Читать книгу Pożary mostów - Henryk Zobel - Страница 6

Pożary mostów nie zdarzają się często, zatem związane z nimi zagadnienia rzadko są przedmiotem analiz i badań. Normy projektowania konstrukcji budowlanych na oddziaływania pożarowe dotyczą tylko obiektów kubaturowych. Odrębnym zagadnieniem są pożary w tunelach. W związku z tym przepisy regulujące procedury postępowania w przypadku pożarów odnoszą się przede wszystkim do budynków i tuneli. W przypadku mostów istnieją tylko regulacje mówiące o zapobieganiu powstawania pożarów na mostach i pod nimi.

Wiedza dotycząca gaszenia pożaru mostu w dużej mierze ma charakter intuicyjny. Nieczęsto spotyka się opracowania poświęcone przebiegowi gaszenia pożarów mostów, a tym bardziej zachowaniu się konstrukcji mostu w trakcie pożaru i po nim.

W przypadku pożaru mostu – w przeciwieństwie do pożaru budynku, najczęściej nie istnieje zagrożenie życia ludzkiego. Można zatem bardziej skupić się na ratowaniu samej konstrukcji, bowiem najczęściej skutki jej zniszczenia lub choćby wyłączenia na jakiś czas mostu z eksploatacji są daleko poważniejsze niż nie używania budynku. Pożary mostów oddziałują na znacznie większy obszar, większą liczbę ludzi, a nawet na gospodarkę w rejonie katastrofy. Zatem bardzo ważnym zagadnieniem jest – jeśli to możliwe – jak najszybsze przywrócenie obiektu do użytkowania.

Należy wybrać jedną z opcji: naprawę konstrukcji, całkowitą jej wymianę lub wymianę tylko niektórych jej elementów albo po prostu nie podejmowanie działań.

W każdym z tych przypadków konieczne jest zrozumienie pracy konstrukcji w wysokich temperaturach i po ostygnięciu. Wymaga to odtworzenia przebiegu pożaru (stworzenia tzw. scenariusza), w tym procesu gaszenia, oceny uszkodzeń (ich wielkości i lokalizacji), określenia zmian właściwości materiałów konstrukcyjnych, a także przeprowadzenia analizy termowytrzymałościowej zarówno w zakresie plastycznym (w trakcie pożaru), jak i sprężystym (po pożarze).

W tym celu przeprowadzono kwerendę informacji, w wyniku której za najciekawsze uznano publikacje: [17], [19], [20], [42], [49] i [50]. Zdając sobie sprawę z tego, że możliwe jest opisanie tylko wybranych przypadków pożarów skupiono się przede wszystkim na tych, które wydarzyły się w Polsce. Niektóre z nich były przedstawiane na konferencjach i opublikowane. Inne zostały opisane tylko w dokumentacji prowadzonej przez Straż Pożarną, administrację drogową lub kolejową albo organy sprawiedliwości, do której autorom udało się dotrzeć [61, 62]. Pisząc o pożarach za granicą, opierano się tylko na publikacjach, których stopień szczegółowości jest ograniczony. Opisy pożarów starano się zilustrować zdjęciami. Niestety w wielu przypadkach było to niemożliwe. Bardzo rzadko udało się zdobyć zdjęcia pożaru danego obiektu, ale aby ułatwić czytanie tekstu zdecydowano się pokazać sam most czy wiadukt. W sumie opisano kilkadziesiąt pożarów konstrukcji mostowych.

Dokonano klasyfikacji pożarów według następujących kryteriów: przyczyny pożaru, okres „życia” konstrukcji (budowa, eksploatacja, remont), źródło ognia i scenariusze przebiegu pożaru, materiały konstrukcyjne mostu, rodzaj konstrukcji mostu oraz przeznaczenie mostu. Przedstawiono przykłady skutków działania ognia oraz opisano sposób postępowaniu po pożarze.

Do szczególnie interesujących przypadków należy zaliczyć pożar mostu Łazienkowskiego w Warszawie, który wydarzył się dnia 14 lutego 2015 roku. Jego przebieg i skala zniszczeń pokazały, jak znaczące konsekwencje dla dwumilionowego miasta może mieć pożar mostu przez szeroką rzekę położonego w centrum miasta. Skutki mają charakter nie tylko techniczny, ale również społeczny, gospodarczy, a nawet polityczny.

Mając dostęp do różnego rodzaju dokumentacji oraz uczestnicząc w różnych działaniach, poczynając od dnia wybuchu pożaru i kończąc w dniu oddania nowej konstrukcji mostu do użytku, autorzy zdecydowali się przedstawić cały przebieg zdarzeń. Pokazano przebieg pożaru, proces jego gaszenia, ocenę skutków pożaru oraz przebieg procesu inwestycyjnego począwszy od przygotowania warunków zamówienia, złożenia ofert przez potencjalnych wykonawców, wyboru oferenta, opracowania metody wymiany konstrukcji, przebiegu budowy i skończywszy na pracach odbiorczych. Całość stanowi przykład profesjonalnego postępowania wielu instytucji i osób w sytuacji kryzysowej. Opublikowanie takich materiałów jest bardzo ważne zarówno ze względów poznawczych, jak i historycznych.

Praca powstała zbiorowym wysiłkiem wszystkich autorów.

Rysunki i zdjęcia bez podanego źródła są autorstwa wszystkich twórców książki.