Читать книгу Przewodnik po problemach finansowych. Jak radzić sobie z długami i komornikiem - Filip Powroźnik - Страница 8

Pamiętam, jak kilka lat temu zgłosiła się do mnie osoba, która zajmowała wysoką pozycję w międzynarodowej korporacji i była w niej odpowiedzialna za sprawy finansowe. Po kilku minutach rozmowy okazało się, że klient jest zadłużony na ponad 1 000 000 zł. Przyczyną popadnięcia w tak ogromne długi była u tej osoby skłonność do hazardu. Dalsza wymiana zdań uświadomiła mi, że klient z powodu problemów finansowych ma myśli samobójcze. Fakt, iż zawodowo zajmuje się planowaniem finansowym w dużej firmie, a w swoim prywatnym życiu ma straszliwe kłopoty, jeszcze mocniej go dobijał.

I tu na chwilę się zatrzymam. Kiedy rozpoczynałem swoją przygodę z doradztwem prawnym dla dłużników, miałem kiedyś klienta, który przyszedł do mnie na spotkanie, opowiedział o swoich problemach i umówiliśmy się na kolejne spotkanie za tydzień. Po tygodniu klient nie przyszedł, a po kilku dniach dowiedziałem się, że popełnił samobójstwo… Bardzo to przeżyłem, ponieważ na tamten czas nie spodziewałem się, że ludzie naprawdę są w stanie odebrać sobie życie z powodu problemów finansowych. Powiedziałem sobie wtedy, że jeśli w przyszłości pojawi się u mnie klient, który w trakcie konsultacji ze mną będzie przejawiał myśli samobójcze, to od razu opowiem prawdziwą historię, jaka przytrafiła mi się kilka lat wcześniej, aby przestrzec kogoś od bardzo nieodpowiedzialnego kroku.

W trakcie kolejnych spotkań z klientem z korporacji wyperswadowałem mu chęć odebrania sobie życia, a dziś jest mi za to wdzięczny i przy każdej okazji o tym wspomina. Ponadto, zaprzyjaźniliśmy się, poznaliśmy swoje rodziny, spotykamy się prywatnie.

Jak pomogłem klientowi z korporacji? Zarabiał sporo, ale co z tego, skoro jego miesięczne raty kredytów przewyższały dochody o jakieś 20%. Jego głównym problemem, a raczej skutkiem błędnych decyzji finansowych, była spirala zadłużenia, czyli branie kolejnego kredytu na spłatę poprzedniego. W końcu banki i firmy pożyczkowe nie chciały już udzielać mu wsparcia i klient stanął przed wizją utraty nie tylko dobrych dochodów, z których utrzymywał rodzinę, ale również szanowanej pozycji zawodowej, pewnego poziomu wizerunkowego.

Analizując jego sytuację, odradziłem przeprowadzenie upadłości konsumenckiej, ponieważ klient zawodowo zajmujący się finansami mógłby nie otrzymać pozytywnego rozstrzygnięcia. Sąd oddaliłby wniosek o ogłoszenie upadłości, wykazując, że klient jako ekspert od finansów powinien bardzo dokładnie zdawać sobie sprawę z podejmowanych decyzji kredytowych. Zaproponowałem zatem podjęcie indywidualnych negocjacji z bankami w celu zmiany warunków umów kredytowych poprzez wydłużenie okresu spłaty, zawieszenie części raty oraz inne formy restrukturyzacji kredytu dopasowane do aktualnych możliwości finansowych. Ponadto, skoncentrowałem się na stworzeniu budżetu finansowego, z którego klient będzie realizował spłaty. Budżet powstał w oparciu o dochody klienta, po odjęciu najpilniejszych wydatków tj. czynsz za mieszkanie, wyżywienie, utrzymanie siebie i rodziny. Negocjacje z bankami nie były łatwe, ale ostatecznie doprowadziły do ustabilizowania sytuacji klienta, czyli odsunięcia wizji komornika i bankructwa.

W swoich rozważaniach o tym, jak radzić sobie z problemami finansowymi, bardzo często będę odwoływał się do potrzeby szczegółowej analizy swojej sytuacji finansowej, dochodowej i majątkowej oraz do stworzenia planu finansowego, który jest ściśle powiązany z wcześniejszą analizą. Celem takiego planu będzie zminimalizowanie prawdopodobieństwa skutków windykacji i prowadzenie klienta przez kolejne etapy procesu wychodzenia z długów.

Niniejsza książka składa się z trzech części. W pierwszej – skupiłem się na opisaniu istoty problemów finansowych i mechanizmów do nich prowadzących. Chodziło mi w niej o pokazanie, jak ja rozumiem problemy finansowe oraz jakie zjawiska społeczne zauważyłem, doradzając klientom w tej materii. W części drugiej – przedstawiłem wskazówki natury analitycznej i inspiracyjnej, jak unikać problemów finansowych. Część trzecia to prawdziwa porcja praktycznej wiedzy, konkretnych porad i rekomendacji, jak wychodzić z długów i radzić sobie z komornikiem.

Doświadczenie zawodowe nauczyło mnie, że kłopoty finansowe zdarzają się nawet tym osobom, których wiedza finansowa jest na wysokim poziomie. Pojawiają się, gdy dana osoba lub rodzina nie jest w stanie spłacać wymaganych zobowiązań, traci wiarygodność, a w konsekwencji pojawia się perspektywa jej bankructwa. Istotną przesłanką o charakterze ostrzegawczym, wręcz alarmowym, jest nierównowaga kosztowo-dochodowa, tj. stałe i powtarzające się w każdym kolejnym miesiącu dysproporcje pomiędzy kosztami a dochodami, potocznie mówiąc – wydawanie więcej, niż się zarabia. Odwołując się do języka z dziedziny rachunkowości, powiedzielibyśmy, że jest to sytuacja, w której dana osoba generuje stratę bilansową netto. Zamiast planowanych nadwyżek pieniężnych (zysków netto) pojawia się u niej niedobór pieniądza, a brak płynności finansowej grozi całkowitą niewypłacalnością. Do takiej sytuacji dochodzi zwykle, gdy wysokość wydatków danej osoby przekracza poziom jej dochodów. Nie zawsze jednak jest to jedyna przyczyna problemów finansowych. Zdarzają się przecież wypadki, utrata zdrowia albo szkody poniesione w wyniku kradzieży itd.

Luka pomiędzy wydatkami a dochodami to bardzo istotny sygnał. Gdy bowiem staje się na tyle duża, że nie jesteśmy w stanie realizować wszystkich zobowiązań w danym miesiącu, możemy znaleźć się w sytuacji kryzysowej. Gdy ją zaobserwujemy, powinniśmy zastanowić się nad tym, co zrobić, by nie powtórzyła się w kolejnych miesiącach. Gdy coraz częściej zaczyna nam brakować pieniędzy, nie starcza ich „do pierwszego”, a przy tym nie mamy żadnych rezerw – to jest to ostatni sygnał alarmowy przed znalezieniem się w sytuacji kryzysowej. Ma ona cechy klasycznego kryzysu finansowego, znanego jako kryzys płynności bieżącej.

Moją książkę kieruję do wszystkich ludzi, którzy chcą lepiej poznać przyczyny problemów finansowych, nauczyć się przeciwdziałać zadłużaniu oraz zrozumieć, że problemy finansowe to nie koniec świata. Kłopoty z finansami to konsekwencja wcześniejszych decyzji o charakterze ekonomicznym, często decyzji błędnych, nierozważnych, podejmowanych pochopnie. Bardzo mocno stawiam na edukację finansową poprzez zachęcenie do analizowania swojej sytuacji finansowej, dochodowej i majątkowej oraz do tworzenia budżetów, planów finansowych, nawet jeśli dotyczy to tylko jednej osoby lub kilkuosobowej rodziny. Chodzi o to, aby mieć świadomość, postrzegać w swojej wyobraźni to, ile zarabiamy, jakie mamy stałe wydatki, jakich wydatków mamy się spodziewać, jakie mamy oszczędności i zabezpieczenie finansowe, jakie mamy alternatywy w razie utraty pracy lub źródła dochodów. Do tej pory różnego rodzaju poradniki mówiły o tym, jak oszczędzać. Moje spojrzenie różni się znacząco i jest bardziej zorientowane na rozumieniu podejmowanych decyzji finansowych i ekonomicznych w kontekście prawdopodobieństwa pojawienia się problemów z nimi związanych. Innymi słowy, chcę pokazać, że ludzie tak czy inaczej popadają w problemy finansowe i należy ich edukować, jak unikać tego zjawiska albo skoro już się zdarzyło – jak sobie z nim radzić.