Читать книгу Poeci angielscy - Antologia - Страница 4

GEOFFREY CHAUCER.

«Magna Charta języka angielskiego», «the first finder of our fair language» (pierwszy odkrywca naszego pięknego języka — zdanie ucznia Chaucera, Occlerc’a), «chief poete of Britayne» (Lydgate), który «made first to distil and rain

The gold dew-drops of speech and eloquence

into our tonguè through his excellencu»,

«the pure well of English undefiled» (Spenser), Geoffrey Chaucer, urodził się pomiędzy r. 1340 a 45; odbył studya uniwersyteckie w Oxfordzie lub Cambridge, znał Dantego, Petrarkę i Boccacia, zdaje się, w oryginale (Dantego nazywa «the grete poete of Ytàille»), którymi osładzał sobie zawód urzędnika celnego.

Jego Canterbury Tales, których urywki podaję w przekładzie, należą do najwspanialszych zjawisk poezji średniowiecznej i niemal przez dwieście lat były jedynem wielkiej miary dziełem poezji angielskiej.

Zamieszany w zamach stanu Ryszarda II, stracił posadę i umarł w biedzie 25 października 1400 r.

Poza «Powieściami Kantorberyjskiemi» tłumaczył starofrancuski romans o Róży, napisał długi poemat epicki «Troilus i Cressida», «Parlament ptaków», «Księga księżniczki», «Dom chwały», «Legendę o dobrych kobietach», jemu też przypisują autorstwo alegorycznej epopei «Kwiat i liść».

POWIEŚCI KANTORBERYJSKIE.

I. PROLOG.

Poeta przedstawia grono pielgrzymów, idących do Canterbury, z których każdy ma opowiedzieć jakąś historyjkę.

Rycerz był godnym i szacownym mężem.

Od pierwszej chwili, gdy wyszedł z orężem,

Serce mu biło dla rycerskiej sprawy,

Wolności, prawdy, dworności i sławy.

Wielce był czczony w wojsku swego księcia

I na wojenne chadzał przedsięwzięcia

W ziemice chrześcian i między pogany,

Wszędzie z odwagi oraz siły znany.

Widział upadek Aleksandryi; [w r. 1365 przez Piotra Luzytańskiego, króla Cypru] w kole

Rycerskich mężów siadywał przy stole

Na pierwszem miejscu w krainie Prusaków;

Był pośród ruskich i litewskich szlaków —

O wiele częściej, niż inni rycerze;

W Grenadzie walił Algeziry [1344 r.] wieże,

Walczył pod Lajas, [w Armenii] Belmarją [prawdopodobnie w Afryce] zdobywał

I pod Satalją [w Pamfilli, starożytna Attalia] chwałą się okrywał,

Nawet na wodzie dokazywał cudów —

Na Wielkiem Morzu [Morze Śródziemne] śród znoju i trudów.

W piętnastu krwawych a rycerskich bitwach

I na rycerskich trzykrotnie gonitwach —

Pod Tramisseną [miasto Maurytańskie w Marokko] — bronił chrześcian sławy,

Z władzcą Palacyi [Palathia w Anatolii] urządzał wyprawy

Przeciwko innym tam, w Turczech, niewiernym:

Plon jego męstwa był zawsze niezmiernym.

Mimo tej chwały, był człekiem rozumnym

I, jak dziewica, łagodnym, nie dumnym,

Zawsze wybredną była jego mowa,

Nigdy grubego nie użył on słowa

Przeciw nikomu: był to w każdej porze

Rycerz szlachetny, jak tylko być może.

Coś o rynsztunku powiedzieć należy;

Na dzielnym koniu, sam w skromnej odzieży,

Z zwykłej kuczbai miał kubrak wytarty,

Stary, zbrudzony, rdzą kolczugi zżarty.

W drogę na odpust, nie czekając dłużej,

Wybrał się, właśnie wróciwszy z podróży.

*

A był z nim także junak....................