Читать книгу Ағылшынша-қазақша заң терминдерінің сөздігі - Коллектив авторов - Страница 4
Cc
ОглавлениеCABINET
кабинет; министрлер кабинеті, маңызды министрлікті басқаратын министрлер тобы; ~ crisis үкіметтік дағдарыс; inner ~ аз құрамды министрлер кабинеті; shadow ~ «көлеңкелі кабинет».
CADASTRAL
кадастрлік.
CADASTRE
кадастр.
CADAVER
өлік, мәйіт.
CALAMITY
апат, жұтау.
CALCULATE
есептеу; ~d алдын ала ойластырылған, қасақана.
CALCULATINGLY
алдын ала ойластырылған, қасақана, біле тұра.
CALCULATION
есеп-қисап; жаймаға шығару; калькуляция.
CALENDAR
1. сотта тыңдалатын істер тізімі; 2. амер. күн тәртібі; 3. амер. күн тәртібін жазу; 4. тіркеу, тізімге алу, түгендеу, инвентаризация жасау; ~ causes сотта тыңдалатын істер тізімі; ~ of business күн тәртібі; court's ~ сот отырысының кетесі.
CALL
1. шақыру; 2. хабарлау; құлақтандыру; 3.барып шығу, кіріп шығу;
4. талап; 5. талап ету; 6. алдын ала сыйақылы мәміле; алдын ала сыйақы; таңдау; 7. барристер атағын, дәрежесін беру; ~ an election сайлауды белгілеу; ~ as witness куәгер ретінде шақыру; ~ back
1. кері шақыру, қайта шақыру; 2. жою, өзгерту; ~ evidence
1. дәлелдерді талап ету; 2. куәгерлерді сотқа шақыру; ~ in төлемді талап ету; ~ in question 1. күмән келтіру; 2. тергеу; ~ off жою, өзгерту; ~ on shares акцияға жарна төлеуді талап ету; ~ the defendant жауапкерді сотқа шақыру; ~ the docket сотта тыңдалатын істер тізімін хабарлау; ~ the plaintiff талапкерді сотқа шақыру; ~ to order 1. тәртіпке шақыру; 2. амер. жиналысты ашу; ~ to testify куәгерлерді түсінік беру үшін шақыру; ~ to the bar 1. адвокатураға алу; 2. сотта жауап беретін орынға шақыру; ~ upon сөз беру; obscene phone ~s телефонмен бұзақы қоңыраулар; on ~ алғашқы талап бойынша.
CALLABLE
төлеп алуға болатын; төлеуге жататын.
CALUMNIATOR
өсекші, жалақор.
CALUMNY
өсек, жала; диффамация; жалған айыптау.
CAMERA
1. сот төрешісінің кабинеті; 2. фотоаппарат; in ~ 1. жабық сот отырысында; 2. жасырын, құпия тәртіппен.
CAMP
лагерь (пенитенциарлық мекеме); detention ~ сотталушылар лагері; light-security ~ жеңілдетілген тәртіп лагері; open ~ күзетілмейтін лагерь; prison-industries ~ түрмедегі еңбек лагері; strict-security ~ қатаң тәртіпті лагерь; work ~ түзету-еңбектену лагері.
CANCEL
1. алып тастау; жою; күшін жою, бұзу; сызып тастау; 2. өтеу, төлеу ~ a contract/treaty шартты бұзу; ~ a power of attorney сенімхатты жарамсыз деп табу.
CANCELLATION
1. алып тастау; жою; күшін жою, бұзу; сызып тастау; 2. өтеу, төлеу, жабу; ~ of conviction сотталғандықтан арылу.
CANON
1. ереже; норма; заң; 2. канон; 3. папа декреті; ~ s of construction түсіндіру нормасы; ~ s of descent/inheritance мұрагер болу тәртібін реттейтін нормалар; ~ of law заң нормасы.
CANONS AD AUDIENDUM JUDICUM
лат. үкімді тыңдау үшін сотқа әкелу туралы сот бұйрығы.
CANVASS
1. сайлау алдында жақтаушыларды өзіне тарту; сайлау алдында дауыс жинау; 2. амер. дауысты санау; 3. тапсырыс іздеу.
CANVASSING
1. еркінен тыс көндіру; мәжбүрлеу; дәмелену; 2. кандидат үшін үгіт (сайлау кезінде).
CAPABILITY
қабілеттілік, алғырлық; құқық қабілеттілігі; in one's individual ~ өзінің атынан.
CAPABLE
1. қабілетті, алғыр; 2. әрекет істеуге бейім; ~ of mischief зиян келтіретін; be~ of smth. бір нәрсені иемдену; legally ~ құқығы бар.
CAPACITY
1. қабілеттілік, алғырлық; 2. құқық қабілеттілігі; 3. қызмет; қызмет жағдайы; 4. құзырлық; ~ of corporations заңды тұлғалардың құқық қабілеттілігі; ~ to commit crime қылмыстық әрекет істеуге бейімділік; ~ to contract шарт жасасу қабілеттілігі; ~ to marry некелесу құқық қабілеттілігі; ~ to sue and be sued сотта шағымдану және жауап беру қабілеттілігі, процессуалдық құқық; active ~ әрекет істеуге бейімділік; earning ~ еңбек ету қабілеттілігі; in a representative ~ өкіл ретінде; international legal ~ халықаралық құқық қабілеттілігі; legal ~ әрекет істеуге бейімділік; mental ~ ақыл-ес қабілеттілігі; passive ~ құқық қабілеттілігі; sufficient mental ~ заң алдында жауап беруге психикалық, ақыл-ес қабілеттілігі; testamentary ~ өсиет қалдыруға құқық қабілеттілігі; testimonial ~
1. сотта куәгерлік түсінік беруге құқық қабілеттілігі; 2. куәгер мәртебесі.
CAPE
жалға берушінің талабы бойынша жалға алушыны сотқа шақыру туралы сот бұйрығы.
CAPIAS
лат. тұлғаны немесе мүлікті тұтқындау, тәркілеу туралы сот бұйрығы (азаматтың талабын қамтамасыз еткенде).
CAPIAS AD AUDIENDUM
лат. үкімді жариялау үшін сотталғанды сотқа жеткізу туралы сот бұйрығы.
CAPIAS AD RESPONDENDUM (JUDICIUM)
лат. жауапкердің тұтқындалуы және белгіленген уақытта оны сотқа әкелу туралы сот бұйрығы.
CAPIAS AD SATISFACIENDUM
лат. борышқорды тұтқындап, түрмеге жабу, оған қарсы талаптарды қанағаттандыру туралы сот бұйрығы.
CAPIAS PRO FINE
лат. айыппұл төлемеген адамды тұтқындау туралы сот бұйрығы.
CAPITAL
1. капитал; қаржы; 2. астана; 3. өлім жазасына кесілген; ~ account кәсіпорынның банктегі шоты; ~ and interest негізгі сома және өскен пайыздар; ~ budget компанияның ұзақ мерзімді шығындар бюджеті; ~ costs капиталдық шығындар; ~ lease мерзім соңында меншікке құқылы болу арендасы; ~ stock акционерлік капитал; authorized ~ шығаруға рұқсат етілген акционерлік капитал; available ~ өтімді капитал; chartered ~ жарғылық капитал; current ~ айналым капиталы; original ~ бастапқы капитал; share ~ акционерлік капитал; subscribed ~ жазылыс бойынша шығарылған капитал.
CAPITALIZE
капиталдандыру, капиталға айналдыру; оқыс жағдайдан зардап шеккен адамдарға өз қызметін күштеп мәжбүр ететін адвокат.
CAPPING
адвокаттың оқыс жағдайдан зардап шеккен адамдарға өз қызметін күштеп мәжбүр етуі.
CAPTION
1. құжат аты; 2. тұтқындау; 3. алу, суырып алу; letters of ~ тұтқындау ордері, құжаты.
CAPTIVE
соғыс тұтқыны; тұтқынға алынған.
CAPTURE
1. тұтқынға алу; жалап алу; getaway ~ қылмыс орын алған жерден қашуға арналған автокөлік; victim ~ көлік апатынан зардап шеккен адамның автокөлігі.
CARСER
тұтқынға алу орны.
CARD
1. карта; 2. билет (мүшелік); есепке алу карточкасы; 3. формуляр; бланк; 4. құлақша қағаз; credit ~ несие карточкасы; dentification/identity ~ жеке куәлік; registration ~ тіркеу карточкасы; trading ~ жасалған мәмілелер формуляры.
САRЕ
1. сақтық, құнттылық; 2. қамқорлық; 3. қамқорлық көрсету; be under ~ and custody еркінен айырылып, қамқорлықта бол; custodial ~ еркінен айырылу жағдайындағы қамқорлық; duty of ~ сақтықты сақтау міндеті; health ~ денсаулық сақтау; nonresidential ~ тұратын мекеннен тыс қамқорлық; ordinary ~ 1. қарапайым қамқорлық; 2. жай сақтық; parental ~ ата-ана қамқорлығы; residential ~ тұратын мекен бойынша қамқорлық; secure ~ еркінен айырылу жағдайындағы қамқорлық; shelter ~ балалар үйіндегі қамқорлық; take reasonable ~ қамқорлық көрсету; абай болу.
CAREER
мансап; delinquent ~ адамның бұрынғы қылмыс өмірі; judicial ~ сот төрешісі мамандығы; legal ~ заңгер мамандығы.
СAREERIST
майталман.
CAREERMAN
майталман, жоғары санатты шенеунік; appointive ~ тағайындалатын шенеунік; elective ~ сайланатын шенеунік.
CARELESSLY
абайсызда, немқұрайдылықтан, ұқыпсыздықтан.
CARELESSNESS
абайсыздық, немқұрайдылық, ұқыпсыздық; gross ~ өрескел немқұрайдылық.
CARGO
жүк; ~ in bond кеден қоймасындағы жүк; critical ~ тонаудан ерекше күзет қажет ететін жүк; labelled ~ тасымалдау кезінде арнайы шара қолдануды талап ететін жүк.
CARNAGE
қырғын, қан-қасап кісі өлтірушілік.
CARRIAGE
1. тасымалдау, жеткізу; 2. тасымалдау құны; 3. өткізу, қабылдау (заң жобасын және т.б.); ~ by air әуемен тасымалдау; ~ by rail теміржолмен тасымалдау; ~ by sea теңізбен тасымалдау.
CARRIER
1. тасымалдаушы, жеткізуші; 2. тасымалдау кәсіпорны; тасымалдау кемесі; actual ~ нақты тасымалдаушы; contracting ~ шарт бойынша тасымалдаушы; land ~ құрлықтағы тасымалдаушы; origin ~ жүкті жөнелтушіден тікелей қабылдайтын тасымалдаушы; rail ~ теміржолмен тасымалдаушы; sea ~ теңізбен тасымалдаушы.
CARRY
1. тасымалдау, жеткізу; 2. алып жүру; 3. өткізу, дауыс арқылы қабылдау (заң жобасын); ~ a case істі жеңіп шығу (сот процесін), ~ an election сайлауда өту; ~ before justice сот әділдігіне беру; ~ costs іс бойынша шығындарды өтеу; ~ into execution орындау, іске асыру; ~ on negotiations келіссөз жүргізу; ~ one's case іс бойынша өзін адвокатсыз ақтау; ~ over мерзімін ұзарту; ~ punishment/sentence жауап тарту.
CARTEL
1. картель (кәсіпкерлер бірлестігі); 2. картель, соғыс тұтқындарын өзара айырбастау туралы келісім.
CARTWAY
1. жүретін жол (жеке меншік); 2. жүру құқығы.
CARVE OUT
мүлікті бөлу.
CASE
1. жағдай; 2. сот ісі; сот ісі бойынша материалдар; 3. казус; сот прецеденті; іс бойынша сот шешімі; 4. іс бойынша дәлелдер; талаптарды баяндау; іс бойынша меморандум; 5. нақты жағдайлар;
6. басқа талап қоя алмайтын жағдайда залалды төлету талабы; ~ against біреуге немесе бір нәрсеге қарсы дәлелдер, айғақтар; ~ agreed on іс бойынша тараптармен келісілген сотқа берілген дәлелдер;
– as authority құқық көзі ретіндегі сот ісі; – at bar сот қарастырып жатқан іс; – at hand қарастырылып жатқан іс; – at law сот қарастыратын іс; – authority сот прецеденті; – file досье; – for 1. біреудің пайдасына дәлел; 2. біреу жеңіп шыққан іс; – for enforcement заң қолдануға негізделген жағдай; – for motion сотқа берілген өтініш негізі; – for the defence қорғаушы жеңген іс; – for the jury алқа билер қарастыратын іс; – for the prosecution айыптаушы жеңген іс; – f or trial сотта қарастырылатын іс; – going to trial сотта қаралуға жіберілетін іс; – in charge қарастырылып жатқан іс; – in equity «әділеттілік құқы» саласындағы сот ісі; – in law жалпы құқық саласындағы сот ісі; – in point 1. қарастырылып жатқан іс; 2. қарастырылып жатқан іске қатысты жағдай; – load сот белгілі бір уақытта қарайтын іс саны; – made 1. даулы құқық мәселесі бойынша тараптардың келісіп айтқан деректері; 2. сот ісінің хаттамалануы; – of the first impression прецеденті жоқ сот ісі; – on appeal 1. ағыл. тараптың істі апелляция бойынша баяндауы;
2. талапкер қорғаушысының апелляция бойынша апелляциялық сотқа жазбаша хаты; 3. төменгі соттың жоғарғы сот алдында құқық мәселесі бойынша жіберген құжаты; ~ on trial сотта қарастырылатын іс; ~ received for investigation тергеуге қатысты іс; ~ records хаттамаланған іс; reference to a ~ іске сілтеме; ~ reserved ерекше құқық мәселелері (тараптардың келісімімен немесе арбитраждың сотқа жіберген); ~ sounding in contract шарт дауы бойынша іс; ~ stated дау неізіндегі деректер туралы талапкер мен жауапкердің жазбаша келісімі; ~ to move for new trial істі қайта қарау туралы өтініш; ~ tried by the court алқа билерсіз қарастырылған іс; advancement ~ мүлікті мұра бөлігін алу тәртібі бойынша алу ісі; agreed ~ қарастыратын іс бойынша тараптардың сотта келісіп баяндаған деректері; appear in the ~ іс бойынша сөз алу; arrange a ~ іс бойынша келісім жасау; breaking ~ сот төрешілерінің қаулы шығару алдындағы кеңесуі; bring a ~ сотқа беру, іс қозғау; call (on) а ~ істі сотта қарауға белгілеу; carry/conduct a ~ сот ісін жүргізу; circumstances of the ~ істің жағдайлары; civil ~ азаматтық іс; civil-commitment ~ 1. тұтқындауға кескен, берілген азаматтық іс; 2. азаматтық іс бойынша абақтығы жабылған адам; consolidated ~ s бір іске бірлескен сот ісі; contentious ~ дау-дамай бойынша іс; close a ~ істі жабу; талаптан, айыптаудан бас тарту; commence a ~ айып тағу, іс қозғау; decide ~ сот ісін шешу; develop a ~ 1. істі дайындау; 2. іс қозғау; disprove the ~ дәлелдерді, айыптауды жоққа шығару; drop a ~ талаптан бас тарту; eject a ~ істі қарастырмай алып тастау; file a ~ талап-арыз жазу; law ~ прецеденттік құқық; lay ~ open to revision ~ істі қайта қарастыру үшін негіздеу; lead in the ~ тараптың бас адвокаты ретінде сөйлеу; lose a ~ істен жеңілу; nullity ~ мәміленің жарамсыздығы туралы іс; present а ~ пікірталаста сөйлеу, істі баяндау; press the ~ сотқа қысым көрсету; review the ~ істі қайта қарау; sales-of-goods ~ тұтынушы мен сатушы немесе тауар өндіруші арасындағы дау-дамай туралы сот ісі; send up а ~ істі жоғарғы инстанцияға жіберу; tax ~ салық төлеуді бұзушылық туралы сот ісі; uncontested/undefended ~ жауапкердің қатысуынсыз өтетін сот процесі.
CASEWORK
сот ісі материалдарын зерттеу жұмысы; civil ~ азаматтық іс бойынша сот ісі материалдарын зерттеу жұмысы.
CASH
1. қолма-қол ақша, қолма-қол есеп айырысу; 2. чек, вексель бойынша ақша алу; ~ book кассалық кітап; ~ dividend дивиденд; ~ flow қолма-қол төлеу; ~ in hand кассадағы бар ақша; ~ on delivery үстеме төлем; by ~ қолма-қол ақшамен; ~ a letter of credit аккредитив бойынша ақша алу.
СASH-MEMO
тауарлық чек.
CASHIER
1. кассир; 2. қызметтен босату; 3. қайтару, қабыл алмау.
CASSATION
кассация; court of ~ кассациялық сот.
CAST
1. жаза тағайындау; 2. дауыс беру; ~ a ballot сайлау бюллетенін беру; ~ a vote дауыс беру; be ~ (in lawsuit) сот процесінде жеңілу.
CASUAL
абайсызда, оқыстан.
CASUALIZE
тұрақсыз жұмысқа көшіру, жіберу.
CASUALTY
1. оқыс оқиға; апат; 2. оқыс оқиға залалы.
CASUS FOEDERIS
лат. келісімшартта алдын ала ескерілген жағдай; келісімшарттағы міндеттемені орындау жағдайы.
CASUS OMISSUS
лат. заңда, келісімшартта алдын ала ескерілмеген жағдай.
CATCH
1. ұстау, қағып алу; үстінен шығу; әшкерелеу; 2. олжа, табыс; ~ in a deception өтірікті ашып мойнына салу; ~ in the act қолға түсіру; қылмыс үстінде қолға түсіру.
CATCHPOLE
сот орындаушысы.
CAUSA
лат. 1. себеп, уәж, түрткі; 2. сот ісі.
CAUSA LIBERA IN ACTIO
лат. өз еркімен жасалған әрекет, қылмыс.
CAUSE
1. себеп, уәж, түрткі; 2. келтіру, тигізу, жасау; 3. сот процесі;
4. мәжбүрлеу; өкім ету, басқарып орындау; 5. тараптың іс бойынша уәжі; ~ collectively жиынтық іс-әрекет жасау; ~ of action талап қою негізі; arranged ~ қаралатын іс; case-based ~ of action іс материалдары бойынша талап негізі; matrimonial ~ ажырасу туралы сот ісі; plead a ~ сот процесінде істі қорғау; surviving ~ of action тараптың қазасына байланысты қалып қоймайтын талап негізі; testamentary ~ өсиет туралы іс; transfer of ~ істі басқа соттың қарауына беру.
CAUSED
келтірілген; intentionally ~ қасақана, әдейі келтірілген, жасалған.
CAUSING
(залал, шығын, зақым және т.б.) келтіру.
CAUTION
1. сақтық; 2. алдын ала сақтандыру, құлақтандыру; (тұтқындау кезінде, т.б. жағдайда) алдын ала ескерту; 3. тұтқынды алдын ала ескерту; 4. қамтамасыз ету; 5. кепілге алу; кепілге алушы; ~ money ақшалай кепіл.
CAVEAT
лат. 1. алдын ала сақтандыру, қарсылық білдіру; 2. істің сотта қаралуын тоқтату туралы өтініш; ~ emptor лат. «сатып алушы абай болсын»; сатып алушының тәуекел етіп сатып алған тауарының сапасы, сатып алушы тәуекелі; ~ to will ашық сотта өсиетті жарияламау туралы талап; enter/put in a ~ сот ісін тоқтату туралы арыз беру.
CAVEATOR
алдын ала патент арызын беруші.
CAVIL
1. тиісу; дәлелсіз, негізсіз қарсылық білдіру; 2. дәлелсіз, негізсіз тиісу, жала жабу, қарсылық білдіру.
CEDE
(құқықты және т.б.) біреуге беру, көну.
CELEBRATE
1. тойлау, атап өту, жөнелту (діни салт-дәстүрді); 2. қол қою, жасау; ~ a contract шартқа қол қою.
CELEBRATION
тойлау, атап өту, жөнелту (діни салт-дәстүрді, жол-жоралғыны); ~ of contract келісімшарт жасау; ~ of marriage үйлену, тұрмыс құру.
CELIBACY
целибат; діни мекемеде үйленбейтіні туралы ант-су ішу; үйленуден бас тарту.
CELL
түрме камерасы, бөлмесі; ~ түрме корпусы; ~ mate түрмеде бірге жатқан адам; detention ~ ұсталғандарға арналған камера; interrogation ~ тергеуге арналған камера; mass ~ жалпы камера; punishment ~ карцер.
CENSOR
1. цензор, бақылаушы; 2. бақылау, қадағалау.
CENSORSHIP
1. цензура; 2. бақылаушы қызметі.
CENSURE
1. сөгіс беру, ұялту, айыптау; 2. айып тағу, соттап жіберу; 3. сот үкімін шығару; кінә тағу үкімін шығару.
CENSUS
санақ жүргізу; take the ~ халық санын білу мақсатында санақ жүргізу.
CENTRE
орталық; assembly ~ оқшаулау лагері; community correction ~ қоғамдық түзету орталығы; detoxification ~ айықтырғыш; federal youth ~ жас қылмыскерлерді тоғытатын федералдық орталық; holding ~ аудару орталығы; rehabilitation ~ әлеуметтік айығу орталығы; resettlement ~ келімсектердің уақытша күнелтетін орталығы.
CEREMONIAL
1. рәсім, сый-құрмет; 2. рәсімденетін; diplomatic ~ дипломатиялық рәсім.
CERTAIN
1. сенімді; 2. нақты, күмәнсіз.
CERTAINTY
1. күмәнсіз дәлел; 2. сенімділік; 3. қамсыз ету, кепіл.
CERTIFICATE
1. жазбаша түрде куәландыру, куәлік, сертификат; 2. куәландыру; жазбаша куәлік беру; ~ for costs сот шығындары туралы тараптарға берілетін сот сертификаты; ~ for marriage неке куәлігі; ~ of accounts басылып шығарылған есептің дұрыстығы туралы аудитордың қорытынды куәлігі; ~ of acknowledgement нотариалдық куәлік; ~ of audit тексеру акті; of birth тууы туралы куәлік; ~ of compliance рекламация; ~ of death қайтыс болғандығы туралы куәлік; ~ of evidence қарастырылып жатқан іс туралы тараптың сот әрекетіне сот төрешісі растаған жазбаша қарсылық білдіруі; ~ of identity жеке куә; ~ of incorporation корпорация жарғысы, заңды тұлғаның сертификаты; ~ of indebtness борышқорлық міндеттеме; ~ of insurance сақтандыру куәлігі; ~ of origin жүк туралы мәлімет бар куәлік; ~ of participation корпорацияда үлесі болуы туралы куәлік; ~ of public officer мемлекеттік шенеунік берген куәлік, анықтама; ~ of purchase/sale сот қаулысы бойынша сату кезіндегі сатып алу туралы куәлік; allotment ~ 1. акция сертификаты; 2. жерді иемдену туралы куәлік; attorney's ~ қорғаушы болу құқығына салық төленгені туралы куәлік; author's ~ авторлық куәлік; builder's ~ зауыт куәлігі, өнімді шығарушы кәсіпорынның куәлігі; consular ~ консулдық куәлік; damage ~ зақымданғаны туралы куәлік; defence ~ тегін мемлекеттік қорғаушы алу құқығы жөнінде куәлік; inspection ~ тексеру куәлігі; medical ~ медициналық куәлік; notary's ~ нотариалдық куәлік; registration ~ 1. тіркеу туралы куәлік; 2. тұруға құқық беретін куәлік; sanitary ~ санитарлық куәлік; tax ~ салық төлемегені үшін заттарын сату кезінде сатып алушыға берілетін куәлік; warehouse-keeper's ~ қойма қолхаты.
CERTIFICATION
1. куәландыру; заңдастыру; куәлік; 2. куәлік беру.
CERTIFIED
расталған, куәландырылған (ресми түрде, жазбаша); ~ copy расталған көшірме.
CERTIFY
1. куәландыру, растау; 2. кепіл болу, жауапкершілігіне алу;
3. ауырғаны туралы куәлік беру.
CERTIORARI
лат. (істі төменгі соттан жоғарғы сотқа) алдыру.
CESS
салық; алым; беру.
CESSATION
тоқтату, доғару, үзу; кідірту, кідіріс.
CESSAVIT
міндеттемелерін орындамағаны үшін жалгерлерді үйден шығару жөнінде талап, арыз.
CESSER
тоқтату (келісімшарт бойынша, т.б.), міндеттемелерді орындамау.
CESSION
цессия, табыстау; – of goods мүлкін табыстау (борышқордың кредиторға қарызын өтей алмайтын жағдайда); ~ of rights құқын табыстау.
СESSIONARY
цедент; өзінің талап ету құқын басқа біреуге аманат етуші кредитор.
CESSMENT
салық, салық салу.
CESTUI QUE TRUST
бенефициар.
CESTUI QUE USE
узуфруктуар, басқа біреудің затын өмір бақи қолдануға құқы бар адам.
CESTUI QUE VIE
өмірлік құқы бар адам, субъект.
CHAIN
тізбек, бұғау, қатар; байланыс, өзара қатыстық; ~ of causation себепті байланыс; ~ of custody заттай айғақты табыстау кезіндегі күзету жүйесі; ~ of proofs айғақтар тізбегі; ~ stores дүкендер жүйесі; ~ of title құқықтық лауазымды табыс етудің реттік қатары.
CHAIR
1. төраға орыны; төраға болу; 2. төрағасы (жиналыс); 3. куәгердің сот залындағы орны; 4. сот төрешісі, судья қызметі; 5. сот төрешісі, судья қызметіне тағайындау; leave the сот отырысын жабу.
CHAIRED
төрағашылық етуімен.
CHAIRMAN
төраға, төрайым; ~ of the bench қазіргі құрамның сот төрағасы.
CHAIRMANSHIP
төраға, төрайым лауазымы; төраға, төрайым болу.
CHALLENGE
1. қарсылық білдіру; 2. қарсы болу, келіспеу, таласу; 3. (куәгерге, сот құрамына қарсылық білдіру); 4. қарсылық білдіру; 5. шақыру;
6. ұран тастау; 7. рұқсат қағазын, парольды сұрау; ~ for cause нақты негіз бойынша қарсылық білдіру; ~ propter affectum әділетсіздікті алға тарта отырып қарсылық білдіру; ~ the constitution of the court сот құрамына қарсылық білдіру; ~ to individual grand juror үлкен әділ қазы алқасы мүшесіне қарсылық білдіру; ~ алқа билер коллегиясы мүшесіне қарсылық білдіру; ~ to the array/panel алқа билер құрамына қарсылық білдіру; ~ to the favour әділетсіздік себебімен қарсылық білдіру; құзырсыздықты алға тартып қарсылық білдіру, general ~ құзырсыздықты алға тартып қарсылық білдіру; peremptory ~ себебін айтпай қарсылық білдіру; principal ~ 1. алқа билерге айқын әділетсіздік немесе теріс ұғым себебімен қарсылық білдіру.
CHALLENGEABLE
талас тудыратын.
CHAMBER
1. палата (сот, т.б.); 2. сот коллегиясы; 3. адвокат кеңсесі; 4. сот төрешісі кабинеті; әлемдік сот төрешісі камерасы; ~ of commerce сауда палатасы; ~ counsel/practice 1. заң кеңесі; 2. сотта сөз алмайтын заңгер; жеке тексерілген; at ~s сот залында емес, жабық сот отырысында.
СHAMBERLAIN
қазынашы.
CHAMPERTOR
біреудің сот ісін заңсыз қаржыландырушы тұлға, сотта жеңген кезде тиесілі соманы толығымен немесе бір бөлігін алады.
CHAMPERTY
«чемперти», біреудің сот ісін жүргізіп, талас тудырған заттың бір бөлігін алу немесе сотта жеңген кезде талап сомасын алу; азаматтық процесте бір тарапқа заңсыз тұрғыда көмектесіп, содан пайда табу.
CHANCELLOR
1. канцлер; 2. «әділетті сотты» жүргізуші (АҚШ-тың кейбір штаттарында); ~ of the Exchequer қаржы министрі.
CHANCER
әділеттілік құқы нормалары бойынша істі шешу.
CHANCERY
әділеттілік құқы; канцлерлік сот, әділеттілік құқық соты.
CHANGE
1. өзгеріс, алмасу, ауысу; айырбас; 2. қор; ~ of beneficiary бенефициардың ауысуы; ~ of domicile мекенжайын өзгерту, ауыстыру.
CHANNEL
параны беру.
CHAPTER
бөлім; бөлімше, тарау.
CHARACTER
1. сипат, түр, өзгешелік; 2. бедел, атақ; 3. ұсыныс; мінездеме; ~ evidence сипаттама; ~ in issue айғак ретінде сипат, түр, бедел, атақ; known ~ бұрыннан белгілі, бедел, атақ, абырой; circumstantial use of ~ жанама айғақ ретінде беделге арқа сүйеу.
CHARACTERIZATION
біліктілік (коллизиялық құқықта).
CHARACTERIZE
баға беру, анықтау (коллизиялық құқықта).
CHARGE
1. затты кепілзатқа қою; кепілзаттық құқық; 2. кепілзатпен ауыртпалық арту; 3. міндеттеме; жауапкершілік; 4. міндетті жүктеу; 5. нұсқама, ұйғарым; талап; тапсырма; 6. нұсқау, ұйғару; талап ету;
7. айыптау; айыптау пункті; 8. айыптау; 9. талап-арызда жауапкердің болжамды уәждарына келіспейтіндігі жөнінде дәлелдеме келтіру;
10. тараптың іс хақында талаптарды жазбаша бүге-шігесіне дейін баяндауы; 11. (қарастырылып жатқан іс бойынша үкім шығармас бұрын) сот төрешісінің алқа билерге ақырғы рет жүгінуі; 12. жазаға жүгіну; 13. меңгеру; басшылық ету; жүргізу; қамқорлық ету;
14. қамқорлыққа алынған адам; 15. баға; шығыс; есептеу, алым, салық; 16. баға қою; шығыстарды біреуге арту; есептеу; салық салу; ~ of share серіктестікте борышқорға жазаны арту; be in ~ of
1. бірнәрсені меңгеру; 2. біреуді қамқорлыққа алу, бірнәрсені сақтау; 3. біреудің қамқорлығында болу, бірнәрсені біреуде сақталу; commission ~ комиссиялық сыйақы; custom ~ кеден алымы; dismiss а ~ 1. айыпты алып тастау, қабылдамау; 2. істі тоқтату; drop a ~ айыптаудан бас тарту; duplication ~ жауапкердің жаңа қарсылықтарын қабылдамау туралы дәлел келтіру; face a ~ айыпты болу, айыпталу; formal ~ қажетті ресмиліктерді ескере отырып айып тағу; free of ~ ақысыз, еш нәрсе талап етпей; general ~ сот төрешісінің алқа билерге ақырғы рет жүгінуі; interest ~s пайыз төленетін; төленген пайыздар; land ~ жер меншігінен алынатын салық; law ~ соттық баж алымы; public ~ 1. ауыру немесе кедейшілік себептеріне байланысты мемлекет қамқорлығына алынған адам; 2. мемлекеттік бюджеттен қаржы жұмсалатын нысан; registered ~ тіркелген зат ауыртпалығы; rent ~ жалгерлік төлем; sue ~s талапкердің сот шығындары.
CHARGEABLE
1. салық салынатын; 2. ауыртпашылық тудыратын; 3. бір нәрсеге жауапты; 4. айыпталынатын.
CHARGED
айыпталушы.
CHARGES
шығындар; шығыстар; алымдар.
CHARITABLE
қайырымды, ізгі; ~ bequest қайырымдылық мақсатпен өсиетке қалған жылжитын мүліктен бас тарту.
CHARITY
1. қайырымдылық; 2. қайырымдылық қоғамы; қайырымдылық ұйым; 3. құдайхана, жетімхана, пана; 4. садақа, қайыр, зекет.
CHART
1. хартия, грамота, мақтау қағазы; 2. график; кесте; диаграмма; карта.
CHARTER
1. хартия, грамота, (жоғары үкіметтен берілген) артықшылық;
2. сыйға тарту (артықшылықты); 3. жарғы; 4. чартер, кемені фрахтылау туралы келісімшарт;5. чартер бойынша кемені алу немесе жалға алу; фрахтылау; ~ of incorporation корпорация мәртебесін беру туралы грамота, ресми құжат; bank ~ банктік патент; bare boat/pole ~ кемені экипажсыз фрахтылау туралы келісімшарт; berth ~ жүкті линейлік шарт бойынша тасымалдау чартері; catch time ~ кемені нақты уақыт бойынша пайдаланғаны үшін төлем чартері; corporation ~ корпорация жарғысы; daily ~ кемені тәулік бойынша төлеуді фрахтылау келісімшарты; demise ~ «димайз-чартер»,фрахтылаушының меңгеруіне өткізумен кемені жалдау келісімшарты; кемені экипажсыз фрахтылау келісімшарты; lumpsum ~ люмпсум-чартер, жалпы тұрлаулы сомаға фрахталған чартер; open ~ ашық чартер, яғни белгілі бір порт, жүк көрсетілмеген чартер; round-trip ~ чартер, кемені екі жақ рейске фрахтылау; single-trip ~ бір жақ рейс чартері; time ~ тайм-чартер, кемені белгілі бір мерзімге фрахтылау келісімшарты; trip/voyage ~ рейстік чартер, кемені рейс бойынша фрахтылау келісімшарты; ~ party чартер – жүкті ерекше шарттармен жеткізу үшін кемені фрахтылау келісімшарты.
CHARTERER
фрахтылаушы.
CHARTERING
фрахтылау.
CHASE
1. аңшылық, аң аулауға арналған территория; 2. аң аулау; 3. қуу, із кесу, аңду.
СHASER
қуу, соңына түсу, қуалау; ambulance ~ оқыс жағдайдан жапа шеккен адамдарға өз қызметін мәжбүрлейтін адвокат.
СHASING
қуу, соңына түсу, қуалау; ambulance ~ оқыс жағдайдан жапа шеккен адамдарға өз қызметін мәжбүрлейтін адвокаттық қызмет.
CHASTISEMENT
жазалау; тәртіптік шара қолдану.
CHATTEL
қозғалатын мүлік; ~s corporeal материалдық қозғалатын мүлік;
– incorporeal материалдық емес қозғалатын мүлік (авторлық құқық, патенттік құқық және т.б.); – lien қозғалатын мүлікті ұстап қалу; – mortgage төлеп алу шартымен қозғалатын мүлікті сату немесе кепілге беру, қозғалатын мүліктің фидуциарлық ипотекалық кепілі; ~s personal қозғалатын мүлік; – s real қозғалатын мүлікке арендалық құқық.
CHEAP
арзан; құнсызданған; ~ money сатып алу күші төмен ақша.
CHEAPEN
бағаның түсуі; бағаны төмендету.
CHECK
1. амер. чек; 2. багаж квитанциясы; түбіртек; 3. тексеру, бақылау;
4. кідіріс; тоқтау, тұрып қалу; 5. тоқтату; ~ of cash кассаны тексеру; ~ and balances «тежеу және қарсы салмақ» жүйесі, заң шығарушы, атқарушы және сот билігінің өзара тәуелділік және өзара шектеу принципі; ~ in қолхат беріп тапсыру, тіркеу.
CHECK-OFF
шегеру, жалақыдан ұстап қалу.
CHECK-UP
1. тексеру, бақылау; тексеру жүргізу.
CHEQUE
ағыл. чек; ~ to bearer ұсынбалы чек; banker's ~ банктің басқа банкке ұсынған чегі; cover the ~ чектің ақшамен жабылуын қамтамасыз ету; чекті төлеу; flash ~ өтеусіз чек; international/traveller's ~ туристік чек; open ~ ашық чек, кросталмаған чек; stale ~ мерзімі өтіп кеткен чек; voucher ~ кепілдік чек.
CHIEF
1. басшы, бастық, жетекші; 2. негізгі, басты; ~ judge/justice төраға етуші судья.
CHILD
сәби; ~ abuse сәбиге қатыгездік; ~ born out of wedlock некесіз сәби; ~ in ward қамқорлықтағы сәби; ~ of body тегі бар сәби (белгілі бір адамнан); ~ support сәбиді асырау (ата-ана міндеті ретінде); ~ welfare сәбиді қорғау; abandoned ~ тастанды сәби; adopted ~ асырап алынған сәби; after-born ~ 1. әкесі қайтыс болғаннан кейін дүниеге келген сәби; 2. өсиет қалдырушының сәбиі, өсиет жазылғаннан кейін туылған сәби; illegitimate ~ заңсыз туылған сәби; infant ~ кәмелеттік жасқа толмаған бала; neglected ~ қараусыз қалған, күтімі жоқ бала; orphan ~ жетім бала; plain ~ шешесінің фамилиясына жазылған, некесіз бала; still-born ~ өлі туылған сәби; suppositious/supposititious ~ заңды мұрагер ретіндегі сәби.
СHIMIN
жүру, өту құқы.
CHIROGRAPH
1. хирограф (қолжазбалық құжат); өзі қол қойған құжат; 2. ақшалай айыппұл салынғаны туралы құжат.
CHOICE
таңдау; сайлау; judicial ~ сот төрешісінің өз қалауы бойынша шешім қабылдау құқы.
CHOOSE
1. сайлау; 2. таңдау.
CHOSE
қозғалатын зат; жер меншігінен басқа кез келген мүлік; ~ in action талап ету құқы; талап етілетін; талап етуге негіз болатын құқық; ~ in possession затты иемденуге тікелей уәкілдік беретін құқық; заттай мүлік құқы; абсолюттік құқық; ~ in suspension талап ету құқы: мүлік талап етіледі; ~ local жерге қосылатын зат; ~ transitory қозғалатын зат.
CIRCUIT
1. сот округі; 2. көшпелі сот отырысы; ~ court көшпелі округтік сот; ~ court of appeals округтік апелляциялық сот; ~ judge округтік судья, сот төрешісі; judicial ~ сот округі.
CIRCUITEER
округтік (көшпелі) соттың сот төрешісі немесе адвокаты.
CIRCUITY OF ACTION
соттың істі қарауын негізсіз созу.
CIRCULAR
1. циркуляр; циркулярлық хат; 3. циркулярлық.
CIRCULATING
айналымдағы; ~ assets айналымдағы қаражат; ~ capital айналымдағы капитал.
CIRCULATION
айналымға беру, тарату; civil ~ азаматтық айналым; put into ~ айналысқа жіберу; withdraw from ~ айналыстан алып тастау.
CIRCUMDUCT
күшін жою, күшін жоғалту өзгерту, болдырмау.
CIRCUMSCRIBE
шектеу (құқықты, т.б.).
CIRCUMSCRIPTION
1. шектелуі (құқықтың, т.б.); 2. район, округ, аймақ.
CIRCUMSTANCE
1. жағдай; факт; дерек, шындық; оқиға; 2. жағдай, орта;
3. материалдық жағдай; ~ in proof дәлелденетін жағдай; ~ s of the case істің мән-жайы.
CIRCUMVENT
айналып өту (заңды, т.б.).
CIRCUMVENTION
(заңды, т.б.) айналып өту.
CITATION
1. жауапкерді сотқа шақыру; 2. цитата, сілтеме; заңның атауын көрсету, сілтеме жасау; 3 (деректерді) атап шығу; ~ in brief нормативтік актіге сілтеме жасау; қысқаша атауын көрсететін құқықтық құжат; ~ of authorities қайдан алынғаны туралы сілтеме жасау, көрсету; contempt ~ сот төрешісіне құрметпен қарамаған тәртібі үшін сотқа шақыру; initial ~ 1. жауапкерді алғашқы рет сотқа шақыру; 2. нормативтік актінің бастапқы редакциясына сілтеме жасау; judicial ~ сотқа шақыру; repeating ~ (заңға) қайталай сілтеме жасау; traffic ~ көлік уақиғасына, апатына байланысты сотқа шақыру.
CITE
1. (жауапкерді) сотқа шақыру; 2. заңның атауын көрсету, сілтеме жасау; 3. (деректерді) атап шығу; ~ as authority құқық көздері ретінде мысал келтіру.
CITIZEN
азамат; native-born/natural-born ~ туылғаннан бері азамат; naturalized ~ тумысынан азамат.
CITIZENSHIP
азаматтық; choice of ~ азаматтықты таңдау; derivative ~ тумысынан азамат болу (ата-анасының болмысынан азаматтығына байланысты); double/dual ~ қос азаматтық; loss of ~ азаматтықтан айырылу, жоғалту; revocation of ~ азаматтықтан айыру.
CITY
қала; ~ corporate өзін-өзі басқаратын қала; ~ council муниципалдық кеңес; ~ court қалалық сот; freedom of the ~ қалалық өзін-өзі басқару құқығы.
CIVIC
азаматтық.
CIVICS
азаматтық.
CIVIL
1. азаматтық, азаматтық- құқықтық; 2. ~ action/suit азаматтық іс;
– case азаматтық іс; – азаматтық кодекс; – court азаматтық сот;
– law азаматтық құқық; – marriage азаматтық неке;
– procedure азаматтық процесс; – registration азаматтық жағдайды тіркеу акті; – ruling азаматтық іс бойынша сот шешімі, қаулысы; – service arbitration tribunal азаматтық қызметтің арбитраждық соты.
CIVILIAN
1. цивилист, азаматтық құқық жөніндегі маман;
2. азаматтық тұлға;
3. әскери емес.
CLAIM
1. талап; келіспеушілік; құқыққа дәмегөйлік ету; 2. талап ету; дәмегөй болу, ниет ету, талап-арыз беру; құқын талап ету; 3. сендіру, нандыру; шағымдану; 4. сенім, наным; шағым; ~ administration мұраны басқаруға дәмегөй болу; ~ adjuster сақтандыру компаниясына қарсы талапты реттеуші адам; ~ and delivery қозғалатын мүлікті иемденуді қайтару туралы талап-арыз; ~ damages шығындарды өтеуді талап ету; ~ default келісімшартты орындамағаны үшін талап-арыз жазу; ~ for damages шығындарды өтеуді талап ету; ~ for relief құқықты қорғауды талап ету; ~ immunity иммунитетке үміт ету; ~ in contract келісімшарт талабы; ~ in return қарсы талап; қарсы талап-арыз; ~ in tort деликт талабы; ~ of cognisance/of conusance үшінші тараптың талап етуге өз құқы барын, талапқа қарсы екенін білдіру; ~ of interest (меншікке) қатысуға дәмегөйлі болу; accident ~ оқыс жағдайға байланысты талап; admit а ~ талапты мойындау; adverse ~ тыйым салынған, өндіріліп алынатын мүлікке қатысты үшінші тараптың талабы; antecedent ~ бұрынғы кезектегі талап; civil ~ азаматтық талап іс; contest а ~ талап-арызға келіспеу; deny/disallow a ~ талап-арызды қабыл алмау; establish ~ талап-арызды негіздеу, дәлелдеу; frivolous ~ құқыққа ешбір негізсіз дәмегөйлі болу; hostile ~ қарсы жақтың дәмегөй болуы; injury ~ зиянның өтемақысы туралы талап іс; lay а ~ қарсылығын білдіру, құқын талап ету; loss ~ шығындарды өтеу туралы талап арыз; meet ~ талап іспен келіспеу; money ~ ақшалай талап ету; payment ~ қарызды төлеу туралы талап-арыз; plaintiff's ~ талап-арызды қажет ету; point of ~ талап-арыз; prearranged ~ жауапкермен алдын ала келісілген талап; prior ~ артықшылығы бар талап-арыз; reciprocal ~ құқыққа өзара дәмегөй болу; security for а ~ талап-арызды қамтамасыз ету; settle ~ келіспеушілікті реттеу; stale ~ уақытында айтылмаған дәмегөйлік; негізсіз кешеуілденген дәмегөйлік; tort ~ құқық бұзушылық талап арызы; unliquidated ~ сомасы белгіленбеген талап-арыз.
CLAIMANT
арызданушы; құқын, талабын, келіспеушілігін білдіруші адам; copyright ~ авторлық құқыққа үміткер, әдебиетке меншік құқы.
CLASS
класс; категория; топ; ~ or representative action бір топ адамға қарсы талап іс.
CLASSIFICATION
1. классификация, біліктілік; 2. біліктілік (коллизиялық құқықта); primary ~ бастапқы біліктілік; secondary ~ қосымша біліктілік.
CLAUSE
1. статья; бап, тарау, бөлім, тармақ; клаузула; шарт; 2. тұжырымдап айту; ~ in contract келісімшарттың тармағы; ~ of accrual/of accruer қайтыс болған меншік иесі үлесінің басқа меншік иелеріне өтуі туралы шарт (сыйға тарту немесе өсиет ретінде қалдыру құжатында); abandonment ~ бас тарту шарты (сақтандырушының пайдасына қарай мүліктен бас тарту); acceleration ~ міндетті орындау мерзімін қысқарту туралы шарт; ad damnum ~ талап-арыздың келген зиянды немесе шығындарды өтеуі баяндалған бөлігі; аdjustment ~ сақтандыру сомасын пропорционалды бөлу туралы сақтандыру полисінің тармағы; alienation ~ сақтандырылған мүлік бөтендік болған кезде оны жарамсыз деп тану туралы сақтандыру полисіндегі шарт; all the estate ~ затқа барлық құқықтың өтуі туралы шарт; American ~ америкалық шарт (қайтадан сақтандыруға қарамастан сақтандырушының толық жауапкершілігі ескерілген); approval-of-order ~ агенттің сатып алушыдан тапсырыс алуға принципалдың келісімін алу міндеті туралы шарт; arbitration ~ арбитраждық шарт, келісімшарттан туындайтын дау-дамайды арбитражға жіберу туралы шарт; assignment ~ қайта табыстау туралы шарт (сақтандыру полисінде); attestation ~ 1. құжатты рәсімдеуді куәландыру туралы жазу; 2. сақтандырушылардың ынтымақты жауапкершілігінің болмауы туралы шарт; average ~ авария, апат туралы шарт; binding ~ міндеттейтін шарт; bonded value ~ сақтандырушының белгіленген орында жалпы апат бойынша белгіленген бағамен, кеден алымын шегеріп, өтемақыны төлеуі туралы шарт; cease/cesser ~ чартер-партияда фрахтылаушы жауапкершілігінің тоқталуы туралы шарт; classification ~ жүкті белгіленген топтағы кемеде тасымалдау туралы шарт; compromise ~ аралық жазу, компромисс; compromissary ~ арбитраждық шарт, алдағы дау-дамайды арбитражда қарастыру туралы бап; conflicting ~ s бір-біріне қарама-қайшы шарт; continuation ~ мерзімін ұзарту туралы шарт; currency ~ валюталық шарт; enacting ~ 1. заңның кіріспе формуласы; 2. заңның қаулы шығаратын бөлімі; escalation ~ сырғымалы баға туралы ескертпе; escape ~ шарттың жауапкершіліктен босататын пункті; exception ~ жауапкершіліктен босату туралы шарт; freight ~ фрахты төлеу туралы шарт; habendum ~ меншік құқығы берілген адамның сол мүлікті иемдену және пайдалану туралы мөр басылған құжат тармағы; insurance ~ сақтандыру ескертпесі; interpretation ~ түсіндіретін бап; location ~ сақтандыру тәуекелдерінің бір жерге шоғырландырған кездегі сақтандырушы жауапкершілігінің шектелуі туралы ескертпе; let-out ~ шартта көрсетілген міндеттемелерден босатуға құқық беретін жағдайлар туралы ескертпе; lien ~ ұстап қалу құқығы туралы ескертпе; most favoured nation ~ жағымды, қолайлы жағдайлы ел туралы ескертпе, ең қолайлы жағдайдағы режимді пайдалану жөніндегі шарт; omnibus ~ заңның немесе шарттың әртүрлі сұрақтарды біріктіретін бабы, бөлігі, тармағы; opening ~ кіріспе тармақ, бап, формула; optional ~ қосымша ескертпе, диспозитивтік норма; penal ~ 1. тұрақсыздық туралы шарт; 2. заңның ықпалшара белгілейтін бабы; penalty ~ тұрақсыздыққа айыппұл салу туралы ескертпе бап; prepayment ~ алдын ала төлеу туралы шарт; residuary ~ өсиеттегі барлық өсиеттік қабылдамауларды төлегеннен кейін, басқалардың талаптарын қанағаттандырғаннан соң, мұраның бір бөлігін пайдалану туралы шарт; resolutive ~ өзгерту шарты туралы ескертпе; rise and fall ~ бағаның көтерілуі немесе түсуі туралы шарт; salvage ~ сақтандырушының құтқару шығынына тиесілі болу туралы ескертпе; saving ~ ескертпе енгізілген бап; ескертпе енгізілмеген бап; standard ~ стандартты бап; subrogation ~ суброгация туралы ескертпе (сақтандырушы сыйақы төлегеннен кейін, сақтандырылушы құқы сақтандырушыға беріледі); sue and labour ~ сақтандыру полисіндегі сақтандырылушының шығынды болдырмау немесе азайту, үшінші тараптан шығынды төлету туралы шарт; termination ~ келісімшартты тоқтату, жою туралы бап; testimonium ~ құжаттың қорытынды формуласы; whereas ~ кіріспе, ынталандыру бөлімі (заң актісінің), ресми түрде жарияланған бөлімі.
CLAUSE-BY-CLAUSE
бап бойынша (талқылау, дауыс беру).
CLAUSED
ескертпе енгізілген.
CLAUSULA REBUS SIC STANTIBUS
лат. бұлжымас, өзгермейтін жағдайлар туралы ескертпе (келісімшарт жасалған кезде жағдайлар өзгермеген болса, ол шарттың күші бар деген сөз).
CLEAR
1. айқын, анық; нақты; 2. ауыртпалықсыз; еркін; 3. жаппай сату;
4. алымнан тазарту, алымдарды төлеу; 5. арылу, босану, құтылу, азат болу; ~ annuity салық төлеуден арылу аннуитеті; ~ debts қарыздарды жабу, төлеу; ~ evidence or proof айқын, анық дәлелдер; ~ inward(s) кеме портқа келісімен кеденнен тазарту; ~ outward(s) кеме порттан кетісімен кеденнен тазарту, кеден алымын төлеу.
CLEARANCE
1. қарызды төлеу, талаптарды реттеу; 2. кеденнен тазарту, кеден алымын төлеу; 3. жаппай сату; ~ card жұмыстан шығару себептері көрсетілген, қызметкердің жұмыстан босатылғандығы туралы куәлік; ~ sale жаппай сатып жіберу; customs formalities ~ кеден алымдарынан тазарту.
CLEARING
1. кеден алымдарынан тазарту; 2. клирингтік келісім, клиринг; ~ house есеп айырысу палатасы.
CLERK
1. клерк; 2. хатшы; 3. солиситор-тәжірибеден өтуші; ~ of court/to the justices сот хатшысы; ~ of peace бітімгершілік сотының хатшысы; arbitrage ~ арбитраждық клерк; civil ~ азаматтық сот хатшысы.
CLIENT
клиент (нотариустың, адвокаттың); тапсырыс беруші, комитент; ~ s priviledge клиенттің адвокаттан ақпаратты жарияламау талап құқы.
CLOSE
1. жабылу; аяқталу, біту; тоқтату; 2. жабу; аяқтау, бітіру; 3. соңы, қорытынды; 4. қорытындылау; ~ a contract келісімшарт жасау; ~ a deal/a transaction мәмілеге келу; ~ copies заң құжаттарының көшірмелері; ~ of argument тараптар жарыссөзін тоқтату; ~ of evidence түсінік беруді, айғақтарды көрсетуді тоқтату; ~ the case/the records on a case істі ісқағаздар жүргізумен тоқтату.
CLOSED
жабылған; аяқталған, біткен; тоқталған; ~ insuarance policy шарттарын өзгертуге болмайтын сақтандыру келісімшарты; ~ shop contract тек қана кәсіподақ мүшелерін жұмысқа алу туралы келісім.
CLOSING
1. қорытынды, жабылу; 2. ақырғы, соңғы; ~ argument адвокаттың соңғы қарсылық білдіруі; ~ speech қорытынды сөз; ~ statement қозғалмайтын мүлікті сату туралы мәміленің жазбаша есебі.
CLOSURE
1. жарыссөзді тоқтату; 2. жарыссөзді аяқтау.
CLOTHE
тарату, бөліп беру (билікті, өкілеттікті).
COADMINISTRATOR
бірге басқарушы (мұраны).
CO-APPLICANT
бірге арызданушы.
CO-AUTHOR
авторлас.
CO-AUTHORSHIP
бірге автор болу.
СО-CREDITORS
бірге несие беруші.
CODE
1. кодекс, жүйеленген заңдар жинағы; 2. код, шартты белгілер жүйесі; 3. кодпен жазу; ~ of evidence дәлелдеу құқының жиынтық нормалары; ~ of practice процессуалдық кодекс; civil ~ азаматтық кодекс; highway ~ жол кодексі, жол жүру ережелері; judicial ~ сот кодексі, сот құрылысы туралы жүйеленген заңдар жинағы; labour ~ еңбек кодексі, еңбек ету туралы жүйеленген заңдар жинағы; public ~ көпшілік құқының жиынтық нормалары; revenue ~ салық заңнамасы7
СО-DEFENDANT
бірлескен жауапкер.
CODICIL
өсиетке қосымша.
CODIFICATION
кодификация.
СО-EXECUTOR
өсиетті бірлесе орындаушы.
COGNATE
қандас туыс.
COGNATION
қандас туыс болу, анасы жағынан туыс болу; civil ~ жанұялық туыстық; mixed ~ қандас және жанұялық туыстық; natural ~ қандас туыстық.
COGNITION
тұлғаны есі ауысқан деп танып, сот ісін қозғап, қамқоршы тағайындау.
COGNIZANCE
1. білу; 2. бұрыннан білу; 3. құзырлық; 4. заң құзыреті; сотта қаралуға тиісті, сот алдында жауапқа тартылатын, ісі сотта қаралатын; 5. істі сотта қарау; judicial ~ 1. соттың хабардар болуы; 2. заң құзыреті, юрисдикция.
COGNOMEN
фамилия.
COGNOVIT (ACTIONEM)
лат. талапты мойындау.
COGNOVIT JUDGMENT
борышқордың сот қаулысын мойындауы.
CO-GUARDIAN
бірлесе қамқоршы болу.
COHABIT
бірге тұру, некесіз тұру.
COHABITATION
бірге тұрушылық.
COHABITEE
бірге тұратын адам.
СО-HEIR
мұрагерлес.
СО-HEIRESS
мұрагерлес (әйел заты туралы).
СО-INHERE
бірге мұра етіп алу.
СО-INHERITANCE
бірге мұра етіп алушылық.
СО-INHERITOR
мұрагерлес (ер адам туралы).
СО-INSURANCE
тәуекелді сақтандырушы мен сақтандырылушыға бөлу, жарты сомасына сақтандыру.
COLLATERAL
1. сырттай туыс болу, жанама, сырттай туысқан; 2. екінші дәрежедегі, жанама; 3. қосымша, параллельді, қатар; ~ action қосымша, жанама талап; ~ contract алдыңғы, бастапқы келісімшарт; ~ heir жанама туыс; ~ to the issue сот дауына жанама мағынасы бар.
COLLATION
1. бөлуге арналған мүлік ауқымы; 2. мұрагердің бұрын иемденген мүлігін жалпы мұра санына қосу үшін кері қайтаруы.
COLLECT
1. жинау; 2. алу, жинау (салықты, алымды); 3. инкассалау, ақша алу (векселmдер және басқа құжаттар бойынша); ~ assets қарызды қауқарсыз, дәрменсіз борышкерден өндіріп алу; ~ a bill вексель бойынша ақша алу; ~ debts қарыздарды инкассолау; ~ duties алымдарды өндіріп алу; ~ of unpaid judgement сот шешімі бойынша төленбеген қарыздарды өндіріп алу; tax ~ салықты өндіріп алу.
COLLECTION
1. жинау; 2. жинақтама; 3. өндіріп алу (салықтарды, алымдар мен қарыздарды); 4. ақша алу (вексель және басқа құжаттар бойынша), инкассолау, инкассо; ~ of arrears бересілерді өндіріп алу; ~ of assets қарызды қауқарсыз, дәрменсіз борышкердің мүлігінен өндіріп алу; ~ of bills заң жобаларының жинағы; ~ of debts қарыздарды өндіріп алу; debt agency ~ мезгілі өтіп кеткен қарыздарды өндіріп алу бюросы; tax ~ салықты өндіріп алу.
COLLECTIVE
ұжымдық; ~ labor agreement ұжымдық еңбек шарты; ~ work ұжымдық жұмыс (авторлық құқық жөніндегі заң туралы).
СО-LITIGANT
1. бірге талап-арыз жазушы; 2. бірге жауапкер.
COLLOQUIUM
жауапкердің сөзінде сыни әшкере, диффамацияны дәлелдеу (жала жабу туралы талапта).
COLLUSION
келісім (үшінші тарапқа зиян ретінде немесе сотта алдау мақсатымен).
СOLOR OF OFFICE
қызмет уәкілеттігінің бар екенінің көрінісі.
COLOUR
1. болып көріну; алдамшы сыртқы келбет; 2. құқықтылықтың көрінісі; 3. сылтау, желеу; ~ of authority биліктің сыртқы көріністерінің бар болып көрінуі; ~ of law заңды құқықтың бар болып көрінуі; give ~ талап істің заңды негізі бар екенін мойындау (кейінірек оның заңдық күшімен келіспеу); under ~ of law заңды тәрізді, секілді.
COLOURABLE
жалған; алдамшы, алдаушы, өтірік; қателесуге жетелейтін.
COMBINATION
1. қауымдастық; 2. тәсіл, амал, бірлестік; ~ patent комбинациялық патент.
COME
1. келу; 2. болу; ~ after smb. біреудің артына түсу; ~ against smb. біреуге шабуыл жасау; ~ into smth. бір нәрсені мұраға алу; ~ into effect/into force/into operation күшіне ену; ~ of age кәмелеттік жасқа толу; ~ on сотта тыңдалу; ~ to an agreement келісімге келу; ~ up шешімді күту үшін сот алдына бару; ~ upon smb. for smth. бір нәрсеге байланысты біреуге талап қою; ~ within бір нәрсеге жатады.
COMITY
сыпайылық; ~ of nations халықаралық әдептілік; judicial ~ әдептілік ретінде шетел заңдарының күшін және сот шешімдерін соттың мойындауы.
COMMENCE
бастау; ~ a law-suit сот ісін бастау; ~ an action/ а suit 1. іс қозғау;
2. талап іс беру, көрсету; ~ proceeding іс қозғау.
COMMENCEMENT
1. бастама; 2. айыптау актінің кіріспе бөлімі; ~ of proceedings 1. сот қуғындауын қозғау; 2 іс қозғау.
COMMENT
1. түсініктеме, түсіндірме; түсінік беру; ескерту; 2. түсінік беру;
3. түсіндіру; ~ by the defence қорғаушының іс бойынша айтқан ескертуі; case ~ іс бойынша ескерту; defamatory ~ қателесуге жетелейтін ескерту; judge's ~ ескерту, сот төрешісінің пікірі.
COMMENTARY
түсініктеме; juristic ~ заңи түсіндірме.
COMMERCE
1. сауда; сауда-саттық; 2. қатынас; жыныстық қатынас; 3. байланыс; мәлімдеме; foreign ~ сыртқы сауда.
COMMERCIAL
сауда; пайда табу мақсатымен саудамен айналысу; ~ bank коммерциялық банк; ~ broker сауда агенті, брокер; ~ loan коммерциялық несие; ~ property пайда әкелетін меншік; ~ set саудаға өкімдік бар құжаттар жиынтығы.
COMMISSION
1. қызметке тағайындау; қызмет патенті; қызметке тағайындау құжаты; 2. қызметке тағайындау, қызметке бекіту; 3. өкілеттік; тапсырма, тапсырылған іс; сот тапсырмасы; 4. өкілетті ету; тапсыру; 5. комиссия, комиссиялық шарт; комиссионерлік сыйақы; ~ del credare сатып алушыдан төлемді өндіріп алуды комиссионерге тапсыру; ~ in bankruptcy конкурстық басқару; ~ of appointment қызметке тағайындау туралы құжат; ~ of appraisement тыйым салынған мүліктің бағасын шығару жөнінде сот бұйрығы; ~ of appraisement and sale тыйым салынған мүліктің бағасын шығару және сату жөнінде сот бұйрығы; ~ of conciliation келісім (бітімгершілік) комиссиясы; ~ of lunacy жан ауруына соттың сараптама белгілеуі; психиатриялық сараптама жасау құқын беру; ~ of the peace 1. бітістіруші юстиция;
2. бітістіруші сотты тағайындау; ~ on Human Rights Адам құқы жөніндегі Комиссия; ~ on the Status of Women Әйелдер құқы жөніндегі Комиссия (БҰҰ); agency ~ агенттің комиссиялық сыйақысы; audit ~ тексеру комиссиясы; claims ~ өзара кінәрат-талапты қарастыратын аралас комиссия; conciliation ~ келісім (бітімгершілік) комиссиясы; grievance ~ дау-шарды бітістіретін комиссия; issue ~ тапсырма беру.
COMMISSIONED
өкілеттігі бар; тапсырма алған.
COMMISSIONER
1. өкілеттігі бар комиссар; комиссия мүшесі; 2. көпше түрде: комиссия; ~ for oath ант бергізетін комиссар; ~s in lunacy 1. жан ауруымен ауыратын адамдар ісімен айналысатын комиссия; 2. сот-психиатриялық сараптама комиссиясы; ~ of bail сот тапсырмасын алатын шенеунік; ~ of deeds ант беретін шенеунік; average ~ апат комиссары; bankruptcy ~ конкурстық массаны басқару; boundary ~ шекара комиссары; peace ~ бітістіру мәслихатындағы делегация мүшесі; traffic ~s көлік мәселесін қарайтын сот.
COMMIT
1. тапсыру; сеніп тапсыру; 2. сотта қарауға беру; 3. жасау, істеу;
4. міндеттеу; 5. Тұтқындау; ~ for trial/to court сотта қарауға беру; ~ oneself өзіне міндеттеме жүктеу; ~ to writing хаттама толтыру; ~ waste мүлікті сындыру, құрту; зақым келтіру, алынған мүлікті құнсыздандыру.
COMMITMENT
1. міндеттеме; міндет; 2. сотта қарауға беру; 3. тұтқындау; ~ fee борышкердің кредиторға пайыздан басқа төлейтін сомасы; ~ for trial сотта қаралу; сотқа беру; civil ~ тәртіп мекемесіне қылмысқа байланысты емес жағдайда шығарып салу; contractual ~ келісімшарт міндеттемесі, келісімшарт бойынша міндеттеме; treaty ~s шарттағы міндеттер.
COMMITTAL
1. сотта қарауға беру; 2. тұтқындау; 3. іс-әрекет жасау.
COMMITTEE
1. комитет, комиссия; 2. қамқоршы, жанашыр; ~ of bankruptcy конкурстық басқару; ~ of conference пікір қайшылығын реттейтін комитет, бітістіретін комиссия; advisory ~ кеңес беретін комитет; appeal ~ апелляциялық комитет; auditing ~ тексеру комиссиясы; commodity representative/customer complaint ~ клиенттер мен агенттер арасында келісімшартты сату барысында туындайтын шағымды қарастыратын комитет; investigative and hearing ~s даулы мәселелерді тыңдап тексеретін комитеттер; joint ~ 1. парламентаралық комиссия;
2. бірлескен комитет; visiting ~ инспекциялық, тексеру комиссиясы; watch ~ бақылау комитеті.
COMMITTEESHIP
қамқорлық, жанашырлық.
COMMITTOR
жан күйзелісіне ұшыраған адамға қамқоршы тағайындайтын судья.
COMMODATE
зат несиесі.
COMMODITIES
тауарлар, шикізат материалдары; basic ~ негізгі тауарлар; consumer ~ көпшілік қолданылатын заттар; export ~ экспорттық тауарлар; overpriced/underpriced ~ бағасы төмен немесе жоғары тауарлар; staple ~ аса қажетті тауарлар, көпшілік қолданылатын тауарлар.
COMMODITY
1. тауар; 2. шикізат тауары; 3. бұйым, зат, өнім; bottleneck ~ тапшы тауар; futures ~ фьючерлік тауар; accept delivery of/deliver a ~ тауарды жеткізу; trading in а ~ тауарды алу, сату.
