Читать книгу Народныя прыкметы на кожны дзень - Дзмiтрый Дзьяканаў - Страница 3
СТУДЗЕНЬ
ОглавлениеШмат снега – шмат хлеба
Прыказкі і прымаўкі пра студзень
У студні і гаршчок ў печы замярзае.
Студзеню – маразы, лютаму – мяцеліцы.
Студзень – году пачатак, зіме – сярэдзіна.
Студзень дзве гадзіны дня дадасць.
У студзені расце дзень – расце і холад.
Месяц Студзень – зімы гаспадар.
Студзень – вясне дзядуля.
Студзень падкладае дроў у печку.
1
Якое ў гэты дзень надвор'е – такое ж будзе 1 чэрвеня
Моцны мароз і малы сняжок – ўрадзіць хлеб.
Цяпло і няма снегу – чакайце неўраджай
Зорная ноч на Новы год – ураджай гароху і сачавіцы.
Зорная навагодняя ноч – да добрага ўраджаю ягад.
1 студзеня цяпло – чакайце добрага ўраджаю жыта.
Раніцай дрэвы пакрытыя інеем – год будзе шчасным для сельскагаспадарчых работ.
2
Неба зацягваюць хмары – чакай хуткага пацяплення.
Моцныя маразы абяцаюць спякотнае лета.
Іней на дрэвах – да яснага надвор'я.
Зорнае неба – будзе багаты ўраджай.
Калі сініцы гучна цвыркаюць, то пахаладанне будзе зацяжным.
3
Мароз стаіць моцны – летам будзе спякотна і горача.
Завіруха разгулялася – летам будзе непагадзь.
Дым стаіць слупом – чакай ўзмацненне марозу.
Шмат снегу ў гэты дзень – да добрага ўраджаю.
Рэха ў лесе чуецца далёка і выразна – да моцных маразоў.
Ярка-чырвоны світанак абяцае мяцеліцу.
4
Аблокі ідуць супраць ветра – хутка выпадзе снег.
На даху шмат лядзякоў – год будзе ўраджайным.
Калі ў рэчцы вады стала менш, то ўлоў рыбы будзе дрэнны
Калі марозна і сонечна за акном – месяц будзе цёплым.
Непагадзь або золь – да халоднага і дажджлівага кастрычніка.
Паясніца баліць у пажылых людзей – да снегу.
Снягір вырабляе шум крыламі – да непагадзі.
Салома збіваецца ў камякі пры гарэнні ў печы – да пахаладання.
Якое надвор'е на Насту, такі будзе і кастрычнік месяц.
У студзені пераважае снег сухі і лёгкі – да сухога лета.
5
Ветранае надвор'е абяцае добры ўраджай.
Закат сонца з зеленаватым адлівам – будзе яснае надвор»е
Неспакойныя паводзіны курэй – чакай мяцеліцу.
Конь храпе – да снежнай буры.
Чырвоны агонь і моцная цяга ў печы – да холаду.
Аканіцы на вокнах рыпаюць – да адлігі.
Прыйшоў Яфрэм – вецер падзьмуў.
6
Цяпло ў гэты дзень прадказвае халодную вясну.
Снег ляжыць вялікімі гурбамі – быць добраму ўраджаю.
Ясны дзень абяцае ўраджайны год.
Калі на Куццю неба зорнае, то будзе багаты прыплод жывёлы і вялікі ўраджай ягад.
Калі ў гэты дзень цяпло, вясна будзе халодная.
Калі на небе бачны Млечны Шлях, значыць, лета будзе цёплым.
Калі Каляды цёплыя – вясна халодная.
7
Адліга – прыкмета цёплай і ранняй вясны.
Дзень цёплы – хлеба будзе шмат.
Каляды без снегу – да неўраджаю. Багацце снегу – да шчаснага года, адліга – да ранняй вясны.
На Каляды іней – ураджай на хлеб.
На Каляды мяцеліца – пчолы добра раіцца будуць.
Зорнае неба – да добрага ўраджаю бабовых культур.
8
Паўночны вецер дзьме на ўзмацненне маразоў.
Снег прыліпае да рук – да цяпла.
Калі заспявалі берасцянкі, хутка пацяплее.
Калі пасля заходу неба чырвонае, то моцна пахаладае.
Калі гэты дзень ясны, то будзе добры ўраджай проса, а калі пахмурны, то недарод яго.
Калі галкі і вароны наладзілі бесперапынны гвалт – быць снегападу ці завеі.
Снег ідзе мяккі і ліпкі – чакай хуткай адлігі.
Берасцянка спявае – да цяпла.
9
Снег ідзе вялікімі шматкамі-чакай непагадзь.
Вароны крычаць бесперапынна – будзе снегапад.
Калі капыты ў коней потныя, хутка пацяплее.
Гусі лапы падціскаюць – да халадоў.
Туман стаіць над полем – да цяпла.
Заяц прыбег да людскога жылля – да моцных маразоў.
Чырвоная месяц – да снега і мяккага надвор'я.
10
Кот кладзецца, скруціўшыся клубком, на мяккае або цёплае – дзень будзе ясны і марозны.
Вароны і галкі ўюцца ў паветры – чакайце вялікі снег.
Садзяцца на вяршыні птушкі – мароз пачне мацнець. Птушкі садзяцца на зямлю – пацяплее і будзе адліга.
Калі сабака вылезла з будкі і легла на снег – быць завеі.
З неба падаюць буйныя снежныя шматкі-хутка пацяплее.
Зграі вераб'ёў весела цвыркаюць пад дахам дома – чакай цёплага надвор'я.
Мяцеліца абяцае мокрае, дажджлівае і сырое лета.
11
Паўночны вецер, а аблокаў няма, будзе марозна.
Дым з трубы: ідзе слупам – да марознага дня; сцелецца па зямлі без ветру – да снегу.
Калі ў гэты дзень запацелi вокны – пацяплее.
На Іосіфа мяце завіруха – ліпень будзе пахмурным.
Цецярук ходзіць па полю – перад маразамі.
Конь стоячы спіць – да сцюжы. Конь ўлёглася – да адлігі.
Снег падае буйнымі шматкамі – чакайце адлігі.
Куры рана на курасадні паселі – да сьцюжы. Калі яны ўзлезлі высока – маразы будуць суровымі і зацяжнымі.
Лес шуміць – да адлігі.
12
Няўстойлівы дзённы вецер абяцае хуткую змену надвор'я.
Вароны садзяцца на ніжнія галінкі – пачнецца моцны вецер.
Снег пайшоў – да пахмурнага лета.
Паўднёвы вецер – да цёплага лета і добрага ўраджаю.
Заходні вецер – у рэках рыбы будзе шмат.
Зорак на небе не відаць – да змены надвор'я.
13
Бледны і мутнаваты месяц прадказвае снегапад.
Калі ноччу вецер дзьме: з поўдня – будзе год добрым; з захаду-рыба ўвесь год будзе ў багацці і клев будзе добры; з усходу – ураджай фруктовых дрэў.
Снег у гэты дзень абяцае ўраджайны год.
Калі надвор'е цёплае, то лета будзе дажджлівым.
Шмат шэраню на дрэвах – да добрага збору мёду і ўраджаю збожжавых культур.
Абледзяненне на дрэвах – да ўраджаю гародніны.
Адліга – да дажджлівага лета.
14
Туман прадвесціць ўраджайны год.
Моцны снег-прыкмета добрага лета.
Моцны мароз і малы снег – да добрага лета; цяпло і няма снегу – да халоднага лета.
Галалёд на дарогах – да ўраджаю.
Калі раніцай снег ішоў, то снежнай будзе зіма, а вясна – позняй.
Шмат пухнатай шаці на дрэвах – да добрага ўраджаю збожжавых і медазбору.
Дровы бярозавыя гараць з трэскам – чакай моцных маразоў.
15
Зоркі блішчаць на чыстым небе ярка – да замаразкаў.
Раніцай раней, чым звычайна заспяваў певень – быць добраму надвор'ю.
Птушкi рана сталi ўкладвацца – чакай мароз.
Сорака спрабуе схавацца пад страху – будзе снегапад
Поўная палонка вады і туман на гэты дзень прадказваюць вялікія разлівы рэк.
На Васіля вецер – да ўраджаю арэхаў.
Калі ранкам на Васіля дрэвы пакрыты густым інеем – год будзе хлебародным.
16
Круты месяц кажа аб тым, што будзе холадна.
Сярожка ў месяца падказвае – чакаецца завея і мароз.
Які будзе надвор'е ў Гардзееў дзень – такі ж будзе сакавік.
Убачыць каля дома зайца – да пахаладання.
Трэск дрэў у лесе – да марозу.
Ваверка ў мароз пакідае сваё гняздо, спускаецца з дрэва і бегае па зямлі – да пацяплення.
Вароны крычаць бесперапынна – будзе снегапад.
На Сільвестра дзень прыбывае, а мароз мацнее.
17
Бясхмарна пры моцным марозе – ен захаваецца.
Яркi месяц вісіць на небе перад сцюжай.
На дрэвах шмат снегу – год будзе добрым для пчол.
Раніцай падняўся туман – ўрадзяць яравыя хлеба.
Гук звана выразна чуецца – перад пацяпленнем.
Калі ўцёкі снежных «раслін» на шкле нахіляюцца, то адліга недалёка.
18
Шмат яркіх зорак блішчыць на небе – чакаецца мароз.
Калі дзень прастаяў пагодлівым, а да вечара неба завалакло аблокамі – мароз пратрымаецца доўга.
Мяцеліца ў гэты дзень – зіма будзе стаяць яшчэ 3 месяца.
Калі на небе шмат зорак, то год будзе ўраджайным на хлеб.
Зайцы падыходзяць блізка да сяла – да сцюжы. У полі шмат зайцоў – да віхуры і мяцеліцы.
Певень спявае несвоечасова – да адлігі.
Калі лісіца ў цёплыя дні ляжыць на снезе, то хутка будзе холадна.
Калі ў Вадохрышчанскую ноч зоркі блішчаць, хлеб будзе добры.
Поўны месяц на Вадохрышчанскую куццю – да вялікага разліва.
Неба чыстае ў вадохрышчанскую ноч – будзе шмат гароху.
19
Зацішнае надвор'е і яснае неба абяцаюць спакойны год без прыродных катаклізмаў.
Зорная ноч – будзе вялікі ўраджай гароху ды ягад.
Зоркі моцна блішчаць на небе – мароз ўзмацніцца.
Калі ідзе снег, то будучы год будзе ўраджайны, а ад пчол будзе шмат рояў.
Калі неба паўсюль будзе пахмурнае – кожнаму хлебу род; а калі толькі на адным ўсходнім баку – добра ўрадзіцца жыта; на заходзе -авёс; на паўдне – проса; на паўночы-грэчка.
20
Калі ў гэты дзень надвор'е: ясная і халодная – летам будзе засуха; пахмурнае і снежнае – добры ўраджай.
Мала зорак на небе ў гэты дзень абяцаюць непагадзь.
Раніцай густы туман – хлеба ў гэты год будзе шмат.
Бачны яркi месяц – вясной будзе моцнае разводдзе.
Свінні вішчаць і цягнуць салому ў хлеў – да халоднага надвор'я без ападкаў.
Заяц не сыходзіць далёка ад месца лежні – перад снегападам.
Масавае з'яўленне сініц каля дамоў – да набліжэння халадоў.
Туман над вадой – да добрага ўраджаю хлеба.
21
Дзьмуць моцныя вятры – лета будзе галоднае, грознае.
Мяце мяцеліца – надвор'е пагоршыцца!
Калі вокны ў доме запацелi, то чакаецца адліга.
На стагах сена шмат iнею – лета будзе дажджлівае.
Рана раніцай крумкач крычыць бесперапынна больш двух разоў – да пацяплення.
Вераб'і цвыркаюць, збіўшыся зграйкамі, – да цяпла.
Якое надвор'е на Емяльяна, такім і будзе ўвесь жнівень. Калі ідзе снег-жнівень будзе дажджлівым (зрэшты, як і вясна). Калі дзень выдаўся сонечным-канец лета будзе гарачым.
22
Завіруха разгулялася – быць лета непагодлівым.
Шамаціць лес – будзе адліга.
Вароны і галкі расселіся на верхавінах дрэў – чакай маразоў, а калі ходзяць па снезе, то абавязкова пацяплее.
Яснае надвор'е ў гэты дзень – такое будзе ў канцы студзеня і верасні.
Калі быдла, выпушчанае ў двор, будзе iсцi назад у стойла, значыць будзе холад або снег.
Калі на Яустрацiя ясна – у гэтым годзе будзе добры ўраджай.
23
Іней на дрэвах і стагах абяцае мокрае і халоднае лета.
Вецер дзьмуе з поўдня – у чэрвені будуць навальніцы і дажджы.
Сухі снег у гэты дзень кажа, што лета будзе сухім.
Бясхмарна і неба яснае – да ранняй вясны.
Якое надвор'е на Рыгора – такім будзе і лета.
Паўднёвы вецер дзьме – будуць навальніцы, асабліва ў пачатку лета.
24
Цяпло ў гэты дзень прадказвае прыход ранняй вясны.
Сутра ідзе снег – вясна прыйдзе не хутка.
Па небе плывуць рэдкія аблокі – чакайце дужыя маразы.
Рэха ў лесе разносіцца далёка – настануць марозныя дні.
Аблокі ідуць супраць ветра – да снегападу.
Якое надвор'е на Федасея, такім і будзе ўвесь лістапад.
Маразы на Федасея неспрыяльныя для будучых яравых.
Адліга – да зацяжной вясны, сцюжа – да позняга, цяжкага сяўбы яравых хлябоў.
25
Па гэтаму дню судзяць аб надвор'і наступнага снежня.
Яснае і марознае надвор'е – лета будзе цеплым.
Сонечны узыход сонца – да ранняй вясны.
Моцны мароз – да шчодраму ўраджаю.
Сініца хвалюецца, кружыцца, дзяўбе кару дрэў – да непагадзі.
На Таццяну сонейка прагляне рана – да ранняга прылёту птушак.
Калі ў гэты дзень ідзе снег, то лета будзе дажджлівае.
На Таццяну цёплая мяцеліца – да засухі і неўраджаю.
На Таццянін дзень марозна і неба яснае – да ўраджаю.
Вялікія гурбы – будзе шмат хлеба.
26
Прамяні ад сонца ідуць ўніз пучкамі – на заўтра будзе яснае і марознае надвор'е.
Туманны круг каля месяца абяцае мяцеліцу.
Котка кладзецца ўверх брухам і пацягваецца – да цяпла.
Котка сцяну скрабе-непагадзь каля брамы.
Котка катаецца па масніцах – цяпло ў дом стукаецца.
Котка згарнулася клубком – да марозу.
Котка скрабе кіпцюрамі падлогу – чуе мяцеліца.
Лес трашчыць – мароз будзе стаяць доўга.
Лес шуміць – да снегу, да адлігі.
27
Зоркі на небе: частыя – хутка пацяплее і пойдзе снег; рэдкія – будзе завіруха і непагадзь.
Белыя аблокі на небе прадказваюць маразы.
З раніцы раскаркаліся вароны – хутчэй за ўсё будзе завіруха.
Варона раніцай кружыць – да завеі.
Вакол месяца бачна лёгкая смуга туману – пачнецца завіруха.
Самавар моцна гудзе – да марозу.
Раннiя спевы пеўняў ў мароз – на цяпло.
28
Дзьме ўстойлівы вецер – да сырога і дажджлівага года.
Сініцы раніцай ціўкаюць пад акном і шукаюць сховішча – удараць моцныя маразы і пачнецца завіруха.
На небе бачны зарапад – магчыма пахаладанне.
Гучна каркаюць вароны – пацяплее.
Вераб'і схаваліся – да маразоў.
Куры, седзячы на курасадні, ціснуцца – да яснага дня.
Дровы ў печы шыпяць, дымяць, дрэнна загараюцца – да цяпла.
Ваверка ў мароз пакідае сваё гняздо, спускаецца з дрэва і бегае па зямлі – да пацяплення.
Вароны крычаць бесперапынна – будзе снегапад.
На Сільвестра дзень прыбывае, а мароз мацнее.
Пеўні заспявалі рана – да адлігі.
29
Курыца стаіць на адной назе – да марозу.
Калі марозна ў гэты дзень, лета будзе гарачым.
Паўночны вецер – да маразоў і пахаладання.
Самавар гудзе – да халадоў.
Калі на Пятра ідзе снег, значыць, на лугах будзе шмат травы. Акрамя таго, можна чакаць ўдалай рыбалкі ў цёплы час года.
Куры пачынаюць лазіць па даху куратніка – да яснага дня.
30
Сініца з раніцы «пішчыць» адчуваючы прыход моцнага марозу.
Вароны садзяцца на вяршыні дрэў, чакаючы прыходу халадоў.
Стаіць цёплае надвор'е – чакай пахаладання.
Неба воблачнае – будзе добры ўраджай хлеба.
Багаты іней на дрэвах – да ўстойлівага малавоблачнага надвор'я.
У мароз вокны пацеюць – да хуткага пацяплення.
Вароны лётаюць і кружаць зграямі – да марозу.
Увесь дзень прастаяла адліга – да ранняй вясны і добрага рыбалоўнага сезону.
Сонца выглянула толькі апоўдні – да ранняй вясны.
Увесь дзень ідзе снег-вясна будзе позняй.
31
Вароны кружаць не сядаючы на зямлю – пахаладае.
Апоўдні выглянула сонца – да пацяплення.
На Апанаса адліга – год будзе ўраджайным на бульбу.
Моцная мяцеліца шматкамі – да добрага прыплоду ў гусей.
Калі на Афанасія адліга – лета будзе непагодным, і ўраджай бульбы будзе вельмі дрэнным.
Вялікія белыя кругі вакол сонца павялічваюцца – да моцнага пахаладання.