Читать книгу Taktyczne ratownictwo medyczne - Группа авторов - Страница 9

W warunkach taktycznych tylko szybka i usystematyzowana ocena stanu poszkodowanego daje szanse na zidentyfikowanie zagrożeń życia i wdrożenie odpowiednio wcześnie procedur ratujących życie. Często postępowanie ratownika opiera się na tzw. ocenie sytuacyjnej, która różni się od postępowania w warunkach cywilnych. Ratownik może znajdować się w sytuacji zagrożenia, a ponadto w działaniach taktycznych zawsze istnieje pojęcie zadania taktycznego, które należy wykonać. Istotne jest, aby wyznaczyć drogę podejścia do poszkodowanego i drogę ewakuacji w bezpieczne miejsce, gdzie będzie można dokonać oceny obrażeń poszkodowanego, jednocześnie nie narażając siebie i kolegów na odniesienie ran. Należy pamiętać, że nie zachowując środków ostrożności można powiększyć liczbę rannych. Działania ratownika powinny być wyważone.

Care under Fire

► W tej fazie nie wykonuje się badania rannego, a czynnością, do której powinien ograniczać się ratownik, jest lokalizacja zagrażających życiu krwotoków z kończyn.

► Najlepszym sposobem poszukiwania krwotoków jest tzw. wound sweeping (ryc. 2.1).

Ryc. 2.1. Poszukiwanie krwotoków

Tactical Field Care

Jeżeli nie masz czasu na pełne badanie urazowe lub sytuacja taktyczna na to nie pozwala, wykonaj skróconą ocenę poszkodowanego. Badanie poszkodowanego w warunkach taktycznych wykonuje się wg akronimu MARCHE:

M (masive bleeding) – krwotoki,

A (airways) – drożność dróg oddechowych,

R (respiration) – oddech,

C (circulation) – krążenie,

H (head/hipothermia) – głowa/hipotermia,

E (everything else) – wszystko inne.

Jeśli jest bezpiecznie i masz odpowiednią ilość czasu, zbadaj poszkodowanego zgodnie z wytycznymi (PHTLS/ITLS).

MIEJSCE ZDARZENIA

Rozpoznanie miejsca zdarzenia powinno rozpocząć się od zapewnienia bezpieczeństwa ratownikowi i jego towarzyszom.

► Jeżeli w jakimkolwiek momencie udzielania pomocy poczujesz się zagrożony, opuść miejsce zagrożenia.

► Rozpoznaj miejsce pod kątem:

• potencjalnego ognia przeciwnika,

• wyciekających z pojazdów paliw,

• potencjalnych osłon terenowych,

• potencjalnych przeciwników w pobliżu,

• improwizowanych ładunków wybuchowych (Improvised Explosive Device – IED).

MECHANIZM URAZU

Ustalenie mechanizmu urazu daje możliwość przewidywania i poszukiwania potencjalnych obrażeń.

► Przy ustalaniu mechanizmu urazu należy wziąć pod uwagę trzy czynniki:

• siłę energii,

• czas, przez jaki energia oddziaływała na poszkodowanego,

• okolice ciała, na które ta siła działała.

Warunki taktyczne wiążą się z takimi mechanizmami urazów, jak: pożary, postrzały, upadki, wybuchy.

WRAŻENIE OGÓLNE

► Zwróć uwagę na ułożenie ciała poszkodowanego.

► Oceń: wiek, płeć, przybliżoną masę ciała, widoczne krwotoki, widoczne obrażenia, przybliżony stan świadomości.

STAN ŚWIADOMOŚCI (ryc. 2.2)

► Oceń poszkodowanego w skali AVPU:

A (alert) – przytomny,

V (voice) – reaguje na głos,

P (pain) – reaguje na ból,

U (unresponsive) – nieprzytomny.

Ryc. 2.2. Sprawdzenie stanu świadomości

OCENA WSTĘPNA ABC

A. (airways): udrożnij drogi oddechowe (ryc. 2.3)

► Jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny, udrożnij drogi oddechowe w sposób bezprzyrządowy, z jednoczesną kontrolą zawartości jamy ustnej. Rozważ odessanie płynnej treści (krwi, wymiocin, śliny). Jeżeli zamierzasz zostawić poszkodowanego, rozważ założenie rurki nosowo-gardłowej i ułożenie w pozycji bezpiecznej.

Ryc. 2.3. Udrożnienie dróg oddechowych

B. (breathing): sprawdź oddech przez 10 s (ryc. 2.4)

► Pochyl się nad poszkodowanym i sprawdź oddech metodą: patrz, słuchaj, czuj. Na tę czynność poświęć 10 s. Jeżeli poszkodowany oddycha powyżej 30/min, podaj tlen w dużym przepływie. Jeżeli natomiast poszkodowany oddycha poniżej 10/min, wspomagaj oddech za pomocą wentylacji workiem samorozprężalnym (ryc. 2.5).