Читать книгу Die lente kom weer - Christine le Roux - Страница 4

Kristien Nel besit nie ’n motor nie en moet per bus huis toe gaan, met die gevolg dat sy ook papnat by die huis aankom. Sy is ergerlik daaroor omdat sy gewoonlik goed genoeg georganiseer is en altyd ’n sambreel in haar handsak het. Toe sy die voordeur van haar woonstel oopstoot, kom ’n huishulp uit die kombuis met ’n baba op die arm en toe sy die laggende gesiggie sien, vergeet sy van haar nat klere en hare en vat die baba om hom teen haar vas te druk.

“Hy’t klaar geëet,” sê die huishulp, Lina, “maar hy moet nou gebad word.”

“Ek sal dit doen,” sê Kristien en stap na haar slaapkamer waar sy die baba op die mat neersit terwyl sy haar nat klere afstroop en haar hare losmaak sodat dit kan droog word.

Toe sy op haar knieë langs die bad staan en na die volmaakte lyfie kyk, oorval die ou beklemming haar weer. Die kind is nie hare nie en sy sal hom eendag moet teruggee. Dis ’n feit wat sy nie kan wegredeneer nie en sy het al dikwels gewens sy het nie aangebied om hom te neem nie. Sy moes geweet het sy sal vir hom lief word en dat dit haar hart gaan breek wanneer sy hom moet teruggee.

“Neelsie, my ding!” sê sy en die kind druk die waslap in sy mond en kraai van die lag. Sy was hom, trek hom aan, speel ’n ruk met hom en sit hom daarna in die bed.

Nadat sy geëet het, lê sy agteroor in een van die leunstoele in die sitkamer. Sy is moeg en voordat sy met die werk begin wat sy huis toe gebring het, wil sy net ’n oomblik rus. Sy weet nie of sy die regte ding doen om te gaan werk nie en tog weet sy dat sy nie kon weier om haar tante te help nie. Haar tante was al so goed vir haar, was soos ’n ma vir haar sedert haar ouers jare gelede verongeluk het. Maar sy is moeg. Die afgelope jaar het baie eise aan haar gestel; as sy daaraan terugdink, is dit soos ’n droom.

Sy werk al ses jaar by ’n groot firma en sy was gelukkig daar. Sy het ’n belangrike pos beklee en haar salaris was goed. Haar spaarrekening was iets om op trots te wees en haar lewe was georganiseer. Sondae het sy by haar tante gekuier of die dag by haar broer en sy jong vroutjie deurgebring. Hulle was baie geheg aan mekaar en het tergend gepraat van die weeskinderklub, want haar skoonsuster was ook ’n weeskind. Almal was in die wolke toe daar ’n baba op pad was en hulle tante het gebrei en kleertjies gemaak. Dit was kompleet asof dit hulle almal se baba was.

Kristien glimlag wrang terwyl sy nou daaraan dink. As hulle maar geweet het hoe naby hulle aan die waarheid was. Pierre, haar verloofde, het haar altyd daaroor geterg en sy het maar gelag. Hulle was ’n hegte gesin gewees en die dood van haar ouers was ’n geweldige skok en het haar en Neels, haar broer, saamgegooi en bewus gemaak van hulle kwetsbaarheid. Pierre was simpatiek en het haar daagliks verseker dat sy een van die dae deel sal wees van sy eie groot familie. Dit was vir haar ’n troos en tog het sy geen moederlike teerheid by haar aanstaande skoonmoeder gekry nie. Sy was ’n koue vrou, gesteld op haar voorkoms en gedrag en minder besorg oor Kristien se geestelike gesteldheid.

En toe die tweede skok: haar skoonsuster is enkele weke ná klein Neelsie se geboorte dood. Sy wou dit nie glo nie en toe sy by haar broer se groot huis aankom en hom sien, so geskok dat hy byna nie kon praat nie, het sy nie geweet wat om te doen nie. Dit was die baba se gehuil wat haar tot haar sinne gebring het. Die baba moes versorg word, al was die hartseer ook hoe groot.

“Wat van Neelsie?” het sy haar broer gevra.

Hy het net sy kop geskud, te verdwaas om te praat. “Marie is dood,” het hy oor en oor gesê en dit was Kristien wat op die ou end die baba geneem het. Haar broer wou nie langer in die groot huis bly waar elke meubelstuk vol herinneringe was nie en hy het dit verkoop en weer in ’n woonstel gaan bly. Sy het onbepaalde verlof geneem – soos sy vir meneer Fourie gesê het – maar op die ou end het sy bedank. Dit het sy nie vir hom gesê nie, maar sy kon nie haar ou firma aan ’n lyntjie hou nie en dit was nie vir haar noodsaaklik om te werk nie, aangesien haar broer haar maandeliks ’n meer as voldoende toelaag betaal het.

Die eerste paar weke was die versorging van die baba iets wat sy werktuiglik gedoen het. Sy het nie altyd geweet wat om te doen nie en sy was ook die hele tyd daarvan bewus dat die baba nie hare is nie. Wanneer Neels die dag weer trou, sal hy sy kind wil terughê. En tog kon sy nie afsydig bly nie. Die baba het dit nie toegelaat nie. Hy wou liefgehê word en sy kon nie anders nie, sy het vir hom lief geword. Sy het hom liefgekry asof hy haar eie kind is en dit het haar broer tevrede gestel. Selfs nou, nege maande later, is die situasie nog net so vaag. Neels sê hy sal nooit weer trou nie, maar sy weet sy kan dit nie glo nie. Hy kan weer iemand ontmoet en dan is sy klein Neelsie kwyt. In haar hart het sy al vrede gemaak met die konflik. Al is dit dan net tydelik, moet sy die kleinding liefhê asof dit permanent is.

Pierre het gesorg vir die derde skok. Hy het die aand vervaard by haar aangekom nadat hy die nuus van Marie se dood gehoor het en toe hy inkom, het sy met die baba op haar skoot gesit.

“Ek is so jammer,” het hy gesê en by haar stoel gekniel. “Ek is jammer ek was nie op kantoor toe jy gebel het nie.”

Sy het net voor haar gesit en uitstaar en werktuiglik alles vertel wat daar te vertel was. Hy het geluister met sy arm om haar skouer, en sy was opreg dankbaar vir sy bystand en simpatie. Toe het die baba gehuil en sy het opgestaan en die klein dingetjie teen haar skouer gehou.

“Pas jy die baba vanaand op?” het Pierre gevra.

“Nie net vanaand nie. Ek sal hom van nou af versorg.”

“En jou werk?”

“Ek het verlof geneem.”

Daardie aand het hy nie verder iets gesê nie en die volgende paar weke was hy swygsaam. Hulle kon vanselfsprekend nie meer so dikwels saans uitgaan nie, al was Marie se goeie huishulp altyd bereid om die baba op te pas. Alles het op ’n krisis uitgeloop toe Pierre een aand kom kuier het toe die baba knieserig was. Hy wou gesels en trouplanne maak en die baba het gehuil terwyl Kristien op en af in die sitkamer geloop het.

“My goeie genade!” het hy uiteindelik uitgeroep. “Hoe kan ons iets bespreek onder hierdie omstandighede?”

“Jy is reg,” het sy afgetrokke geantwoord, al haar aandag by die baba. “Ons moet maar ’n ander aand weer probeer.”

“Nee.” Sy stem was skerp en vasberade. “Dis tyd dat jy jou regruk. Ons kan nie langer so voortgaan nie.”

“Wat bedoel jy?” het sy oor die donsige koppie van die baba gevra. “Ons het geen keuse nie.”

“O ja, ons het,” was sy besliste antwoord. “Jy het nie meer tyd vir my nie. Jy stel nie meer belang in ons trouplanne nie. Jou aandag is net heeltyd by die kind.”

Haar oë het vol trane geskiet. “Wat kan ek anders doen? Daar is niemand anders om na hom te kyk nie. Ek dog jy het altyd gesê jy is lief vir kinders?” Sy kon nie help om beskuldigend te klink nie.

“Ek is,” het hy homself probeer verweer. “Ons eie kinders. Jou broer moet ’n ander plan maak; hy kan nie verwag dat jy die kind moet versorg nie.”

Die baba het teen haar skouer aan die slaap geraak en sy het hom gaan neerlê. Toe sy terugkom, was Pierre egter nog net so ontstoke.

Sy het kalm na hom gekyk en gaan sit. “Daar is geen ander uitweg nie. Ek sal nooit toelaat dat die kind na vreemdelinge of na ’n inrigting gaan nie. Ek is dit aan Marie verskuldig. As jy my liefhet soos jy sê, sal jy dit so aanvaar. Dit is nie een van ons se skuld dat dinge gebeur het soos dit gebeur het nie en ons moet dit so aanvaar en daarmee saamleef.”

“Nee,” was sy kortaf antwoord. “Ek weier om dit so te aanvaar. Toe ek jou Saterdagaand wou uitneem, was jy te moeg en het nee gesê. Dit gebeur al hoe meer. Jou hele lewe draai skielik om die baba en ek is net nie meer belangrik nie.”

“Ek is jammer,” het sy moeg gesê. “Dit is seker waar, maar ek weet nie wat om anders te doen nie. Dis vir my ook ’n groot aanpassing en ek is dikwels moeg.” Sy het haar hande opgelig en weer laat sak. “Ek is jammer.”

Hy het op die armleuning van haar stoel kom sit en haar op die voorkop gesoen. “Ek sal jou sê wat ons doen. Ons gaan die naweek weg, net ek en jy. Dit kan ons net goed doen en miskien sien ons alles dan weer in die regte perspektief.”

“En die baba?”

Sy gesig het verstrak. “Los hom by jou tante of by Lina.”

Sy het haar kop geskud. “Nee, ek kan dit nie doen nie. Tante is nie meer jonk genoeg om na ’n baba te kyk nie.”

“Jy sal moet kies, Kristien,” het hy gesê en opgestaan. Sy onthou dit nog so goed. Sy het opgekyk na hom waar hy voor haar gestaan het en om sy mond was ’n harde trek. Meteens het sy gewonder hoe goed sy hom regtig ken en hoe lief sy werklik vir hom is. Die man wat voor haar gestaan het, was ’n vreemdeling. Dit was nie die Pierre wat saam met haar gelag het nie. Dit was nie die man wat gesê het hy ken en verstaan haar nie.

“Ek wil liewer nie nou daaroor praat nie,” was haar lafhartige uitweg. “Ek is moeg vanaand. Miskien kan ons in die naweek uitgaan.”

Hy het haar die Saterdagmiddag kom haal en sy het traag die baba en sy oppasser by haar tante gaan aflaai. Pierre se bui het opmerklik verander toe hulle weer alleen was en sy kon byna glo dat hy weer die ou, onselfsugtige man was vir wie sy lief geword het. Maar toe neem hy haar na sy ouers en hulle het nog nie eers tee gedrink nie, toe sy ma haar begin takel het.

“Jy is besig om ’n groot fout te begaan, Kristien,” het sy met die deur in die huis geval. “Pierre is ’n geduldige man en lief vir kinders, maar daar is perke. Jy kan nie verwag hy moet sonder meer aanvaar dat julle troue uitgestel word net omdat jy na jou broer se baba moet omsien nie! Pierre kom tog eerste in jou lewe, nie waar nie?”

Kristien het goed nagedink en toe haar kop geskud. “Op die oomblik kom die baba eerste,” moes sy erken. “Ek is jammer dat dit so gebeur het, maar dit is nou so.” Wat sy nié gesê het nie, is dat sy nie kon verstaan waarom dit op ’n keuse moes uitloop nie. Waarom kon hy haar nie aanvaar en liefhê ten spyte van die nuwe wending in hulle lewe nie? Hoe lief was hy dus in werklikheid vir haar?

“Dis jammer,” het Pierre se ma gesê en die klokkie gelui dat tee gebring moes word. Sy het nie jammer gelyk nie en Kristien het die indruk gekry dat die vrou heimlik bly was.

Kort nadat hulle tee gedrink het, het sy Pierre gevra om haar huis toe te neem en sy het gesien hoe deurborend hy na haar kyk toe sy die baba weer in haar arms hou. En toe sy die diamantring van haar vinger afhaal en woordeloos na hom uithou, het hy net na haar gekyk met ’n onpeilbare uitdrukking in sy oë en dit geneem.

Die aand het sy gesit en dink aan hom en hulle verhouding en die trane het oor haar wange geloop sonder dat sy dit wou keer. En tog het sy geweet sy het die regte ding gedoen. Pierre is volwasse en sterk. Hy kan vir homself sorg. Die baba kan nie. Die baba, meer as enige van hulle, is die slagoffer van omstandighede en in die kwetsbaarste posisie omdat hy nie vir homself kan sorg nie. Vir die eerste keer in haar lewe het Kristien ook besef dat die lewe uit keuses bestaan. ’n Mens kan nie alles kry wat jy wil hê nie. Sy mag nie vir Pierre én die baba hê nie. En wat haar die hartseerste gemaak het, was die feit dat Pierre die verbreking van die verlowing so maklik aanvaar het. Was hy dan nie lief vir haar nie?

Kristien was nooit van die soort meisies wat omring was van kêrels nie. Sy was mooi, ja, maar dit was ’n vreemde soort skoonheid, en anders as dié van haar vriendinne. Toe haar vriendinne in ligte valletjiesrokke geklee was, was sy in eenvoudiger, donker kleure geklee. Sy het geweet dit pas by haar donker hare en oë en ligte vel, en dat sy verspot lyk in enigiets anders, maar feit bly staan: sy het anders gelyk en boonop was sy ’n ernstiger mens. Miskien was dit die skok van haar ouers se dood wat haar in haarself laat keer het; miskien was dit ingebore en deel van haar persoonlikheid. Sy was nooit deel van die groep nie, het verkies om met ’n boek onder die bome te sit wanneer almal buite baljaar het. Sy weet die ander jongmense het gedink sy is snaaks en hoogmoedig, maar dit was nie die geval nie. Sy het bloot haar plesier uit ander dinge verkry.

Daar was kêrels, maar niemand met wie sy ernstig betrokke wou raak nie. Pierre was die eerste man vir wie sy meer as blote vriendskap gevoel het. Drie jaar nadat sy by die firma begin werk het, het sy in haar woonstel ingetrek en die eerste aand reeds was daar ’n klop aan die deur en ’n aantreklike, mooi geboude man het daar gestaan.

“My naam is Pierre Jansen,” het hy gesê en sy hand uitgesteek.

Sy het haarself voorgestel en na hom gestaan en kyk. Wat wou hy hê?

“Gaan jy my nie innooi nie?” het hy gevra. “Ek is jou buurman.”

Sy was verbouereerd. “Dis alles nog baie deurmekaar. Ek het vandag eers ingetrek.”

“Ek is seker jy kan ’n koffiebeker êrens uitgrawe,” het hy gesê. “Of wil jy na my woonstel kom?”

“Nee, nee,” het sy gesê en opsy gestaan dat hy kon binnekom.

“Ja-nee, ek kan sien dit is nog deurmekaar. Maak jy vir ons koffie dan help ek jou om die goed reg te skuif,” was sy reaksie.

“Dis regtig nie nodig nie …” Maar sy het tog gaan koffie maak en terwyl hulle gedrink het, het hy haar uitgevra. Hy wou weet waar sy vandaan kom, waar sy werk, of sy getroud is – dit het haar laat lag en daarna het hulle gou vriende geword. Hy het sy koffie klaar gedrink, gesê hy sou binne ’n paar minute terug wees en ’n oomblik later was hy daar met sy gereedskap. Hy het haar platespeler gekonnekteer, haar skilderye opgehang, die meubels volgens haar instruksies rondgeskuif en binne ’n verbasend kort tyd was die woonkamer leefbaar en mooi toe die lampe eers brand.

“Is jy nou nie bly ek het aangebied om te help nie?” het hy geterg. “Jy kan nou rustig gaan slaap wetende dat alles darem in orde is.”

“Dankie,” het sy gesê. “Jy het regtig hard gewerk. Maar dis nou genoeg, ek kan die res môre doen.”

Hy het opgestaan om die koffiebekers kombuis toe te neem en toe hy die chaos in die kombuis sien, het hy hardop gesug en na haar geroep. “En al die kartondose wat nog nie uitgepak is nie?”

“Dis nie dringend nie,” het sy probeer keer.

“Almiskie. Vele hande maak ligte werk. Ek sal jou gou help. Ek sal uitpak en jy kan wegpak. Dink jy nie dit sal vinnig gaan nie?”

Sy het skuldig gevoel en probeer verduidelik waarom dit nog nie gedoen was nie. “Ek het netnou maar eers by die huis gekom. Ek was baie besig op kantoor en op pad huis toe moes ek kos koop. Dis regtig nie nodig dat jy …”

Maar hy was reeds besig met die eerste doos en voordat sy heeltemal tot verhaal kon kom, was alles uitgepak. Sy het nie baie goed besit nie en die helfte van die kombuisgoed het sy by haar ma geërf en nog nooit voorheen gebruik nie: die fyn porseleineetstel en -teestel, die pragtige gesnyde glase, ou bakke en bekers wat nog aan haar ouma behoort het. Sy kon sien dat Pierre ’n kenner van sulke fyn goed is, en sy kon sien dat die kwaliteit van haar porseleingoed hom beïndruk het. Kort-kort het hy iets opgehou teen die lig en dit in die rondte gedraai asof hy ’n koper op ’n vendusie was.

“Pragtige goed,” was sy enigste opmerking en nadat hy die laaste leë doos uitgedra het en sy hande gewas het, het hy vir haar geglimlag en oordrewe oor sy maag gevryf. “Ek is nou honger. Het jy al geëet vanaand?”

“Nee,” moes sy erken. “Ek het gedog ek sal sommer ’n appel en ’n stukkie kaas eet.”

“Nee, dis nie genoeg om ’n mens te voed nie. Veral nie wanneer jy hard gewerk het nie. As jy vinnig jou gesig was en jou hare kam, dan neem ek jou na ’n klein restaurantjie hier naby. Daar is heerlike kos en ’n vriendelike eienaar. Hoe klink dit vir jou?”

“Dit klink heerlik, maar ek is baie vuil. Gesigwas sal nie genoeg wees nie.”

“Ek gee jou vyf minute,” was sy vrolike antwoord. “Twee minute om ’n stortbad te neem, twee minute vir afdroog en ’n skoon rok aantrek, en een minuut om jou hare te borsel. Kan jy dit doen?”

Sy het gelag en in die badkamer verdwyn en toe sy weer te voorskyn kom, was hy terug in die sitkamer in ’n skoon hemp en met sy hare netjies geborsel.

“Pragtig!” het hy uitgeroep toe hy haar sien en teen haar sin het sy gebloos.

“Dankie. Ek is gereed.”

Hulle het die paar blokke na die restaurant gestap en hy het haar liggies aan die elmboog vasgehou – net lig genoeg dat sy nie kon aanstoot neem nie en net stewig genoeg om haar te wys wie in beheer was. Toe hulle by die restauranttafeltjie met sy geruite kleedjie sit, het sy eers besef hoe honger sy in der waarheid was.

“Was dit nou nie ’n goeie plan nie?” wou hy weet toe hulle ná die ete met koppies koffie voor hulle gesit het.

“Ja, dit was. Baie dankie. Ek voel sommer baie beter.”

“Jy sal nog agterkom dat ek altyd weet wat goed is vir jou.”

“Werklik?” het sy gespot.

“O ja.” Hy het haar ondersoekend aangekyk. “Jy het my nou al vertel waar jy werk en so aan, maar jy het nog nie vir my gesê of daar ’n man in jou lewe is nie.”

“Dis ’n persoonlike saak.”

“Ek weet. Is daar een?

Sy moes lag vir sy koppigheid. “Nee, daar is nie.”

Hy het tevrede agteroor gesit. “Dan is daar van vanaand af een: Ek.”

Sy het haar kop geskud en weer gelag. Toe sy die middag van die werk af gekom het en die chaos in die nuwe woonstel gade geslaan het, was sy bedruk. Sy was net nie lus vir die uitpak en regpak nie en dit het soos ’n berg voor haar gelê. En toe, ’n paar uur later, was sy tevrede en welbehaaglik moeg. Haar honger was gestil en boonop was sy in die teenwoordigheid van ’n besliste man wat haar amuseer het.

“En jy?” wou sy weet. “Jy het my nog nie veel van jouself vertel nie. Miskien wag ’n kwaai meisiekind vir ons wanneer ons by die woonstel aankom.”

“Nee: Op die oomblik is daar geen meisiekind nie. Nie eers ’n kwaaie nie. Stel dit jou tevrede?”

So het hulle verhouding begin. Pierre het die spontane sy van haar persoonlikheid wakker gemaak en saam met hom was sy ’n ander mens. Hulle het baie uitgegaan, hy het haar geneem na plekke waarvan sy nog net gehoor het en haar voorgestel aan mense wat heeltemal anders was as dié wat sy geken het. En hy het haar laat lag.

Haar broer en tante het dadelik van hom gehou en ná ’n jaar was hy deel van hulle klein kringetjie. Ten spyte van al sy pogings het sy nooit regtig tuis gevoel in sy ouerhuis nie. Sy moeder het haar aanvaar, ja, maar Kristien het altyd die gevoel gekry dat sy iets terughou. Pierre se vader was heelwat ouer as sy vrou – ’n stil, akademiese man wat omtrent nooit gepraat het nie en wat altyd ’n vreemdeling gebly het. Die ander broers en susters was hartlik en veral met een suster het Kristien goed klaargekom.

Pierre het gou van trou gepraat, maar sy wou nie haastig wees nie. Sy het van hom gehou, en sy kon selfs sê dat sy vir hom lief was, maar iets het haar verhinder om volkome seker te wees. Sy kon nie agterkom wat dit was nie. Hy was bedagsaam, liefdevol en vol oorspronklike planne, maar dit was eers toe haar broer eendag met haar gesels het dat sy besef het wat dit was wat haar gehinder het.

Hulle het in die tuin geloop toe hy skielik na haar draai. “Kristien, jy het baie verander die afgelope jaar. Is jy gelukkig?”

“Ja,” het sy verbaas gesê. “Lyk ek dan ongelukkig?”

“Nee, nee, maar onthou, ek ken jou goed.” Hy het stilgebly en hulle het albei gedink aan die jare wat hulle alleen in hulle ouerhuis aangebly het. Dit was net hulle twee en die getroue huishulp wat al die jare vir hulle gesin gewerk het. Hulle het albei gewerk en nie eintlik sosiaal omgegaan nie. Wanneer hulle saans by die huis gekom het, was hulle tevrede om in mekaar se geselskap te wees – nie net tevrede nie, maar gelukkig. Hulle was dieselfde soort mense, het van dieselfde boeke en musiek gehou, het gemaklik in mekaar se teenwoordigheid gevoel. Toe ontmoet Neels vir Marie en toe hulle besluit om te trou, het hulle tante hulle aangeraai om die ou huis te verkoop en van nuuts af te begin.

Neels en Marie het aangedring dat Kristien by hulle kom bly, maar sy het geweier. Dit was nie reg nie, het sy gevoel. Hulle was jonggetroudes en sy sou ’n onnodige las in die huis wees. Dit is waarom sy toe haar eie woonstel gekry het.

Haar broer het gebuk by ’n struik en ’n dooie blomknop afgebreek. “Ek hou van Pierre, soos jy weet, en dis vir ons ’n riem onder die hart om jou so gelukkig te sien. Dis net …”

“Wat?” wou sy weet, ’n beklemming om haar hart.

Neels het pleitend na haar gekyk. “Jy weet hoe lief ek vir jou is, nè? Jy weet ek sal nie iets doen of sê om jou ongelukkig te maak nie. Maar dit voel vir my asof jy iets in jou persoonlikheid onderdruk om by Pierre aan te pas. Verstaan jy wat ek bedoel? Jy was nog altyd ’n ernstige, diepdenkende mens. Ek veroordeel jou nie, maar dit wil net vir my lyk asof jy nou heeltemal na die ander kant geswaai het en jou hart en siel in Pierre se ligsinnige en meer oppervlakkige leefwyse ingewerp het.”

Sy was geskok en het bly staan, die reuk van rose en nat grond in haar neus. “Pierre se leefwyse is nie so ligsinnig nie!”

Neels het ’n blaar tussen sy vingers gevou en weer gevou en nie na haar gekyk nie. “Miskien is dit die verkeerde woord. Ek is jammer. Ek hou van die man, maar ek weet net nie of hy die regte man is vir jou nie. Op die oomblik geval sy lewenstyl jou, maar gaan dit jou nie ná ’n paar jaar hinder nie? Hou jy regtig van al sy vriende? Sien jy kans om die res van jou lewe só te leef?”

“Ek weet nie,” het sy miserabel geantwoord. “Ek het nog nie so daaroor gedink nie.”

“En daar is nog ’n ding,” het hy voortgegaan, vasbeslote om te sê wat gesê moes word. “Hy is ’n baie eiesinnige mens. Hy doen wat hý wil doen en niemand sal hom van plan laat verander nie. Stem jy saam?”

“Ja,” moes sy toegee.

“Goed. Weer eens, op die oomblik geval dit jou omdat jy moontlik moeg is om onafhanklik te wees. Jy neem al so lank jou eie besluite. Jy moes as ’n relatief jong meisie leer om op jou eie bene te staan en jou eie besluite te neem omtrent jou lewe. Nou is daar ’n man wat alles vir jou besluit en wat hý sê, doen jy. Hoe lank gaan jy daarvoor kans sien? Het jy al ooit enige wens van Pierre teëgegaan?”

Sy het probeer dink. “Nee, ek kan nie onthou nie. Ons doen maar gewoonlik wat hy wil doen.”

“Juis. En hinder dit jou nie?”

Sy was verward. “Ek het nog nie so daaroor nagedink nie. Soms wens ek hy wil nie so vasbeslote wees nie, ja. Soms wens ek hy wil my meer in ag neem, ja. Maar …”

Neels het na haar gedraai en sy hande op haar skouers gesit. “Ek is baie gelukkig getroud, soos jy weet, en ek sou graag wou hê dat dieselfde geluk jou ook te beurt moes val. Dink net goed na, dis al wat ek vra. Ek wil nie hê Pierre moet iets in jou dooddruk wat kosbaar is nie.”

Sy het hom belowe dat sy daaroor sou nadink, maar al wat gebeur het, was dat sy Pierre aan ’n lyntjie gehou het. Hy wou trou en sy het gesê sy was nie seker nie. En die gesprek met Neels het haar bedruk, want sy kon week ná week meer sien dat hy gelyk gehad het.

Sy het Pierre begin toets.

“Ag nee,” het sy een aand gesê. “Ek is regtig nie lus vir ’n partytjie nie. Kom ons bly by die huis en luister musiek.”

Hy het na haar gekyk asof sy van haar sinne beroof was. “Nee. Ek is lus vir jolyt. Jy ook, jy wil dit net nie erken nie.” Hy het haar om die middellyf gegryp en haar ’n slag in die rondte gedraai. “Toe, erken dit. Weet ek nie altyd beter nie? Het ek nie van daardie eerste aand af geweet wat jy wil hê nie? ’n Mens moet jou aan die gang hou, anders word jy alte maklik neerslagtig.”

“Dis nie waar nie, Pierre,” het sy geprotesteer. “Jy laat dit klink asof ek ’n bedrukte, morbiede mens is. Ek is net nie vanaand lus vir ’n lawaai nie.”

“Lawaai? En wie sê dit gaan ’n lawaai wees?”

Op die ou end het sy maar saamgegaan om die vrede te bewaar, maar het dit glad nie geniet nie. Dit het al hoe meer gebeur dat sy teësinnig geraak het, en Pierre het dit opgemerk en haar daaroor probeer terg. Soms het hy kwaad geword, maar dan kon hy weer so liefdevol wees dat sy hom vergewe het en dan het alles weer goed gegaan. Tydens so ’n kalm periode het sy ingewillig om verloof te raak en die weke ná hy die groot, blink diamant aan haar vinger gesteek het, was besonder vredevol en sonder konflik. En tog was sy nie haastig om ’n troudatum vas te stel nie. Pierre kon nie verstaan waarom sy wou wag nie en sy kon dit ook nie aan hom verduidelik nie.

Een aand was hulle vir ’n wonder tuis. Sy het gesit en lees en hy was kwansuis besig met kantoorwerk, maar toe sy opkyk, het sy gesien hy sit haar deurborend en aankyk.

“Weet jy,” het hy skielik gesê. “Ek weet nou wat verkeerd is. Jy moet jou hare laat sny.”

Sy het verbaas aan haar hare gevat, wat soos gewoonlik in haar nek vasgebind was. “My hare? Hoekom?”

“Dit laat jou oud lyk so. As jy dit kort laat sny en laat krul in hierdie styl wat nou die mode is, sal jy pragtig lyk.”

“Nee, Pierre. Ek hou van my hare so en ek weet ek sal nie mooi lyk met kort krulhare nie.” Sy het ’n grap daarvan probeer maak. “Ek is eenvoudig nie ’n krullerige soort mens nie. Jy weet dit tog.” In haar hart was sy seergemaak, want sy het altyd gedink haar dik, blink hare is een van haar bates en sy het nooit besef hy hou nie daarvan nie.

Maar hy was skielik vol entoesiasme vir sy nuwe idee en hy het opgestaan en al om haar stoel geloop. “Ja. Ek kan dit sien. Jou hare kort en gekrul – so sag om jou gesig – en dan pak ons jou klere en gooi alles uit en jy gaan koop vir jou nuwe goed om by jou nuwe gesig te pas.”

“Is my klere skielik ook nie goed genoeg nie?” het sy koud gevra.

Hy het afgebuk en haar versoenend op die voorkop gesoen. “Nee, jy trek baie mooi aan,” het hy gevlei. “Dis net … ek dink jy moet ’n bietjie wegbreek van die snyerspakke en die donker kleure.”

“Maar dit pas my,” het sy probeer wal gooi. “Ek is lank en skraal en ek weet uit ondervinding dat eenvoudige, goed gesnyde klere my die beste pas. Die mense op kantoor reken ek is baie deftig,” het sy katterig bygevoeg.

“Té deftig,” het hy gesê. “Ek dink as ons jou deftige klere uitgooi, sal jou persoonlikheid ook minder styf word.”

Sy het opgestaan en hom kwaad aangekyk. “Nou is my persoonlikheid ook nie goed genoeg nie! Miskien moet jy dan liewer ’n ander meisie soek wat meer na jou smaak is.”

Hy het gepaai en mooigepraat en nooit weer daarna verwys nie. Om te wys dat sy ook spyt was oor haar uitbarsting, het sy regtig moeite gedoen om ander soort klere te koop, maar keer op keer het sy na haarself in die spieël gekyk en besef dat dit nie haar styl was nie, dat sy nie tuis voel in die soort klere waarvan hy hou nie. Sy het selfs haar hare korter laat sny en dit in ’n ander styl probeer dra, maar sy het soos ’n vreemdeling gevoel en Neels was verontwaardig toe hy haar sien.

“Hoekom het jy jou pragtige hare gesny?” wou hy weet. “Die nuwe styl pas jou glad nie!”

Sy moes saamstem en het haar hare maar weer laat groei. Sy het ook besef dat sy gelukkig was met haarself en dat Pierre nie was nie.

So het die maande verbygegaan en Pierre het al haastiger geword om te trou. Sy het maar geskerm en verskonings gemaak en net toe sake ’n dooie punt bereik het, is Marie dood en het haar lewe heeltemal verander.

Kristien staan op en sit haar tikmasjien op die eetkamertafel neer. Net voordat sy begin werk aan die verslag, gaan loer sy in die slaapkamer en glimlag toe sy sien hoe rustig klein Neelsie slaap.

Toe sy agter die tikmasjien gaan sit, staar sy net vir ’n oomblik teen die muur vas. Sy het mans nie meer nodig nie. Sy het nou haar les geleer. Mans wil haar nie aanvaar soos sy is nie en sy is nie meer bereid om te verander net om hulle te plesier nie. Pierre het uit haar lewe verdwyn asof hy nooit bestaan het nie en ná haar aanvanklike bittere teleurstelling, het sy dit aanvaar. Sy het gehoor dat hy nou met ’n ander meisie uitgaan en dat hulle blykbaar op troue staan en dit het haar verstommend min geraak. Sy het Neelsie en hy hou haar besig genoeg. Sy sal haar bes doen om haar tante se pos te vul totdat die ou dame weer op die been is en daarna kan sy weer vreedsaam by die huis bly en haar lewe aan die kleinding wy.

Gelukkig lyk meneer Fourie na ’n afsydige man wat niks meer van ’n mens vereis as dat jy jou werk goed doen nie. En sy weet sy kan dit doen. Haar vorige baas was ’n liewe, ouer man wat baie in haar persoonlike lewe belang gestel het. Hy het altyd raad gegee, getroos en uitgevra as dit nodig was, maar daardie dae is verby. Hoe onpersoonliker haar nuwe baas is, hoe beter. Hoe minder hy van haar wil weet, hoe beter.

Sy begin tik en dink nie verder aan die saak nie. Werk en Neelsie – dis al waarin sy nou belang stel.