolýatorlar)

Дефицит ýetmezçilik; gytlyk

– энергии energiýanyň ýetmezçiligi

Деформация daşky täsirden jisimiň görnüşiniň üýtgemegi

Деформируемый материал görnüşi (şekili, durky) özgerdilýän jisim

Децибел (дБ) desibel (tolkun kuwwatynyň ýaýrap sönüşiniň logarifmik birligi, dB)

Джоуль (Дж) joul (elektrik togunyň iş birligi, Dj); Joul – iňlis fizigi

Джут kenep

Джутовая оплетка kenepden dokama (örme)

Диагностика anyklaýyş

Диагональ моста köprüniň diagonaly

Диаграмма diagramma

– векторная wektor diagrammasy

– временная wagtlaýyn diagramma

– круговая aýlanma diagrammasy

– направленности ugrukma diagrammasy

– направленности в энергии ветра ýel energiýasynyň ugrunyň diagrammasy

– напряжений (токов) kuwwatlylygyň ((toklaryň)

diagrammasy

Диамагнетик diamagnetik; magnit däl

Диапазон aralyk (çäk)

– измерений ölçeg aralygy (çägi)

– мощностей kuwwatlylygyň aralygy (çägi)

– напряжений güýjenmäniň çägi

– регулирование kadalaşdyrma çägi

– спектральный spektral çägi

– температур temperatura çägi

Диверсификация возобновляемых источников энергии gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň diwersifikasiýasy – gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň täze görnüşlerini özleşdirmegiň hasabyna ony öndürmek babatdaky işiň geriminiň giňeldilmegi

Дизель-электрический привод dizelli-elektrik herekete giriziji

Дилатометр dilatometr (jisimleriň gyzgynlykdan ýa-da başga sebäplerden giňelmegini ölçeýji)

Динамический (-ая, -ое) depginli; dinamiki

– момент dinamiki pursat

– ошибка dinamiki ýalňyşlyk

– торможение dinamiki togtatma

– устойчивость dinamiki durnuklylyk

– характеристика dinamiki häsiýetnama

Динамная сталь berk polat (dinamly polat)

Динамо-машина dinamo-maşyn

Диод diod (bir tarapa tok geçiriji)

– выпрямительный göneldiji diod

– высоковольтный ýokary kuwwatlykly diod

– германиевый germanilli diod

– двойной goşa diod

– детекторный detektorly diod (radioteletolkunlary göneldiji)

– кремниевый kremnili diod

– полупроводниковый ýarymgeçiriji diod

Диоксид (двуокись) dioksid (ikili okis)

– углерода uglerodyň ikili okisi

Диполь dipol

Дипольная поляризация dipolly polýuslaşma

Дисковый (-ая, -ое) ýasy tegek

– изолятор tegek şekilli aýryjy

– обмотка tegek görnüşli sargy

– якорь tegek görnüşli labyr

Дисперсия bölünme; ýaýrama; aýrylma

Диспетчер tiz ugrukdyryjy; dispetçer

Дистанция aralyk

Дистанционный (-ая, -ое) uzak aralykdan

– включение uzakdan birikdirme

– отключение uzakdan öçürme

– реле uzakdan işlediji

– управление uzak aralykdan dolandyrmak

Дистиллированная вода arassalanan suw

Дистиллят distillýat; işlenip alnan suwuklyk

Дистилляция, очистка, перегонка distillýasiýa; köp düzüm bölekli suwuk garyndylaryň bölekleýin bugartmak we emele gelýän buglary kondensirlemek usuly bilen düzümi boýunça tapawutlanýan fraksiýalara bölünmegi

Дифференциальный (-ая, -ое). differensially

– емкость differensial sygym (gap)

– магнитная проницаемость differensial magnit syzdyryjylygy

– уравнение differensial deňleme

Диффузия siňme; siňip biri-birine aralaşma

Диффузионная длина siňme aralygy

Диэлектрик togy geçirmeýän jisim; dielektrik

– без потерь ýitgisiz togy geçirmeýän jisim

– воздушный howadaky togy geçirmeýän jisim

– высокочастотный ýokary ýygylykly togy geçirmeýän jisim

– керамический keramiki togy geçirmeýän jisim

– однородный bir jynsly togy geçirmeýän jisim

– органический organiki togy geçirmeýän jisim

– полярный polýarly togy geçirmeýän jisim

Диэлектрический (-ая, -ое) togy geçirmeýän jisimli

– абсорбция togy geçirmeýän jisimli siňiş

– восприимчивость togy geçirmeýän jisimli kabul edijiligi

– потери togy geçirmeýän jisimli ýitgi

– проницаемость togy geçirmeýän jisimli siňdirijilik

– свойства togy geçirmeýän jisimli özboluşlylyk

Длина uzynlyk

– дрейфа göçüş uzynlygy (aralygy)

– пролета gerim uzynlygy (aralygy)

– пути утечки toguň syzyş ýolunyň uzynlygy

– свободного пробега erkin geçiş uzynlygy

– трассы ýoluň uzynlygy

Длительное испытание dowamly (uzak wagtlaýyn) synag

Длительность dowamlylyk

– импульса iterginiň dowamlylygy

– короткого замыкания gysga utgaşdyrmanyň dowamlylygy

– переходного режима geçiş tertibiniň dowamlylygy

– разряда zarýadsyzlandyrmagyň dowamlylygy

Добавочный (-ая, -ое) goşmaça

– вода goşmaça suw

– конденсатор goşmaça sygym

Дотечение воды suwuň ýakynlaşmagy; suwuň ýetip baryşy

Добротность gowulyk; pugtalylyk; ukyplylyk; berklik

– изоляции aýryjynyň (izolýasiýanyň) berkligi

– контура konturuň berkligi

Дождевое питание ýagyş suwy bilen iýmitlendirmek

Доза möçber; mukdar

Дозиметр radioişjeň şöhleleri ölçeýji; dozimetr

Долговечность uzak işleýjilik; çydamlylyk; uzak ömürlilik; berklik; mäkämlik

– солнечного коллектора Gün kollektorynyň berkligi

Долгота uzaklyk

Доля солнечной энергии в теплоснабжении дома öýi (jaýy) ýylylyk bilen üpjün etmekde Gün energiýasynyň paýy

Дом jaý; öý

– солнечный Gün jaýy (öýi)

– с солнечным отоплением Gün şöhlesi bilen ýyladylýan jaý (öý)

– с полным энергообеспечением doly elektrik energiýasy bilen üpjünçiligi bolan jaý (öý)

– с электроснабжением от фотоэлектрических батарей fotoelektrik batareýalardan elektrik bilen üpjün edilýän jaý (öý)

Донный (-ая, -е) düýpdäki; çuňlukdaky; suw astyndaky

– отложения suw astyndaky çökündi

– режим suw asty ýagdaýy

– слив çuňlukdan suw çykaryş

Донор (электронный) elektron beriji; donor

Донорная примесь elektron beriji garyndy

Допустимый (-ая, -e, -ыe) mümkin bolan; rugsat edilen

– максимально допустимые выбросы загрязняющих веществ (для одного источника) (bir çeşme üçin) hapalaýjy maddalaryň rugsat edilýän aňrybaş zyňyndylary

– нагрузка rugsat edilen ýüklenme (basyş)

– напряжение mümkin bolan kuwwatlylyk

– отклонение напряжения kuwwatlylygyň rugsat edilen gyşarmasy (üýtgemesi)

– погрешность rugsat edilen ýalňyşlyk (nätakyklyk)

– ток rugsat edilen tok

– усилие rugsat edilen güýç

Достоверность hakykylyk; ygtybarlylyk

Достоверный (-ая, -ое) ygtybarly; anyk

Доступ, подход barma, geçme; ýanyna barma

Древесина çapylan (kesilen) agaç

Дренаж zeý suwy aýryjy; zeýkeş

Дренажные воды zeý suwlary

Дробный ownuk; bölek-bölek

Дробление maýdalamak; bölmek

Дроссель 1. elektrik toguň düýbüni ugrukdyryjy simli tegek; 2.teh. suwuklygyň, buguň ýa-da gazyň basyş güýjüniň sarplanyşyny urukdyryjy gural; drossel

Дубликат ikinji nusga

Дублирование gaýtalanma

Дуга (электрическая) elektrik ýaýy

– переменного тока üýtgeýän toguň ýaýy

– постоянного тока hemişelik toguň ýaýy

Дуговой разряд ýaý şekilli zarýadsyzlandyrma

Дугогасительное устройство ýaýy öçürýän gurluş

Дугостойкая изоляция ýaýa çydamly aýryjy (örtük)

Дутьсвая установка basyşly ölçeýji gurluş

Дым tüsse

Дымовая труба tüsse mory (turbasy)

Дымогарная труба suw gazanynyň turbasy

Дымосос tüsse sorujy

Дырка (электронная) (elektronda) deşik

Дырочная проводимость deşikli geçirijilik

Дюкер kanalyň düýbünden geçirilen suw; dýuker

Русско-туркменский технологический словарь. Rusça-türkmençe tehnologik sözlük

Подняться наверх