Читать книгу Rosyjski. Rozmówki ze słowniczkiem.Wersja mobilna - Mirosław Zybert - Страница 5

Głoski akcentowane oznaczono podkreśleniem.

Wymowa

Akcent

Akcent w języku rosyjskim jest ruchomy, tzn., że w różnych formach tego samego wyrazu może on się przemieszczać, na przykład: oкно (mianownik l. poj.), окна (mianownik l. mn.).

Samogłoska ё jest zawsze akcentowana.

Wymowa

 Wymowa niektórych samogłosek zależy od pozycji akcentu, szczególnie samogłoski o. Jeżeli samogłoska оznajduje się przed akcentem, wymawiamy ją jak a, np.: окно (akno), natomiast, gdy znajduje się w pozycji po akcenciewymawiamy ją jak krótki dźwięk pośredni między a i y, np.: это.

 Samogłoskę o wymawiamy jak o jedynie wtedy, gdy jest ona akcentowana, np.: почта. Wymawiamy ją jednak nieco inaczej niż w języku polskim: dłużej i mocniej, z większym zaokrągleniem ust

 Spółgłoska ч należy do spółgłosek, które w języku rosyjskim wymawiamy zawsze miękko, np.: почта. Jednak w niektórych wyrazach, jak na przykład что, spółgłoskę tę wymawiamy jako sz (szto)

 Rosyjską spółgłoskę л(ł) wymawia się dotykając końcem języka do górnych zębów, na przykład: лодка (łódka), лампа (lampa)

 Litera л służy zarówno do oznaczania spółgłoski ł, jak i spółgłoski l. Wymawia się ją jak l wówczas, gdy występuje po niej znak miękkiь, и lub е, ё, ю, я, na przykład: улица – ulica, Олег – Al.’eg, лён (len) – l’on, Люба – L’uba, Коля– Kol’a

 Rosyjskie spółgłoski ж i ц ,podobnie jak ш,wymawia się zawsze twardo, np.: живу – żywu; жить – żyt’; на улице Герцена – na ulice G’ercena; цена – cena; цирк – cyrk; цифра– cyfra

 Litery rosyjskie е,ё, ю,я, nazywane również samogłoskami jotowanymi, mogą odpowiadać różnym głoskom, zależnie od pozycji, w której wystepują: – po spółgłosce odpowiadają samogłoskom e, o, u, a, jednocześnie oznaczając miękkość spółgłoski, która je poprzedza, na przykład: (w transkrypcji: znak ’ oznacza miękkość) дядя – d’ad’a, метро – m’etro, тётя – t’ot’a, бюро– b’uro – po samogłosce lub na początku wyrazu litery te odpowiadają połączeniom głosek je, jo, ju, ja i tak je wymawiamy, na przykład: едет– jed’et, Юра – Jura, моя – maja, роет (ryje – czynność) – rojet, моёдерево (moje drzewo) – majo d’er’ewo

 Rosyjską spółgłoskę л (ł) wymawia się dotykając końcem języka do górnych zębów, na przykład: лодка (łódka), лампа (lampa)

 Litera л służy zarówno do oznaczania spółgłoski ł, jak i spółgłoski l. Wymawia się ją jak l wówczas, gdy występuje po niej znak miękki ь, и lub е, ё, ю, я, na przykład: улица – ulica, Олег – Al.’eg, лён (len) – l’on, Люба – L’uba, Коля – Kol’a

 Rosyjskie spółgłoski ж i ц, podobnie jak ш, wymawia się zawsze twardo, np.: живу – żywu, жить – żyt’, на улице Герцена – na ulice G’ercena, цена – cena, цирк – cyrk, цифра – cyfra

 ь – znak miękki jest literą, która nie oznacza głoski. Pełni on kilka różnych funkcji: – oznacza miękkość poprzedzającej go spółgłoski, np.: Гданьск, конь, a także w zakończeniach bezokolicznika większości czasowników, np.: жить, спать; – występuje zawsze w końcówce 2 os. l. poj. czasowników w czasie teraźniejszym, np.: ты живёшь, ты спишь; – gdy występuje po spółgłosce, a przed samogłoskami jotowanymi е, ё, ю, я pełni wówczas funkcję rozdzielającą, t.j. oddziela w wymowie spółgłoskę od następującej po niej samogłoski jotowanej, np.: семья – s’emja, здоровье (zdrowie) – zdarowje.

 Samogłoski jotowane wymawiamy wówczas jako je, ja, ju, jo, czyli tak samo jak na początku wyrazu lub po samogłosce.

 Rosyjską spółgłoskę щ, podobnie jak ч wymawia się zawsze miękko, np.: щётка, плащ, борщ, ещё, щуплый.

 Znak twardy rozdzielający ъ to litera nie oznaczająca żadnego dźwięku. Pełni ona funkcję rozdzielającą.

 W końcówkach -ого, -его dopełniacza przymiotników, zaimków i liczebników spółgłoskę г wymawiamy jako (w), na przykład.: красивого (krasiwowo), летнего (lietniewo), кого (kawo), первого (pierwowo), пятого (piatowo), Ковальского (Kowalskowo).

Intonacja

W języku rosyjskim zdania pytające wypowiadamy z intonacją wznoszącą na sylabie akcentowanej, natomiast zdania oznajmujące wypowiadamy z intonacją opadającą.