Читать книгу Bruid uit die koue - Ettie Bierman - Страница 5

Anders as Arnold se selfoon, gee Vuurfontein se huisfoon skaars drie luie, toe tel iemand op.

“Hallo, Jurg wat praat.”

Dáárop was Clio nie voorbereid nie. Sy was ingestel op Talien of Betta, selfs dalk Arnold. Die stem is voller, meer bariton as elf jaar gelede, maar die klank daarvan is in haar geheue afgeëts en onaangenaam bekend. Sy voel hoe haar nekhare rys en maan haarself tot kalmte.

“Is Arnold daar?” vra sy kil.

Haar vraag word deur ’n stilte begroet. Dan vra hy skerp: “Wie is dit wat praat?”

Sy ignoreer die vraag. “Ek het gevra of Arnold daar is?”

“O heng! Dessit!” mompel hy onderlangs, en nog ’n erger woord, wat Clio gelukkig nie hoor nie. “Wat’s die datum vandag?” wil hy weet.

“Wat de joos maak dit saak?”

Hy lag saggies. “My ore en geheue het my nie bedrieg nie… Dis inderdaad die skone Cleopatra. Nog net so ’n kapokhennetjie soos altyd. Daardie aggressiewe reaksie en rasperstem sou ek uit duisende ander herken het.”

“En ek joune ook!” kap sy terug. “Dit gee my nou nog nagmerries en slegte spysvertering.”

“So, jy is sowaar terug in die land…” mymer hy. “Wie het gedink die Yskoningin sou haar verwerdig het? Ek het geweet jy kom die een of ander tyd gesig wys, maar het die datum vergeet. Jammer, ek het nie besef dis vandag nie. Waar’s jy?”

Yskoningin. Hy het altyd allerhande byname vir haar gehad, nie een van hulle vleiend nie.

Clio wil nie met hom praat nie. “Waar is jou broer?”

“Is jy op die lughawe?”

“Wat het dit met jou te doen?”

“Alles. Ek moes jou gaan haal het. Talien het gesê dis vandag, ek moet die vlugnommer en tyd van aankoms vasstel, maar dit het my skoon ontgaan.”

Dit wys jou hoe onbelangrik hy haar ag. Tipies Jurg van Deventer, dink sy kwaad. Dink net aan homself! Sy wil die foon neerplak, maar kan nie, nie voor sy die nodige inligting uit hom gekry het nie.

“Hoekom?” vra sy.

“Al die krisisse en drama. My gedagtes was op ’n ander plek.”

“Ek praat nie van jou simpel geheue nie. Ek bedoel: hoekom moes jy my gaan haal het?”

“Jy het mos nie eie vervoer nie, en om ’n taxi al die pad van die lughawe tot op Vuurfontein te kry, sou jou ’n aardige bedrag uit die sak gejaag het.”

Probeer hy haar opsetlik kwaad maak? Hy het niks verander nie en is nog net so irriterend soos destyds.

Clio tel tot tien. “Ek bedoel: hoekom moes jý my gaan haal het en nie Arnold nie? Waar’s hy?”

“Dis ’n lang storie… Het jy al gearriveer?”

“Lankal, swaer,” antwoord sy sarkasties. “Dis net jý wat uit tyd is, wat nie weet of jy kom of gaan nie.”

“Op die lughawe gearriveer?” voeg hy by.

“Ure gelede.”

“Dessit… Sit jy nog heeltyd daar en wag?”

Clio is lus om hom ’n dwars antwoord te gee. Maar dis verspot om soos twee kinders te staan en baklei terwyl daar belangriker kwessies is.

“Nee, ek is by vriende,” verduidelik sy kortaf. “Vir die dérde maal: Wat gaan aan met Arnold? Is hy daar?”

Jurg is ’n oomblik stil en toe hy voortgaan, is sy stem sober. “Arnold is nie hier nie, Cleopatra, hy is in die hospitaal.”

Haar maag kry ’n hol kol. Dan was haar voorgevoel reg… Iets het gebeur.

“Hospitaal?” eggo sy.

“In die waakeenheid.”

Haar knieë is bewerig en sy gaan sit op die stoeltjie voor die spieëlkas. “Wat makeer hom?”

“Harsingskudding en gebreekte ribbes.”

Skok en ontsteltenis maak haar stem skril. “En jy sê my nóú eers? Hoekom het jy nie van die begin af so gesê nie?”

“Jy het my nie juis kans gegee nie.”

Blaamverskuiwing… Hy was altyd goed daarmee. Clio laat haar nie uitlok nie. Arnold is belangriker as haar en Jurg se kinderagtige vete.

“Wat het gebeur?” vra sy.

“’n Perd het hom afgegooi, naby die rivier. Hy het sleg geval – skeef teen ’n boomstam. Een kant van sy gesig is erg gekneus. Johannes, die een voorman, het op hom afgekom. Hy het bekommerd geraak toe Zeus alleen by die stalle aankom en het na Arnold gaan soek, hom ’n halfuur later bewusteloos in die veld kry lê. Genadiglik het Johannes kopgehou en ’n boodskap gestuur na waar ek by die melkery besig was. Ons is met die bakkie uit soontoe, het ’n draagbaar geprakseer en met Arnold hospitaal toe gejaag. Ek het pas met die dokter gepraat. Arnold is gestabiliseer, maar hy het nog nie bygekom nie.”

’n Mond vol om te verteer… “Wanneer het dit gebeur?” vra Clio.

“Vanoggend.”

“Hoe laat?” Sy weet nie hoekom dit saak maak nie, behalwe as ’n aanduiding of Arnold van plan was om lughawe toe te gaan. As dit vroegoggend was, sou dit hom genoeg tyd gegee het om ná die tyd klaar te maak en haar te gaan haal.

“Vroeg, omtrent sesuur. Dit was sy gewoonte om soggens douvoordag te gaan ry, voor dit te warm word.”

Darem ’n troos, vir wat dit werd is… “In watter hospitaal is hy?”

“Die privaat hospitaal op Bela-Bela. Talien is by hom, maar ek moes terugkom om na probleme op die plaas om te sien. Die kragopwekker het gebreek en die diere is sonder water. In die harwar het ek tred verloor met die tyd. Ek is jammer. Was jy baie bekommerd?”

“Vanselfsprekend. Ek het Arnold probeer bel, maar daar was nie antwoord nie, en hy het nie op my boodskappe gereageer nie.”

“Sy selfoon is weg, blykbaar êrens uit sy sak geval. Dalk lê dit nog daar waar hy geval het. Ek sal môre as daar kans is, gaan soek.”

So, hy het nie kop uitgetrek nie… Die besef van wat gebeur het, dring nou eers ten volle tot haar deur. Arme Arnold, dat so iets met hom moes gebeur. Hy het ’n passie vir perde en is ’n goeie ruiter. Haar pa was altyd te besig en dit was Arnold wat ouboet gespeel het: haar eendag op ’n perd se rug getel en haar geleer galop is soos wals. Een, twee, drie… Een, twee, drie… Ritmies op en af, sy en die perd saam as ’n eenheid. Haar voete in die stiebeuels moenie soos ’n V uitwys buitetoe nie, maar gepunt wees binnetoe, soos ’n pylpunt.

Sy het gesukkel om die ritme te vind en het eers later tot haar skande gebieg dat sy nie kan dans nie, dat sy nie weet hoe om te wals nie. Hy het nie gelag of haar gespot nie, soos Jurg en ander seuns sou. Hy het ewe geduldig tussen Talien se CD’s een gesoek met Strauss se Weense walse op, die stoele in die sitkamer weggeskuif en haar leer wals. Een, twee, drie… Een, twee, drie… Ritmies op en af, terwyl sy bo-op sy voete gestaan het.

Dit was pret, soos grootmense by ’n partytjie, behalwe dat dit helder oordag op ’n Maandagoggend was en dat hy haar vasgehou het asof sy ’n strooipop was. Daardie skoolvakansie het sy drie nuwe dinge geleer. Sy het leer wals. Sy het leer perdry. En sy het geleer dat die vaal buurseun wat sy al eeue lank ken, ander gewaarwordinge in haar jongmeisiehart wakker gemaak het as wat ’n “ouboet” veronderstel was om wakker te maak.

Sy kan nie onthou hoe oud sy was nie. Maar Arnold was vyf jaar ouer en moes ook bewus geraak het van die verandering in hul verhouding. Want dit was ’n paar weke daarna dat hy op ’n kol skielik aangebied het om haar boekesak te dra, een middag ná atletiekoefening toe sy ’n pakkerasie gehad het van spykerskoene, sweetpak en nog ’n tennisraket ook. In die skoolbus het hy ewe luiters die pakkerasie op die vloer by sy voete ingedruk, die raket op sy skoot vasgehou en vir haar die helfte van die bank oopgehou om langs hom te sit.

Vir ’n skaam ou was dit ’n groot stap. Dit het maande geduur – tot die volgende skoolvakansie – voor hy moed bymekaargeskraap het en een middag by die Hoekkafee op die dorp vir haar ’n melkskommel gekoop het. ’n Lang pienk glas vol, die kleur van die T-hemp wat sy aangehad het.

Sy was baie selfbewus, bang sy mors of die mense kyk vir hulle. Sy en Arnold het altyd land en sand aanmekaar gesels, oor enige ding onder die son, maar skielik het sy met ’n mond vol tande gesit en kort-kort aan haar pienk hemp gerem omdat sy bang was dit sit te styf en meet haar figuur af, wat begin grootmeisie word het hier bolangs.

Sy het gewonder of Arnold opgelet het… Of kyk seuns net na rugby en nie na sulke goete nie? Die tienertydskrifte wat sy verslind het, het gesê hulle kýk. Hulle sien en wéét van dié goete.

Sy was so skaam, en wou agterna by haar ma weet of sy nie ’n groter T-hemp moes dra nie. Haar ma het gelag en geterg dis wensdenkery. Dit het lank geduur voor Clio gesnap het wat haar ma met “wensdenkery” bedoel het. Eers baie later, toe sy en haar maats op hulle beurt in rugby begin belangstel het. Ook na die seuns in ’n skrum begin kyk het, en onderlangs gefluister en gegiggel het.

Jurg van Deventer se kuite was die gespierdste en sy sitvlak die platste, het die ry meisies op die pawiljoen besluit en aan hom vyf sterretjies toegeken. Clio het heimlik saamgestem, maar dit het nie saak gemaak nie, want Jurg het nie getel nie. Sy het ’n renons in die jonger Van Deventer-broer gehad en hom ’n minuspunt gegee – vir sy lelike persoonlikheid. Vir haar was Arnold se skraal lyf die mooiste. Hy was haar maat, haar held, haar kêrel.

En nou het hy sleg geval, skeef teen ’n boomstam, in ’n koma, met harsingskudding…

Hy het vir haar geskryf van die nuwe hings wat hy ’n tyd gelede gekoop het. Zeus. Pikswart, en met ’n stamboom langer as prins Charles s’n, het hy gespot. Nou het die hings hom byna verongeluk…

In haar keel brand die rouheid van ingehoue trane en Clio sukkel om te praat. “Ek sal hom… vir Arnold graag wil sien.”

“Natuurlik,” stem Jurg saam. “Dis verstaanbaar. Hierdie vriende by wie jy bly: is dit ou bekendes van jou ouers?”

“Nee, ’n meisie wat ek op die vliegtuig ontmoet het.”

“Wie is sy?”

“Aloma Bremer.”

“Waar woon sy?”

“Pretoria.”

“Watter deel?”

Sy raak ongeduldig met al die vrae. “My kop is suf. Ek weet nie, ek kan nie onthou nie.”

“Dit maak nie saak nie. Ek sal nog so ’n halfuur hier besig wees voor ek kan wegkom. Dan moet ek gou by die hospitaal aangaan, maar daarna kan ek ry om jou te kom haal.”

Sy is huilerig en nie lus om in Jurg se gesig vas te kyk nie. “Teen daardie tyd is dit al middernag. Toe maar, ek sal self ’n plan maak.”

“Hoe?” vra hy skepties.

“Ek sal loop. Duimgooi. Op ’n donkiekar ry of agterop ’n lorrie. Ek is nie die hulpelose soort nie.”

Hy is ergerlik. “Hou op bog praat. Jy kan nie loop nie, dis te ver. En ryloop is te gevaarlik, veral in die aand. Dis Suid-Afrika hierdie, nie Kanada nie.”

“Wat gee jy om as ek oor die kop geslaan word?”

“Met my broer buite aksie is ek verantwoordelik vir jou.”

“Dis onnodig. Ek het nie jou hulp nodig nie.”

“Nog net so koppig soos altyd. Het jy nie intussen grootgeword nie?”

“Ek het, maar klink my dis jý wat in die hek bly sit het,” kap sy teë. “Nog net so baasspelerig soos altyd. Loop maak die kragopwekker reg en gee vir jou diere water. Ek sal my eie sake reël.”

“Wag vir – ” begin hy, maar Clio laat hom nie klaar praat nie en druk die foon dood. Sy is nie lus vir ’n stryery met Jurg nie. Hy is die soort wat aanhou karring tot hy gewen het.

Sy bly voor die spieëlkas sit met haar kop in haar hande gestut, stel haar ’n prentjie van Arnold in die hospitaal voor: bleek en slap teen die kussings, toe oë en onbewus van wat om hom aangaan. Harsingskudding dui gewoonlik op ’n breinbesering, en dis gevaarlik. Onvoorspelbaar. Wat gebeur as hy nie bykom nie? As daar breinskade is?

Of is sy onnodig negatief? Dis moegheid en stres wat haar so ’n doemprofeet maak. Sy vryf met haar vingerpunte oor haar slape, waar ’n hoofpyn begin klop. Deels spanning, deels moegheid. Sy is gistermiddag eenuur uit Calgary weg, wat beteken dat sy meer as vier en twintig uur op pad was. Agtien uur daarvan in ’n beknopte vliegtuigsitplek, waartydens sy nie ’n oog toegemaak het nie. Die res van die tyd in lughawens se vertreksale waar sy moes spook om haar bagasie te kry en weer op ’n aansluitingsvlug te bespreek. Sy voel of ’n trop beeste oor haar gehardloop het.

Dit herinner Clio aan haar ouers, en sy bel huis toe om haar ma te laat weet sy het veilig gearriveer en haar van Arnold te vertel.

Sy het pas klaar gepraat toe Aloma inkom.

“Jy bly so lank weg, ek het gewonder…” Sy bly stil en kyk met groot oë na Clio. “Wat is verkeerd?”

Clio vertel. Van die perd, die val en die hospitaal.

“Ek het geweet Arnold sou my nie in die steek laat nie. Hy is nie só nie. Hy is… hy…” Haar stem breek. “Hy’s lief vir my… Ek kan hom nie alleen daar in die hospitaal laat lê nie. Ek moet na hom toe gaan.”

“Hy is nie alleen nie. Sy tante is by hom,” paai Aloma.

“Arnold het baie seergekry, hy het my nodig…”

“Hy is in goeie sorg, en die dokters ken hulle werk. Daar is niks wat jy vir hom kan doen nie.”

Clio druk haar hand teen haar mond. Haar skouers ruk en sy begin huil.

Aloma laat haar op die bed sit en gee vir haar die boks snesies aan. Sy praat rustig om Clio te kalmeer. “As Arnold in intensiewesorg is, sal jy nie by hom toegelaat word nie. Jy is gedaan, vodde. Jy het rus nodig – ’n paar uur se slaap, anders gaan jy oppak. Dan is jy vir Arnold niks werd wanneer hy bykom nie.”

Clio lig ’n betraande gesig op en haar oë pleit by haar vriendin. “Dink jy hy sal? Sál bykom?”

“Dis nie in ons hande nie. Jy moet bid, glo en vertrou.”

“Ek het hom van lelike goed verdink. Dat hy nie vir my omgee nie, selfs dalk ’n ander meisie het en my nie op Vuurfontein wil hê nie. Dit was lelik van my.”

“Dit was ’n natuurlike reaksie. Jy het mos nie geweet wat gebeur het nie.”

“Maar ek het dadelik die slegste gedink! Arme Arnold het beter verdien…”

“Jy het nie geweet nie. Jy was moeg en gestres.” Aloma hou haar vas en wieg haar heen en weer, soos ’n kind wat ’n nagmerrie gehad het.

“Jy moet iets eet, dan sal jy beter voel. My ma het sommer vinnig ’n souttert gemaak. Ek gaan vir jou daarvan inskep, met lekker vars brood en Marmite. Dis een van die dinge wat ek gemis het – mens kry mos nie Marmite oorsee nie. Ná ete bel ons die hospitaal en vind uit hoe dit met Arnold gaan.”

“Vóór ete,” dring Clio aan.

Pleks dat sy Jurg vir Talien se selnommer gevra het. Sy sou darem net wou groet, en Talien is reg dáár, by Arnold se bed. Talien sou haar meer kon vertel as Jurg; geduldiger haar vrae beantwoord het en haar dalk kon gerusstel.

“Ons kan hospitaal toe gaan,” bied Aloma aan. “Ek sal jou neem, dis nie ’n probleem nie. Maar jy lyk of jy skaars een voet voor die ander kan sit sonder om in te konk. Dis beter as jy eet en rus inkry, dan ry ons vroeg môreoggend.”

Aloma is self ook gedaan, besef Clio. Dit was vir haar ook ’n lang vlug, en sy dra haar eie hartseer. Wat sy sê, maak sin. Clio sou graag by die hospitaal wou wees, maar kan nie van haar vriendin verwag om dié tyd van die aand al die pad Bela-Bela toe te ry nie.

Dit was valse bravade om Jurg wys te maak sy sal ryloop. Honderd kilometer, in die donker, op ’n vreemde pad? Malligheid. Agterop ’n lorrie of ’n donkiekar… Stapelgek. Maar dis die reaksie wat Jurg altyd by haar uitlok. Hy laat haar gloeilampies blaas en dan is sy nie verantwoordelik vir wat sy sê of doen nie.

Terwyl mevrou Bremer opskep, soek Clio die nommer en bel die hospitaal. Sy kom maklik deur, maar die saalsuster het geen nuwe nuus nie. Die pasiënt is rustig, sy toestand onveranderd.

“Is hy by?” wil meneer Bremer weet toe hulle by die tafel aansit.

Clio skud haar kop.

“Môre kry jy dalk goeie nuus,” praat Aloma haar moed in. “Ons kan vroeg ry, voor spitstyd.”

“Dankie.”

Die kos is heerlik, maar Clio sukkel om die laaste mond vol in te wurg.

Mevrou Bremer is begrypend. “Toe maar, ek weet eet is nie nou vir jou belangrik nie. En ons sal verstaan as jy dadelik wil gaan inkruip.”

Aloma beaam dit. “Moenie verskoning maak nie. Ek en my ma-hulle het tonne om oor te gesels en ’n jaar se skinder om in te haal. Gaan bad en klim in die bed, dan bring ek netnou vir jou warmsjokolade.”

Clio buk en gee haar skouers ’n drukkie. “Wat sou ek gemaak het as jy in Groenland gaan au pair het of ’n ander vlug gehaal het?”

“Dalk iemand beter in die buursitplek gekry. Brad Pitt of ’n gewillige oliebiljoenêr.”

Dit gaan darem al beter as Aloma kan grappe maak. Clio wens sy kon dieselfde van Arnold sê.

“Lekker slaap! Roep as jy iets nodig het,” roep Aloma haar agterna toe sy met die wenteltrap opklim kamer toe.