Читать книгу Dokter sonder grense - Malene Breytenbach - Страница 6

In Freetown kry Obed vir hulle ’n skedonk van ’n taxi wat lyk asof dit nog skaars kan loop. Maar hy ken skynbaar die eienaar, ’n maer man in verflenterde klere wat baie gretig lyk om ’n geldjie te verdien. Spies het voorgestel dat hulle eerste na die Connaught-hospitaal gaan.

“Obed het my vertel dat die MSF sedert die staatsgreep drie jaar gelede met oorloggevalle by die Connaught-hospitaal werk. Daar is agt klinieke en een mobiele kliniek in Freetown. Dalk is jou broer by een van hulle.”

“Ek hou duim vas.” Nee, sy bid nog strykdeur dat sy vir Nick en Louis sal opspoor, hoewel sy twyfel of hulle in die hoofstad sal wees.

Weermagvoertuie en voertuie van die Verenigde Nasies ry in die strate. Die VN-soldate het die kenmerkende blou barette op, maar daar is nie baie van hulle nie. Die stad is ’n mengelmoes van mense wat meesal versukkeld lyk, en swaar gewapende soldate. Haar moed sak in haar skoene toe sy dit aanskou.

“Ek het meer VN-vredestroepe verwag,” sê Clare toe Spies haar agter in die taxi laat klim en langs haar kom sit.

“Hier wás baie meer, maar hulle is meesal weg,” sê Obed. “Die meeste Britte ook, maar daar is nog van hulle hier. Die troepe van ECOMOG, wat meesal uit Nigeriërs bestaan, en troepe van Guinee is ook hier. Keniane ook.”

Dis ’n onaangename rit deur die vuil, chaotiese strate, met die drywer wat kort-kort toet en mense wat deur die verkeer vleg en goed probeer smous. Uiteindelik arriveer hulle by die hospitaal. Dit lyk oud en stewig, maar het opknapping dringend nodig. Die verf dop van die mure af en die tuine is erg verwaarloos.

“Ek en jy sal ingaan en vra, maar Obed sal hier by ons taxi bly om hom op te pas, anders verdwyn hy dalk,” sê Spies.

Oral in die tuine sit en lê mense in skadukolle en Clare is geskok om te sien hoe sleg hulle lyk. Hulle gaan by die voordeur in, nie na die Noodgevalle-afdeling nie, maar hier is ook oral mense, wat met hulpelose, lydende of nuuskierige oë na hulle kyk. Die lug is dik van hitte en reuke, onder meer van ontsmettingsmiddels.

Die personeel by ontvangs lyk almal gestres, asof hulle te veel mense se probleme moet hanteer. Spies gaan na een groot swart man in ’n vuil wit jas.

“Good day, Sir. Ons is op soek na dokters van die Médecins sans Frontières.”

Die man kyk van hom na Clare en sy let op dat hy baie moeg lyk, asof hy ’n baie lang skof agter die rug het.

“Ek is een, maar ek gaan nou van diens af,” sê hy op Engels, maar met ’n Franse aksent. “Waarmee kan ek help?”

“Ek soek my broer, dokter Nick Rutland, en dokter Louis du Plessis,” sê Clare.

Die dokter frons en sy hou asem op. Hy staan en dink met een vinger teen sy ken.

“Van waar kom jy dan nou?” vra hy.

“Van Suid-Afrika.”

“Ek ken vir dokter Rutland, maar nie goed nie, eintlik net vaagweg, en ek het hom lanklaas gesien. Ek glo nie hy is hier nie. Ons mense is mos versprei deur die land. Dokter Du Plessis is wel hier in Freetown. Hy is mos ’n narkotiseur, nie waar nie?”

Hoop vlam in Clare op. “Ja, hy is.”

“Dan is hy óf hier óf by die pynkliniek in die Murraystown Amputees Camp. Julle weet seker dat die RUF mense se hande, voete en ledemate afgekap het. Dis vir ons ’n baie groot probleem. Dokter Du Plessis werk met pynbeheer.”

Clare kry ’n benoude gevoel in haar bors. Mense met geamputeerde ledemate is nie iets wat sy graag wil aanskou nie. “Ja, ons weet dit het op groot skaal gebeur. Ek ... e ... staal myself. Dis ’n afskuwelike manier van oorlogvoering.”

Die dokter sug en skud sy kop. “Ja, dis onmenslik, maar oorlog is onmenslik. Jy het ver gekom om jou mense te soek. Wag hier, dan probeer ek uitvind waar dokter Du Plessis nou is.”

Hy loop weg en gaan praat met ander mense, terwyl Clare en Spies wag. Sy is amper te bang om rond te kyk, want sy sien dalk iets grusaams, en nou let sy op dat baie van die mense lyk asof hulle hande en voete verloor het. Sy wil amper aan Spies se arm vashou, maar sy keer haarself. Sy moenie haar ontsteltenis vir hom wys nie. Hy sal dink sy is swak nadat sy haar kastig so taai gehou het. Sy sluk haar ontsteltenis weg en kyk nie direk na die mense nie, maar sy kry hulle vreeslik jammer.

Die dokter kom terug. “Ja, dokter Du Plessis is by Murraystown-kliniek. Ek sal verduidelik hoe julle daar kom.”

Hy gee aanwysings, wat Spies neerskryf.

Clare is vreeslik bly en verlig. “Baie dankie dat jy so behulpsaam is. Mag ek vra wat jou naam is?”

Die dokter glimlag. “Luc du Bois.”

Clare gee hom haar hand. “Aangename kennis. Ek is Clare Rutland, en hierdie is Spies Lategan. Jy praat met ’n aksent. Waar kom jy vandaan?”

“Ek kom oorspronklik van Côte d’Ivoire, maar ek het in Parys gestudeer. Ek wou iets doen om my arme mede-Afrikane te help, daarom het ek by MSF aangesluit.”

“Julle doen wonderlike werk,” sê Clare.

Spies skud die dokter se hand. “Dankie, dokter.”

“My plesier. Ek hoop julle vind albei die dokters na wie julle soek.”

Spies stuur Clare vinnig aan die arm uit en na die wagtende taxi, wat in die son gestaan en bak het en nog warmer is as voorheen, maar sy is nou so opgewonde om Louis weer te sien dat sy die hitte skaars agterkom. Hy sal heel waarskynlik weet waar Nick hom bevind.

Weer is die rit ’n beproewing, en toe hulle by die Murraystown-vlugtelingkamp kom, is dit ’n skokkende gesig. Clare byt op haar tande. Oral is mense wat erbarmlik lyk, en met die geduld van hulpelose lyding wag op verligting. Niemand lyk skoon nie, en daar hang ’n onaangename reuk in die lug wat haar laat voel asof sy vlak moet asemhaal om nie kieme in te asem nie.

Hulle gaan die kliniek binne. Spies doen al die praatwerk. Uiteindelik is daar ’n vrou in ’n verpleeguniform wat sê sy weet waar dokter Du Plessis is en sy sal hulle na hom neem. Sy kyk ook nuuskierig na hulle, asof sy wonder wat hulle daar doen.

Hulle loop deur gange waar baie mense sommer op die vloer sit. Toestande is haglik. Daarna kom hulle egter by ’n deel van die gebou waar dit skoner is en mense in beddens lê. Tussen hulle beweeg mediese personeel.

Clare se asem stok in haar keel toe sy die lang, donker man sien. Hy staan met sy rug na hulle gekeer. Daardie mooi, trotse kop sal sy enige plek herken, en dit sal altyd haar hart roer. Op sy wit jas se rug is die letters MSF en hy buk oor ’n kind. Daar is twee vroue weerskante van hom.

“Daar is dokter Du Plessis,” beduie die verpleegster glimlaggend.

Spies kyk af na Clare. Hy lyk half sinies, asof hy haar opgewondenheid aanvoel en raai dat dit nie net vir haar daarom gaan om Nick te vind nie.

“Toe, gaan groet hom,” sê hy. “Ons het met groot moeite hier uitgekom.”

Clare gaan nader, haar hart woes kloppend. Die twee vroue kyk om. Louis konsentreer egter op die kind, wat verbande om albei arms het.

“Louis!” roep Clare.

Hy kom orent en kyk om. Dit voel vir haar asof die aarde op sy as gaan stilstaan. Sy aantreklike gesig lyk moeg, asof hy lanklaas gerus het en ure lank hard gewerk het. Sy eens pikswart hare het hier en daar grys in, sien sy, en dis langer as wat sy onthou. Onder die wit jas wat nog verbasend skoon is, is sy skouers hoekig, sy lyf lenig. Swaarkry is op sy gesig geëts. Sy swaar, swart wenkbroue kom bo sy donker oë bymekaar in ’n frons.

“Liewe hemel, waar kom jý so skielik vandaan?” hoor sy hom vra. Hy glimlag nie, kyk haar net verstom aan. Sy wonder of hy ooit bly is om haar te sien.

“Ek kom van Suid-Afrika af, Louis. Ek het Nick kom soek.”

Sy oë, wat bloedbelope en moeg lyk, flits van haar na Spies en terug. Hy praat saggies met die twee vroue, asof hy vir hulle opdragte gee, en kom nader aan Clare en Spies.

Clare stel Spies voor en sien dat hy Louis met skerp oë staan en beoordeel. Louis kyk op sy beurt met openlike agterdog na Spies. Hy buk egter af, en tot Clare se verbasing soen hy haar op albei wange. Haar hart tol behoorlik. Sy voel asof sy hom om die hals kan val en hom op die mond kan soen, maar sy waag dit nie.

“Kom ons gaan praat in die kantoor,” sê Louis.

Hy neem hulle na ’n kantoortjie wat karig gemeubileer is, en laat hulle op lendelam ou stoele sit.

“Soos julle kan sien, gaan dit maar rof hier,” sê hy meewarig. Hy gaan sit op die rand van die lessenaar en kyk na Clare.

“Ek kan nie glo dat jy na Nick kom soek het nie. Dis baie dapper, maar ook baie roekeloos. Hy is mos die MSF se verantwoordelikheid.”

“Ja, hy is seker, maar die MSF kan nie vir my sê waar hy op die oomblik is nie.”

“Wanneer het julle laas van Nick gehoor?”

“Seker so drie maande gelede. Hy het gereeld geskryf, al was dit net kort briefies, want dit was my ma se voorwaarde toe hy na Sierra Leone gekom het. Sy is heeltyd bekommerd. Toe droog die pos sommer net op.”

Louis kyk fronsend na haar. “Nick moet in die omgewing van Bo of in die suide wees, maar daar is baie rebelle-aktiwiteit en ons kommunikasie is dikwels afgesny. Dis nie net die Revolutionary United Front met wie ons te doene het nie. Daar is ander groepe ook.”

Clare knik. “Dis moeilik vir iemand buite die land om in te sien presies hoe erg dit hier gaan. In sy laaste brief het Nick genoem dat jou vrou dood is toe die rebelle julle hospitaal aangeval het. Ek is so jammer. Dit moet vir jou hartverskeurend wees.”

Louis kyk weg, asof hy nie wil hê sy moet die pyn in sy oë sien nie. “Dankie. En ja, dit was ’n geweldige slag.”

“Dit laat my ook vrees vir Nick se lewe. Hy het net gesê dat jou vrou dood is, maar nie vir ons die detail vertel nie. Wat hét gebeur?”

Louis kyk met troebel oë na haar. “Ons was eers in Kenema in die oostelike provinsie, daar waar die bloeddiamante is. Mense moet slawe-arbeid verrig en word vreeslik deur die soldate mishandel. Van daar het ons na Kailahun gegaan, en daar is ons deur die RUF aangeval. Adelaide is dood toe ’n opslagkoeël haar in die bors getref het. Daarna het troepe van die VN-vredesmag die RUF verdryf, maar verskeie van ons mense is dood. Ek het Adelaide se lyk hierheen gebring en daarmee na Frankryk gevlieg. Ons het haar begrawe waar haar ouers woon. Ek het taamlik lank verlof geneem en het maar drie dae gelede weer aangekom in Freetown. Ek moet die res van my kontrak met die MSF uitdien, maar dis nie meer lank voor dit verstryk nie. Ek het dus nie onlangs kontak met Nick gehad nie.”

“Sou jy kon uitvind waar hy is?”

“Ja, ek kan probeer. As julle wag, kan ek ’n paar oproepe laat maak. Verskoon my.”

Hy gaan uit en Clare sê gespanne: “Ek hoop hy vind vir Nick. Dalk is hy iewers heeltemal veilig.”

“Iewers heeltemal veilig?” vra Spies ironies. “Ek kan nie help om dit te betwyfel nie. Dan sou julle en die MSF mos op een of ander manier van hom gehoor het. Ons hoor dan heeltyd hoe die kommunikasie onderbreek word.”

“Spies, jy maak my regtig bang.”

“Ek is realisties. En ek ken dié plek, ou girlie.”

Hulle wag ’n spanningsvolle halfuur voordat Louis terugkom. Toe Clare die ontsteltenis op sy gesig sien, kry sy ’n sinkende gevoel in haar maag. Iets is beslis verkeerd.

“Wat het jy uitgevind?” vra sy half uitasem.

“Nick was op pad van Bo na Freetown, maar hy het nooit hier aangekom nie. Dikwels word voertuie voorgekeer en beroof. Die VN-troepe weet nie waar Nick en ons ander mense nou is nie, maar daar word na hulle gesoek.”

Clare voel asof haar hart wil gaan staan. Sy kyk verskrik na Louis, en toe na Spies, wat bewegingloos met ’n stroewe gesig daar sit.

Louis sug diep en vryf oor sy voorkop. “Ek is jammer, Clare. Ons mense beweeg deur gevaarlike terrein, maar ons kan nie anders nie. Oral het hulle ons dienste by die pynklinieke dringend nodig. Die beseerde mense het eenvoudig ingestroom en die getalle het ons mense oorweldig. Hier is ’n nimmereindigende krisis. Jy sien hoe dit gaan.”

“Ek het gekom om Nick te vind en dis wat ek gaan doen,” sê Clare vasberade. “Dis met dié doel dat Spies my hierheen gebring het.”

Louis kyk van die een na die ander asof hy wonder wat hulle verbintenis is. “Dis te gevaarlik vir jou, Clare.”

“Ek sal dit moet waag. Spies sal my help.”

“Maar wat kan hy doen? Hierdie is ’n vreemde land gewikkel in ’n burgeroorlog, en julle is vreemdelinge.”

“Ek ken hierdie plek en ek het kontakte,” sê Spies. “Clare sou nie op haar eie reggekom het nie, toe bring ek haar self. Ek het hier vir Executive Outcomes gewerk, en ek het ’n lugdiens wat hierheen vlieg – Flying Spear Air Service.”

Louis kyk lank na Spies. “Jy is, of was, ’n huursoldaat.”

Spies lyk asof hy hom vererg. “Nee, ons was ’n private sekuriteitsmaatskappy, en ek is gewerf nadat ek in 32 Bataljon in Suid-Afrika, Namibië en Angola geveg het. Daar is ’n verskil tussen ’n gewone huursoldaat en ons soort ouens. Ek weet julle mense was nog altyd bevooroordeeld. Ons het gekom om te help, maar die NGO’s het ons vyandig behandel omdat ons wapens gedra het. Iemand moet die vuil werk doen. Ons kan nie almal pasifistiese dokters wees nie.”

Louis frons en kyk hom priemend aan. “Ja, en geld speel mos altyd ’n rol. Maar ek moet erken julle hét die RUF verdryf – tydelik. Ongelukkig het hulle net weer teruggekom. Dis nie net hulle wat die bevolking terroriseer nie. Die Nigeriërs en die plaaslike weermag het dit ook gedoen. Almal pleeg wreedhede teen die weerloses. Kinders word nie gespaar nie, want almal het ook kindersoldate in diens geneem of gedwing. Hulle word dwelms gevoer en geleer om net so wreed soos die grootmense te wees. Kinders het glo minder inhibisies. Dis ’n skande hoe dit hier gaan.”

“Afrika is ’n kookpot, en waar is daar ooit vrede?” vra Spies sinies. “Liberië is net so erg soos hier, om van die DRC en Burundi en Somalië nie eens te praat nie.”

“En daar sal altyd aasvoëls wees wat bereid is om te aas waar daar dood en ellende is,” merk Louis skerp op.

Clare besluit dis tyd om in te gryp, want die twee mans kyk mekaar met naakte aggressie aan.

“Kyk, julle twee sien die wêreld uit verskillende gesigspunte, en daar is nie nou tyd vir stry en baklei nie. As my broer nog leef en iewers is, wil ek hom gaan soek. Dis hoekom Spies my help. Sonder hom en sy kontakte sou ek dit nie kon doen nie, Louis. Sonder jou hulp kan ek dit ook nie doen nie. Kan jy ons enigsins help, of is jy te besig?”

Sy gesig versag meteens. “Ekskuus, ek raak so kwaad oor die onreg en lyding in plekke soos dié dat ek my maniere vergeet. Ek was tot dusver vreeslik besig, maar nuwe personeel word uitgestuur hierheen. My dienstydperk in Sierra Leone is veronderstel om oor ’n maand te verstryk, en dan moet ek terugkeer na Frankryk. Dis dalk nou die geleentheid om na Bo en Pujehun te gaan en sommer die nuwe medikasie wat ons gekry het, saam te neem.”

Clare kyk hom verbaas en bly aan. “Regtig? Wil jy weer soontoe gaan?”

“Ja, vir oulaas. Ek kan help om Nick te soek. Ek was die een wat hom oortuig het om hier te kom werk, en daarom is ek ook skuldig aan sy verdwyning.”

“Dan gaan ek saam met jou.”

“Jy kan. Ons kan jou as ’n sogenaamde MSF-personeellid saamneem. Jy kan my assistent wees. Ons het ons eie voertuie, en mense weet ons doen humanitêre werk. Nie dat dit ons altyd veilig hou nie, hoor. Dis altyd ’n risiko om te reis in dié land. Jy is dapper om dit te wil doen.”

“Dis vir Nick wat ek dit doen, en vir my ma. Toe ek vir die Argus Africa Service gewerk het, was sy heeltyd bekommerd oor my. Nou bekommer sy haar oor Nick. Ons gee haar grys hare. Dis om haar onthalwe dat ek ná ons pa se dood teruggegaan het na Suid-Afrika. Nou is ek ’n vryskutjoernalis.”

Louis glimlag simpatiek. “Dis nie vir ouers maklik om toe te sien dat hulle kinders hulle lewe waag nie. Ek hoop ons spoor Nick gou op, maar ons moet hoop en vertrou. Jy sal moet sterk wees.”

Met jou aan my sy kán ek sterk wees, dink sy.

Clare draai na Spies. “Kom jy saam met ons?”

Spies skraap sy keel. “Nee, maar gaan jy gerus saam met die dokter, want julle sal minstens ’n geleide hê. Ek het ander dinge om af te handel.”

Clare kyk onthuts na hom. “Wat? Gaan jy ons net so los? Ek dag dan jy wil my help?”

Spies kyk spottend na haar. “Jy het my nie kans gegee om klaar te praat nie. Ek wou sê dat ek en my manne later by julle sal aansluit daar in die suidooste. Nick is my vriend ook, onthou. Dalk het julle hom dan al opgespoor. As julle steeds sukkel om hom te kry, sal ons help.”

“Dit klink na ’n goeie voorstel,” gee sy toe.

Hy sal sy belofte hou, weet sy, want hy is betroubaar. Intussen wil hy natuurlik besigheid doen wat hy geheim wil hou. Dalk smokkel.

“Goed, gee my twee dae om dinge hier af te handel en te reël,” sê Louis. “Dan kom jy weer hierheen met wat jy ook al wil saamneem, Clare. Ons vertrek van hier af.”

Sy glimlag dankbaar vir hom. “Goed, dit sal my wonderlik pas.”

Sy draai na Spies. “Is dit reg so?”

“So reg soos ’n roer.”

Hy klink egter sarkasties, en sy wonder of hy nie jaloers is op Louis nie. Louis sal vir enige man kompetisie wees wat vroue se bewondering betref. Hy is so besonders. Aantrekliker as die gemiddelde man, manlik sonder om macho en taai te probeer wees, en medemenslik. Die ideale geneesheer.

“Wil julle die kliniek sien?” vra Louis.

Clare willig dadelik in. “Kan ek foto’s neem? Ek wil graag daaroor skryf, dat die wêreld kan weet hoe erg dit hier gaan.”

“Ja, jy doen ons dalk ’n guns. As mense bewus gemaak word van die nood in Sierra Leone, kry ons meer hulp en meer medikasie.”

Hulle volg hom en hy wys vir hulle gevalle. Clare neem foto’s en skryf in haar notaboekie. Sy sien hoeveel respek mense teenoor Louis toon, en dit verhoog haar eie respek vir hom.

“Mense wat ledemate verloor het, kry wat ons noem spookpyn,” vertel hy. “Ons gebruik middels soos amitriptilien en karbemazepien, wat ’n kragtige effek het op die kroniese pyn wat mense ná amputasie ervaar.”

“Ag, die arme mense,” sug Clare kort-kort. Dit ontstel haar geweldig om die lyding te aanskou, maar sy sien Spies loop met ’n geslote gesig. Hy moes in sy lewe al baie lelike goed gesien het en taamlik gehard geraak het, veronderstel sy.

Louis neem hulle na die seun by wie hy gestaan het toe hulle ingekom het.

“Hierdie is Bernard,” vertel hy. “Ek het hom ’n kombinasie van ibuprofen, parasetamol en tramadol gegee. Dit was die mees effektiewe pynverligting. Hy kan al ontslaan word, want hy is so te sê gesond. Wel, liggaamlik in elk geval. Geestelik is ek nie so seker nie. Sy mense is in die suidooste en toe hulle voor die RUF uitvlug, het hy van hulle verwyder geraak. Sy een hand is deur die rebelle afgekap. Hy is saam met ander beseerdes hierheen gebring, maar hy wil teruggaan. Ek sal hom kan saamneem en hom aan sy familie probeer terugbesorg.”

Clare glimlag deernisvol vir die seun, wat klein en maer is, met groot oë. Hy kyk skugter na haar.

“Ek kan nie glo dat iemand so iets aan ’n kind kan doen nie,” sê sy verontwaardig, haar stem hees.

Louis plaas ’n hand op haar skouer en druk dit, sy oë simpatiek. Hy verwyder egter vinnig sy hand, asof hy hom bedink.

“Ek kan sien dit onstel jou om dié dinge te sien. Ons ou hande is al byna gewoond daaraan, maar ’n mens raak nie sommer verhard daarteen nie. Ons sit ook met die mense se trauma en sielkundige probleme. Ons wys hulle dat ons nie dink hulle het nou skielik mal geraak oor hulle pyn kry in ’n ledemaat wat nie meer daar is nie. Spookpyn het ’n sielkundige komponent en ons moet die mense leer om dit geestelik te beveg. Hulle kry weer beheer oor hulle lewe as hulle dit regkry. Dis waar iemand met ’n psigiatriese belangstelling soos Nick belangrik is. Hy het my vertel hy beoog om terug te keer na Suid-Afrika en in psigiatrie te spesialiseer.”

“Wil hy? Wel, sy kontrak is ook byna verstreke. Hy kan dalk vir volgende jaar by ’n Suid-Afrikaanse universiteit inskryf. Ons ma sal so bly wees as hy terugkeer. Ek ... hoop ons vind hom gou.”

Louis glimlag vir haar. “Soos ek gesê het, moenie hoop opgee nie. Vertrou.”

Hy sit sy hand op Bernard se skouer en die kind glimlag op na hom met soveel vertroue dat dit Clare se hart tref. Watter wonderlike werk doen iemand soos Louis nie. En dit uit medemenslikheid, nie vir gewin nie. Soos Nick, na wie sy skreiend verlang. Louis help steeds die mense in hierdie plek nadat sy vrou dood is. Hy kon besluit het om alles te beëindig en weg te bly, maar hy het sowaar teruggekeer.

Sy het ’n intense begeerte om hom te troos. Eintlik het sy hom lankal liefgekry, maar tot nou toe het sy geleef met die wete dat hy vir haar verlore is. Sy het gehoop haar liefde vervaag heeltemal, maar noudat sy hom voor haar sien, vlam dit weer op.

Spies het deurentyd nie veel gepraat nie. Hy loop saam en luister. Hy en Louis praat skaars met mekaar, maar Clare sien hoe Spies Louis heeltyd onderlangs krities bekyk.

“Sierra Leone se eie leër is ongelukkig ook korrup,” vertel Louis. “Die soldate word ‘sobels’ genoem – rebelle in die dag, soldate in die nag.”

“Dis juis hulle korrupsie wat hulle omkoopbaar maak,” merk Spies skielik op. “Dit help my om dinge reg te kry wat ek andersins nie sou kon nie. Ken jy vir kolonel Bana Musa?”

Louis frons. “Ek ken van die topoffisiere, soos generaal Julius Moena, wat een van die beteres is, al vertrou ek hulle eintlik nie een nie. Ons moet ongelukkig met hulle saamwerk, in ’n mate. Ek ken egter nie vir kolonel Bana Musa nie. Is hy in jou ... sak?”

“Hy is, tot dusver, want hy is een van die gulsigste mense wat ek al ooit ontmoet het. As ons probleme kry, help hy ons gewoonlik. Terloops, moenie dat iemand agterkom Clare is ’n joernalis nie, want hier is nie iets soos ’n vrye pers nie. Niemand mag weet dat sy boonop hier vir nuus wil rondsnuffel nie. Dit kan lewensgevaarlik wees.”

Hy neem Clare se arm. “Kom, ons moet gaan. Ek sal jou oor twee dae hier besorg om met die MSF saam te gaan.”

Clare trek los en gaan soen Louis eers op albei wange. “Tot dan.”

“A bientôt, mon ami.” Sien jou binnekort, my vriendin.

Sy moet haarself keer om nie verlangend oor haar skouer na Louis terug te kyk toe hulle wegstap nie.