Читать книгу Die blou uur - Christine le Roux - Страница 4

Teen Woensdagmiddag het ’n orkaanwind die huis byna van sy fondamente afgewaai, het dit swaar gereën sodat strome water Brenda se primulabedding verspoel het, en toe eensklaps opgeklaar sodat die son uit ’n wolklose lug skyn en dit amper voel na somer, behalwe as jy in die skadu staan.

Klarissa bestee nie baie tyd aan klere kies vir haar afspraak nie. Sy dink nooit lank oor haar kleredrag nie en het al uit haar kamer gekom, geklee in ’n baie mooi bloes, ongewone silweroorbelle – namaaksels van ou Inka-ontwerpe – en niks anders nie. Sy moes toe inderhaas terug om darem ’n langbroek aan te trek.

Omdat sy weet dit gaan koud wees langs die water dra sy ’n swart rolnektrui, swart langbroek en ’n baadjie.

“Jy voel nie ’n bietjie kleur sal help nie?” vra Brenda. “’n Ou rooi serpie of so?”

“Nee, ek hou nie van rooi serpies nie.”

“Jy lyk ook nie vreeslik lus om te gaan nie.”

“Nee wat,” antwoord Klarissa. “Ek wil uit die huis kom en ek het iets om vir hom te vra. Sal een koeël genoeg wees om ’n uitsonderlike vet man dood te skiet?”

“Sussie,” sê Brenda. “Luister na my. Jy gaan om die man te ontmoet sodat jy hom ’n guns kan bewys, nie andersom nie.”

“Ek het daarteen besluit,” sê Klarissa. “Dis ’n onsinnige idee.”

Brenda, wat eintlik ook so dink, voel darem sy moet regverdig wees. “Moes jy hom nie vroeër laat weet het nie? Sodat hy langer het om iemand anders te kry?”

“Ek het nie sy telefoonnommer nie en hy was in Ghana.”

“O. Ek sien. Nou toe, jy beter ry, anders is jy laat.”

“Ek’s seker nou-nou terug,” belowe Klarissa. “Soveel het ons ook nie om oor te praat nie.”

Sy luister na klassieke musiek in die motor om die strengheid van haar swart uitrusting te versag, parkeer en stap deur die winkelgedeelte om by die restaurant te kom. Daar is nogal baie mense en sy bly staan om hulle te bekyk toe sy hóm sien.

Sy haal versigtig en vlak asem en stap stadig nader tot sy voor hom staan. Hy het dadelik opgestaan toe sy nader kom en kyk na haar sonder om iets te sê.

“Is jy Colin se Skot?” vra sy.

Hy glimlag, maar sy is klaar in sy oë en voel hoe sy begin val. Om dit teë te werk, klou sy aan die rugkant van die stoel vas.

“Nee, regtig,” sê sy. “Is jy Colin se Andrew, want as jy nie is nie, gaan ek buitendien nie by hom sit nie.”

“Foeitog,” sê hy. “Wat word dan van hom?”

“Ek gee nie om nie. Hy sal self die saak tussen hom en sy ouma moet skik.”

Hy wys na die stoel. “Sit, Cassandra. Ek is Andrew Cameron.”

“Klarissa,” sê sy en sit. Sy dwing haar oë weg van syne en hou dit op die res van sy gesig wat vantevore net vae buitelyne was. “En dis nie toevallig dat jy vir my gevra het nie, is dit?”

Hy antwoord haar nie hierop nie. “Wat het gebreek? Dit het geklink na ’n bottel.”

“Dit was. Olyfolie. ’n Vreeslike gemors. Hoekom het jy nie help skoonmaak nie?”

“Ek was klaar laat en ek was seker in jou bekwame hande sou die saak gou reggekom het.” Hy stoot die spyskaart nader. “Wat wil jy drink?”

“Koffie, asseblief.” Sy vou haar hande op die tafelblad. “Het jy regtig ’n ouma?”

“O ja.”

“Die bruid vir ’n naweek is dus nie net ’n truuk nie?”

“Nee.”

“Hoekom het jy nie vroeër al ’n plan beraam nie?”

“Omdat ek die wêreld vol was in die afgelope agt maande, en selde vir langer as ’n week of twee in dieselfde land is. Maar glo my, ek het jou nooit uit die oog verloor nie. Nou kan ek nie langer uitstel nie, my ouma is sterwend.”

Daar is skielik iets anders wat haar aandag trek, ’n stroefheid, ’n desperaatheid wat kom en gaan wanneer hy praat. Nes sy dit raak sien, verdwyn dit. As hy na haar kyk, is dit nie daar nie, wanneer hy sy kop draai om die kelner nader te roep, skiet dit na die oppervlak. “Vir wie is jy kwaad?” vra sy. “Met wie baklei jy?”

Hy tel haar hand op en speel daarmee. Met sy voorvinger vee hy oor elke afsonderlike nael en kneukel, en toe hy tevrede is, vou hy die vingers saam en hou dit in sy hand vas. “Hoe kon jy net ja sê, Cassandra?” vra hy streng. “Gestel dit was nie ek nie?”

“Ek was nie van plan om ja te sê nie. Ek het jou vandag ontmoet om te sê ek wil dit nie doen nie, maar dit was natuurlik toe ek gedink het dis hy en nie jy nie.”

“Is jy bly ék is hy?”

Sy knik. “Brenda dink dis bonatuurlik, maar ek het nooit so gedink nie.”

Hy kyk nog altyd af na haar hand. “Geen ringe nie?”

Sy skud haar kop. “Ek kan nie kinders kry nie, sien. Probleem toe ek jonk was en eintlik nie relevant nie, behalwe dat dit my natuurlik van die huweliksmark af verwyder.”

“Ek wil nie kinders hê nie,” sê hy en sy sien vir die eerste keer die wittandglimlag. Sy mond glimlag, maar die oë verys. Toegeklapte yskasdeure.

“Vir wie is jy kwaad?” vra sy weer.

“Nie vir jou nie, Cassandra.” Sy gesig het weer ontspan en sy oë begin haar insluk. Hy tik teen haar kaal ringvinger. “Vertel jy dit vir almal, dat jy nie kan kinders kry nie?”

“O ja,” sê sy. “Dit sou onregverdig wees om dit nie te doen nie. Mans moet dit weet voor hulle betrokke raak.”

“En werk dit? Verdwyn hulle?”

Sy knik.

Sy oë word nog sagter, dis asof hulle selfs dieper oopmaak. “Maak dit saak?” vra hy. “Is dit ’n seer ding, Cassandra?”

“Klarissa,” help sy hom reg.

“Ek dink nie so nie, nee. Daar is iets mities omtrent jou.”

Sy gee ’n laggie en skud die soutpotjie oor haar koppie. “Dit maak nie seer nie, nee. Ek weet ook nie. Dis ’n feit waarmee ek saamleef en nie onnodig oor dink nie.”

Hy verwyder die koffie wat sy al begin roer het en roep na die kelner.

“Is iets verkeerd?” vra die man.

“Bring asseblief ’n vars koppie,” sê Andrew.

Die kelner frons, maar gehoorsaam. Toe hy wegstap, ruik hy aan die koffie en skud sy kop.

“’n Vergissing,” sê Andrew vir haar. “Gaan voort.” Hy tel die sout- en peperpotjie tussen sy vingers op en sit dit op die tafel langs hulle neer.

“Dis ook my leefstyl,” sê sy. “Ek leef nie volgens ’n vaste roetine nie en die huwelik vereis roetine. Vandag is wasdag, môre strykdag, vloere moet skoon kom, melk moet gekoop word, maar hoofsaaklik moet ’n man drie keer per dag kos kry. As ek nie skryf nie, sou ek bereid wees om dit te doen, want ek hou daarvan. Maar as ek werk, kan ek nie.”

“Het jyself nie drie etes per dag nodig nie?”

“Ja . . .” antwoord sy vaag. “Maar ontbyt kan vieruur in die oggend wees en as daar nie melk is nie, drink ek swart koffie.”

Die kelner sit die vars koffie voor haar neer en Andrew stoot dadelik die suikerpot nader. “Hoeveel suiker?” vra hy.

“Een.”

Hy gooi dit in, roer en wys sy kan maar drink. Hy dra ’n grys hemp, ’n donkerblou pak en ’n rooi-en-blou das, sien sy.

“En jy?” vra sy. “Wat is jou rede? Waarom het jy nog nie ’n wettige vrou sodat jy jou ouma se hart kan bly maak nie?” Sy proe aan haar koffie.

“Ek? My werk maak dit onmoontlik. Ek het mos vir jou gesê ek is nooit langer as ’n week of twee – soms net ’n paar dae – op een plek nie. Of in een land of stad nie. ’n Huweliksmaat vereis dat mens darem soms by die huis is om daardie drie etes te eet.”

“Ag, nee wat,” sê sy. “As ek vieruur ontbyt maak en jou vliegtuig kom drie-uur in is jy nog betyds.”

“Dis waar,” sê hy en sy oë skiet dansende liggies uit. “Dis hoekom ek met jou gaan trou, Cassandra.”

“Ja,” stem sy saam. “Maar ek moet darem net noem dat ek nie eens op een plek bly nie.”

“Ek weet. Nes ek gedink het jy’s in die strandhuis, was jy hier in die Kaap of andersom.”

“Meesal in die strandhuis,” sê sy. “Ek kom net hiernatoe as ek te alleen raak – en dít gebeur nie sommer nie. Het jy dit dus die hele tyd geweet?”

“Ja,” sê hy. “Is dit nie lekker om met ’n speurder deurmekaar te wees nie? Jy hoef my niks te vertel nie, ek weet klaar alles.”

“Dis hoekom ek vanmiddag gekom het,” sê sy. “Voor ek geweet het dis jy. Ek wou hom net gou nog ’n paar vrae vra.”

“Soos?”

“Ek het jou mos gesê my lyk is baie groot en vet. Sal een koeël hom doodmaak of sal sy hom ’n paar keer moet skiet?”

Hy lag. “Dis nie ’n olifant nie en dit hang af van waar sy hom skiet. Dit geld eintlik vir almal. Kan jy skiet? Het jy kennis van wapens?”

“Nee, nie regtig nie. Maar omdat ek speurverhale skryf, moes ek leer. Dis eintlik vreemd, want ek hou glad nie van geweld in enige vorm nie.”

“Dis goed om te hoor.”

’n Windjie het opgestoot en rimpel die oppervlakte van die baai. Die bote wat naby hulle vasgemeer lê, wieg saggies op en af en heelwat mense begin opstaan en jasse aantrek.

“Dit word koud,” sê Klarissa en ril.

Hy haal geld uit sy binnesak en sit dit op die tafel neer. “Glad te koud vir jou om hier buite te sit. Kom ons gaan na my woonstel.”

“Wat word van my motor?” vra sy.

“Jy ry agter my aan. Dis nie vreeslik ver nie, net hier bokant teen die berg.”

“Die verkeer is nou swaar,” sê sy onseker. “Sal ek jou nie verloor nie?”

“Nee. Glo my, dit sal ek nooit toelaat nie.”

Hy hou sy woord, sien sy toe hulle ry. As ander motors tussen hare en syne insny, wag hy tot sy weer agter hom is en binne ’n baie kort tyd hou hulle stil voor ’n lae, kronkelende kompleks wat die kontoer van die heuwel volg en uitkyk oor die baai. Dis ook nie koud nie, voel sy toe hulle in die woonkamer staan. Dis nog gebaai in die middagson en sy loop na die groot venster en staan en uitkyk.

“Dis baie mooi,” sug sy. “Ek wou nog altyd ’n woonstel gehad het. Dis baie lekker om by Colin-hulle te bly, maar ek het tog al gedink miskien moet ek vir myself so iets kry.”

“Nou hét jy ’n woonstel,” sê hy en trek sy baadjie uit. “Kan ek nou vir jou ’n glas wyn skink?”

“Ja dankie.” Sy gaan sit op die armleuning van ’n stoel en bly uitkyk oor die baai. “Dankie,” sê sy toe hy die wyn vir haar gee. “Jy moet my nou van jouself vertel. Ek is nie soos jy wat alles weet nie. Colin het my vertel hoe dit gebeur het dat jy ’n Afrikaanse ouma het, maar waar bly sy? Waarheen moet ons gaan vir die naweek?”

“Haar dogter, my tante – my ma se enigste suster – pas haar op. Hulle bly op ’n plaas in die Villiersdorp-distrik.”

Hy spreek die dorp se naam so vreemd uit dat sy nie dadelik verstaan nie, maar dan knik sy en wys hy moet aanhou vertel.

“My ouma behoort eintlik lankal in ’n versorgingsoord te gewees het, behalwe dat sy net so koppig is soos ek. As ons iets wil doen, doen ons dit. Ons laat ons nie afsit nie. Sy wil op die plaas bly tot sy doodgaan en daar wil sy begrawe word. My tante versorg haar dus en ek gaan kuier so dikwels as wat ek kan.”

“Is jou oom die boer?”

“Nee, tant Myra is nooit getroud nie. ’n Bestuurder kyk na die plek.”

“Jy raak al hoe normaler,” sê sy bly. “Iemand met ’n tant Myra kan onmoontlik bonatuurlik wees. Sy was dus jou ma se suster. Leef jou ma nog?”

“Nee. Sy’s dood toe ek klein was.”

Sy ruk haar kop op om na hom te kyk. Een kort sinnetjie en sowel sy oë as sy stem het doodgegaan. Sy probeer sy oë terugvind, maar hulle stoot haar uit.

“Ek sien,” sê sy kalm. “En het jy as volwassene eers na Suid-Afrika gekom? Is dit nou eers dat jy jou ouma leer ken het?”

“Ja. Ek is al vier jaar hier. As kind en jongman het my pa my gedwing om vir haar te skryf, ek en Maureen albei. Ons is die enigste kleinkinders.”

“Wie’s Maureen? Jou suster?”

“Ja. Sy woon in Inverness, is getroud en het drie kinders. Sy het ons ouma net een keer gesien toe sy as jongmeisie hiernatoe gekom het.” Sy stem is nou weer normaal. “Is die wyn lekker?”

Sy kyk af na haar leë glas. “Ek weet nie. Het ek wyn gehad?”

Hy tel die bottel op en kom skink haar glas weer vol. “Moenie so vinnig drink nie,” waarsku hy en buk oor haar om haar te soen. “Jy smaak na wyn,” sê hy toe hy sy kop oplig. “Dit het nie verdamp nie.”

Sy sit haar glas neer omdat sy bang is sy laat dit val en vee oor haar hare. “En . . . e . . . die plaas. Hou jy daarvan?”

“Dis lieflik,” sê hy. “Op ’n winteroggend as die mis so dik lê in die valleie en jy sien net hier en daar die kant van ’n heuwel kan ek my verbeel ek is by die huis. Dit voel en ruik na Skotland. Net ’n beter klimaat.”

Sy staan op, skop haar skoene uit en stap deur die woonstel. By elke skildery staan sy eers stil, veral een grote in die slaapkamer. “Is dit die Hooglande?” vra sy. “Is dit jou wêreld?”

Hy sit sy arms van agter om haar. “Dit was – tot ek jou gesien het, Cassandra.”

Sy draai om binne die sirkel van sy arms en kyk op in sy oë. “Dit gebeur al weer. As ek in jou oë val, word dit . . .”

Hy vat haar kop tussen sy twee hande vas en soen haar weer.

Sowat ’n uur later lê hy terug teen die kussings en kyk na haar. “Liefste Klarissa,” sug hy. “Skone Cassandra.”

Sy antwoord nie, wikkel haar net los uit die omgewoelde beddegoed, swaai haar bene van die bed af en buk om haar rondgestrooide klere op te tel. Hy kyk na die lyn van haar kaal rug en maak liewer sy oë toe. Die badkamerdeur klik saggies toe, en toe dit weer oopgaan, is sy aangetrek en besig om haar hare in ’n poniestert te borsel.

“Cassandra,” sê hy en sit regop. “Wat nou?”

Sy ontwyk sy vraende oë. “Dis regtig al laat. Brenda wonder seker al waar ek is.”

“Nee, man,” sê hy en hou sy hand uit. “Ons kan haar mos bel. Bel haar en sê vir haar ons gaan nou eers iets eet. Jy kan nie nou weggaan nie.”

“Ek wil huis toe gaan,” sê sy.

Hy kyk bekommerd na haar. “Praat met my, Klarissa. Moenie weggaan nie. Ons het nog nie gepraat oor die naweek nie.”

Sy byt die rekkie tussen haar tande vas, vat haar hare in haar hand saam en bind dit behendig vas. “Ek het mos gesê dis in orde. Hoe ver is die plaas, hoe lank vat dit om daar te kom?”

“Afhangende van die verkeer uit die stad en oor die berg, so twee uur se ry. Maar as dit jou pas, wil ek vroeër ry. Drie-uur of so. Is dit reg? Ek sal jou kom oplaai.”

“Ja,” sê sy.

“Klarissa,” sê hy. “Kyk na my. Hoekom wil jy nie na my kyk nie?”

“Omdat ek besig is om my sokkies aan te trek,” sê sy waar sy op die stoel sit. “Hoekom noem jy my nou weer Klarissa?”

“Omdat dit vir my lyk asof jy my nie hoor nie. Wat makeer?”

“Niks nie.” Sy trek haar een skoen aan en buk selfs laer om die veters vas te bind. “Ek wil net huis toe gaan.”

“Hoekom?”

“Watse soort klere moet ek saamneem?” ontwyk sy die vraag.

Hy sug en val terug teen die kussings. “Warm klere. Dis ’n groot ou huis en bitterlik koud behalwe in die kombuis.”

“Ja, maar watse soort warm klere? My ouma het niks van langbroeke gehou nie, party oumense is nog so.”

“My ouma se oë is swak en sy is nie verkramp nie. Jy kan dra net wat jy wil, jy lyk buitendien altyd lieflik.”

Sy glimlag, kyk vlugtig op en buk dan weer vinnig af om die tweede skoen vas te maak. “Jy eintlik ook.”

“Baie dankie,” sê hy ernstig. “Sal jy nou asseblief by my kom sit en my vertel wat jou pla.”

Sy staan op, tel haar baadjie op en trek dit aan. “Niks pla my nie, ek wil net nou huis toe gaan.”

Hy leun weer vorentoe. “Iets is verkeerd, Cassandra, moenie vir my jok nie. Was dit nie goed nie?”

Sy kyk hom verbaas aan, albei hande in haar nek waar sy besig is om haar hare uit die rolkraag van haar trui en die nek van haar baadjie te woel. “Hoe moet ek weet?” vra sy redelik.

Dis ’n lang ruk stil. Al wat hoorbaar is, is die wind wat sterker begin waai en een of ander struik of tak wat teen die buitemuur krap.

“Hoe moet jy weet,” herhaal hy stadig. “Wat beteken dit? Was dit vir jou beter, slegter – wat?”

“Hoe kan ek oordeel?” vra sy. “Ek het dit nog nooit vantevore gedoen nie.”

“Jy’t dit nog nooit . . . Cassandra?”

Sy kyk om haar rond. “Het ek my handsak in die sitkamer gelos? Ek moes, dis nie hier nie.”

“Wag,” sê hy dringend en probeer die laken losruk sodat hy dit om hom kan draai, maar dis ’n paslaken en weier om los te trek. “Hoekom het jy nie . . . nee, asseblief, wag. Kom hierso.”

“Nee, ek gaan nou huis toe,” sê sy vir die hoeveelste keer. “Ek het pyn, ek wil in die bad klim en dan in die bed. Ek gaan ’n aspirien drink.”

“Hoekom het jy nie vir my gesê nie?” vra hy ontsenu. “As ek geweet het . . .”

Sy bly staan by die deur en kyk terug, ’n effense glimlag om haar mond. “Nog ’n mite aan skerwe,” sê sy.

“Ek wou jou nie seermaak nie,” sê hy. “Dis die laaste ding op aarde wat ek wou doen. Glo jy my?”

“Ja,” sê sy. “Natuurlik glo ek jou. Ek is nie kwaad vir jou nie, ek wil net huis toe gaan. Daar het regtig in die afgelope paar uur te veel gebeur – veral vir iemand soos ek. Ek moet nou alleen wees sodat ek dit kan oordink. Wel,” sê sy, “dis een rede. Die ander een is dat ek in die bed wil klim.”

Hy staar net na haar.

“Dankie vir die koffie en die wyn,” sê sy. “En dat jy Andrew Cameron was.”

“Moenie weggaan nie,” sê hy en kry die duvet om sy lyf gedraai sodat hy kan probeer opstaan.

“Ek moet,” sê sy ernstig. “Ek het die bewerasie. Sien jou Vrydagmiddag.”

“Wag!” roep hy, maar sy is weg.